«حیدر کرار» یکی از القاب حضرت امیرالمؤمنین، علی(ع) است که پیامبر اکرم(ص) در جنگ خیبر ایشان را بدین نام خواند.

به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در برخی روایات یکی از نام‌های امام علی(ع) «حیدر» معرفی شده است. یکی از آن روایات، روایتی است که داستان جنگ خیبر را نقل می‌کند. بر اساس این روایت امام علی(ع) هنگام مواجهه با مرحب (پهلوان یهودیان خیبر) خود را به نام «حیدر» معرفی می‌کند.[1] البته ذکر چنین لقبی برای حضرتشان اختصاص به این مورد ندارد؛ در موارد دیگری نیز تصریح به این نام شده است.[2]

به نظر می‌رسد «حیدر» یکی از نام‌های تقریباً مشهور امام علی است. شاهد این مدعا این است که بسیاری از فرهنگ نویسان زبان عربی نیز تصریح می‌کنند که «حیدر» یا «حیدره» یکی از نام‌های امام علی(ع) است.[3]

معنای حیدر

در زبان عربی حیدر به معنای «شیر»(نماد شجاعت و شکست ناپذیری) است. البته با این توضیح که از ویژگی‌های زبان عربی آن است که برای یک چیز به لحاظ ویژگی‌های مختلف نام‌های متعدد قرار می‌دهد. در مورد علت نام‌گذاری شیر به حیدر دو نظریه مطرح کرده‌اند؛ یک این‌که شیر را به جهت داشتن مقام فرمانروایی و سلطنت «حیدر» می‌گویند. دلیل دیگر نامیدن شیر به حیدر؛ این است دارای گردنی کلفت و دست (ساعد و بازوی) قوی است. به همین جهت به جوانی که دارای بدنی پر و محکم و قدرتی سترک باشد جوان حادر می‌گویند.[4]

البته بعضی نیز در مورد معنای حیدر می‌گویند حیدر به معنای دور اندیش و کسی است که در ظرافت‌ها و نکته‌های دقیق امور و کارها اندیشه می‌کند.[5]

صفت کرار 

«کرار» به معنای کسی است که در هنگام جنگ، پی در پی و بسیار حمله کند.[6] این وصف و لقب یکی از القابی است که پیامبر اکرم(ص) به امام علی(ع) داده است. خلاصه داستان به این صورت است که پیامبر اکرم(ص) پس از این‌که چند فرمانده برای گشایش قلعه خیبر تعیین نمودند و همه آنها بدون این‌که موفقیتی به دست آورند عقب نشینی کردند، فرمودند: «فردا مردى همانند خودم را به سوی ایشان [یهود خیبر] مى‌‏فرستم که هم او؛ خدا و رسولش را دوست مى‌‏دارد، و هم خدا و رسولش او را دوست مى‌‏دارند. او حمله‏کننده‌‏اى بى‌‏گریز (کرار غیر فرار) است، و باز نگردد تا آن‌که خدا فتح و پیروزى را به وى ارزانى دارد». پیامبر اسلام پیش از اعزام، نوید فتح و پیروزى داد، پس یاران آن‌حضرت در پى این کلام [براى آن‌که انتخاب شوند] گردن کشیدند، و چون فردا شد، رسول خدا(ص) على را فراخوانده و به سوی یهودیان خیبر فرستاد، پس على(ع) را بدین فضیلت برگزید و او را «حیدر کرّار» «حمله ‏کننده‌‏اى بى‌‏گریز» نامید.[7]    
 


