کمال شفیعی، نویسنده کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص تصویرگری کتاب کودک گفت: بحث تصویرگری کتاب کودک به طور طبیعی در بیش از 90 درصد موارد حاصل برداشتی است که خود تصویرگر از کتاب این حوزه دارد. گاهی این تصویر گری‌ها به نوشته و شعر و حتی نویسنده و شاعر تحمیل می‌شود. صفحه آرایی و گرافیک این نوع کتاب‌ها ادامه متن اثر نیست بلکه برداشتی از متن است.
 
وی افزود: هنگامی که کتاب‌های خارجی را مطالعه می‌کنید یا اینکه به نمایشگاه‌های مختلف بین المللی کتاب در کشورهای دیگر می‌روید با تعدادی از کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان برخورد می‌کنید که فضای آن با فضای کتاب‌های این حیطه متفاوت است و تصویرگری کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان یک درون مایه زیر ساختی از فرهنگ آن کشور محسوب می‌شود.

شفیعی بیان کرد: متن اثر کودک و نوجوان نیز می‌تواند در ضعیف بودن تصویر گری های آثار کودک و نوجوان تاثیر بگذارد. در صورتی که متنی ضعیف باشد تصویرگری آن نیز ضعیف خواهد بود. البته چنین متن‌هایی را شاعر و نویسنده‌ای با مهارت کم می‌نویسند.
 
این نویسنده کودک و نوجوان اظهار داشت: برخی از نویسندگان هنوز برای قلم خود احترام قائل نیستند و هر اثر خود را، حتی سیاه مشق‌هایش را منتشر می‌کند و ناشران نیز آثار ضعیف را چاپ می‌کنند. به شکل طبیعی ناشران درجه 2 و 3 تصوری از متن ندارند. بنابراین هر اندازه طرحی مبتدی تر و ارزان تر باشد برای ناشر مقرون به صرفه تر خواهد بود. هنوز تفکیکی میان اثر ارزشمند و تجاری قائل نشده اند. کارهایی که هدفشان کسب سود باشد یا آنکه اثری ارزشمند محسوب شود در تصویر گری تفاوتی ندارد و تصویرگران محصول ذوق و برداشت خود را از متن به تصویر می کشند.
 
شفیعی ادامه داد: تصویر گران در هنگام خلق تصویر کمتر خلاقانه برخورد می کنند و درون مایه‌ای از فرهنگ در آثار آنها دیده می‌شود و نگاهی جهانی دارند. اکثر افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، تصاویر آنها کودکانه است درحالیکه امکان دارد شعری با یک طرح گرافیکی کامل شود تصویر گری در حوزه کودک و نوجوان در جایی مبتنی بر متن است در صورتی که تصویر گری تبحر لازم را داشته باشد، تصویر مکمل را در امتداد داستان خلق می‌کند. این تصویر هم جذابیت بصری خواهد داشت و هم از نظر روانی با روحیه کودک و نوجوان مطابقت می‌کند.
 
وی با اشاره به اینکه در فضای کنونی ادبیات کودک و نوجوان شاعر و نویسنده به دور از تصویرگر هستند، اظهار داشت: اگر قرار است تصویرگری کتاب کودک و نوجوان روزآمد باشد شاعر و نویسنده، سواد بصری و تصویری داشته باشند و قرابت مفهومی تصویر با متن در آن لحاظ شود. تصویرگری خوب کتاب کودک و نوجوان نیازمند این است که نویسنده، شاعر و تصویرگر در کنار هم باشند و به نتیجه مطلوب بیانجامد. در بیشتر کتاب های این حوزه تصویرگری ها بسیار درخشان نیست و برخی کارها کودکانه است.
 
این نویسنده کودک و نوجوان تصریح کرد: تصویرگری های امروز ما در حوزه کتاب کودک و نوجوان بسیار شلوغ یا بی ربط با متن است. حتی به برندهای تخصصی ما نیز لطمه می زند. بخشی از تصویرگران ما در خارج از فضای تصویرگری داخلی مطالعه ندارند و تصاویر کتاب های این حوزه با خمودگی همراه است یا بسیار بچگانه و در حد کمدی استریپ یا انیمیشن هستند نوعی رنگ پردازی های آن نیز در حد بولتن و بروشور ها است و این نوع تصویر گری به کتاب های حوزه کودک و نوجوان لطمه می زند. در کتابسازی های کودک و نوجوان نیز کتاب ها منگنه می شوند این مسئله به ذوق مخاطب لطمه می زند. تصویرگری ما بسیار عقب است.
 
شفیعی افزود: نوع فونت و گرافیک ها نیز در کتاب های حوزه کودک و نوجوان درست نیست و برخی کلمات این کتاب ها ناخوانا هستند. سطحی از افت رنگ را نیز در کتاب های حوزه کودک و نوجوان مشاهده می کنیم. البته گاهی نیز وقتی تصویرگر فضای خلاقانه ای در شعر یا داستان کودک و نوجوان مشاهده نکند، آن تخیل در وی ایجاد نمی شود و دست برخی اغز تصویرگران خلاق نیز در این حیطه بسته می شود. باز هم تلاش هایی در 2 تا 3 سال اخیر در زمینه تصویرگری کتاب کودک و نوجوان  شده است.
 
وی در خصوص لطمه‌های تصویرگری نامناسب به حوزه ادبیات کودک و نوجوان بیان کرد: تصویرگری نامناسب کتاب های کودک و نوجوان به خود تصویرگران، شاعران، نویسندگان و ناشران این حوزه لطمه می‌زند این مسئله باعث می‌شود جایزه‌های بین المللی را در حوزه‌‍های مختلف این نوع ادبیات دریافت نکنیم.

شفیعی خاطرنشان کرد: باید برای تولید کتاب کودک و نوجوان اتاق فکر داشته باشیم و با مدیریت هنری در انتشاراتی‌ها می‌توان جدیدترین دست آورد ها را در زمینه خلاقیت بصری این حوزه ایجاد کرد. حتی نوع بافت کاغذ نیز از جمله مسائلی است که در موفقیت کتاب کودک و نوجوان تاثیر می‌گذارد درباره اینگونه مسائل باید تصویر گر و مدیر هنری انتشاراتی با هم تبادل نظر کنند.




انتهای پیام/