به گزارش خبرنگار حوزه فوتبال و فوتسال گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان،چهار لیگ فوتبال انگلیس ، ایتالیا ، آلمان و اسپانیا بیشترین طرفدار را در جهان دارند و بزرگترین تیم ها و بازیکنان جهان در این لیگ ها بازی کرده اند. حال قصد داریم نحوه شکل گیری و رکودداران این لیگ ها را بررسی کنیم.
لیگ برتر انگلیس/ رکوردداری شیلتون، گیگز و شیرر
مسابقات لیگ انگلیس که قدیمی ترین لیگ فوتبال جهان است ، برای نخستین بار سال 1888 شروع شد و تا 1892 این مسابقات با عنوان Football League برگزار میشد .
رقابت های قهرمانی انگلیس فعالیت خودرا سال1888 تحت نظارت و هدایت ویلیام مک گریگور با 12 تیم آغاز کرد. تیم ها در هر فصل دو بار رو در روی یکدیگر قرار می گرفتند. یکبار میزبان و بار دیگر مهمان حریف خود میشدند. سال 1889 نخستین قهرمانی لیگ انگلیس به تیم اف سی پرستون شمال رسید که با 18 برد و 4 مساوی به این مقام رسید.
تا سال 1892 این مسابقات با عنوان Football League برگزار میشد .
از 1892 تا 1992 به مدت یک قرن این مسابقات با عنوان Football League First Division برگزار شد.
از فصل 93-1992 مسابقات لیگ انگلیس به Premier League تغییر نام داد و همچنان با این نام برگزار می شود.
منچستر یونایتد با 20 قهرمانی، لیورپول با 18 ، آرسنال 13 ، اورتون 9 ، استون ویلا 7 و ساندرلند با 6 قهرمانی به ترتیب پر افتخارترین تیم های تاریخ لیگ انگلستان به حساب میآیند. چلسی با 5 قهرمانی، منچستر سیتی، نیوکاسل یونایتد و شفیلد ونزدی با 4 قهرمانی، لیدز یونایتد، ولورهمپتون واندرز، بلکبرن روورز و هادرزفیلد تاون با 3 قهرمانی، پرستون نورث اند، تاتنهام هاتسپر، دربی کانتی، برنلی و پورتسموث با 2 قهرمانی و شفیلد یونایتد، ایپسویچ تاون، ناتینگهام فارست و وست برومویچ آلبیون با یک قهرمانی، دیگر تیمهای عنواندار این مسابقاتند
البته از سال 1992 که لیگ انگلیس نام لیگ برتر را گرفت تاکنون 23 دوره برگزار شده که منچستر یونایتد با 13 قهرمانی اول است و فاصله زیادی با تیم بعدی که چلسی با 4 قهرمانی است ، دارد. بعد از چلسی نیز آرسنال با 3 ، منچستر سیتی با 2 و بلکبرن با 1 قهرمانی قرار دارند. نکته جالب اینکه لیورپول در دوره جدید لیگ برتر تاکنون قهرمان نشده است و همه 18 قهرمانی اش مربوط به قبل از تاسیس Premier League است.
پیتر شیلتون دروازه بان بزرگ فوتبال انگلستان، طی سال های 1966 تا 1997 (31 سال) موفق شد 1005 بازی در لیگ انگلستان شامل 849 بازی در لیگ انگلستان و 156 بازی در لیگ برتر انجام داد و رکورددار شد. تونی فورد هافبک انگلیسی با 931 بازی نفر دوم است. وی طی سال های 1975 تا 2001 در لیگ انگلیس به میدان رفت. در Premier League نیز رایان گیگز با 632 بازی رکورددار است.
آلن شیرر با زدن 283 گل در 559 بازی در صدر بهترین گلزنان تاریخ لیگ انگلستان قرار دارد. پس از او نیز یان راش با 232 گل قرار دارد. از سال 1992 که لیگ برتر تاسیس شد نیز شیرر با 260 گل اول و وین رونی با 191 گل دوم است.
سری آ/ قدرتنمایی بانوی پیر و آرزوهای بزرگ توتی
لیگ فوتبال ایتالیا از سال 1898 آغاز شد و از سال 1929 به شکل فعلی برگزار می شود و باید تاریخچه تاسیس سری A را سال 1929 دانست.
