به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان؛ زنان هرات در سال ۱۳۹۴ مانند دیگر سال‌ها با مشکلات متعددی روبه‌رو بودند، هر‌چند دست‌آوردهایی نیز در این سال داشتند. از دومین شب‌ سال که خبر کشته شدن یک بانوی جوان در منطقه مسلخ هرات منتشر شد تا دو مورد قتل دسته‌جمعی زنان در این ولایت موجی از خشونت‌ها علیه زنان در این ولایت غربی کشور را حکایت می‌کند. خشونت‌هایی که به ۳۰۰ مورد در سال ۱۳۹۴ رسیده است.

اما برگزاری جشنواره فلم زنان را می‌توان دست‌آوردی بزرگ برای آنان در این سال در هرات عنوان کرد.

سومین جشنواره بین‌المللی فلم زن- هرات در قلعه اختیارالدین هرات با حضور جمع کثیری از فرهنگیان و مقامات عالی‌‌رتبه هرات و با حضور مهمانان خارجی و داخلی روز یک‌شنبه ۱۹ میزان ۱۳۹۴ برابر با ۱۱ اکتوبر ۲۰۱۵ همزمان با «روز جهانی دختران» افتتاح شد که دست‌آورد بزرگ زنان هراتی در این سال بوده است.

افزایش خودکشی به‌جای خودسوزی در هرات

در سال جاری نوع خشونت‌ها بر علیه زنان در هرات رنگ عوض کرده است، شبکه زنان افغان در ولایت هرات از کاهش خودسوزی زنان در یک سال اخیر خبر داده اما می‌گوید که آمار خودکشی با دیگر ابزار و وسایل به‌ویژه توسط مواد مسموم‌کننده در میان زنان در ولایت هرات افزایش چشمگیری داشته است.

پیش از این ولایت هرات شاهد بیشترین میزان آمار خودکشی به وسیله آتش در سطح افغانستان بود. خودسوزی زنان به‌عنوان بزرگ‌ترین معضل پیش‌روی نهادهای حقوقی همواره مسوولان محلی در هرات را با چالش‌های عمده‎ای روبه‌رو می‌کرد، اما به‌نظر می‌رسد که فعالیت نهادهای دینی، نهادهای مدنی و رسانه‌ها منجر به کاهش چشم‌گیر آمار خودسوزی زنان در هرات شده است، به طوری که از ابتدای سال جاری کم‌تر از ۱۰ مورد خودسوزی زنان در این ولایت گزارش شده است.

اما آن‌چه به‌عنوان چالش جدید، مسوولان محلی در هرات را نگران کرده، خودکشی زنان با ابزار دیگری است؛ تقریبا کم‌تر روزی است که در شفاخانه مرکزی هرات مواردی از مسمومیت به‌ویژه به وسیله مسموم‌کننده‌های مانند «مرگ موش» به ثبت نرسد.

سال گذشته هر‌چند آمار خودسوزی‌ها نسبت به سال ۱۳۹۲ تا ۴۰ درصد کاهش یافت، اما به‌نظر می‌رسد که در سال جاری هرات شاهد کاهش ۵۰ درصدی میزان خودسوزی‌ها نسبت به سال ۱۳۹۳ باشد.

افزایش قتل‌های ناموسی در هرات

نهادهای فعال در زمینه زنان در هرات از افزایش تجاوزات جنسی، قتل‌های ناموسی و لت‌وکوب‌ها در این ولایت در سال جاری خبر داده و می‌گویند که تنها تا ماه میزان امسال ۱۵ مورد خودکشی، ۱۵ قتل ناموسی، ۸ مورد تجاوز جنسی و ۵ مورد خودسوزی از خشونت‌های گسترده علیه زنان در هرات بوده که تنها از سوی کمیسیون مستقل حقوق بشر به آنان گزارش داه شده است.

دست‌کم در دو مورد هر بار ۳ زن و در مجموع شش زن طی شش ماه گذشته به‌صورت دسته‌جمعی در هرات کشته شدند، یک ماه پیش اجساد سه زن از یک خانه در منطقه درب عراق هرات به‌دست آمد که پولیس ادعا می‌کند این قتل‌ها قتل ناموسی بوده است.

مواردی از قتل‌های ناموسی، خودکشی و یا لت‌وکوب به نهادهای رسمی در افغانستان گزارش داده نمی‌شوند و معمولا در محافل سنتی و یا محاکم صحرایی حل‌و‌فصل می‌شوند.

بنا به گزارش نهادهای فعال در حوزه زنان در هرات ازدواج‌های اجباری و ممانعت از تحصیل دو خشونت دیگری است که در سال جاری در هرات به وفور علیه زنان این ولایت گزارش شده است.

