به گزارش  گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، به طلای سرخ شهرت دارد و محصولی شناخته شده از ایران است زعفرانی که  به عنوان مهم‌ترین محصول کشاورزی استان خراسان رضوی از نظر صادرات نیز اهمیت ویژه‌ای برای کشور دارد .
 
با این حال و با وجود محصولات اختصاصی و جهانی مانند زعفران در ایران و با وجود برنامه‌هایی که در چند سال اخیر برای کاهش وابستگی اقتصاد ایران به نفت اجرا شده است، ایران همچنان کشوری تک محصولی و وابسته به نفت است. افزایش صادرات غیر نفتی همواره مورد توجه بوده است و در این میان محصولات کشاورزی به ویژه محصولاتی که آب کمی برای به عمل آمدنشان لازم است مورد توجه قرار گرفته است.
 
آنطور که بررسی‌ها نشان می دهد دلالان نقش مهمی در صادرات زعفران دارند و با ایجاد حباب‌هایی در این بازار مشکل‌ساز می شوند. اخیرا اعلام شد قیمت زعفران به یکباره افزایش یک میلیون تومانی در یک کیلوگرم را داشت. از طرف دیگر، بحث تولید زعفران تقلبی همواره مطرح بوده است و به تازگی هم عضو شورای ملی زعفران از فروش حنا به جای زعفران خبر داده است.
 
زعفران یا به قولی طلای سرخ در حالی در ایران تولید می‌شود که ایران به عنوان بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده جهان شناخته می‌شود و قریب به ۹۵ درصد تولید جهانی در اختیار ایران است، اما سهم ایران از تجارت این محصول ارزشمند بسیار اندک است، چراکه حجم بالایی از محصول زعفران ایران به صورت فله به چند کشور خاص صادرشده و پس از فرآوری و بسته بندی و با برند این کشور‌ها به بازارهای مصرف صادر می‌شود.
 
براساس اعلام گمرک میزان کل صادرات زعفران به ۵۳ کشورمقصد صادرات ایران در سال گذشته ۱۳۷ تن، به ارزش بیش از ۲۰۰ میلیون دلار بوده است که این میزان در مقایسه با صادرات زعفران در سال ۱۳۹۱ تفاوت چندانی لااقل به لحاظ وزن نداشته است.
 ‏
بر اساس آخرین آمار گمرک نزدیک به ۸۵ درصد کل صادرات زعفران ایران به ۵ کشور امارات متحده با ۵۴ تن، اسپانیا با ۳۵ تن و عربستان سعودی با ۱۲ تن، هنگ کنگ ۶ تن، هند ۵ تن اختصاص دارد. ‏
 
این کشور‌ها به ترتیب ۴۰. ۹درصد، ۲۶. ۹درصد، ۹. ۱درصد، ۴. ۷درصد و ۳. ۹ درصد از کل صادرات زعفران کشورمان را به خود اختصاص دادند.
 
گفتنی است متوسط قیمت هرگرم زعفران صادرشده به امارات متحده معادل ۱. ۵ دلار، به اسپانیا ۱. ۶ دلار، عربستان سعودی ۱. ۲ دلار، هنگ کنگ ۱. ۵ دلار و هند ۱. ۶ دلار بوده است. بر این اساس می‌توان گفت قیمت هر گرم زعفران صادراتی ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۵ هزار تومان است. ‏
صادرات زعفران ۱. ۶ دلار به ازای هر گرم به اسپانیا در حالی است که این کشور زعفران فله ایران را پس از بسته بندی به قیمت بالایی بفروش می‌رساند و در این میان نام ایران هم مطرح نمی‌شود!
 
مشکل تازه ای به نام افغانستان
 
از سال 92 نیز،  افغانستان وارد بازار زعفران شده و زعفران ایرانی را با برند افغانی می فروشد تا این کشور همسایه همزبان نیز به مشکلات زعفرانی ایرانی ها اضافه کند.با این حال طرح جامع زعفران از نزدیک به سال پیش تا امروز همچنان منتظر اجرایی شدن است!
 