بین شروع مسابقات قهرمانی در سال 1898 تا بعد از فصل 1928، قهرمان ایتالیا پس از یک دوره مسابقه بین برندگان لیگهای منطقهای مشخص میشدند. رقابتهای اولیه در ایتالیا هیچ شباهتی به لیگهای فعلی نداشت. این مسابقات، تورنمنتهای کوچکی بودند که در بعد از ظهرهای آفتابی انجام میشدند. نخستین دوره این بازیها در 8 ماه مه 1898 در تورین برگزار شد. در آن دوره چهار تیم شرکت داشتند: جنوا و سه تیم تورینی اینتر ناسیوناله تورینو، تورینهزه و جاناستیکا تورینو.
به دلیل وقوع جنگ جهانی اول، این رقابتها بین سالهای 1916 تا 1919 برگزار نشد، اما بلافاصله بعد از آن دوباره این مسابقات با همان شیوه قبلی به راه افتاد. در هرج و مرج و بینظمی دوران پس از جنگ، دو فدراسیون فوتبال مدعی مسابقات قهرمانی ایتالیا بودند.
سال 1929 شیوه برگزاری مسابقات تغییر کرد. از آن زمان دیگر مسابقات در بین برندگان لیگهای منطقهای برگزار نشد، بلکه در بین تمام تیمهای شرکتکننده انجام گرفت و مدت زمان مسابقات نیز طولانیتر شد و برای نخستین بار تا سال بعدش هم ادامه یافت. رقابتهای سری A با این نام، نخستین بار سال 1946 به طور منظم آغاز شد و این تقریبا همزمان بود با تاسیس «لیگا کالچو» در 14 مه 1946. ابتدا فقط یک لیگ حرفهای کاملا ایتالیایی تشکیل شد که در آن در سال 48-1947، 21 تیم شرکت داشتند (تا امروز،بیشترین تعداد باشگاه حاضر در سری A). تغییر شکلی که پس از آن اتفاق افتاد، سری A و سری B را هرکدام با 18 تیم به وجود آورد. از همان زمان هم سری A این نام را به خود گرفت.
از فصل 05-2004 این لیگ با شرکت 20 تیم برگزار میشد و پیش از این در طول سالهای مختلف 16-18-20 و حتی 21 تیمه هم برگزار شده بود. سه تیم آخر جدول که در طول فصل کمترین امتیازات را کسب میکردند راهی لیگ دسته دوم (سری B) میشدند و به همین صورت سه تیم اول سری B به سری A صعود میکردند.
عنوان قهرمانی سری A را اسکودتو میگویند که به معنی سپر کوچک است. موفقترین تیم در سری A یوونتوس است که 31 بار قهرمان شده است. تیم های میلان و اینتر نیز با 18 قهرمانی در رتبه های بعدی قرار دارند.
تیم اینتر با 84 فصل حضور در سری A از این نظر رکوردار است و تیم های یووه و رم با 83 حضور در رتبههای بعدی قرار دارند.
پائولو مالدینی، بازیکن فراموش نشدنی میلان با 647 مسابقه در سری A رکوردار حضور در این مسابقات است و پس از او خاویر زانتی آرژانتینی با 615 و فرنچسکو توتی با 593 مسابقه قرار دارند. توتی اگر در پایان این فصل از فوتبال خداحافظی نکند، با حضورش در رقابتهای فصل آینده سری آ به رکورد زانتی برسد.
رکوردارداران گلزنی در سری A نیز سیلیو پیولا با 274 گل و فرنچسکو توتی با 244 گل هستند. به نظر نمیرسد کاپیتان محبوب رمیها بتواند به رکورد پیولا برسد و توتی هرچند که سالها در آروزی شکستن این رکورد بود اما به احتمال زیاد به عنوان دومی قناعت میکند.
بوندسلیگا/ از جنگ جهانی تا جام جهانی
رقابت هاي لیگ آلمان قدمت 111 ساله دارد و در 28 ژانويه 1900 شروع شده است. البته بوندس لیگا از سال 1962 شکل گرفت. اتحایه فوتبال آلمان (Deutscher Fussball-Bund) که بنام مخفف DFB شناخته میشود، در بیست و هشتم ژوئیه ۱۹۶۲ تصمیم گرفت بازیهای سراسری فوتبال آلمان را در لیگی با عنوان Bundesliga برگزار کند. به این ترتیب، تاسیس این لیگ معتبر را میتوان ۲۸ ژوئیه ۶۲ دانست. نخستین فصل بوندسلیگا فصل ۱۹۶۳ و ۱۹۶۴ بازی شد .
