جنگ سایبری قواعد مخصوص به خودش را دارد و به گفته متخصصان آینده بسیاری از نبردهای دنیا رو ترسیم می کند. آینده ی مبهمی از نبرد که چندان هم مللموس نیست.
از زمین و هوا و فضا و دریا که بگذریم اما این روزها حوزه جدیدی از نبرد بنام فضای سایبری جای خودش رو در ادبیات نظامی و راهبرد کشورها باز کرده است. نبردی که سلاحش رایانه ها، شبکه ها و اینترنتی است که هر روز با آن سر و کار داریم.
جنگ سایبری به نوعی از نبرد اطلاق می شود که در آن یک دولت با استفاده از مجموعه اقداماتی به شبکه ها و رایانه های دولت دیگر نفوذ کرده و باعث خسارت یا خرابی می شود. این نبرد با محوریت شبکه های رایانه ای و اینترنت صورت می گیرد و میتواند شامل مقاصد با انگیزه سیاسی هم باشد.
حملات سایبری قادرند وب سایت ها و شبکه ها رو از کار بیندازند، سرویس های اساسی رو مختل کنند، منجر به سرقت یا دستکاری داده های طبقه بندی شده و حتی به سیستم های مالی ضربه بزنند.
سون تسو حدود ۲۵۰۰ سال پیش در رساله هنر جنگ میگوید بالاترین هنر در جنگ این است که کشور دشمن را دست نخورده و کامل تصرف کنیم. تخریب و انهدام آن سودی ندارد. همچنین دستگیری نفرات ارتش دشمن بهتر از نابود کردن آنهاست.
سون تسو میگوید: بنابراین مزیت عالی در همه جنگها جنگیدن و پیروز شدن نیست بلکه بهتر است بتوان بدون جنگیدن مقاومت دشمن را از بین برد. بنابراین بهترین طرح و تدبیر در جنگ این است که مانع اجرای نقشه های دشمن شد و در مرحله بعد در فضای باز به دشمن حمله کرد.
رویایی که تسو همواره آرزویش را داشت، یعنی پیروزی در جنگ بدون خون ریزی و تلفات و جنگ مستقیم، حالا باید در کالبد جنگ سایبری جستجو کرد!
جنگ سایبری نقشی کلیدی در جنگهای آتی خواهد داشت. برخی تحلیلگران بر این عقیده اند که اگر قرار باشد جنگ جهانی سومی شکل بگیرد محوریت اون بر پایه عملیات و سلاح های سایبری خواهد بود.
جنگ سایبری درگیری های آینده رو کوتاه تر و کم هزینه تر می کند، میزان تلفات جانی را کاهش می دهد و مسائل زیست محیطی و نسل کشی رو در پی ندارد، به این خاطر برای دولت های جنگ افزوز دنیا حائز اهمیت است.
تاسیس مرکز فرماندهی سایبری آمریکا در سال ۲۰۱۰ این واقعیت را که فضای مجازی تبدیل به میدان نبرد جدیدی شده است به خوبی نشان داد. این امر بر ضرورت یافتن راههایی برای یکپارچه سازی هرچه سریعتر حملات سایبری و دفاع سایبری در دکترین نظامی تاکید میکند.
جنگ سایبری در تئوری، نزاعهای آینده را کوتاهتر و کمهزینه تر کرده و میزان تلفات را کاهش داده و احیای اقتصادی و دیپلماسی پس از جنگ را آسانتر می کند، از این رو برای دولتهای جنگ افروز جهان بسیار مفید خواهد بود.
با این حال جنگ سایبری با محدودیتهایی مواجه است که همین امر امکان تهیه و تنظیم یک راهبرد مشخص و جامع رو در بارش دچار مشکل می کند:
۱. اینترنت محیطی مجازی و غیرواقعی است که وسعت آن بر اساس نیازهای امنیت ملی تببین می شود.
۲. نزدیکی دشمنان به ما بر اساس دسترسی و پهنای باند آنها تخمین زده میشود نه بر اساس جغرافیای زمینی.
۳. تغییرات در شبکه و بروز رسانی نرم افزاری، فضای میدان جنگ سایبری را بدون هشدار و به طور پیشبینینشده ای تغییر میدهد.
۴. برخلاف جنگهای کلاسیک، جنگ سایبری به نفع حمله کننده است.
۵. جنگ سایبری از انعطاف پذیری بالایی برخوردار بوده و برای تبلیغات، جاسوسی و تخریب زیرساختهای حیاتی نیز کاربرد دارد.
در جنگ سایبری دو تهدید عمده مطرح است 1) جاسوسی و نقض امنیت ملی 2)خراب کاری
فقدان قانون گذاری
وجود نداشتن قوانین بینالمللی باعث شده که هر کشوری به خود اجازه دهد تا برضد کشور دیگر وارد جنگ مجازی شود. در حال حاضر کشور ایالات متحده در جهان مرکز فرماندهی فضای مجازی را در پنتاگون راه اندازی کرده است که هدف از ایجاد آن حمله به شبکههای سایر کشورها و دفاع در مقابل حملات مجازی است. همچنین آژانس امنیت اطلاعات و شبکهی اروپا نیز چنین مرکزی است.
