این روزنامه در شماره امروز خود در مقاله ای با عنوان «مسکو خطاب به عرب ها: ایران اولین هم پیمان ما است»، در بحبوحه جنگ سوریه، تشدید تنش ها بین روسیه و ترکیه، و انتشار اخبار ضد و نقیض درباره آمادگی نیروهای کشورهای خلیج فارس و عربستان سعودی برای ورود زمینی به سوریه، نوشت: مجمع عربی روسی هفته آینده در سطح وزیران در مسکو برگزار می شود.

وزیر خارجه روسیه در ترسیم راهبردهای سیاست این کشور در خاورمیانه (غرب آسیا) آشکار عمل می کند و بر اهداف کشورش که با اولویت کشورهای عربی همخوانی ندارد، اصرار خواهد ورزید، زیرا سیاست کلی روسیه در خصوص خاورمیانه -همان گونه که ولادیمیر پوتین ترسیم کرده است- مورد بحث و بررسی نیست.

با اینکه در این روزها، لجاجت و سرسختی یکی از شاخص های سیاست روسیه به شمار می رود، اما برخی از محافل دیپلماتیک این کشور معتقدند که با وجود این، بحران سوریه روابط بین کشورهای خلیج فارس و روسیه را وخیم کرده است، اما راهی برای بهبود این روابط وجود دارد. این محافل همچنین گفتند، برقراری روابط ویژه با مصر، یک سرمایه گذاری ضروری برای دیپلماسی روسیه و یکی از اهداف این کشور در خاورمیانه به شمار می رود.

روسیه نیز به هر قیمتی، بر پیروزی در حلب اصرار دارد و ائتلاف بین المللی ضد داعش را بی تاثیر می داند و به همه هشدار می دهد تا به روابط بین روسیه و ایران صدمه وارد نکنند.

در مقابل همه این نکته ها، سؤالی که اکنون مطرح می شود، این است که وزیران خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با چه ذهنیتی عازم مسکو خواهند شد؟، آیا کشورهای عربی دستور کار مشخصی در مجمع عربی روسی مطرح می کنند یا اختلافات خود را به آنجا می برند و بدون هیچ دستاوردی از مسکو بر می گردند؟

نویسنده این مقاله در ادامه افزود، کشورهای عربی خلیج فارس و روسیه بر سر سوریه اختلاف نظر دارند. مسکو اصرار دارد با توجه به منافع خود و نظام حاکم بر دمشق به نبرد حلب پایان دهد و راه را بر ترکیه ببندد. روسیه همچنین تحت هیچ شرایطی از این سیاست نظامی دست بر نخواهد داشت و با توجه به احتمال حمله زمینی ترکیه به سوریه بر ادامه اجرای این سیاست اصرار خواهد داشت.

نویسنده مقاله با اشاره به این که واکنش کشورهای اروپایی به اقدامات روسیه در مقایسه با واکنش آمریکا تندتر است، تصریح کرد: اروپا از نتایج سیاست روسیه از جمله افزایش شمار آوارگان می ترسد. در مقابل، دیپلماسی روسیه بر توافقی بین آمریکا و این کشور موسوم به «نقشه راه» در سوریه تکیه می کند، در این توافق از جنگ های سرد بین دو کشور در شماری از مناطق خاورمیانه چشم پوشی شده است. مذاکرات وین، بخشی از این نقشه راه به شمار می رود.

مسئله دیگری که در سیاست روسیه ملاحظه می شود این است که هنگامی که سخنان درباره مبارزه با (گروه تکفیری صهیونیستی) داعش و النصره و دیگر گروه ها مطرح می شود، دیپلماسی روسی، رویکرد دیگری به خود می گیرد. اختلافاتی که روسیه بر سر تعریف تروریست و مخالف سوری مطرح می کند برای این کشور بازی با کلمات بیش نیست. در حقیقت، باور اصلی روسیه این است که نظام بشار اسد، نظامی قانونی است و مخالفان مسلح هیچ مشروعیتی ندارند، چون در برابر نظام حاکم قانونی ایستاده اند.