قبل از تاسیس بوندسلیگا، در سال ۱۹۳۲ فلیکس لینمان (Felix Linnemann) رییس سابق اتحادیه فوتبال آلمان (DFB) لیگ حرفهای (Profiliga) فوتبال آلمان را تحت نام «لیگ شاهنشاهی» یا «لیگ سلطنتی» (Reichliga) تاسیس کرد. در این لیگ فقط بهترین باشگاههای فوتبال آلمان میتوانستند بازی کنند. اما این لیگ مورد قبول برخی باشگاههای محلی نبود چرا که با شرایط موجود، این باشگاهها نمیتوانستند در آن شرکت کنند.
تا اینکه در در تابستان ۱۹۶۲ بعد از اینکه تیم ملی آلمان در یک چهارم پایانی جام جهانی شیلی حذف شد، هرمن نویبرگر (Hermann Neuberger) که بعدها رئیس اتحادیه فوتبال آلمان شد، پیشنهادی برای بازسازی و ایجاد ساختاری جدید برای فوتبال و لیگ آلمان داد. در ۲۸ ژوئیه همان سال، DFB در دورتمند (Dortmund) تشکیل جلسه داد و تصمیم بر آن گرفت که فصل ۱۹۶۳ و ۶۴ را با سیستم لیگ حرفهای بوندسلیگا به اجرا در آورد.
در ابتدا بوندس لیگا با ۱۶ تیم آغاز به کار کرد که پنج تیم از لیگ جنوب، پنج تیم از لیگ غرب، سه تیم از شمال، 2 تیم از جنوب غربی و یک تیم از برلین با هم به رقابت پرداختند. هر تیم در دیدارهای رفت و برگشت به مصاف تیم های دیگر می رفت و در نهایت تیمی که بیشترین امتیاز را از مجموع دیدارها کسب می کرد، به مقام قهرمانی فوتبال آلمان می رسید.
مسابقات بوندسلیگا در همه ورزشها، حرفهای و در سطح استانداردهای ملی برگزار میشوند. از نظر دستهبندی سطح تیمی، معمولا" رقابتهای بوندسلیگا به دسته یک و دسته 2 تقسیم میشوند. در فوتبال، بوندسلیگای یک. Bundesliga) در بالاترین سطح است. قهرمان بوندسلیگای یک، قهرمان کشور آلمان (Deutscher Meister) محسوب میشود. بعد از بوندسلیگای یک، بوندسلیگای 2 Bundesliga) قرار دارد .
بوندس لیگا از سال دوم 18 تیمی شد و به جز فصل 1991-92 که با 20 تیم برگزار شد در بقیه سالها با 18 تیم برگزار شد و اکنون نیز 18 تیمی است.
در آغاز دهه ۷۰ بوندس لیگا به دلیل رسوایی تقلب در بازی ها به میزان چشمگیری اعتبار خود را از دست داد که البته در آلمان لطمه زیادی به علاقه فوتبالدوستان و هواداران وارد نکرد، علت آن هم قهرمانی در جام ملت های ۱۹۷۲ اروپا و جام جهانی ۱۹۷۴ در کشور خودشان مقابل هلند بود.
بورسیا مونشن گلادباخ به عنوان نخستین باشگاه، در این دهه توانست دو سال پیاپی (۷۱ - ۱۹۷۰) قهرمان آلمان شود. بلافاصله پس از آن بایرن مونیخ در قهرمانی بوندسلیگا هت تریک کرد (۱۹۷۲ - ۱۹۷۳ - ۱۹۷۴) و تاکنون فقط باشگاههای مونشن گلادباخ (۱۹۷۵تا ۱۹۷۷) و خود بایرن (۱۹۸۵ تا ۱۹۸۷ و ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱) موفق به تکرار آن شدهاند. بهترین پیروزی در تاریخ بوندس لیگا نیز در کارنامه مونشن گلادباخ است که سال ۱۹۷۸ مقابل بوروسیا دورتموند۱۲ بر صفر به پیروزی رسید.
رکورد بیشترین حضور تماشاگران در بک فصی بوندسلیگا مربوط به فصل 2005-2006 است که به طور میانگین 40 هزار و 779 نفر از بازیهای دیدن کردند. بورسیا دورتموند ، در اکثر فصلهای بوندسلیگا دارای بیشترین میانگین تماشاگر است.
