به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسیباشگاه خبرنگاران جوان؛ "محمدمهدی‌ ملکی"  کارشناس مسایل خاورمیانه طی یادداشتی پیرامون نقش مثبتی که ترکیه می تواند بر اساس واقعیات منطقه ایفا کند پرداخت.

این یادداشت به شرح زیر است:

هنوز مدت زمان زیادی از سقوط جنگنده سوخوی روس که توسط ترکیه صورت گرفت نمی گذرد که اقدام دیگر آنکارا سبب شده دگر بار نگاه ها به سوی ترکیه و تحرکات آن جلب شود، ترکیه به تازگی به بهانه آموزش نیروهای پیشمرگ کرد عراق نظامیان خود را به شمال آن کشور گسیل داشته که با واکنش های تند مقامات عراقی روبرو شده است.

پس از سقوط سوخوی روسی شاهد موضع گیری ها و واکنش های مختلفی از هر دو طرف درگیر ماجرا بودیم، ترک ها معتقد بودند که ورود سوخوی روسی به خاک آن کشور تقض حاکمیت ملی ترکیه محسوب شده و نیروهای آن کشور به دفاع از خود پرداختند و به گفته اردوغان در این میان آن طرفی که باید عذر خواهی کند ترکیه نیست.

 در مقابل روسیه نیز با رد نظر ترکیه معتقد است که جنگنده سوخو در خاک سوریه مورد هدف ترک ها واقع شده و در خاک سوریه هم سقوط کرده، بنابراین نقض حاکمیتی صورت نگرفته است. پس از آن هم کرملین با اتخاذ تحریم هایی ترکیه را تحت فشار قرار داده که نویسنده در یادداشتی تحت عنوان " رفتار هوشمندانه مسکو در قبال آنکارا" به ابعاد مختلف این موضوع پرداخته است.

حال آنکارا که هنوز درگیر مساله سقوط سوخو است به ماجراجویی دیگری روی آورده و در اقدامی سوال برانگیز و تحریک کننده، نظامیان خود را به خاک عراق وارد کرده که می رود روابط میان عراق و ترکیه را در نازل ترین سطح آن شاهد باشیم و این به منزله نا آرام تر کردن اوضاع منطقه و در نهایت به سود تروریست ها خواهد بود .

ترکیه سعی کرده تا کنون اربیل را با خود همراه سازد و اینگونه مطرح میکند که ورود به عراق با هماهنگی اقلیم کردستان صورت گرفته است و در همین راستا به تازگی دیداری میان مقامات آنکارا با مسعود بارزانی در ترکیه صورت گرفت.

با تمام اینها بغداد معتقد است که این عمل ترکیه بدون هماهنگی با آنها بوده و بنابراین نقض حاکمیت ملی عراق محسوب می شود. عبادی 48 ساعت به ترکیه فرصت داد که نیروهایش را از خاک عراق بیرون برد ولی آنکارا چنین نکرد و عراق تصمیم گرفت به شورای امنیت سازمان ملل از ترکیه شکایت کند و از دیگر سازمان های بین المللی نیز تقاضای کمک کرد. 

نخست وزیر عراق از ناتو نیز تقاضای ورود به این موضوع را کرد و از آنها خواست تا ترکیه را وادار کنند که از عراق بیرون رود، حال با توجه به عضویت ترکیه  در آن پیمان بایستی دید ناتو چه موضعی را در این خصوص خواهد داشت، امری که می تواند اعتبار آن را افزایش یا کاهش دهد.

به گفته یکی از نمایندگان عراق، این کشور قصد دارد ابتدا با تمام توان و ظرفیت خود ترکیه را تحت فشارهای سیاسی گذاشته تا از خاک آن کشور خارج شود و اگر چنین نشد فشارهای اقتصادی و دیگر راه های افزایش فشار و تحریم علیه آنکارا را در پیش خواهند گرفت.

نکته ای که در این میان وجود دارد این است که ترکیه خود اقدام به عملی نموده است که جنگنده روسی را به آن علت (بهانه) سرنگون ساخته، یعنی نقض حاکمیت ملی. با این تفاوت که بنا به گفته نشریه "نشنال اینترست" حداکثر 17 ثانیه سوخوی روسی در خاک ترکیه بوده است ولی نظامیان ترک چندین روز است که علی رغم مخالفت مقامات و مردم عراقی در خاک آن کشور اردو زده اند.

در عراق میان مرجعیت عالی آن کشور آیت الله سیستانی، مسئولان و مردم آن در این موضوع اشتراک نظر وجود دارد، مردم عراق روز گذشته در مخالفت با اقدام ترکیه در برخی شهرهای آن کشور تظاهرات کردند. شاید یکی از خبر سازترین موضع گیری های طرف عراقی مربوط به هادی العامری باشد که گفته " اگر ترکیه عقب نشینی نکند، تانک های آنها را روی سرشان خراب میکنیم، ما(عراقی ها) امریکایی ها را بیرون کردیم ترکیه که دیگر از امریکا قوی تر نیست."

 با همه آنچه بیان گردید ترکیه همچنان می تواند به عنوان یک قدرت در منطقه باقی بماند اگر هوشیارانه عمل کند و از تصمیم های مقطعی و نادرست دست بردارد، بهتر است آنکارا از شرایط خودش و اوضاع منطقه درک و تحلیلی واقع بیانه داشته باشد. اتخاذ تدابیر و سیاست های منطقی و آینده نگرانه را می توان به عنوان پیشنهاد کلی نگارنده یادداشت به مسئولان ترکیه قلمداد کرد. تا اوضاع از آنچه که هست پیچیده تر نشده مقامات آنکار بایستی مسیر صحیح خود را انتخاب و در راستای گسترش تعامل و همکاری با همسایگان و نقش آفرینی مثبت در تحولات منطقه گام های جدی بردارند.

این گفته اسحاق جهانگیری به اردوغان را می توان به عنوان حسن ختام این مقاله در نظر داشته باشیم، جهانگیری گفته "احترام به اصل حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورها و تلاش برای از بین بردن زمینه های اختلاف می تواند باعث پدیدار شدن صلح، آرامش و ثبات در منطقه شود. " 


انتهای پیام/