به گزارش خبرنگار حوزه نفت گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، میدان نفتی سلمان از میدان‌های نفتی ایران است، که در استان هرمزگان و در یکی از میادین قابل توجه ایران از نظر ذخایر نفت و گاز به حساب می‌آید. قابل توجه هم از نظر میزان ذخایر هم از نظر اینکه این میدان بین ایران و امارات متحده عربی مشترک است.

میدان نفتی سلمان از یک تاقدیس نامتقارن به ابعاد تقریبی ۱۱ کیلومتر در ۱۴ کیلومتر تشکیل شده‌است. این میدان از نظر زمین‌شناسی به سه لایه تولید نفت تحتانی و فوقانی مربوط به دوره ژوراسیک و یک لایه بوئیب مربوط به دوره کرتاسه تشکیل شده‌است.

میدان سلمان همچنین یک لایه گازی به نام خوف نیز دارد. این میدان در جریان فعالیت شرکت نفت لاوان در دهه ۱۹۶۰ میلادی کشف شد. اولین چاه اکتشافی آن در ژوئن ۱۹۶۵ حفر شده و تولید آن از سال ۱۹۶۸ آغاز شد. از لحاظ موقعیت جغرافیایی این میدان در ۱۴۴ کیلومتری جنوب جزیره لاوان قرار گرفته‌است و با میدان ابوالبوخوش امارات متحده عربی دارای ذخایر مشترک است. میدان نفتی سلمان براساس آخرین آمارهای ارائه شده هم‌اکنون دارای ۴۴ حلقه چاه نفتی و ۱۰ حلقه چاه گازی است.

نفت استخراج شده از میدان سلمان به وسیله یک خط لوله ۲۲ اینچی زیردریایی به جزیره لاوان منتقل می‌شود تا در تاسیسات خشکی فرآورش نهایی شده و برای صادرات یا تامین خوراک مجتمع پالایشی لاوان ذخیره شود. میدان سلمان از میادین قدیمی تولید نفت ایران است که همچنان از ذخایر قابل قبولی برخوردار است. میدان سلمان (ساسان) در سال ۱۹۶۵ میلادی کشف شده و در سال ۱۹۶۸ به بهره‌برداری رسیده‌است. اجرای به موقع و کارشناسی طرح‌های توسعه می‌تواند باعث افزایش عمر و برون‌داد چاه‌های این منطقه شود.

عباس رجب‌خانی رئیس منطقه عملیاتی لاوان در گفتگو با باشگاه خبرنگاران، در خصوص افزایش تولید 3 هزار بشکه‌ای در میدان نفتی مشترک سلمان هستیم گفت: به دلیل شرایط حساس میادین مشترک، فعالیت‌های حفاری و تعمیر و نگهداری چاه‌ها تا کنون به صورت مستمر در حال انجام بوده است به طوری که در ماه‌های اخیر چاه‌های جدیدی حفاری شده است.

وی افزود: هم اکنون چاه‌های 55 و 56 مراحل حفاری را سپری می‌کنند و دو ماه گذشته چاه‌های شماره 54 و 57 به تولید رسیدند و افزایش سه هزار بشکه را رقم زدند.

رجب خانی با اشاره به این که برنامه شرکت نفت فلات قاره برای توسعه این میدان مشترک نفتی به صورت جدی در جریان است، عنوان کرد: با توجه به این که 45 سال از عمر میدان نفتی سلمان(مشترک با امارات) می‌گذرد و سال‌های طولانی از این میدان برداشت صورت گرفته است، بحث ازدیاد برداشت در راس اولویت‌های ما قرار دارد.

رییس منطقه عملیاتی لاوان با ابراز رضایتمندی از میزان 51 درصدی ضریب برداشت از میدان نفتی سلمان افزود: به دنبال برداشت‌های زیاد در مدت طولانی، با کاهش ضخامت لایه نفتی برداشت به صورت تزریق آب و گازرانی، شرکت نفت فلات قاره در تلاش برای حفر چاه‌های جدید هستند تا این میزان برداشت را به حداکثر برسانند.