پی نوشت ها:
[1]. خلاصه جریان این‌گونه است: مرحب یهودى، مردى شجاع و بلند قد بود و هیچ کسى نمى‏‌توانست در برابر او ایستادگى کند. دایه‌‏اى داشت که کتاب‌هاى گذشتگان را بر او مى‌‏خواند و مى‏‌گفت: هر کس مقابل تو قرار گرفت با او جنگ کن مگر کسى که اسمش حیدر است. اگر در مقابل او مقاومت کنى، به هلاکت مى‌‏رسى. در جنگ خیبر، وقتى که مردم از مقابله با دشمن عاجز شدند، به پیامبر(ص) شکایت بردند و از حضرتش تقاضا کردند تا على(ع) را به مصاف دشمن بفرستد. چشم على درد مى‌‏کرد. پیامبر اکرم در چشم ایشان از آب دهان مبارکش انداخت، خوب شد. سپس فرمود: «یا على! شرّ مرحب را از ما دفع کن».
وقتى که على(ع) به طرف او رفت، مرحب نیز با سرعت به طرف آن‌حضرت آمد و هیچ اعتنایى نکرد و گفت: «من کسى هستم که مادرم مرا مرحب نامیده است». على نیز فرمود: «و من کسى هستم که مادرم مرا حیدر نامیده است». وقتى که مرحب، این سخن را شنید به خاطر آورد آنچه را که از دایه‌‏اش شنیده بود؛ لذا فرار کرد. (دایه‏اش گفته بود: با کسى که اسمش حیدر است جنگ نکن و الا کشته خواهى شد). ابلیس به صورت انسانى جلو او را گرفت و گفت: کجا فرار مى‌‏کنى؟ گفت: به من گفته شده که از حیدر بترسم‏. ابلیس گفت: حیدر که تنها این شخص نیست و حیدر نام در دنیا زیاد است، بر گرد شاید او را بکشى و اگر او را بکشى سرور قومت مى‏‌شوى و من نیز پشتیبان تو هستم. مرحب برگشت و در اندک زمانى، على(ع) او را کشت. ر. ک:  مفید، محمد بن محمد، الإرشاد للمفید، ترجمه، ساعدى خراسانى، محمد باقر، ص 113، تهران، اسلامیه، چاپ اول، 1380ش. قطب الدین راوندى، سعید بن هبة الله، محرمى، غلام حسن، جلوه‌‏هاى اعجاز معصومین علیهم السلام (ترجمه الخرائج و الجرائج)، ص 176، قم، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ دوم، 1378ش.
 .[2] ر. ک: ابن شاذان قمى، أبو الفضل شاذان بن جبرئیل، الفضائل، ص 170، قم، رضى، چاپ دوم، 1363ش. 
[3]. «الحَیْدَرَةُ: من أَسْمَاءِ الأسَدِ، و به سُمِّیَ عَلیُّ بنُ أبی طالبٍ- رضی اللَّه عنه- حَیْدَرَةَ». صاحب بن عباد، إسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغة، ج 3، ص 36، بیروت، عالم الکتاب، چاپ اول، 1414ق. ابن منظور نیز در لسان العرب تصریح می‌کند یکی از نام‌های امام علی(ع) حیدر بوده است. ابن منظور، لسان العرب، ج ۳، ص ۲۶۱، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.
[4]. الحَادُورُ، و الحَیْدَرُ، و الحَیْدَرَةُ: الأَسَدُ. و من مجازِهِ: رماهُ اللّهُ‏ بِالْحَیْدَرَةِ، أی بالهَلَکَةِ و بالدّاهیةِ الشّدیدةِ، کأنّها [الأسد فی شدّتها] الحَیْدَرَةُ: الأَسد؛ قال: و السَّنْدَرَةُ مکیال کبیر؛ و قال ابن الأَعرابی: الحَیْدَرَة فی الأُسْدِ مثل المَلِکِ فی الناس؛ قال أَبو العباس: یعنی لغلظ عنقه و قوّة ساعدیه؛ و منه غلام‏ حادر إِذا کان ممتلئ البدن شدید البطش؛ قال و الیاء و الهاء زائدتان. ر. ک: لسان العرب، ماده «حدر».
[5]. قَالَ جَابِرٌ الْجُعْفِیُ‏ الْحَیْدَرُ هُوَ الْحَازِمُ النَّظَّارُ فِی دَقَائِقِ الْأَشْیَاءِ. ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام(لابن شهرآشوب)، ج ‏3، ص 110، قم، علامه، چاپ: اول، 1379ق.  
[6]. سیاح، احمد، فرهنگ جامع، ماده «کرر».
 [7]. ابن شعبه، حسن بن على، تحف العقول، ترجمه، جعفرى، بهراد، ص 341، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1381ش.