در ولسوالی شیندند ولایت هرات در سال جاری به‌دلیل ترس و رعب ناشی از ناامنی‌ها نزدیک به ۹۰ درصد خانواده‌ها به دختران خود اجازه رفتن به مکاتب ندادند، این در حالی است که مسوولان اداره معارف هرات می‌گویند که دروازه‌های مکاتب در شیندند و دیگر مناطق ناامن به روی دختران این ولسوالی باز بود، اما عمدتا خانواده‌ها به‌دلایل امنیتی مانع رفتن دختران به درس و تعلیم شدند.

هم‌چنان مشکلات تعلیمی مشابهی اما به پیمانه کم‌تر در ولسوالی‌های گلران، فرسی و کشک‌کهنه هرات نیز گزارش شده است. ممانعت از حضور دختران در مکاتب حتا در نقاطی در شهر هرات نیز به ثبت رسیده است که عمدتا ناشی از تعصباتی است که از سوی مردان خانواده صورت می‌گیرد.

براساس گزارش نهادهای فعال در هرات در سال نزدیک به ۳۰ مورد از قضایای ازدواج‌های اجباری و ممانعت از حضور دختران به مکاتب تنها به موسسه ندای زن در هرات راجع شده است.

هم‌چنان اعتیاد شماری از زنان در هرات به مواد مخدر، نبود فرصت‌های شغلی برای آنان و فقر را از جمله عوامل دیگری عنوان می‌شود که در افزایش خشونت‌ها علیه زنان در هرات تاثیرگذار بوده است.
اما با آن‌هم شماری از نهادهای فعال در حوزه زنان از جمله شبکه زنان افغان کاهش خشونت بر زنان در هرات طی سال جاری را به شدت رد کرده و می‌گویند که نبود دسترسی به مناطق ناامن، عدم دسترسی زنان به مراجع حقوقی به‌ویژه در سطح ولسوالی‌های ولایت هرات و حل‌و‌فصل عرفی مشکلات در نشست‌های غیررسمی منجر شده تا بسیاری از خشونت‌ها در اداره‌های رسمی به ثبت نرسد.
در گزارش این نهاد آمده است که در ولایت‌های هرات، فراه، غور و بادغیس به ترتیب خشونت‌های فزیکی، قتل‌های ناموسی، تجاوزات جنسی و خشونت‌های روحی و پس از آنان خودسوزی‌ها موارد عمده خشونت بر علیه زنان‌اند که رسما به نهادهای حقوقی گزارش داده شده است.

افزایش خشونت‌ها در غور

در سال جاری خشونت بر علیه زنان در سایر ولایت های غرب کشور نیز به وفور مشاهده شد، اما خبرهایی از این دست بیش از همه از ولایت غور به گوش می‌رسید.
جایی که حتا یک خبرنگار زن نمی توان یافت و در تمام این ولایت گفته می‌شود که به تنهایی یک داکتر بانو موجود است.

داستان خشونت‌ بر زنان در ولایت غور امسال تنها به آمار و ارقام ختم نمی‌شود بلکه فراتر از آن، نوع خشونت‌های صورت گرفته و محاکم صحرایی و غیر‌صحرایی در این ولایت یکی از پر‌حادثه‌ترین سال‌ها را برای زنان در این ولایت رقم زده است.

امسال پس از آن‌که برای نخستین بار در تاریخ حیات سیاسی‌ غور، یک زن به‌عنوان والی در راس دستگاه اداری این ولایت قرار گرفت کم‌تر کسی پیش‌بینی می‌کرد که خشونت‌ها در انواع مختلف بر زنان در این ولایت افزایش یابد.

بسیاری‌ها معتقداند که جامعه‌ی به شدت سنتی غور با سرسختانه‌ترین خشونت‌هایی که طی یک سال اخیر بر علیه زنان انجام داده خواست تا به نحوی نارضایتی‌اش از حکمروایی یک زن به‌عنوان والی در این ولایت را به رخ بکشد.

از مخالفت شورای علما تا سنگسار رخشانه

در اوایل ماه اسد امسال سیما جوینده به‌عنوان والی غور انتصاب شد، آغاز به کار او به‌عنوان والی واکنش شماری از تندروان در این ولایت را در پی داشت.

بعضی از این تندوران خواستار استعفای او شدند، شماری برگزاری نماز جماعت را در زمان حکمروایی یک زن حرام دانستند و عده‌ای نیز عنوان کردند که مشکلات یک ولایت به دست یک زن قابل حل نیست.

هر‌چند رییس شورای علمای غور در آن زمان اعلان کرد که تمامی این اظهار نظرها نظر رسمی شورای علما این ولایت نیست.

روز دهم ماه سنبله امسال رییس دادگاه ابتدایی ولایت غور یک زن را پیش چشم ده‌ها تن به اتهام فرار از منزل ۱۰۰ ضربه شلاق زد، اما ۱۵ روز بعد همین قاضی به اتهام گرفتن رشوه بازداشت شد و تا اکنون در بازداشت به سر می‌برد.