وی ادامه داد: مدیریت مخازن حفاری تلاش می‌کند که با حفاری چاه‌ها در بخش‌هایی که امکان ازدیاد تولید وجود دارد زمینه را برای برداشت اضافه فراهم کند.

رجب‌خانی تصریح کرد: از آنجا که حفاری در این میدان نفتی به صورت افقی انجام می‌شود حتی با وجود استفاده از شیوه‌های جدید در حفاری افقی در لایه نفتی این میدان، ارائه یک رقم دقیق به عنوان هدف‌گذاری میزان برداشت از این میدان کاری دشوار و غیر ممکن است.

وی در خصوص سکوی گازی میدان مشترک سلمان(سلمان گازی) گفت: هم اکنون در مرحله آماده سازی سکو برای انتقال گاز هستیم و با توجه به این که سال گذشته ارسال آزمایشی گاز به جزیره سیری انجام شد و مشکلاتی در مسیر لوله‌ها شناسایی شد که برنامه تعمیر را در دستور کار داریم.

رجب خانی با اشاره به برنامه انتقال گاز میدان سلمان به جزیره سیری گفت: شرکت نفت فلات قاره دو سناریو برای این منظور در نظر دارد که بر پایه یکی از آن ها مقرر است ظرف یک ماه آینده یک ترین (Train گاز انتقال یابد و بر اساس سناریو دوم پس از بر طرف شدن اشکالات خطوط لوله، دو ترین گاز به جزیره سیری انتقال می‌یابد که برنامه‌ای زمان بر خواهد بود.

گفتنی است، در این میدان پنج سکو در حال فعالیت است.

می‌توان گفت میدان سلمان سه مخزن تولیدی دارد، لایه عرب تحتانی در عمق ۱۰ هزار پایی از بستر دریا قرار دارد و ۷۰ درصد نفت میدان سلمان از آن تولید می‌شود، همچنین از لایه‌های عرب فوقانی در عمق هشت هزار پایی و لایه بوئیب در عمق پنج هزار پایی به ترتیب ۲۰ و ۱۰ درصد نفت سلمان تولید می‌شود.

مجموع حجم نفت درجای مخزن در لایه‌های مختلف سلمان حدود ۴٫۵ میلیارد بشکه می‌باشد. حدود ۱٫۶ میلیارد بشکه یعنی ۳۵ درصد نفت این مخزن قابل استحصال است که تاکنون حدود ۱٫۱ میلیارد بشکه از آن برداشت شده و نفت قابل تولید باقیمانده بیش از نیم میلیارد بشکه‌است.

مجموع تعداد چاه‌های میدان لاوان نیز ۴۲ حلقه می‌باشد. حجم تولید مایع و هیدروکربور از این چاه‌ها ۲۵۰ هزار بشکه و کمتر از ۵۰ درصد آن نفت و بقیه آب است، هم‌اکنون روزانه بیش از ۶۰ هزار بشکه نفت از میدان سلمان تولید می‌شود. وضعیت تولید امارات متحده عربی از میدان ابوالبوخوش (مشترک با سلمان)، به اینصورت است که هم‌اکنون ابوظبی از این میدان روزانه ۴۰ هزار بشکه نفت از ۷۰ حلقه چاه تولیدی استحصال می‌کند؛ این شیخ‌نشین تاکنون ۴۰۰ میلیون بشکه نفت از ابوالبوخوش برداشت کرده‌است.

طی سال ۱۳۷۸ به بعد که تعدادی از میادین تحت قراردادهای بیع متقابل قرار گرفتند، عملیات و مطالعات میدان سلمان تحت نظرات شرکت پتروایران و شرکت مهندسی نفت قرار گرفت که در حال حاضر بخش مطالعات این میدان از طرف شرکت پتروایران به شرکت مشاور تهران انرژی و آنها در اختیار شرکت فرانسوی FRANS-BASIC قرار داده‌اند.

گزارش: حبیبه رحیمیان