منبع: اسلام کوئست





انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۴۷
در انتظار بررسی: ۰
United States of America
ناشناس
۲۱:۳۶ ۰۸ مرداد ۱۴۰۰
اسلام علیک یا امیرالمومنین
Iran (Islamic Republic of)
عاشق حیدر کرار
۱۹:۳۲ ۲۶ تير ۱۴۰۰
السلام علی الحیدر جبل الوقار
Iran (Islamic Republic of)
مهدی
۰۱:۵۹ ۱۲ دی ۱۳۹۹
علی زیباترین نام جهان است یا علی(ع)ادرکنی
Iran (Islamic Republic of)
حسین
۲۲:۴۵ ۲۶ مرداد ۱۳۹۹
عشق فقط حیدر کرار
Germany
ناشناس
۲۱:۱۷ ۳۰ ارديبهشت ۱۳۹۹
سلام علی حیدر کرار ..
قران ناطق
قران ناطق حیدر ..ارزویت قبول ..
Germany
ناشناس
۲۱:۱۴ ۳۰ ارديبهشت ۱۳۹۹
سلام علی قران ناطق حیدر کرار..ارزو کن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۲۳ ۰۳ مهر ۱۳۹۸
عالی
Iran (Islamic Republic of)
توکل..
۲۰:۳۵ ۳۱ مرداد ۱۳۹۸
سلام .
خدایا حمد.
لافتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار
Iran (Islamic Republic of)
توکل
۲۰:۳۳ ۳۱ مرداد ۱۳۹۸
سلام
الم هدا پرچمدار خدا نام حیدر کرار است شمشیر دو دم..
لافتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار..
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۰۳ ۱۸ شهريور ۱۳۹۷
سلام
اقا دوست دارم تو را سرکار ببینم نان حلام
..اقا حرکت کن جریمه میشی
این تنها راه مبوت است ..دست بگیر خدا
یا رسول خدا
حرکت کن برادر
Iran (Islamic Republic of)
مهدی
۰۰:۰۷ ۱۸ شهريور ۱۳۹۷
سلام درود بر حضرت مهدی موعود