در اوایل ماه عقرب امسال رخشانه یک دختر ۱۹ ساله در منطقه غلمین در نزدیکی شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور در یک محکمه صحرایی سنگسار شد و پخش تصاویر آن در سرتاسر دنیا واکنش‌هایی را در پی داشت.

هر‌چند شورای علمای غور در واکنش به این سنگسار عاملان قتل رخشانه را افراد جاهل، نادان، ظالم و وحشی خواند، اما تا کنون کسی به اتهام دست داشتن در این رویداد بازداشت نشده است.
زن دیگری نیز در این ولایت زیر ضربات سهمگین شلاق دو ماه پیش جان باخت.

اتفاقات کم‌سابقه در غور نشان می‌دهد که خشونت‌ها در این ولایت به شدت افزایش یافته و زنان غور از دسترسی به عدالت در بسیاری از روستاها، ولسوالی‌ها و حتا مرکز ولایت محروم‌اند.

خشونت‌های خطرناک

خشونت‌ها در ولایت غور بر زنان کمی متفاوت‌تر از برخی نقاط کشور است، بر علاوه بد دادن زنان، لت‌و‌کوب‌ها، ازدواج‌های اجباری و به نکاح در آوردن آنان در سنین پایین خشونت‌های خطرناک شامل قتل و یا اقدام به کشتن آنان نیز آمار بالایی دارد.

سال گذشته از میان ۶۰ مورد خشونت ثبت شده بر زنان در این ولایت ۲۹ مورد آن خشونت‌های خطرناک بوده است. بسیاری‌ها نگران افزایش این خشونت‌ها در ولایت غوراند، به ویژه این‌که هیچ قانون و عرفی نتوانسته است تا کنون مانع افزایش این خشونت‌ها در این ولایت شود.

در ولایت غور امسال مشخص شده است که مردان خانواده به تنهایی عامل خشونت بر زنان در این ولایت نبوده‌اند. چنانچه مواردی که در بالا ذکر شد نشان می‌دهد حکومت، طالبان و جامعه مرد‌سالار همه دست‌به‌دست هم داده‌اند تا اشکال خشونت بر زنان در این ولایت تغییر کند و آمار آن نیز افزایش یابد.

بیرون شدن زنان از خانه و ننگ جامعه مرد‌سالار بادغیس

امسال خبرساز‌ترین رویداد خشونت بر علیه زنان در بادغیس زجرکشی صابره دختر پازنده‌ساله‌ای بود که به‌صورت فجیعی به قتل رسید.

ولایت بادغیس نیز از خشونت‌های فزاینده بر علیه زنان مستثنی نبوده است، هنوز در بسیاری از مناطق این ولایت بیرون شدن زنان از خانه حتا به قصد آموزش و تعلیم ننگ بزرگی به شمار می‌آید. بادغیس میزبان کتله‌ی بزرگی از زنان و مردان بی‌سواد است، اما آمار زنان بی‌سواد بادغیس بسیار بالاتر از مردان است. ولایتی که هنوز در آن برخی‌ها دختران خود را در بدل زمین و حتا حیوانات به خانه بخت می‌فرستند.

در بادغیس هر سال آمار خشونت بر زنان بیش از پیش گزارش می‌شود. در این ولایت لت‌وکوب، تجاوز جنسی، ازدواج اجباری، فرار از منزل و ربودن دختران جوان، از عمده‌ترین خشونت‌های دیگری‌اند که بر علاوه مسایل ذکر شده در بالا هر سال می‌توان به وضوح مشاهده کرد. اما بسیاری از این خشونت‌ها، به‌گفته مسوولان محلی این ولایت، از سوی زورمندان محلی بر زنان صورت می‌گیرد. مردی خانمش را با تبر می‌کشد و یا دیگری توسط پدرش در حضور ۳۰۰ تماشاچی کشته می‌شود. این رویدادها به اثبات می‌رساند که تلاش‌ها به‌خاطر محو خشونت علیه زنان در بادغیس نیز مانند بسیاری از ولایت‌های کشور ناکام بوده است.

همواره وجود فرهنگ‌های سنتی و بسته در بادغیس چالش جدی در برابر فعالیت اجتماعی و آموزشی زنان است و در اکثر ولسوالی‌های این ولایت، مردان با اعمال خشونت بر زنان فرصت‌های آموزشی را نیز از آن‌ها می‌گیرند.

در بادغیس کم‌تر اتفاق افتاده که دختری بتواند با خانواده‌اش در مورد ازدواج صحبت کند. در بسیاری از موارد دختران زیادی مجبور به فرار از خانه شده، تا حوادثی از این دست رقم بخورد.

انتهای پیام/