کارل هاینز کوربل با 602 مسابقه ، رکورد دار بازی در بوندسلیگا محسوب میشود. مانفرد کالتز با581 مسابقه دوم و الیور کان با 557 مسابقه سوم است. گرد مولر با 365 گل رکورددار گلزنی در بوندسلیگا است.
بایرن مونیخ با 24 قهرمانی در بوندسلیگا از این نظر رکوردار است و بعد از این تیم ، تیمهای مونشن گلادباخ و دورتموند با 5 قهرمانی هستند. این موضوع باعث شد برخی روزنامهنگاران آلمانی بایرن مونیخ را به خودروی بنزی تشبیه کنند که با سرعت در جاده قهرمانی میتازد و رقیبان انتظار پنچر شدنش را میکشند.
لالیگا/ آغاز دشمنی رئال و بارسا
سال 1926 فوتبال حرفهای وارد اسپانیا شد. با فصل 29/1928 لیگ ملی یکپارچه ( لالیگا ) به وجود آمد که در آن 10 باشگاه برای کسب نخستین عنوان قهرمانی با یکدیگر به رقابت پرداختند: بارسلونا، رئال مادرید، آتلتیکو بیلبائو، رئال سوسیهداد سن سباستین، آرهناس کلوب دو گتسکو، آتلتیکو مادرید، اسپانیول ، اروپا بارسلونا، رئال یونیون ایرون و ریسینگ سانتاندر.
نخستین قهرمانی را نیز بارسلونا با دو امتیاز برتری نسبت به رئال مادرید به دست آورد.
برای فصل 35/1934 لیگ به 12 باشگاه افزایش یافت.
در جریان جنگهای داخلی اسپانیا، در فصلهای 39/1938 – 37/1936 هیچ مسابقهای برگزار نشد. پس از پیروزی گروههای ضد جمهوری به رهبری ژنرال فرانکو، دوباره رقابتها از سر گرفته شد. به علاوه باشگاههایی که در نامشان جزئی غیر اسپانیایی نظیر فوتبال کلوب، ریسینگ، اسپورتینگ یا آتلتیک داشتند، مجبور به تغییر نام شدند. البته این قانون دوباره در دهه هفتاد در مواردی پس گرفته و لغو شد.
از فصل 42/1941 لیگ باشگاهی اسپانیا با 14 تیم، از فصل 51/1950 با 16 تیم، و از فصل 72/1971 با 18 تیم برگزار شد. برای فصل 88/1987 تعداد تیمهای لیگ به 20 تیم افزایش پیدا کرد و تا امروز نیز به همین صورت باقی ماندهاست.
یک استثنا در فصل 96/1995 و 97/1996 به وجود آمد. پس از پایان فصل 95/1994 دو باشگاه سلتاویگو و سویا به دلیل مقروض بودن به دسته پایینتر سقوط کردند و به جای آنها دو تیم رئال وایادولید و آلباسته بالومپی که از لحاظ ورزشی سقوط کرده بودند، در لیگ باقی ماندند. سران دو باشگاه سلتا و سویا و نیز هواداران این دو تیم به این قضیه واکنش نشان دادند. اعتراض آنها نسبت به سقوط اجباری توأم با موفقیت بود. پس از آن لیگ به 22 تیم افزایش پیدا کرد، چرا که وایادولید و آلباسته هم در مقابل تصمیم فدراسیون فوتبال این کشور مبنی بر سقوط آنها به دسته دوم اعتراض کرده و در لیگ ماندگار شدند. پس از دو فصل اما، لیگ دوباره به 20 تیم کاهش پیدا کرد و تاکنون 20 تیمه برگزار می شود.
رئال مادرید و بارسلونا با 84 بار حضور در رقابتهای لالیگا از این نظر رکوردارند. همچنین رئال مادرید با 32 عنوان قهرمانی در لالیگا دارنده بیشترین عنوان قهرمانی است. بارسلونا نیز با 23 قهرمانی دوم است.
بهترین گلزن تمام ادوار لالیگا لیونل مسی است که با به ثمر رساندن بیش از 300 گل تاکنون در این مسابقات رکورددار است. تلمو زارا و کریستیانو رونالدو نیز دوم و سومند.
انتهای پیام