یکی از مهم‌ترین مواردی که درباره متون کلاسیک، مانند آثار مولانا وجود دارد، این است که چقدر نسخه‌هایی که امروز به اسم این بزرگان منتشر می‌شود، با متن اصلی نسخه‌ها مطابقت دارد؟ ما درباره نسخ مختلف آثار مولانا با توفیق سبحانی گفت‌وگویی انجام دادیم.

  به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛سبحانی استاد زبان و ادبیات فارسی مصحح و مترجم است که عمده پژوهش ها و آثارش درباره مولاناست. او در استانبول تحصیل کرده و از کتب خطی کتابخانه های بسیار غنی استانبول و همین طور نسخه های موجود در قونیه کمک فراوانی در راه مطالعاتش گرفته است. متن گفت وگو را در اینجا می خوانید.
 
گفته می شود مولانا آثار دیگری به جز آثار شناخته شده دارد. درباره کتاب های به جا مانده از مولانا توضیح دهید.
 
مولانا چند اثر مشخص دارد. معروف ترین اثر او مثنوی معنوی است. دیوان کبیر، مکتوبات، مجالس سبعه و فیه ما فیه دیگر آثار مولانا هستند و به جز اینها هیچ یک از آثاری که به مولانا نسبت می دهند، از او نیست. بلکه از شاهدان مولاناست که دو قرن با او فاصله دارد.
 
قدیمی ترین و معتبرترین نسخه هایی که از این آثار به جا مانده، کدام ها هستند؟
 
قدیمی ترین نسخه مثنوی متعلق به سال 677 قمری است که 6 دفتر مثنوی را دارد. از دیوان کبیر هم نسخه ای متعلق به قرن هشتم در دست است که به سال های 767 تا 770 قمری مربوط است. مرحوم فروزانفر تصحیحی از این نسخه ارائه کرده اند. مکتوبات شامل 150 نامه است که نسخه های مختلفی از قرن هفتم به بعد دارد. از مجالس سبعه و فیه ما فیه هم نسخه هایی از قرن هفتم موجود است.
 
 
 مشهورترین کتاب هایی که در سال های اخیر از این نسخه ها تصحیح و منتشر شده است، چه کتاب هایی هستند؟
 
مشهورترین مثنوی را انجمن آثار و مفاخر فرهنگی دو بار چاپ کرده است. بنده نیز دیوان کبیر را منتشر کردم که چاپ سومش در دست انتشار است. مثنوی متعلق به سال 667 قمری را هم در نشر روزنه منتشر کردم. البته مجالس سبعه و فیه ما فیه را هم در نشر پارسه چاپ کردم و توضیحاتی در آن دادم.
 
در بین بزرگان یکصد سال اخیر هم افراد زیادی روی مولانا کار کردند و تقریبا می توان گفت تصحیح متون کلاسیک ازجمله آثار مولانا در یک قرن اخیر شکوفا شده است. درباره دیگر بزرگانی که روی آثار مولانا کار کردند هم صحبت کنید.
 
مرحوم فروزانفر برای مثنوی شرح خوبی نوشتند. ایشان فیه مافیه را هم تصحیح کردند. نیکلسون هم مثنوی را تشریح کرده است. دکتر شفیعی کدکنی هم گزیده ای از غزلیات دیوان کبیر منتشر کرده است.
 
کدام تصحیحات از مثنوی قابل اعتمادتر به نسخه اصلی هستند؟

 
البته چون خودم در این زمینه کار کردم، خیلی نمی توانم نظر بدهم. فقط می توانم بگویم آقای کریم زمانی، مرحوم دکتر شهیدی، مرحوم بدیع الزمان فروزانفر و آقای محمد استعلامی تصحیحات خوبی از مثنوی ارائه کرده اند.

منبع:جام جم انلاین
انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار