به گزارش خبرنگار  حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران ، حفاظت از اراضی حفاظت شده و گونه‌های در معرض انقراض کاری دشوار است که بر عهده محیط بانان قرار دارد؛ محیط بانانی که بر اساس شرح وظایف قانونی، مسئول اجرای قوانین و مقررات صید، شکار، حفاظت و بهسازی محیط زیست در سطح حوزه‌ی استحفاظی خود هستند.

*محیط بانان و مناطق مورد حفاظت‌شان

هم اکنون حفاظت از 11 درصد از خاک سرزمین کشورمان همچون پارک‌های ملی، مناطق شکار ممنوع، پناهگاه‌های حیات وحش، تالاب‌های بین المللی و آثار طبیعی ملی توسط محیط بانان صبور و سخت کوش حفاظت می‌شود.

*عدم تناسب تعداد محیط بانان با گستره کشورمان

 تعداد محیط بانان تحت پوشش سازمان حفاظت محیط زیست 3 هزار نفر برشمرده شده و این در حالی است که طبق استاندارد جهانی باید از هر 2 هزار هکتار عرصه خشکی و هر یک هزار هکتار عرصه تالابی، یک محیط بان حفاظت کند و گستره‌ای چون کشور ایران نیاز به 11 هزار محیط بان دارد و با توجه به نیاز و لزوم محیط بانان قرارداد‌های استخدامی محیط بانان در کشور ما از وضعیت خوبی برخوردار نیست.

سرهنگ خیلدار فرمانده کل یگان حفاظت محیط زیست در این خصوص گفت: در دانشگاه محیط زیست که قبلا آموزشکده محیط بانی بود، هم اکنون بسیاری از محیط بانان در حال آموزش و تربیت هستند ولی جهت جذب و بکارگیری آن‌ها در امر حفاظت از محیط با مشکل کمبود بودجه و اعتبارات دولتی مواجه هستیم.

*عدم حضور محیط بانان و عاقبت محیط زیست

این روزها محیط زیست کشورمان حال خوبی ندارد، جنگل‌ها در حال نابودی، دریاچه‌ها در معرض خشک شدن و کم آبی است و گونه‌های نادر و در معرض خطر به راحتی توسط شکارچیان غیر مجاز به یغما می‌رود و در حال حاضر حمایت از محیط زیست فقط در دست محیط بانان است.

فرمانده کل یگان حفاظت محیط زیست در این باره می گوید: حضور محیط بانان برای گردشگران در جهت شناسایی منابع محیط زیست و آموزش دهی به اهالی مناطق جهت استفاده صحیح از آن‌ها و کاهش دستکاری عوامل انسانی و جلوگیری از تخریب آگاهانه بسیار حائز اهمیت است و اگر محیط بانان که ضابطان دادگستری در حوزه محیط زیست هستند کم باشند، دقیقا عکس این قضایا پیش آمده و باعث ضربه به حیات محیط مان می‌شود.

*سلاح‌ها برای محیط بانان فقط بار اضافی است

بارها شاهد این بوده‌ایم که محیط بانان سخت کوش و صبورمان با شکارچیان غیر مجاز روبرو شده‌آند و تن به صدمه دیدن داده‌اند ولی دست به اسلحه نشده‌اند؛ وجود 113 محیط بان شهید و تعداد زیادی جانباز گویای صدق این ماجرا است، و بارها شنیده‌ایم که استفاده از سلاح توسط محیط بانان در برخورد و مقابله با شکارچیان برایشان بسیار گران تمام شده، به طوریکه برایشان حکم زندان و حکم اعدام صادر شده است.

