به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛روزی نیست که با مروری کوتاه بر رسانه های معتبر علمی و خبری دنیا نامی از نام آوران ایرانی در عرصه علم و تکنولوژی به چشم نخورد، فرهیختگان و دانشمندانی که با وجود هزاران فرسخ دورتر از خاک وطن به هر وسیله ای نام ایران و ایرانی را بر قله های افتخار می نشانند و موجب عزت و غرور و افتخار ملی می شوند، محمدسجاد رهنمایی فوق تخصص یورولوژی یکی از همین فرهیختگان و یک پزشک جوان ایرانی است که در کشور هلند توانسته موفقیت های بسیاری را کسب نماید، به همین بهانه در حاشیه سفری که به ایران داشت گفت و گویی با وی داشته ایم که در ادامه می خوانید: 

استفاده از ربات در پزشکی اولین بار به وسیله ناسا طرح ریزی و تهیه شد و مهمترین دلیلش این بود که اگر فضانوردان در فضا دچار مشکل شدند، یک جراحی از روی زمین ربات را هدایت و فضانورد را جراحی کند؛ پس از آن کشور آمریکا در جنگ‌ها از ربات استفاده کرد، زیرا این کشور معتقد بود برای تربیت یک جراح مجرب و متخصص نیازمند وقت و هزینه بسیار است و فرستادن این جراحان به مناطق جنگی از ریسک بالایی برخوردار است، لذا در مناطق جنگی اگر سرباز مجروح می‌شد پزشک از راه دور توسط یک رباط وی را عمل می کرد.

در اروپا و آمریکا رفته رفته از ربات درعمل‌های جراحی خصوصا در بیماران مبتلا به سرطان پروستات و یا بیمارانی که نیاز به جراحی های مرتبط با رشته ارولوژی داشتند استفاده شد؛ از آنجا که در میان عمل‌های مجاری ادراری عمل پروستات بیشترین آمار را دارد استفاده از ربات در این عمل مقرون به صرفه تر خواهد بود؛ البته نکته مهم این است که به دلیل اینکه ناحیه کار ما در یورولوژی و مثانه و پروستات در محیطی بسته و کوچک در لگن قرار دارد و همچنین دست انسان خیلی امکان مانور دادن نداشته و این ناحیه نیاز به ظرافت دارد و همچنین نور و دید کم است، جراحی باز به سختی انجام می شود.

یکی دیگر از مشکلات عمل جراحی‌های باز طولانی بودن این عمل ها بود و جراحی های بین 5 تا 6 ساعت فشار زیادی به کمر و گردن جراح متخصص وارد می‌کرد اما در حال حاضر جراح با فاصله دو تا سه متر از بیمار در گوشه ای از اتاق عمل قرار گرفته و با رباتی هشت پا و هدایت بازوهای ربات عمل را به راحتی انجام می دهد، جراحی با ربات امروزه در اروپا و امریکا جای جراحی های کلاسیک را گرفته ولی در کشورهای دیگر خصوصا آسیا این عمل به دلیل بالا بودن هزینه های آن انجام نشده است.

خریداری ربات بیش از یک میلیون یورو هزینه داره و سالانه 100 هزار دلار نیز هزینه سرویس آن است و هر بیماری که عمل می شود باید برخی لوازم یک بار مصرف را بخرد که باعث می شود هزینه عمل بالا برود و برای همه کشورها مقدور نیست تا بتوانند این هزینه را پرداخت نمایند، البته به نظر من تکنولوژی این نوع از عمل با ربات طی چند سال اینده به ایران هم خواهد آمد.

آن چه که من از همکارانم در ایران دیدم این است که متخصصان داخل ایران بسیار مجرب هستند و این توانایی به تجربه بالا، داشتن اساتید بزرگ و سیستم آموزشی که خیلی سختگیر و خوب است، برمی گردد و همین امر باعث شده پزشکان ما از نظر تشخیص و درمان بسیار خوب عمل کنند و در بین بهترین پزشکان جهان قرار گیرند، اگر هم مشکلی در کشور وجود داشته باشد، مشکل امکانات و سیستم است.

