به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زنجان؛ از آنجایی که نوروزآیین باستانی ایرانیان است، همچنین مورد استقبال مردم بسیاری از سرزمین‌های دیگرجهان قرار گرفته است و هر چه که می‌گذرد بر نفوذ و گستردگی آن افزوده می‌شود، چنانکه امروز از آسیای میانه گرفته تا آسیای مرکزی، از پاکستان گرفته تا تانزانیا با جلال و شکوه تمام گرامی داشته می‌شود.

نوروز در پاکستان

بسیاری از خانواده‌های پاکستانی مراسم نوروز را گرامی می‌دارند، به طوری که برای یکدیگر کارت تبریک طلایی مزین به گل و بلبل که نشان از نو شدن طبیعت دارد، می‌فرستند ،آنها هم مانند ایرانی ها خانه‌ تکانی می‌کنند، لباس نو می‌پوشند، به دید و بازدید می‌روند و سعی می‌کنند کدورت و غم‌ را از دل‌ها بزدایند.

خانواده‌های پاکستانی به هنگام نوروز سفره نوروزی رنگین می‌گسترانند و انواع شیرینی و میوه‌ها را بر آن می‌چینند و بزرگترها به کوچکترها هدیه می‌دهند.

از آداب و رسوم عید نوروز در میان مردم پاکستان تهیه نمودن انواع شیرینی مثل «لدو»، «گلاب حامن»، «رس ملائی»، «کیک برفی»، «شکرپاره»، «کریم رول»، «سوهن حلوا» و همچنین پختن غذاهای معروف این ایام و عیدی دادن و گرفتن و دید و بازدید اقوام است.

نوروز در تاجیکستان

نوروز در تاجیکستان، به خصوص در "بدخشان" با شکوه بسیار برگزار می‌شود. نوروز برای مردم تاجیک که روزگاری سرزمینشان بخشی از ایران بزرگ محسوب می‌شده عید ملی اجدادی است و آن را غدیر ایام یعنی عید بزرگ می‌خوانند.

تاجیک‌ها در نخستین روز نوروز، صبحانه را با انواع غذاهای شیرین صرف می‌کنند که عبارت است از حلوا، شیربرنج، غوز حماچ ، به این امید که تا پایان سال زندگی شان شیرین باشد. پس از صرف صبحانه پارچه سرخی را بالای در ورودی خانه می‌آویزند که آن را نشانه بهروزی و خوش‌بختی می دانند. آنگاه اثاث خانه را که از قبل تمیز کرده‌اند به طرزی نیکو می‌چینند، سپس پنجره‌ها را می‌گشایند تا نسیم نوروزی در زوایای خانه به گردش درآید.

کوچکترها در حالی که غنچه‌ای از گل سرخ در دست دارند نزد بزرگترها می‌روند و با گفتن"شاگون بهار مبارک" سالی خوش برایشان آرزو می‌کنند.

نوروز در جمهوری آذربایجان

در آذربایجان از چند هفته مانده به نوروز مردم برای برگزاری این عید خود را آماده می‌کنند؛در شب چهارشنبه دختران نیتی در قلب خود می‌کنند و در گذرگاه‌ها می‌ایستند و اگر سخنی موافق خواست خود از رهگذری بشنوند بسیار خوشحال می‌شوند و مطمئن می شوند که حاجتشان برآورده خواهد شد . براین اساس مردم سعی می‌کنند در ایام نوروز سخنی نامناسب که از آن بوی یاس به مشام آید بر زبان نیاورند و از به کار بردن سخنان ناپسند و حزن‌آور بپرهیزند.

در میان مراسم نوروزی جمهوری آذربایجان، رسم‌هایی نظیر فرستادن سفره سمنو، انداختن کلاه پوستین به درها، آویزان‌ کردن کیسه و توبره از سوراخ بام در شب عید و درخواست هدیه نورزی از صاحبخانه بسیار قابل توجه‌اند که در مجموع عاملی برای ایجاد ازدیاد محبت و مودت در میان مردمند. در عید نوروز نمایش‌ها و بازی‌های مختلف که فزاینده شادی می‌باشند در جمهوری آذربایجان رواج می‌گیرد. در این میان می‌توان از اسب‌سواری، شمشیربازی، کمنداندازی، ورزش‌های زورخانه‌ای، طناب‌ بازی و مانند اینها نام برد که در همه آنها اصل بر شادی و نشاط است.