حال سوال اینجاست که سلاحی که بر دوش محیط بانان است، به چه دردی می‌خورد؟

سرهنگ خیلدار معتقد است :‌ محیط بانان همچون نیروی انتظامی دارای سلاح‌هایی چون کلاش، کلت، دستبند، شوکر و افشانه هستند. ولی استفاده از این تجهیزات دفاعی بایستی در چارچوب قانون بکارگیری سلاح باشد. بخاطر اهمیت استفاده از سلاح و تجهیزات همراهی محیط بانان، هر ماه کارشناس آموزشی با چک لیست‌های آموزشی جهت مرور قوانین و روش استفاده از آن‌ها محیط بانان را در معرض آموزش مجدد قرار می‌دهند.

*به روز نبودن تجهیزات محیط بانان

محیط بانان از تخریب عرصه‌های طبیعی زیست بوم‌های حیاتی کشور، کشتار حیات وحشی و عدم وجود برنامه‌ای مدون برای احیای زیست بوم‌ها بسیار دلخور و ناراحت‌اند.

در این خصوص، الف.ر، یکی از محیط بانان می‌گوید: ما هر روز صبح وقتی هوا گرگ و میش است، با جان و دل خانه و کاشانه و خانواده را ترک کرده و به دل طبیعت می‌زنیم و در سخت ترین شرایط زیستی به دفاع از محیط زیست و مبارزه با مخربین حیات وحش می‌پردازیم. اگر در طول روز معضلی پیش آید، تا آن معضل  را حل نکنیم، دست از تلاش برنمی‌داریم، حتی بارها شده لقمه‌ای نخورده و قطره‌ای آب ننوشیده‌ایم و به خانه برگشته‌ایم.

م.ز، یکی دیگر از محیط بانان است که درباره شرایط کاری و حقوق و مزایایش می‌گوید: با توجه به شرایط ویژه و شبانه روزی کاری ما، مسائل مالی و حقوق و مزایا بسیار نامناسب است.

محیط بان ک. م، در خصوص تجهیزات و تعداد محیط بانان می‌گوید: قوانین یگان قدیمی شده، تجهیزات و امکاناتش به روز نیست، هیچ توسعه‌ای در یگان حفاظت نمی‌بینیم و درجات یگان حفاظت نیز واقعی نیست.

تعداد محیط بانان واقعا کم است و تنوع زیستی ما در معرض خطر، اما ما با دل و جان مراقب طبیعت هستیم، همانطور که از فرزندانمان محافظت می‌کنیم.

*محیط بانان درگیر ضعف قانونی هستند

مسائل حقوقی و قضایی شامل قوانینی کهنه و ضعیف شکار و صید، ضعف قانون در حمایت از محیط بانان، عدم وجود دادگاه‌های تخصصی و ضعف قضاوت در تحلیل قوانین محیط زیست و برداشت سلیقه‌ای از قوانین از مشکلات حائز اهمیت محیط بانان است.

*قانون تصویب شد و محیط بانان چشم انتظارند

بر اساس مصوبه تاریخ 6/3/94 هیات دولت، فوق العاده سختی کار محیط بانان از هزار امتیاز به 3 هزار امتیاز رسید.

ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست در این خصوص می گوید: استفاده از پرنده هدایت پذیر از راه دور( پهباد )در مناطق صعب العبور و آموزش محیط بانان برای چگونگی بهره برداری از وسیله مهم و تجهیز محیط بانان به دوربین‌های مخصوص و بروز کردن آموزش‌های زیست محیطی، حقوق و تنوع زیستی، از برنامه‌های سازمان محیط زیست برای محیط بانان در سال جاری است.

*پایانی نامشخص در انتظار آخرین امید طبیعت

با اینکه ظاهرا تغییرات چشم گیری در خصوص وضعیت محیط بانان صورت گرفته، ولی در فضای صنعتی شدن امروز که ذره ذره طبیعت‌مان به هر دلیل در حال فنا شدن است، بایستی محیط بانان را به صورت ویژه دریافت، چرا که شاید این حافظان زیست محیطی آخرین امید دوستداران طبیعت برای پایداری در برابر مخربان طبیعت کشور عزیزمان باشند.

گزارش: پریسا مهریان

انتهای پیام/