حالا به تازگی، عضو شورای ملی زعفران از تجارت و بازارسازی زعفران ایرانی به نام افغانستان خبر داده و گفته: عده‌ای سودجو زعفران را با مخلوطی از حنا می‌فروشند که سلامتی مردم را نشانه گرفته‌اند.
 
حسینی اظهار کرد: از سویی عده‌ای سراسیمه و بدون اطلاعات کافی از زعفران ایرانی، بازار این محصول را آشفته می‌کنند و از سوی دیگر عده‌ای فرصت‌طلب پیدا می‌شوند که کالای گرانبهایی مانند زعفران را با قیمت‌های نامناسب خریداری کرده و به هر طریقی می‌خواهند با سود چندبرابری آن را بفروشند که در این راه از مخلوط کردن زعفران با موادی همچون مانند روغن، حنا، زردچوبه، چربی و عسل نیز استفاده می‌کنند. به گزارش ایسنا، او افزود: پیش از این ایجاد ناخالصی در زعفران از سوی سودجویان با مواد دیگر شنیده می‌شد اما اخیرا متوجه شدیم که برخی فرصت‌طلبان از پودر حنا برای سود بیشتر در زعفران استفاده می‌کنند که اگر به عنوان مثال یک کیلوگرم زعفران را با 50 کیلوگرم مخلوط کنند به سودهای هنگفتی می‌رسند که هیچ‌کس جز متخصصان زعفران توان شناخت آن را ندارد و مردم به راحتی آن را خریداری و مصرف می‌کنند.
 
سودجویان بازار زعفران به فکر سلامت مردم نیستند و با اهداف سودجویی خود در واقع سلامت مردم را نشانه گرفته‌اند و هر تقلبی را با طمع به دست آوردن پول سود بیشتر به کار می‌بندند. حسینی خاطرنشان کرد: در سال گذشته بازار زعفران آرام بود اما دلالان از ابتدای امسال آشفته‌کردن بازار زعفران را در دستور کار خود قرار دادند و از هر دستاویزی در این زمینه استفاده می‌کنند؛ به گونه‌ای که طی این مدت قیمت زعفران کیلویی دو میلیون‌ تومان گران‌تر شده بدون این که هیچ اتفاق خاصی در این زمینه افتاده باشد و از سوی دیگر عده‌ای به فرصت‌طلبی در این بازار می‌پردازند.
 
میدان‌داری چین و افغانستان
 
عضو شورای ملی زعفران اظهار کرد: در چنین شرایطی سودجویان زعفران را به هر قیمتی به دوبی صادر می‌کنند و از آنجا این محصول به چین و افغانستان می‌رود و به نام آن کشورها صادر می‌شود، در حالی که صادرات زعفران به دلیل این نابسامانی قطع شده است.
 
حسینی گفت: عده‌ای پیاز زعفران را تا آنجا که توانستند به افغانستان صادر کردند و سودجویان دیگری نیز زعفران ایران را به این کشور صادر کردند تا تاجران افغانی این محصول را با بسته‌بندی‌های خود و به نام افغانستان به ایران بفروشند و ثابت کنند که زعفران افغانی بهتر از ایرانی است و این در واقع همان بازاررسانی و تجارت زعفران ایرانی به نام افغانستان است که بازار زعفران ایرانی را نابود کرده است و کسی در این میان پاسخگوی این مشکلات نیست و با دلالان برخورد نمی‌کند.
 
با این تفاسیر می توان وضعیت زعفران ایرانی هم به زودی به سرنوشت فرش دستباف ایرانی، پسته ایرانی و ... دچار خواهد شد اگر تدبیری درست برای آن اندیشیده نشود که هم راستا با شعار حمایت از تولید ملی و اقتصادی غیر نفتی باشد.