نانو ذرات رایجترین عناصر در علم و فناوری نانو بوده و خواص جالب توجه آنها باعث شده کاربردهای بسیار متنوعی در صنایع شیمیایی، پزشکی و دارویی، الکترونیک و کشاورزی داشته باشند. با توجه به ترکیب شیمیایی این ذرات به انواع فلزی، سرامیکی، پلیمری و نیمه هادی تقسیم میشوند.
محققان نشان دادهاند که بسیاری از فلزات سنگین در مقیاس نانو، باکتریها را از بین میبرند. فلزاتی نظیر مس، روی و کبالت از جمله مواد ضد باکتریایی منسوجات به شمار میروند.
خواص نانو ذرات اکسید روی
نانو ذرات اکسید روی یکی از ذرات معدنی پر کاربرد میباشد که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب خود مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از جمله خواص ویژه نانو ذرات Zno میتوان به پایداری شیمیایی بالا، ثابت دی الکتریک پایین، ضریب کوپل الکترومکانیکی بالا، فعالیت کاتالیزوری بالا، جذب نور زیر قرمز و فرابنفش و از همه مهمتر خاصیت ضد باکتری اشاره کرد.
ثریا قیم پور دانشجوی دکتری دانشگاه امیر کبیر و مجری طرح تولید پانسمانهای طبیعی با سنتز نانو ذرات روی در گفتگو با خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران گفت: به طور کلی نانو ذرات به علت نسبت بالای سطح به حجم آن و بر همکنش سطحی، پایدار و مورد توجه هستند.
نانو ذرات روی علاوه بر صنایع آرایشی و بهداشتی، سرامیک، لاستیک و... برای درمان زخمها نیز کاربرد دارد. به علت خاصیت ضد باکتریایی این نانو ذرات، از آن در تولید کرمهای ضد آفتاب استفاده میشود.
تولید جهانی نانو ذرهها را در سال 2004-2003 برای محصولات ضد آفتاب حدود هزار تن برآورد کرده است که عمدتا متشکل از نانو دی اکسید تیتانیوم و نانو ذرات اکسید روی هستند.
استفاده از دی اکسید روی برای تولید پانسمان طبیعی
ثریا قیم پور در خصوص تهیهی نانو ذرات اکسید روی اظهار داشت: روشهای زیادی برای تهیه این نانو ذرات ارائه شده که به دلیل هزینه زیاد و نیاز به کنترل شرایط تنها برای تولید در مقیاس آزمایشگاهی کار برد دارند در این طرح روش سریع، ساده و ارزان قیمت با استفاده از امواج فراصوت، ارائه شده است. این روش قادر است نانو ذرات اکسید روی را با ظاهری شفاف دارای خاصیت ضد میکروبی سنتز کند.
به گفتهی وی سنتز نانو ذرات اکسید روی بهتر است با مواد طبیعی صورت گیرد تا مضرات کمتری برای انسان داشته باشد.
صمغ کتیرا، بستری برای سنتز نانو ذرات اکسید روی
کتیرا ترشحات صمغی خشک شده حاصل از چندین گونهی گیاه گون است. ایران بزرگترین صادر کنندهی کتیرا در جهان است اما تاکنون به خاصیت التیام بخشی آن چندان توجهی نشده است.
ثریا قیم پور تصریح کرد: صمغ کتیرا زیست تخریب پذیر، زیست سازگار و غیر سمی است و میتواند بستر مناسبی برای سنتز نانو ذرات اکسید روی باشد. زیرا کتیرا خاصیت تسکینی و التیام بخشی مورد توجهی دارد.
به گفته وی هدف از این طرح تهیه پانسمان جدید با قابلیت نفوذ سریع در پوست و عملکرد ترمیم زخم است.
ستاد ویژه توسعه فناوری نانو از این طرح حمایت کرده است
ستاد ویژه توسعه فناوری نانو از سال 1383 تا کنون با هدف تشویق و ترغیب محققان به فعالیت در حوزه نانو، از تمامی پایان نامههای مرتبط با فناوری نانو به صورت برابر حمایت نموده است.
ثریا قیم پور و مجید منتظر از دانشگاه صنعتی امیر کبیر با همکاری یک شرکت داخلی، در حال انجام این طرح در قالب پایان نامهی دانشجویی هستند. این پایان نامه توسط ستاد ویژه توسعه فناوری نانو به عنوان پایان نامه مورد نیاز صنعت پذیرفته شده است.
وی در پایان اشاره کرد: انتخاب روشی ساده و مقرون به صرفه در تهیه این نانو ذرات باعث کاهش هزینههای تولید میشود از طرف دیگر استفاده از بیوپلیمر طبیعی و بدون سمیت سلولی کتیرا، قابلیت استفاده از این نانو ذرات را به عنوان مادهی سبز و ایمن در مصارف پزشکی فراهم خواهد کرد.
انتهای پیام/