باید بگویم مهمترین مشکلی که بیماران را در ایران تهدید می کند عدم هماهنگی لازم بین پزشکان و تیم درمانی است، اگر قرار باشد کشورهایی مثل سوئد و هلند را الگو قرار دهیم همه افراد جامعه یک پزشک خانواده دارند، این پزشک خانواده از بدو تولد شرایط بیمار خود را دنبال می کند و تمام بیماری های وی را میداند، شرح حال کاملی از وی دارد و حتی از مشکلات شخصی او نیز مطلع است.

پزشک خانواده در رابطه با درمان بیماری های خاص چه کمکی به متخصصین می کند؟

وقتی یک متخصص بخواهد بیمار را ویزیت کند، پزشک خانواده اطلاعات کاملی از مشکلات را در اختیار متخصص قرار خواهد داد و نیازی نیست بیمار پرونده پزشکی خود را جمع کرده و وظیفه خود پزشکان است و بیمار مجبور نیست از مطبی به مطب بعدی برود ولی در ایران متاسفانه بیمار مجبور است با در دست داشتن پرونده پزشکی به متخصصان مختلف مراجعه نماید و این امر موجب می شود تا نظر قطعی یک متخصص را نپذیرد و ممکن است به جای درمان به موقع دچار سرگردانی شود.

به نظر من به بیماران نورویورولوژی ظلم زیادی می شود زیرا این بیماران نمی دانند که دچار مشکلات کلیوی و مجاری ادراری هستند، به طور مثال فرد مبتلا به پارکینسون، ام اس و یا ضایعه نخاعی که در اثر تصادف و یا حوادث ناچار بر روی صندلی چرخدار می نشیند، به طبع در ابتدا مجبور است مشکلات مربوط به ناتوانی در راه رفتن و استفاده از صندلی چرخدار را حل و درمان نماید، اما آن چیزی که جان این بیماران را تهدید میکند و خودشان از آن مطلع نیستند، مشکلات کلیوی است و باید به موقع رسیدگی و درمان شود و در صورت عدم توجه سالها بعد و زمانی متوجه مشکل میشوند که دیگر نمیتوان کاری برای وی انجام داد، و البته باید بگویم تا چندین سال پیش یکی از شایعترین علل مرگ در بیماران قطع نخاعی نارسایی های کلیه بوده اما خوشبختانه امروزه با اطلاع رسانی ها مردم نسبت به این بیماری ها و مشکلات آن واقف تر هستند.

بهتر است در ایران بیماران تحت نظر یک پزشک متخصص قرار گیرند و مرتب پزشک خود را تغییر ندهند زیرا پزشکان و متخصصان ایرانی بسیار متخصص تر و مجرب تر هستند و بارها دیده شده که همکاران ما از خارج از کشور به ایران می آیند و عمل جراحی را در ایران انجام می دهند.

بله، در شهر بن آلمان یک بیمارستان 100 تختخوابی مجهز برای این بیماران وجود دارد و امیدوارم این اتفاق در ایران نیز رخ دهد.

متاسفانه در ایران مراکز تخصصی و فوق تخصصی برای بیماران نورویورولوژی وجود ندارد البته در گذشته قرار بود بیمارستان میلاد یک بیمارستان تخصصی برای بیماران نورویولوژیک باشد اما این امر محقق نشد.

سوالی خوبی بود، باید بگویم این بیماران نیاز دارند تا زیر نظر متخصصین مختلف همچون متخصص مغز و اعصاب، جراح مغز و اعصاب، اورولوژیست و نفرولوژیست و در برخی موارد جراح روده درمان شوند، زمانی که این متخصصان در یک تیم درمانی در کنار یکدیگر قرار گیرند و از دیدگاه‌های مختلف مشکلات بیمار را بررسی نمایند دیگر نیازی نیست تا مریض به تک تک پزشکان در مطب ها مراجعه کند.

به نظرم در ایران به مرکز و بیمارستانی نیاز داریم که در این زمینه هم کار تحقیقاتی و هم کار تعلیمی انجام دهد تا پزشکان، پرستاران و مددکارنی را تربیت نماید تا به این بیماران که نیازمند کمک‌های تخصصی هستند، خدمات درمانی ارایه دهند.

گفت‌و‌‌گو از حمیده آقاجانی

انتهای پیام/