نوروز در قرقیزستان

کلمه نوروز در میان مردم قرقیزستان که به زبان قرقیزی صحبت می‌کنند و به خط کریل می‌نویسند، واژه ای آشنا است، آنها هم عید نوروز برای آنان از مقد‌س‌ترین اعیاد است و آیین‌های نوروزی را با شکوه تمام‌ برگزار می‌کنند، خانواده‌های قرقیزی از نخستین ساعات صبح روز عید از خانه‌هایشان بیرون می‌آیند و در میدان‌های بزرگ شهر جمع می‌شوند. در این میدان‌ها بازارهای موقت ایجاد می‌شوند که در آن انواع اجناس، خوردنی، پوشیدنی‌ها و اسباب‌بازی‌ها عرضه می‌شوند.

نوروز در ازبکستان

در ایام نوروز سراسر کشور چراغانی می‌شود مردم لباس نو به تن می‌کنند؛ در ازبکستان و نیز در تاجیکستان نوروز بدون سمنو، رنگ و بویی ندارد. سمنو برای آنان همانند ایرانیان، یادآور نوروز است. همچنین آیین چهارشنبه سوری همانند ایران در بسیاری از شهرها و نواحی گوناگون ازبکستان با شور و حال تمام برگزار می‌شود و بخصوص در بخارا و سمرقند از شکوه و استقبال بسیار برخوردار است.

نوروز در افغانستان

نوروز در افغانستان یا به عبارتی در بلخ و مزار شریف هنوز به همان فر و شکوه پیشین برگزار می‌شود. در روزهای اول سال همه دشت‌های بلخ و دیوار و پشت بام‌های گلی آن پر از گل سرخ می‌شود. بلخ سبدی از گل سرخ یا اجاق بزرگی می شود که این لاله ها در آن می‌‌سوزد. این گل فقط در بلخ به وفور می‌‌روید و از این رو جشن نوروز و جشن گل سرخ هر دو به یک معنی به کار می‌رود.

از آیین و رسم نوروزی در سرزمین بلخ می‌توان به شستشوی فرش‌های خانه و زدودن گرد و غبار پیش از آمدن نوروز و انجام مسابقات مختلف از قبیل بزکشی، شتر جنگی، شتر سواری، قوچ جنگی و کشتی خاص این منطقه اشاره نمود.

نوروز در قزاقستان

مردم قزاقستان نوروز را اعتدال بهاری می‌‌دانند و بر این باورند که در این روز ستاره‌های آسمانی به نقطه ابتدایی می‌‌رسند و همه جا تازه می‌شود و روی زمین شادمانی بر قرارمی‌شود. به اعتقاد آنها نوروز روزی است که «سنگ نیلگون» سمرقند آب می‌شود.

نوروز برای قزاق‌ها بسیار مقدس بوده و اگر در این روز باران یا برف ببارد آن را به فال نیک می گیرند و معتقدند سال خوبی پیش رو خواهند داشت. در عید نوروز مردم لباس نو و سفید به تن می‌کنند که نشانه شادمانی است. دید و بازدید اقوام دراین ایام با زدن شانه‌ها به یکدیگر از آیین و رسوم مردم قزاق در ایام عید نوروز است، همچنین پختن غذایی به نام نوروز گوژه (آش نوروز) که تهیه آن به معنی خداحافظی با زمستان و غذاهای زمستانی است و از هفت نوع ماده غذایی تهیه می‌شود در این ایام جزو آیین و رسوم این سرزمین است.

نوروز در زنگبار (تانزانیا)

شاید جای تعجب باشد اما در زنگبار هم مردم نوروز را جشن می گیرند؛‌ چراکه در قرن‌های گذشته گروه بزرگی از مردم شیراز به زنگبار در کرانه‌های شرقی قاره افریقا کوچ کردند و آیین‌های ایرانی خود مانند نوروز را نیز با خود بردند. جشن نوروز در زنگبار «نوروزی» نامیده می‌شود و هنوز یکی از جشن‌هایی است که با تغییر فصل در این کشور گرامی داشته می‌شود و بین مردم رواج دارد.

جشن هولي نوروز هندوستان

جشن هولي همان جشن نوروز در ميان هنديان است. اين جشن به‌مدت پنجاه روز در فصل بهار برگزار مي‌شود. هولي هنديان مانند بهار رنگارنگ است.