مسئله دیگر این است که دیپلماسی روسیه تعهد آمریکا مبنی بر از بین بردن (گروه تکفیری صهیونیستی) داعش را تعهدی غیرجدی می داند، زیرا مسکو بر این باور است که دستیابی به این هدف فقط از طریق نظام حاکم در دمشق و متحدان آن امکان پذیر خواهد بود. از این رو، مسکو با مداخله زمینی کشورهای عربی در قالب ائتلاف بین المللی به ریاست آمریکا برای از بین بردن (گروه تکفیری صهیونیستی) داعش در سوریه استقبال نمی کند، زیرا روسیه، نگران سرنوشت بشار اسد است.

نویسنده در مقاله خود همچنین به موضع گیری های روسیه و ترکیه درباره سوریه پرداخت و خاطر نشان کرد: با وجود این که رؤسای جمهور روسیه و ترکیه در سوریه به دنبال منافع شخصی و قومی گرائی خود هستند، اما رویکردهای ایدئولوژیک و مذهبی بر اردوغان و پوتین حاکم است، زیرا پوتین معتقد است که حضور پر رنگ گروه های سنی، خطری برای روسیه به شمار می رود و اردوغان را حامی این گروه ها می داند. در مقابل، اردوغان، خود را سلطان گروه های اسلام سیاسی دانسته است و برای گسترش نفوذ خود در کشورهای عربی تلاش می کند. وی در سوریه با غرور رفتار کرده است و در فاجعه سوریه نقش کلیدی دارد و اکنون با مداخله مغرورانه نظامی روسیه مواجه شده است، که این مداخله نیز در فاجعه سوریه سهیم هم شده است. تنها تفاوت بین روسیه و ترکیه این است که روسیه، خود را پیروز در سوریه می داند، اما ترکیه در مقابل این کشور در سوریه شکست خورده و سردرگم به نظر می رسد. ترکیه همچنین در مصر شکست خورده است و حکومت کنونی کاملا با رؤیای احیای امپراتوری اردوغان مخالف است. پوتین از شکست ترکیه در مصر برای تقویت جایگاه روسیه در خاورمیانه و شرق آفریقا استفاده کرده است.

البته مصر در سیاست خارجی روسیه در رده دوم پس از جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. مسکو، جمهوری اسلامی ایران را نقطه مرکزی همه ائتلاف های منطقه ای و بین المللی خود می داند و بنا بر دیپلماسی روسیه روابط بین این کشور و جمهوری اسلامی ایران، روابط راهبردی بلند مدت است. مسکو، روابط خود با تهران را مهمترین روابط دوجانبه در خاورمیانه می داند، خواه کشورهای عربی خلیج فارس با این مسئله سازگار شده اند یا به آن اعتراض دارند. از این رو، دیپلماسی روسیه، روابط با ایران را در اولویت خود قرار می دهد، سپس روابط با مصر و پس از آن برای گفتگو با عربستان سعودی، امارات و کشورهای خلیج فارس تلاش می کند. البته این گفتگو مبتنی بر این است که روابط روسیه و ایران پایدار، راهبردی و ائتلافی است و توسعه روابط بین روسیه و کشورهای خلیج فارس -صرف نظر از اختلافات هر دو طرف درباره سوریه- با برقراری روابط راهبردی بین ایران و روسیه مغایرت ندارد.

نکته ای دیگر که وجود دارد این است که روابط بین آمریکا و کشورهای خلیج فارس رو به افول است و این مسئله تحول جدیدی برای روابط بین مسکو و کشورهای خلیج فارس به شمار می رود. 

روسیه به دنبال ایجاد راهی برای فروش سلاح های خود به این کشورها است. پوتین همچنین می خواهد، جایگاه روسیه در خاورمیانه تحکیم شود به ویژه این که فرصت اکنون فراهم است و در دوره باراک اوباما توجه آمریکا به خاورمیانه کاهش یافته است.

نویسنده این مقاله با اشاره این که سیاست روسیه در خصوص سوریه همچنین ثابت و پایدار است، افزود: تنها کاری که روسیه برای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس انجام می دهد این است که بدون مداخله به نفع ایران از تحولات یمن چشم پوشی کند. این سیاست کلی روسیه در عرصه سیاسی و نظامی در سوریه آشکار است و سیاستمداران عرب در نشست مجمع عربی روسی در جریان این سیاست قرار خواهند گرفت.

انتهای پیام/