ایلیوشین ایل-۷۶ یک هواپیمای جت چهارموتوره ترابری ساخت شرکت هواپیماسازی ایلیوشین در کشور روسیه است. این هواپیما برای شرایط سخت طراحی شده است و توانایی خیز و فرود را در فاصله کوتاه و زمین‌های ناهموار در هر گونه شرایط نامساعد جوی دارد. مدل‌هایی از این هواپیما برای سوخت‌رسانی هوایی، هشدار پیش‌هنگام هوابرد (آواکس) و همچنین عملیات آتش‌نشانی هوایی به‌کار می‌رود.

ساخت ایلیوشین  ۷۶ به میانه دهه ۱۹۶۰ باز می‌گردد زمانی  که نیروی هوایی شوروی به یک  جت ترابری راهبردی با توان حمل ۴۰ تن بار در برد ۵۰۰۰ کیلومتری  نیاز داشت که بتواند جایگزین آنتنوف ۱۲ شود. تا سال ۱۹۶۹ ایلیوشین  طرحی اولیه خود را به ارتش پیشنهاد داد که مورد قبول قرار گرفت و در ۲۵ مه  سال ۱۹۷۱ اولین پرواز خود را انجام داد. در اولین پرواز یک ساعت خود رضایت بسیار را بر انگیخت و چند ماه بعد به نمایشگاه هوایی پاریس اعزام شد و در آنجا شوروی آن را یک جت  تجاری نامید تا غرب را گمراه  کند.

قسمت بار میتواند ۴۲۰ متر مکعب  بار را در خود جای دهد و محل بار کاملا تحت فشار است که دارای چهار بالابر در سقف هواپیما است و می‌تواند تا ۵۰ تن بار را بلند کند و در کف هواپیما جا به جا کند. همچنین یک سامانه هیدرولیک در هواپیما می‌تواند کابل متصل به بار را کشیده  تا بار از سطح شیب دار بالا آید. تمامی نسخه‌ها را می‌توان به سرعت به صندلی مسافربری تجهیز و به عنوان جت تجاری از آن استفاده کرد. هواپیما می‌تواند باری با بلندی ۵٫۵ متر  و ۲۲ متر طول را حمل کند.

اولین هواپیما به سال 1974 به نیروی هوایی شوروی داده شد و تبدیل به ستون فقرات ترابری نیروی هوایی شوروی شد. بین سال‌های 1979 تا 1991 شوروی با این هواپیما 14700 سورتی پرواز به سمت افغانستان انجام داده بود. 786200 سرباز جابه جا کرد و حدود 315800 تن بار حمل نمود. می‌توان گفت که ایلوشین 76 89 درصد سربازان شوروی و 74 درصد محموله‌های هوایی ارتش شوروی را جابه جا کرد.

تا سال 2006 نیروی هوایی روسیه حدود 200 فروند ازین هواپیماها را در اختیار دارد که کمتر از نصف آنها مناسب برای پرواز هستند. اپراتورهای غیر نظامی نیز 108 فروند ازین تایپ را در روسیه در اختیار دارند.

Il-76 به عنوان تانکر سوخت‌رسان نیز فعالیت می‌کند و 50 فروند ازین نوع نیز ساخته شده است. همچنین بدنه این هواپیما در تولید هواپیمای آواکس Beriev A-50 Mainstay که 25 فروند از این مدل نیز تولید شده به کار رفته است.

با این حال هنوز هم این هواپیما پروازهای منظمی به قطب جنوب دارد و اصلی‌ترین شبیه‌ساز بی‌وزنی برای فضانوردان روس نیز همین هواپیما است.

Beriev و NPO Almaz برنامه‌هایی برای تبدیل این هواپیما به عنوان لیزر هوایی را دارند. این هواپیما که به عنوان A-60 شناخته می‌شود و دو فروند از آن نیز ساخته شده است, هنوز هم بسیاری از زوایایش برای همگان روشن نیست و عملا به عنوان طرحی سری به شمار می‌آید.

کودتای مالدیو 1988

عملیات کاکتوس در مالدیو در نوامبر سال 1988 انجام گرفت که طی آن سربازان چتر باز هندی بوسیله Il-76MD به سمت جزایر مالدیو برای بر اندازی کودتاچیان فرستاده شدند.

طوفان کاترینا

فدراسیون روسیه در راستای کمک‌های بشر دوستانه به طوفان‌زدگان آمریکایی در نیو اورلئان آمریکا دو فروند هواپیمای ایلوشین 76 را برای کمک به آسیب دیدگان اعزام کرد.

هند نیز همچنین برای کمک به آسیب‌دیدگان از هواپیمای ایلوشین 76 استفاده کرد.

در اکتبر سال 2009 مقامات روسی به استرالیایی‌ها پیشنهاد به خدمت‌گیری هواپیماهای آتش‌نشان ایلوشین 76 را جهت مبارزه با آتش‌سوزی جنگل‌ها که به شنبه سیاه معروف بود را مطرح کردند؛ اما کمیته حفاظت منابع طبیعی سلطنتی استرالیا این پیشنهاد را نپذیرفت.

انتهای پیام/