یا حیدر کرار

نون حرام نخورید

دوزخ...وای بر ما
Germany
علی غلامی
۲۲:۲۶ ۲۹ تير ۱۳۹۷
روزی حضرت درحال حرکت بودندکه شیری گرسنه به طرف ایشون حمله میکنه،امام علی(علیه السلام)ذولفقار رو از غلاف بیرون میکشن وچندتاازلقبهاشونومیگن و میگه ایا نمیدونی که من حیدرکرارم(به معنیه شیری که بسیاروپشت سرهم حمله میکنه وفرارنمیکنه)وشیر مانندگربه میشینه و دست حضرت رو میبوسه
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۲:۱۰ ۰۴ خرداد ۱۳۹۷
ممنون
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۰ ۰۳ آبان ۱۳۹۶
السلام علیک یا امیرالمومنین
Iran (Islamic Republic of)
سید محمد فاضلی سادات حسینی
۱۵:۲۲ ۲۰ مرداد ۱۳۹۶
سلام برا مولا علی بن ابیطالب علیهم السلام
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۴۱ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
اللهم صل علی محمد وآل محمدو عجل فرجهم
باورکنین من تو هرکار سختی که یا علی گفتم موفق شدم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۴۱ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
جانم علی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۲۷ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
علی (ع) دریای اقیانوسی است که سرتاسر گیتی را فرا گرفته ولی از قطره اشگ یتیمی طوفانی می گردد ......
United States of America
ناشناس
۱۶:۱۳ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
این کمین در اونور دنیا زندگی میکنم، درهمسایگی ماخانمی زندگی میکردند که در برخورد اولیه برای آشنائی وسلام واحوال پرسی ،گفتند شما مسلمانید گفتیم اگه خدا مارو بپذیره، گفت خیلی خوشحالم ولی آیا شما امام علی را میشناسید گفتیم بله ایشان پیشوای ماهستند، پرسیدیم مگر شما کریستین( مسیحی) نیستید!؟ گفت نه، وبعدش ادامه داد آیا شما ( بالهجه آمریکائی خودش) نهج البلاغه را هم میخونید گفتیم تا حدی، واو بما جواب داد من این امام عزیز ودانشمندم را باهزار ..... عوض نمیکنم وهر روز از نوشته های ایشان به زخم زندگیم میزنم وتا بحال لذتمند وسرخوشم،
واگه ممکن هست لطفی کنید وبرای من یک نهج ترجمه کامل انگلیسی از ایران بیاورید، ومن غیر از او وخدائی که اورا آفریده نمیشناسم......
Germany
ناشناس
۱۵:۰۲ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
جان عالم به فدای تو ای مولای من
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۱ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا مولای من علی (ع)
Germany
ناشناس
۱۴:۲۲ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا علی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۱۲ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
ازعلی آموزاخلاص عمل شیر حق را دان منزه از دغل
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۵۵ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا علی گفتیم عشق آغاز شدالهم صل الله محممد و ال محمد وعجل الفرجهم یا علی مدد یا حیدر کرار
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۵۴ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایت امیرالمومنین علی بن ابیطالب(ع) لبیک یا حیدر کرار
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۴۴ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
عشق است مولا علی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۳۴ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
حصنی فمن دخله حصنی امن من عذاب هرکس بولایت علی ع وارد شد
درمیان دژمحکمی است که هم دردنیا هم دردنیا هم دراخرت سعادتمندات
United States of America
ناشناس
۱۳:۲۲ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
جانم فدای علی( ع )
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۱۴ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
حیدر مدد حیدر مدد ای ساقی کوثر مدد....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۵۰ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
شیعه حیدرم
الهی شکر..
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۲ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا علی ع جان مددی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۲۹ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
رهسپار کوی عشقم فارغ از بیم بلا/ اربعین ، پای پیاده از "نجف" تا "کربلا" /

لبیک یا حیدر ... لبیک یا حسین .
United States of America
ناشناس
۱۲:۲۰ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
روحم علی
جانم علی
مولایمان علی
یا علی مدد
اللهم عجل لولیک الفرج
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۱۶ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
جانم به فدایت یا حیدر کرار
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۱۵ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
فقط "حیدر " امیرالمومنین است ...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۵۳ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا علی جان مددی خیبری دیگر رسیده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۲۳ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا علی حیدر
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۰۵ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
قشنگ بود
علی یار و یاورتون باشه
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۱:۵۷ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
مولا اولین کسی است در خانه خدا متولد شد واولین کسی است که در خانه خدا شهید شد .. سلام بر حیدر کرار
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۳۶ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
لبیک یا حیدر
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۲۴ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
هزار بار تکه پاره شدن در برابر یک زخم روی بدن نازنین شما هیچ نیست . جانم به فدایت یاعلی . انشاالله به زودی در رکاب فرزندت زمین را از ظالمان و مشرکان و کافران و یاوران شیطان پاک خواهیم کرد . اللهم عجل لولیک الفرج اللهم عجل لولیک الفرج
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۲۲ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا امیر المومنین علی حیدر (علیه السلام)
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۳ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
جانم علی وقتی اسمتو میشنوم قلبم لبریز ازعشقت میشه به وجد میام خوشبحالمون که شیعه همچین مردی هستیم یا علی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۱ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یالی جان مقتدای ماتویی
Spain
ناشناس
۱۰:۱۰ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا علی مولای من.مددی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۱ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
یا علی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۸ ۳۱ فروردين ۱۳۹۵
يا علي
الهم صلي علي محمد و آل محمد
آخرین اخبار