به گزارش حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران، عبدالجمیل خالقی نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر و سینما و معاون مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان و مشاور این نهاد در بخش نمایشنامه‌نویسی که برای حضور در نخستین نشست مدیران هنرهای نمایشی غرب آسیا چند روزی را در تهران گذراند، درباره ایران، گفت: این سفر سه‌روزه نخستین تجربه حضورم در ایران بود. البته افغانستان و ایران با یکدیگر هم‌مرز هستند، با یک‌زبان صحبت می‌کنند، مشترکات فرهنگی و هنری بسیار زیادی دارند و روابط فرهنگی بسیار خوبی میان این دو کشور برقرار است، درنتیجه درباره ایران تا حدودی اطلاعات داشتم اما در مدتی که در ایران به سر بردم، بسیار بیشتر و بهتر ایران را شناختم. در این مدت، دو تئاتر دیدم؛ «آخرین انار دنیا» اثر ابراهیم پشت‌کوهی و «افسون معبد سوخته» به کارگردانی کیومرث مرادی. هر دو نمایش برای من سرشار از ایده بود و قصد دارم با توجه به ایده‌هایی که از این دو نمایش گرفتم، در افغانستان نمایشی را روی صحنه ببرم.

وی در ادامه افزود: تئاتر ایران و افغانستان نیز بسیار به یکدیگر نزدیک است. دو سال پیش نمایش «کالیگولا» در افغانستان اجرا شد و من نقش کالیگولا را بازی می‌کردم. نکته جالب اینجاست که در ایران نیز همایون غنی‌زاده این نمایش را کارگردانی کرده بود و به‌تازگی متوجه شدم در ایران و افغانستان با فاصله زمانی یک سال «کالیگولا» روی صحنه رفته بود! مسلما من به این سفر اکتفا نخواهم کرد و باز هم به ایران سفر می‌کنم و آثار بیشتری را ببینم چون به دلیل تشابهات فرهنگی و ادبی میان ایران و افغانستان که ذکر کردم، راحت‌تر می‌توانم از تجربیات هنرمندان ایرانی استفاده کنیم. البته برنامه‌هایی نیز داریم. یکی از محورهای موردنظر ما در رابطه با ایران این است که روابط فرهنگی‌مان را گسترش دهیم و زمینه را مساعد کنیم تا سالانه دو یا سه نفر از تئاتر ملی افغانستان به ایران بیایند و در مقطع دکترای تئاتر در ایران تحصیل کنند.

خالقی ضمن اعلام این مطلب که در افغانستان زبان ایرانیان زبانی ادبی محسوب می‌شود، گفت: در افغانستان نمایش‌های سنتی و کلاسیک با زبان ایران اجرا می‌شوند اما زمانی که نمایش‌های مدرن چه با متن افغانی و چه با متن خارجی، اجرا می‌کنیم، از زبان خودمان استفاده می‌کنیم.

معاون مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان ضمن اعلام این مطلب که تئاتر خیابانی در افغانستان طرفداران بسیار زیادی دارد، گفت: الان ۱۴ سال است که دوباره تئاتر در این کشور فعال شده است. دو یا سه سال است که در افغانستان نمایش‌های خیابانی بسیار زیادی اجرا می‌شوند. علاوه‌بر تئاتر ملی افغانستان، گروه‌های تئاتر خصوصی بسیار زیادی در افغانستان تشکیل شده‌اند که این گروه‌ها نیز تعداد بسیار زیادی تئاتر اجرا می‌کنند چون تئاتر افغانستان بیننده‌ای ندارد که بلیت بخرد و به داخل سالن بیاید. بر این مبنا، افرادی که معتاد بودند، یک هفته تئاتر خیابانی اجرا کردند و این گروه در چندین پارک برنامه اجرا کردند. مخاطبان بدون بلیت نمایش‌ها را دیدند.

به نوشته وبسایت اداره کل امور هنرهای نمایشی ایران، وی در ادامه افزود: از این جهت، تئاتر افغانستان بسیار با تئاتر ایران متفاوت است. در هر دو تئاتر ایرانی که دیدم، مخاطبان بسیار زیادی به سالن آمده بودند اما در افغانستان ما ناچاریم یا از افرادی که در راس دولت هستند دعوت کنیم به تئاتر ملی بیایند و نمایش‌های ما را ببینند یا خودمان به شکل خیابانی در پارک‌ها و ... نمایش اجرا کنیم. البته از نمایش‌های خیابانی در افغانستان بسیار استقبال می‌شود. به‌عنوان مثال یک ماه پیش از سوی وزارت مواد مخدر افغانستان برنامه‌ای برگزار شد.