آيين اين جشن طي دو روز به انجام مي‌رسد. در روز اول غروب يا شب‌هنگام آتشي بزرگ روشن مي‌شود. قبل از آن، آتش بزرگ ديگري بر روي مکاني که از قبل آماده شده، روشن مي‌شود و تمثالي از هوليکا که از خيزران و بوريا ساخته‌شده ،در حرکتي دسته‌جمعي و منظم به‌همراه خوانندگان و نوازندگان محلي به‌وسيله‌ي برهمن‌ها به محل حمل مي‌شود. تمثال در وسط آتش گذارده مي‌شود و دستيار برهمن هفت‌بار آن‌را طواف مي‌کند و قبل از اينكه آن‌را آتش بزنند، اشعاري را در ستايش هولي ذکر مي‌کند.

در روز دوم از صبح تا ظهر مردم با هر عقيده‌ مذهبي بر سر و روي دوستان و خويشان گرد رنگ مي‌ريزند يا با آب‌فشان آب رنگي بر سر و روي هم مي‌پاشند. ‌‌

در غروب همان‌روز مردم شيريني تعارف مي‌کنند و دوستان سه‌بار همديگر را در آغوش مي‌گيرند و براي هم آرزوي خوشبختي مي‌کنند.

چين

مردم چين طبق آيين هاي كهن به هنگام شب سال عيد نوروز كاغذهاي سرخ را بريده و به شيشه‌ها و چارچوب پنجره‌ها مي‌چسبانند. کاغذها بايد به رنگ قرمز باشد وپيرترين زن خانواده بايد اين برشها را تهيه کند.چيني‌ها عقيده دارند که اين کاغذها مي تواند روح شيطان را از آنان و خانواده‌شان دور کند.

امروزه اين رسم در چين تغيير کرده و انواع کاغذها به رنگهاي شاد و زيبا به پنجره‌ها آويخته مي‌شود. چيني ها عقيده دارند اين کاغذها سبب خوشبختي در سال نو مي شود.

روسيه

عيد نوروز در ميان ۲۵ ميليون مسلمان از حدود ۴۰ قوميت در روسيه، به شكلي جذاب و با آداب و سنن متفاوت كه ريشه در تاريخ هر يك از آنها دارد، جشن گرفته مي شود.

عيد نوروز كه خاستگاه آن ايران باستان بوده است با توجه به تاثير فراوان و عميق فرهنگ ايران بر كشورها و ملل منطقه بويژه مناطق آسياي مركزي و قفقاز، جايگاه ويژه اي در ميان اين ملت ها يافته و بدين ترتيب تقريبا از يك هزار سال پيش به روسيه راه يافت.

عيد نوروز چه در ميان اقوام بومي ساكن روسيه همچون لزگي ها، آوارها، اوستيايي ها و چه اقوام مهاجر همچون تاجيك ها، افغان ها، قرقيزها، ازبك ها، آذري ها و قزاق ها بصورت گسترده جشن گرفته مي شود.

آيين رسمي جشن نوروزي در جمهوري فدراتيو روسيه هر سال از سوي فدراسيون مهاجران روسيه با حمايت شهرداري مسكو برگزار مي شود و در حاشيه آن نمايشگاه هاي آثار هنري كشورهاي شركت كننده داراي اين آيين كهن نيز برپا مي شود.

نوروز در جمهوري تاتارستان

در جمهوري مسلمان نشين تاتارستان هم، نوروز كه تا پيش از انقلاب كمونيستي در سال ۱۹۱۷ بصورت گسترده جشن گرفته مي شد و در دوره حاكم شدن اتحاد جماهير شوروي ممنوع شد، در دو دهه اخير احياء شده است و شمار افرادي كه آن را جشن مي گيرند سال به سال افزايش مي يابد.

پيشينه نوروز در تركيه

در دوره ی عثمانی عید نوروز را به عنوان یکی از معدود ایام جشن می‌گرفتند. در این روز حکیم باشی معجون مخصوصی که نوروزیه نامیده می‌‌شد جهت پادشاهان و درباریان تهیه می‌‌نمود که گفته شده است این معجون از چهل نوع ماده مخصوص تهیه می‌‌شده که شفابخش بسیاری از بیماری‌ها و دردها بوده و باعث افزایش قدرت بدنی می‌‌شده است. مردم این سرزمین نوروز را آغاز بهار طبیعت و شروع تجدید حیات و طراوت در جهان ،برخی روز مقدس در کنار شب قدر و شب برائت و برخی عامل اتحاد و همبستگی و حتی آن را زادروز امام علی(ع) و تعیین ایشان به خلافت و سالروز ازدواج ایشان با حضرت فاطمه زهرا(س) دانسته اند.

