به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،خلیج فارس،از خطه های آبی بسیار حائز اهمیت و استراتژیک دنیا است،محدوده ای که نقش بسزایی در تحولات سیاسی،اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی ایفا می کند و از آن به عنوان یکی از شاخص ترین حوزه های آبی جهان در عرصه انتقال انرژی یاد می شود.

منطقه ای که سرگذشت تاریخی آن با فراز ونشیب های بسیاری همراه بوده ،محدوده ای که با نام پارس یا فارس گره خورده،اهمیت این خلیج به میزانی است که حتی در مقاطعی تلاش شد از سوی برخی کشورها  نام وعنوان آن را نیز تحریف کنند تا شاید هویت گم کرده یا نداشته خود را از آن عاریه بگیرند.

خطه ای که در هزاران کیلومتر آنسوتر برای آن نقشه ها و دسایس بسیاری طراحی کرده اند و احتمالا در آینده نیز همچنان چشم های حریص و طمع گونه بسیاری از چپاول گران جهانخوار را به خود خیره خواهد ساخت.

با همه این اوصاف و علیرغم حساسیت های بسیار زیادی که بر روی این خلیج وجود داشته و دارد،اما سلامت زیست محیطی این خطه آبی مدت هاست با تهدیداتی جدی مواجه است،تهدیداتی که حیات زیستی این خطه و محدوده آبی را نشانه رفته است.

وضعیت موجود به میزانی مخاطره آمیز است که برخی از کارشناسان بیم آن دارند که شاید در آینده نتوان اثری از آب های نیلگون آن را یافت و از این طراوت آبی خاطره ای بیش باقی نماند،خاطره ای که باید آن را از نسل های پیشین شنید یا در مرقومات تالیفات و کتب به رشته تحریر درآمده مشاهده کرد.

این حکایت خلیج همیشگی فارس است که در سال،قریب به دو میلیون بشکه نفت و حدود دو میلیارد متر مکعب فاضلاب و پساب خانگی وارد آن می شود.

عدد و رقمی فاجعه بار و قابل تامل،البته این مخاطرات منهای تهدیدات دیگری است که در زنجیره ای از اقدامات تخریبی همچون صید بی رویه،ورود گونه های غیربومی،تخریب سواحل و جزایر،قاچاق گونه های در معرض خطر انقراض و بهره برداری فراتر از برد زیست محیطی و یا توان زیستی قابل تعریف است.

مخاطراتی که هر کدام به تنهایی تداعی گر تسریع مرگ این ظرفیت طبیعی بسیار شاخص و برجسته در جهان است.

با وجود برخورداری از چنین فرصتی،برآوردها موید سهم کمتر از یک درصدی ایران در عرصه اشتغال فعالیت های دریایی و سهم قریب به یک درصدی از تولید دریایی در این حوزه آبی است،با نگاهی به نقشه خلیج فارس،در می یابیم که 8 کشور از اقبال و موهبت همجواری با این محدوده آبی استراتژیک برخوردار هستند.

*لزوم تقویت و افزایش نظارت های زیست محیطی بر پهنه آبی خلیج فارس

بررسی ها،موید همجواری 5 هزار و 800 کیلومتری مرزهای آبی این خلیج با ایران است،اما با وجود چنین موهبتی، سپردن جزایر این خطه به سازمان مناطق آزاد،سطح نظارت محیط زیست بر این منطقه را با کاهش مواجه ساخته است.

کاهشی که پروین فرشچی،معاون سازمان محیط زیست نیز نسب به آن اشاراتی داشته است،مباحث و دغدغه هایی که بخش هایی از آن در دومین نشست خبری سازمان حفاظت از محیط زیست به مناسبت هفته محیط زیست مطرح شد.

کارشناسان معتقدند،چنانچه نظارت صحیح و اصولی زیست محیطی بر این خطه اعمال نشود،دیری نخواهد پایید که این منطقه با فهرستی از آسیب های زیست محیطی مواجه خواهد شد،مخاطراتی که نتیجه نادیده گرفتن دغدغه های زیست محیطی در امر توسعه است.

بر اساس اظهارات فرشچی،از 85 جزیره موجود در این محدوده،55 جزیره در حوزه استحفاظی کشورمان ایران قر ر دارد،جزایری که در محیط پیرامونی خود با تهدیداتی همچون کاهش شدید ذخایر آبزیان،ورود گونه های مهاجم غیر بومی به دلیل تکثیر غیر اصولی و غیر کارشناسی،تخریب سواحل و نابودی زیستگاه های آبزیان،قاچاق گونه های در معرض خطر،ورود انواع پسماندها، علی الخصوص پسماندهای پلاستیکی مواجه است.

* افزایش یک و نیم برابری شوری آب

در کنار زنجیره ای از تهدیدات فوق،شوری آب،از دیگر معضلات این محدوده آبی به شمار می رود،پدیده ای که طبق بررسی های انجام شده،نسبت به دو دهه گذشته با افزایش یک و نیم برابری همراه بوده است.

استمرار وضعیت موجود،تهدیدی جدی برای جانداران و آبزیان این محدوده آبی به شمار می ورد،تهدیدی که بسیار جدی و قابل توجه است.

* پلاستیک،میهمان ناخوانده اندرونی آبزیان خلیج فارس

پسماندهایی که در این محدوده آبی روانه شده اند وعمده آن نیز معطوف به موارد پلاستیکی می شود،تاکنون تاثیرات زیست محیطی مخربی برجای گذاشته که ادامه این روند،بر دامنه تخریب های زیست محیطی این خطه می افزاید.

بر اساس تحقیقاتی که انجام شده،در بدن40 درصد از آبزیان،آثاری از مواد پلاستیکی یافت شده است !

آلودگی های نفتی و پساب های خانگی و صنعتی که بصورت مستقیم وارداین خطه آبی می شود،برکثرت دغدغه های زیست محیطی افزوده است،حال به این مخاطرات لیستی از عناصر و فلزات متعدد افزوده شود.فلزاتی اعم از روی، آلومینیوم،جیوه،سرب که هر کدام پیام آور به مخاطره افتادن حیات جانداران آبزی این خطه است.

*انتقال سموم از آبزیان به انسان

حسین پرورش،رئیس داشنکده منابع طبیعی بندرعباس در تشریح فرآیند انتقال سموم از آبزیان به انسان می گوید:وقتی فلزی مانند سرب وارد دریا می شود،جلبک های ذره بینی از آن تغذیه می کنند، متعاقبا با تغذیه و تامین غذایی آبزیان از این جلبک ها و سپس تغذیه انسان از آبزیان،زنجیره ای از انتقال سموم از جلبک به انسان حاصل می شود.

سخن آخر اینکه،حال خلیج فارس خوب نیست،باید آن را دریافت،امری که مستلزم یک همگرایی و مشارکت چند جانبه میان کشورهای حاشیه خلیج فارس است.

ظاهرا سلامت زیست محیطی این خطه به مسائل سیاسی گره خورده،مسائلی که بخش قابل توجهی از آن از طریق دیپلماسی قابل حصول می یابد،دیپلماسی ای که کشورهای منطقه را مجاب کند به این تهدید به عنوان یک مخاطره مشترک بنگرند،نگرشی فارغ از حب و بغض های سیاسی و...

انتهای پیام/