به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ از همان ابتدا کاملا مشخص بود که حمایت همه‌جانبه حزب دموکرات آمریکا از مسئله مذاکرات هسته‌ای با ایران، علاوه بر به نتیجه رسیدن رفت و آمدهای کری به محل مذاکرات، موضوع مهم دیگری را نیز در پشت پرده خود دارد. با توجه به انتخابات سال آینده ریاست جمهوری آمریکا، حفظ کرسی کاخ سفید برای دموکرات‌ها و در راس آن‌ها اوباما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لذا به ثمر نشستن برجام، می تواند تاثیر به‌سزایی در رای مردم آمریکا به نامزد دموکرات‌ها داشته باشد.

با توجه به اینکه دولت فعلی دموکرات آمریکا به ریاست باراک اوباما، آخرین سال تصدی این سمت در این کشور را می‌گذراند، ازهمان ابتدا کاملا روشن بود که برای کوتاه نشدن دست دموکرات‌ها از کرسی ریاست جمهوری کاخ سفید، دولت اوباما تمام توان سیاسی خود را به‌کار می‌بندد تا مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه 1+5 که آمریکا هم یکی از اعضای آن است؛ به نتیجه برسد.

اولویت این موضوع برای دموکرات‌ها زمانی افزایش یافت که دولت اوباما به اذعان اکثر کارشناسان روابط خارجی این کشور، در دوران حضور خود در کاخ سفید در عرصه سیاست خارجی موفقیت چندانی نداشته و نمره قابل توجهی در عرصه دیپلماتیک خارجی نیز کسب نکرده است.

*یک بام و دو هوا در سنا و کنگره

در حالیکه آمریکا در روزهای میانی ماه سپتامبر به‌سر می‌برد، شاهد تقابلی آشکار میان مجلس نمایندگان و سنای این کشور هستیم. پس از آنکه نمایندگان دموکرات سنا با کسب آراء لازم مانع از به تصویب رسیدن موضوع رای‌گیری در خصوص مخالفت با برجام شدند، جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان یا همان کنگره، با توجه به در اختیار داشتن اکثریت کرسی‌های آن، به برجام رای منفی دادند. البته با توجه به دریافت آرای لازم برای استفاده اوباما از حق وتو، این مخالفت کنگره با برجام، بیشتر می‌تواند جنبه تشریفاتی داشته باشد.

*وضعیت نتایج رای‌گیری در سنا و کنگره

در این رای‌گیری مجلس نمایندگان؛ 269 نماینده رای مخالف، 162 رای موافق و 1 رای ممتنع به برجام داده شد که با توجه به نیاز رئیس‌جمهور به یک سوم آراء (146 رای)؛ دموکرات‌ها توانستند با شکستن این حدنصاب به فراتر از آن دست یابند و آراء مورد نیاز برای حفظ حق وتوی اوباما را کسب کنند.

با توجه به اینکه برای تعیین تکلیف برجام در حالت کلی لازم است که رای اعضای کنگره با رای اعضای سنا تکمیل شود و نیز با در نظر گرفتن رای منفی 42 تن از اعضای سنا، به طرح جمهوریخواهان برای رد مذاکرات، کار برجام در سنا به رای‌گیری هم نرسیده و برای امضاء روی میز اوباما قرار می‌گیرد.

*احتمال بازگشت مجدد برجام روی ریل سنا با تلاش جمهوریخواهان

هرچند که ممکن است جمهوریخواهان در تلاشی مجدد، سند برجام را دوباره روی ریل رای‌گیری سنا بگذارند، اما به نظر نمی‌رسد در آن صورت هم جمهوریخواهان بتوانند به خواسته خود در خصوص مخالفت با برجام دست یابند.

*بیانیه اوباما در واکنش به مخالفت عمومی کنگره درخصوص تصویب برجام

ساعتی پس از تصویب طرح مخالفت مجلس نمایندگان با برجام؛ کاخ سفید در طی بیانیه‌ای به این اقدام کنگره واکنش نشان داد. اوباما در این بیانیه آورده است: « رای امروز مجلس نمایندگان تازه‌ترین نشانه درباره این موضوع است که هرچقدر اعضای بیشتری توافق تاریخی که سبب ممانعت ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای می‌شود را مطالعه کرده‌اند، تعداد بیشتری از آن حمایت کردند.»

همچنین اوباما در این بیانیه با تکرار ادعاهای بی‌اساس و مضحک خود عنوان کرده است:« اکنون ما باید به کار حساس اجرا و راستی‌آزمایی این توافق رو بیاوریم تا ایران نتواند به سلاح هسته‌ای دست یابد. در انجام این اقدامات، ما در جستجوی یک جهان امن‌تر و امیدبخش‌تر، آخرین و تازه‌ترین فصل رهبری آمریکا را خواهیم نوشت.»

* موضع‌گیری مجدد کنگره علیه سند برجام

سه قطعنامه جدید درباره توافق هسته‌ای که توسط نمایندگان جمهوریخواه آماده شده است؛ تلاش جدید سناتورهای این حزب برای شکل‌دهی روندی علیه اجرای برجام می‌باشد. این اقدام سناتورهای جمهوریخواه در حالی است که به نظر نمی‌رسد هیچ‌یک از این سه قطعنامه تاثیری فوری بر اجرای آنها داشته باشد.

اولین قطعنامه مدعی است که اوباما اطلاعات بسیار اندکی در خصوص توافق به کنگره ارائه کرده است.

دیگری نیز با هدف شکست قطعنامه تائید این توافق، تدوین خواهد شد.

 سومین قطعنامه هم تلاش برای لغو اختیارات اوباما در توقف اجرای تحریم‌های ضد ایرانی می‌باشد.

هم‌چنین سناتورهای جمهوری‌خواه، در طی این قطعنامه‌ها پا را از گلیم خود فراتر گذاشته و تقاضای دست‌یابی به سند محرمانه بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از طریق دولت آمریکا مطرح کرده‌اند. 

به هرحال با اینکه کنگره در روزهای پایانی اعمال قدرت و نفوذ خود پیرامون سند برجام به‌سر می‌برد و به گواه شواهد و قرائن آخرین تلاش‌های جمهوریخواهان هم برای رد برجام به ثمر نخواهد نشست؛ با توجه به سابقه نه چندان موفق اوباما در عرصه سیاست خارجی، این توافق در صورت رسیدن به سرانجام، مستندترین برگ برنده دموکرات‌ها در انتخابات آتی ریاست جمهوری در آمریکا خواهد بود تا بتوانند با متمرکز کردن افکار عمومی این کشور بر این موفقیت؛ بر یگانه رقیب انتخاباتی خود یعنی جمهوریخواهان غلبه کنند.

گزارش از: وحید امیدی موحد

انتهای پیام/