در چند سال اخیر دولت ترکیه برگزاری این عید را به صورت رسمي اعلام کرده است تا جايیکه وزارت آموزش و پرورش ترکیه در اواسط ژانویه ۲۰۰۵ طی بخشنامه ای به مراکز آموزشی این کشور، خواهان برگزاری آئین‌های ویژه عید نوروز به عنوان عید رسمی‌شد.

آلبانی

در آلباني سلطان نوروز به عنوان يک جشن ملي هر ساله با شکوه برگزار مي شود. باشکوه ترين مراسم در تکيه اصلي بکتاشي ها در تيرانا و با حضور درويش بابا رشادي، رهبر فعلي آنان و شرکت مريدان برپا مي شود. مريدان بکتاشي يا آرشيک ها به زيارت گور رهبران پيشين که در باغ تکيه قرار دارد ،مي روند و با بابا رشادي يا کورجوش، ديدار مي کنند.

مردم در باغ تکيه جمع مي شوند. در آغاز برنامه سرود ملي کشور نواخته مي شود.ﭙس از آن بابا رشادي با همراهي دراويش ديگر برنامه خواندن سرود سلطان نوروز را آغاز مي کند

سپس نوبت به سخنراني بابا رشادي مي رسد.ﭙس از سخنراني، شعرهايي از نعيم فراشي شاعر آلباني که بکتاشي نيز بوده است، خوانده مي شود.

نعيم فراشي نه تنها به زبان آلبانيايي شعر مي سروده است، بلکه به يوناني، ترکي و به زبان فارسي نيز شعر دارد

.

ژاپن

مردم ژاپن در عيد نوروز از جامه هاي سنتي خود (كيمونو) استفاده مي كنند. رسم پختن و خوردن کيک موشي يک رسم ديرينه در ميان مردم ژاپن است. کيک موشي آرد برنج پخته است که با هاون خميرشده و با مواد مختلفي همراه و خورده مي‌شود.

امروزه در خانه‌هاي کوچک کنوني جايي براي کوبيدن و پختن اين نوع کيک نيست. مردم از ماشين‌هاي کيک ‌پز که ويژه موشي ‌پزي است، استفاده مي‌کنند که به آن موشي‌تاکي مي‌گويند.

در گذشته مردم ژاپن در هنگام فرار رسيدن بهار و عيد نوروز از جارو كردن جلوي درب خانه هايشان خودداري مي كردند زيرا معتقد بودند اين رسم موجب ماندگاري خير،بركت و سلامتي خواهد شد.

لبنان

با وجود اينکه فرهنگ ايراني از احترام ويژه‌اي در ميان لبناني‌ها برخوردار است اما عمده مراسم نوروز توسط کردهاي لبناني برگزار مي‌شود. هزاران کرد لبناني، هر سال عيد نوروز مصادف با اولين روز بهار و نو شدن طبيعت را به عنوان روز ملي همچون ديگر ايرانيان در درون و بيرون از ميهنشان، جشن مي‌گيرند.

اصولا بايد گفت که مردم لبنان، فارغ از انديشه‌هاي سياسي، علاقه ويژه‌اي به ايران، ايراني‌ها و سنت‌هاي آنها دارند.

عراق

از نخستین روز تاسیس حکومت کنونی عراق در این کشور نوروز تعطیل رسمی‌بوده و یکی از اعیاد و روزهای مهم عراق محسوب می‌شده است. با سقوط رژیم بعث و تاسیس نظام جدید و نوپای فعلی در عراق نوروز اهمیت ویژه‌ای در این کشور پیدا کرد. به گونه‌ای که در نخستین روز بهار که مصادف با اول فرودین می‌شود، مقام‌های سیاسی این کشور عید نوروز را به ملت عراق تبریک می‌گویند.

سانگ ران نوروز تايلندي ها

تايلندي‌ها عيد نوروز را «سانگ ران» مي‌نامند هرساله به اين مناسبت جشنواره‌اي به مدت سه روز برگزارمي‌شود كه به «جشنواره آب» مشهور است.