فضای مجازی فضایی است که قوانین خاص خود را دارد. امروزه تهدیدها در قالب شبکههای رایانهای و مخابراتی رو به افزایش است. بخشهای کلیدی اقتصاد تمامی کشورها در حال حاضر، از جمله امکانات دولتی و خصوصی، بانکداری و امور مالی، حملونقل، تولید، پزشکی، آموزش و پرورش و دولت، همگی برای انجام عملیات روزانه وابسته به رایانه هستند.
فضای مجازی ابزاری برای قدرت و ثروت است. اگر از آن استفاده نکنیم دیگران از آن استفاده خواهند کرد و آن هم برضد ما. گاهی به دلیل ناشناخته بودن منبع حمله؛ فضای مجازی به مکانی ایدهآل برای جنگ تبدیل شده است. برای مقابله با این تهدیدات ناشی از این امر ما باید در فضای سایبر دارای قوانین و راهبردهای مشخص باشیم. قوانینی برای برخورد و کنترل جرایم ایم حوزه و همچنین راهبردها یا دکترینی برای اعمال بازدارندگی لازم به منظور پیشگیری و مقابله با حملات احتمالی دشمن.
جنگ سایبری، نبردی با ابعاد مختلف
جنگ سایبر حوزه های گسترده ای از جنگ های نوین اطلاعاتی و الکترونیکی را شامل می¬شود. از جنگ کنترل و فرماندهی گرفته تا مسائل مربوط به جنگ الکترونیک و جنگ روانی در نبرد سایبر قابل طرح هستند.
اگرچه جنگ سایبری از مفهوم جنگ اطلاعاتی استخراج شده و به عنوان زیرشاخه ای از در نظر گرفته می شود، اما در عمل کاربردهایی فراتر دارد. هفت شکل مختلف جنگ اطلاعاتی به شرح زیر است:
۱ – جنگ فرماندهی و کنترل که هدف آن قطع کردن سر دشمن، یعنی از بین بردن مغز متفکر دشمن است.
۲ – جنگ بر پایه اطلاعات که متشکل از طراحی، حفاظت و ممانعت از دسترسی به سیستم هایی است که برای برتری بر فضای نبرد در جستجوی دانش کافی هستند.
۳ – جنگ الکترونیک که شامل تکنیکهای رادیویی، الکترونیک یا رمزنگاری است.
۴ – جنگ روانی که در آن از اطلاعات برای تغییر ذهنیت و طرز فکر دوستان، بیطرفها و دشمنان استفاده می شود.
۵ – جنگ هکرها که در آن به سیستمهای رایانهای حمله می شود.
۶ – جنگ اطلاعاتی اقتصادی که به دنبال ایجاد مانع در برابر اطلاعات یا تسهیل جریان اطلاعات با هدف کسب برتری اقتصادی است.
۷ – جنگ سایبر که ترکیبی از همه موارد شش گانه بالاست.
اهداف و انگیزه ها
انگیزههای نبرد در این فضا شامل موارد زیر است.
1. مقاصد نظامی؛
درست مانند جنگ واقعی در اینجا بر خلاف 4 رکن دیگر جنگ-یعنی زمین، هوا،دریا و فضا- این جنگ در سایهی فضای مجازی صورت میپذیرد. در اینجا به یک مرکز فرماندهی جنگ سایبر نیاز است و نیازمند سلاحهایی مجازی و دفاعی هستیم تا جلوی حمله گرفته شود و ما نیز قادر به حملهی متقابل باشیم.
2. اهداف غیر نظامی؛
این امر عبارت از اختلال در سرویس دهندهی وب، سیستمهای اطلاعات سازمانی، سیستمهای سرور، لینکهای ارتباطی، تجهیزات شبکه و رایانههای رومیزی و لپتاپهای خانگی و امور تجاری است که گاهاً برای کسب انگیزههای تجاری رقابتی و یا مالی صورت میپذیرد و گاهی نیز خرابکاری به دلیل صرفاً سرگرمی است.
3. اهداف شخصی.
باید باور کرد که بیش از 90درصد حملات سایبر برای اهداف شخصی صورت میگیرد. بسیاری از حملات برای جلب توجه رسانهها انجام میشود. شرکت (McAfee) میگوید، روزانه با میلیونها جنبه از این نوع حملات سایبر توسط نرمافزارهای امنیتیاش روبهرو میشود.
اگرچه قوانین و روش های درگیری در فضای مجازی همچنان در حال تغییر و تحولند. اما نباید به این دلیل که قابل لمس نمی باشند ازش غافل شد و آن را در جایگاهی پایین تر از جنگ فیزیکی قرار داد.
گزارش:صیاد
انتهای پیام/