به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ قسمت‌های مختلفی را از مردمان شمال سیستان و بلوچستان که سرزمینشان از دیرباز به دارالولایه معروف بود، برایمان رقم می‌زند، فراز‌هایی که بیانگر تمدنی غنی، بزرگ و مهم‌تر از همه حفظ تمامیت ارضی با کمترین جنگ و خونریزی است.

مردم سیستان نخستین خونخواهان امام حسین (ع) پس از واقعه عاشورا بودند در حالی که توابین و مختار پس از آنان قیام کردند. فاجعه کربلا ۳۰ سال پس از ورود اسلام به سیستان، روی داد. در حالی که مردم بسیاری از نقاط ایران در آن دوره هنوز به مکتب اسلام گرایش نداشتند، هنگامی که خبر شهادت امام حسین (ع) و اسارت دختران رسول الله به مردم سیستان و بلوچستان رسید، مردم ولایت مدار سیستان در برابر آن موضع گرفتند و به خروش آمدند و در برابر دستگاه جبار یزید دست به قیام زدند

بر اساس نقل‌های معتبر و منابع دسته اول به خصوص کتاب تاریخ سیستان، مردم سیستان به محض شنیدن خبر شهادت امام حسین (ع) به خونخواهی آن حضرت قیام کردند و فرمانروای وقت سیستان که برادر عبیدالله بن زیاد بود را از شهر اخراج کردند و برای مدتی شهر را در اختیار داشتند.

نخستین خونخواهان امام حسین (ع) در ایران

محمد حسین رجبی دوانی، مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به نقش ایرانیان در خونخواهی امام حسین(ع) اظهار داشت: به جرأت می‌توان گفت افتخار نخستین کسانی‌که به انتقام خون حضرت سیدالشهداء(ع) برخاستند و با جنایات بزرگ بنی‌امیه و عمال پلیدشان در کربلا مقابله کردند، متعلق به ایرانی‌ها است.

وی ادامه داد: در منابع تاریخی آمده است زمانی که خبر واقعه کربلا به مردم مسلمان و هوادار اهل بیت(ع) شهر سیستان رسید آن‌ها خروشیدند و موفق شدند که «عباد بن زیاد» برادر عبید‌الله بن زیاد را که فرمانروای سیستان بود از شهر اخراج کنند.

رجبی دوانی افزود: گرچه جزئیات این قیام و سرانجام آن ذکر نشده اما به عنوان یک اصل در تاریخ ثبت شده است که مردم سیستان چنین حرکت ارزشمندی را انجام داده‌اند.وی تصریح کرد: بیشترین حضور و افتخار مقابله با جنایتکاران کربلا به قیام «مختار‌بن ابی عبید ثقفی» باز می‌گردد و مختار به خوبی درک کرد که اگر به ایرانی‌های مسلمان بها بدهد و برای آن‌ها حقوقی برابر با سایر مسلمان‌ها و عرب‌ها قائل شود،‌ ایرانی‌ها به خوبی به او یاری می‌رسانند و حمایت می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

• زندگینامه مختار بن ابوعبید ثقفی از ابتدا تا ۶۰ سالگی

این محقق و پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: مختار با اینکه پدر و برادرش در اولین رویارویی‌های عرب‌های مسلمان با دولت ساسانی بدست ایرانی‌ها کشته شده بودند ولی هیچ کینه‌ای از ایرانی‌ها نداشت و اعتماد بسیاری به آن‌ها کرد و بخش اعظم تشکیلات کشوری و اداری او را ایرانی‌ها اداره می‌کردند.

وی ادامه داد: اکثر لشگر مختار از ایرانی‌ها تشکیل شده بود به گونه‌ای که در اردوی لشگریان اعزامی مختار به سوی شام به فرماندهی ابراهیم مالک که تعداد لشگر بیست هزار نفر بود همه به زبان فارسی سخن می‌گفتند.

رجبی دوانی اظهار داشت: هنگامی که مختار با حمایت بسیار تأثیرگذار ایرانی‌ها موفق شد بر عراق سیطره پیدا کند و بخش‌های مهمی از ایران را نیز تحت کنترل در بیاورد و بعد از آن به قصاص جانیان کربلا پرداخت، این ایرانی‌ها بودند که به نمایندگی از طرف مختار جنایتکاران را به سزای عمل خود رساندند.

وی افزود: بنابراین اوج حضور ایرانیان در خونخواهی امام حسین(ع) به قیام مختار و همراهی مختار در این امر مهم بر می‌گردد و شخصی دیگری که در این قیام نقش مهمی داشت «ابوعمره کیسان» بود که جنایتکاران حادثه کربلا را تعقیب می‌کرد و آن‌ها را به سزای عملشان می‌رساند.

مرحوم علی دوانی در کتاب «قیام مردان مرد سیوستان»، در خصوص واقعه تلخ عاشورای امام حسین در صحرای نینوا می‌نویسد: «هنوز اسرای کربلا را از کوفه به شام حرکت ندادند که خبر شهادت امام حسین و شهدا به سیستان رسید، و بزرگان سیستان حارث ابن یزید حاکم آن زمان سیستان را خواستند و از او خواستند تا سیستان را ترک کند، حارث ابن یزید حامل نامه‌ای از سوی مردم سیستان برای ابن زیاد و یزید بود که نوشته بودند: چه بد ذات و بدکرداری که با مهمانان، نوه رسول خدا و اهل بیت (ع) جنین رفتار زشت را انجام دادی و رسم مهمان کشی را آن هم مهمانان عزیزی را محبوب خدا و اولاد رسول الله را بودند را باب کردی.»

مراسم عزاداری محرم در  سیستان و بلوچستان

در منطقه سیستان همزمان با فرا رسیدن ماه محرم، پیروان اهل بیت (ع) با برگزاری آیین‌های ویژه نظیر مشعل گردانی، تابوت کشی، شوی (تعزیه)، سینه زنی نشسته، سینه زنی ایستاده (جوش پاوکا) و نذری (غلور پزی)، به سوگواری می‌پردازند و اینگونه ارادت خود را به امام سوم شیعیان (ع) و یارانش نشان می‌دهند، به گونه‌ای که با گذشت سده‌ها از وقوع رویداد بزرگ کربلا، عشق و ارادت شیعیان به امام حسین (ع) همچنان پابرجاست و به این رخداد مهم در ابعاد گوناگون توجه می‌شود.

ثبت بیست و پنجم محرم به عنوان روز ملی سیستان

با توجه به اینکه مردم دارالولایه سیستان اولین کسانی بودند که به خونخواهی امام حسین قیام کردند، به همین منظور تصمیم بر آن شد تا ۲۵ محرم به عنوان روز ملی سیستان ثبت معنوی شود.

انتهای پیام/