«سانگ ران» كه در زبان تايلندي به معناي حركت است فرصتي را براي گردهم آمدن اعضاي خانواده فراهم مي‌آورد تا به بزرگترهاي خانواده اداي احترام كنند. در اين مراسم بزرگترها با ريختن آب معطر بر روي دستان كوچكترها آنها را متبرك كرده و به خانه خويش مي‌فرستند. «سانگ ران» همچنين روزي براي يك پاكسازي بهاري است كه در آن براساس باورهاي مذهبي هرچيز كهنه و بي‌استفاده بايد دورانداخته بشود تا بدشانسي از صاحبش دور شود.

آيين نوروزي در ويتنام

مردم ويتنام در نوروز براي احترام به ارواح ،اجداد و بزرگان فاميل مراسم ويژه اي برگزار مي‌كنند. همچنين هدايايي از انواع غذا و اشياي زيبا ميان دوستان و همسايگان مبادله مي‌شود.

ويتنامي‌ها مي‌کوشند خود را به خانه و جمع خانواده برسانند و کيک چهارگوش پرتقالي همراه با غذاهاي سنتي صرف کرده و در دعاي خانواده شرکت کنند. مرباي زرد رنگ نارگيل نيز تهيه مي‌شود.

مراسم نوروزدر ويتنام، هرساله صدها توريست خارجي را به اين كشور جلب مي‌كند.

نوروز جشن ملي مصر

مصریان باستان با آمدن فصل بهار و قرار گرفتن خورشید در برج حمل سال فلکی خود را آغاز سال می کردند و این روز به عقیده آنان آغاز خلقت نیز می باشد، توت حکیم معروف مصری آغاز سال نو مصریان را مقارن با ظهور ستاره شعرای یمانی در برج خورشید قرار داد و مصریان برای زنده نگهداشتن نام این حکیم فرزانه آغاز سال نو را به نام او ثبت کرده و آن روز به عنوان جشن ملی مصریان شناخته شد. از آنجایی که کشور مصر با داشتن رود نیل استعداد کشاورزی یافته و نیل تنها منبع در آمد آنان به شمار می آمد، کاهنان مصری برای رود نیل و روزی که در آن طغیان می شود، احترام خاصی قائل بوده و آن را مقدس می شمارند و گاهی صفت الهی نیز به آن داده اند.

پيرامون چگونگی پیدایش نوروز در مصر روایت های مختلفی وجود دارد.عده ای معتقدند که نوروز از زمان کمبوجیه وارد این سرزمین شده است، یعنی از سال ۵۹۵ ق.م. که کمبوجیه سرزمین مصر را تسخیر کرد. گروهی نیز معتقدند که نوروز در زمان خسرو پرویز سال ۶۱۹ وارد مصر شده است . برخی هم بر این عقیده اند که نوروز پس از ورود اعراب به مصر متداول شده است.

ترکمنستان

نیاکان ترکمن عید نوروز را به عنوان سنبل و نماد زندگی دوباره، برکت ، مکنت ، سعادت و رفاه تلقی کرده اند. هر سال به مناسبت عید نوروز تعطیل رسمی بوده و جشن های مختلف مردمی در سراسر این کشور برپا می شود.

در کشور ترکمنستان، نوروز به نشانه احیاء آداب و رسوم دیرینه است . ترکمن ها آداب خاصی برای نوروز مانند غذاهای خاص نوروز و برپایی بازی ها و مسابقات گوناگون دارند.

عید نوروز در ترکمنستان جشن کشاورزانی است که آذوقه مردم را تامین می کنند و به همین دلیل کشاورزان دامنه های کوه "کپت داغ” و کناره های آمودریا با عظمت خاصی نوروز را جشن می گیرند. مردم تركمنستان در این ایام با پختن غذاهای معروف نوروزی مانند نوروزکجه، نوروز بامه، سمنی (سمنو) و اجرای بازی های مختلف توسط جوانان ترکمن حال وهوای دیگری به این جشن و شادی می دهند. درایام نوروز مسابقات مختلفی در ترکمنستان برگزار می شود که می توان به مسابقات اسب دوانی، کشتی، پرش برای گرفتن دستمال از بلندی، و غیره اشاره نمود.

انتهای پیام/ ا