به گزارش
خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران؛ خانواده بنیادیترین نهاد اجتماعی است که سایر اجزاء جامعه به آن وابسته هستند؛ نهاد خانواده و ازدواج از گذشته به صورت گوناگون وجود داشته است که خود نماینده ضرورت وجود و اثر بخشی آن در جامعه انسانی می باشد ازدواج سبب میشود نیازهای زیستی، روانی، اجتماعی و روحانی یک فرد به صورتی بهتر و کاملتر بر آورده شود؛ خانواده محل پرورش نسلهای آینده است و کودکان از طریق پدر و مادر ویژگیهای مناسب جنسیتی خود را یاد میگیرند و نخستین تجربه خود را در ارتباط با دیگران کسب می کند.
دیده شده است که خانوادههای منسجم و به اصطلاح کارکردی که در آن نقش پدر و مادر و فرزندان مشخص شده است، روند اهداف خود را بر مبنای شایسته ادامه می دهند.
فرید فدایی مدیر گروه روانپزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با اشاره به تضعیف نهاد خانواده بر اثر بالا رفتن سن ازدواج و بیتوجهی و بیعلاقگی دختران و پسران به این امر میگوید: اگر نهاد خانواده تضعیف شود و یا نسبت به سن ازدواج و تشکیل خانواده بیتوجهی و بیعلاقگی ملاحظه شود، نماینده بهم خوردن هنجارهای اجتماعی است زیرا در چنین جامعهای نیازهای زیستی، عاطفی و روابط اجتماعی به نحوه شایسته برآورده نمیشود و اصول معنوی و اخلاقی مجالی برای رشد پیدا نمیکنند.
نسبت سن ازدواج در ایران
در چندین دهه اخیر به عللی نهاد خانواده در کشورهای غربی تضعیف شده است که از جمله آن میتوان به تاکید بر فردیت اشخاص، تمایل افراد در برآوردن خواستههای مالی و تمتع از لذایذ زندگی مادی اشاره کرد به نحوی که مسئولیت تشکیل خانواده پذیرفته نمیشود و افراد به جای آن که وقت خود را صرف پرورش فرزند کنند، ترجیح میدهند به نیازهای جسمی و اولیه (خوراک و پوشاک... ) خود بپردازند.
فدایی میگوید: در جوامع مصرفی غرب برای بهره گیری بیشتر از نیروی کار ترجیح میدهند که از زنان مانند مردان در کارها استفاده کنند و در نتیجه مجالی برای پرورش ویژگیهای عالی زنانه از جمله همسرداری و مادری مصداق پیدا نمیکند؛ البته این کشورهای صنعتی مصرفی، نیاز به نیروی کار خود را از بین مهاجران بر طرف میکنند و این در حالی است که در چند دهه اخیر درایران به تبعیت از غرب تفاوتهایی در تشکیل خانواده به وجود آمده است؛ به این معنی که معیارهای سنتی جامعه که مبنی به ازدواج در سنین ابتدای جوانی و یافتن همسری هماهنگ و شایسته بود جای خود را به ازدواج های شبه مدرن داده است که بر مبنای آشناییهای دور از محیط خانواده و گاهی خیابانی شکل میگیرد که به علت رعایت، روابط ازدواج شایسته منجر به طلاق زودهنگام نیز میشود.
گذشته از آن؛ دشوار شدن سن ازدواج موجب کاهش رو آوری نوجوانان به تشکیل خانواده شده برای نمونه تعیین شرایطی از قبیل تحصیلات عالی، شغل پردرآمد، داشتن خانه و اتومبیل برای جوانان و نیز تعیین مهریههای سنگین و شرایط دشوار پیش از ازدواج از سوی دختران موجب کاهش ازدواج شده است که طبعا عوارض فردی اجتماعی و زیست شناختی را به همراه دارد.
برای نمونه دیده شده است افراد مجرد نزدیک دو برابر افراد متاهل دچار افسردگی میشوند که میزان مرگ در افرادی که به تنهایی زندگی می کنند به علت بیتوجهی به شرایط تغذیهای مناسب بهداشتی و طرد شدن از جمعهای خانوادگی افزایش یافته است.
عوامل بالا رفتن سن ازدواج
تغییر دیدگاه عمومی درباره طلاق یکی دیگر از عوامل است که موجوب افزایش طلاق در بین افراد میشود علی رغم اینکه در گذشته طلاق نزد افراد جامعه مکروه بوده است اما امروزه به عنوان یک موضوع عادی نزد افراد جامعه مطرح است نمیتوان با سخت کردن قوانین آن را در دیدگاه افراد جامعه تغییر داد.
این روانپزشک می گوید: افزایش میزان تحصیلات دانشگاهی نیز از عوامل بالا رفتن سن ازدواج می باشد به این معنا که دختران تحصیلات خود را تا دکترای ادامه میدهند و فرصت مناسب ازدواج را از خود میگیرند زیرا معتقد هستند که ازدواج در حین تحصیل به روند تحصیلاتی شان خلل وارد میکند و از سوی دیگر برخی از دختران با پیدا کردن استقلال مادی احساس میکنند که دیگر نیاز به ازدواج ندارند که همگی این عوامل باعث تضعیف نهاد خانواده و افزایش سن ازدواج میشود که البته نباید عوامل رسانهای غرب را که به صورت فیلمها و مجموعه های تلویزیونی و ماهوارهای نیز بر آن تاثیر میگذارد نادیده گرفت که در تبیلغ زندگی مجردی و روابط خارج از چارچوب ازدواج است.
آنچه حائز اهمیت است توجه به شرایط اجتماعی و فردی افراد جامعه در رابطه با سن مناسب ازدواج، انتخاب دوست شایسته همسر و پرورش فرزندان سالم در آینده اشخاص میباشد که با بالا رفتن سن ازدواج احتمال بروز مشکلات و خطراتی را در دختران به وجود میآورد.
در همین راستا ناهید خداکرمی فوق تخصص زنان و زایمان با اشاره به مشکلات باروری در خصوص افزایش سن ازدواج میگوید: سن ازدواج مقوله چند بعدی است که عوامل زیادی در ایجاد آن دخیل دارند زیرا مسئولین نتوانستند شرایط آشنای اجتماعی را بر مبنای ارزشهای فرهنگی برای جوانان در وقت مناسب فراهم کنند از جمله مسایل اقتصادی و اجتماعی به همین دلیل نمی توانیم جوانان را مجبور به ازدواج کنیم و بهتر آن است که شرایطی را ایجاد کنیم که جوانان با تمایل خود به ازدواج روی آورند.
شرایط باروری
بهترین سن ازدواج 20 تا 35 سالگی است هر چند امروز با انجام غربالگریهای مناسب قبل از بارداری، بارداری بالا 35 سالگی هیچگونه نگرانی را ایجاد نمیکند و تنها شانس بارداری طبیعی را کم میکند.
خداکرمی میگوید: امروزه ما نگرانی در خصوص زمان و سن بارداری نداریم زیرا با روشهای موجود میتوانیم تا حد بسیاری بارداری را ایجاد کنیم آنچه نگرانی را برای افراد جامعه فراهم می کند عدم ایجاد اشتغال و استقلال فکری، اقتصادی و مدیریت اجتماعی است که مسئولان باید آن را بررسی کنند زیرا مشکلاتی از جمله دیابت، فشار خون بالا که حاملگی پرخطری را برای مادر ایجاد میکند را می توان از طریق غربالگری های قبل از بارداری کنترل کرد و اینگونه مشکلات که در سنین بالا برای مادران مشکل ساز میشود تنها جان مادر را در معرض خطر قرار میدهد و هیچگونه تهدیدی را برای کودک ایجاد نمیکند.
بنابراین بهتر است قبل از بررسیمسائل و مشکلات نازایی، شرایط کسب و کار سالم و اقتصادی را فراهم کنیم و با استفاده از محققینی که در زمینه سلامت باروری و مامایی فعال هستند بخواهیم راهکارهای مناسبی را در این خصوص ارائه دهند و اینکه بخواهیم جوانان را مجبور به ازدواج کنیم خیال باطلی است زیرا قبل از هر چیز باید استقلال و مدیریت اجتماعی را برای جوانان فراهم کنیم. در کنار همه اینها تغییر دیدگاه عمومی در مورد ازدواج باید در ضروریات زندگی اجتماعی افراد قرار بگیرد.
گزارش از آتوسا خطیبی
انتهای پیام/