به گزارش خبرنگار گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان، سید احمد قاضی عسگر روانشناس ورزشی آکادمی ملی المپیک درباره پرونده یکی از مراجعین ورزشکار خود بیان کرد:مدتی پیش فوتبالیست جوانی با شکایت از اینکه مدتی است اعتماد بنفسش کاهش یافته، ملاقات کردم. امید (اسم مستعار) اگرچه از نظر بدنی و مهارت فوتبال در سطح بالایی قرارداشت و یک مهاجم شوت زن در تیمش به حساب میآمد، اما مدتی بود در عملکردش حین مسابقه افت بسیار زیادی را تجربه میکرد.
این ورزشکار جوان میگفت در مسابقه دچار استرس میشود، تمرکزش را از دست میدهد و نمیتواند آنچه که میخواهد را به نحو عالی نمایش دهد. این موضوع اعتماد بنفس امید را به شدت کاهش داده بود.
هنگامی که در مورد دلایل افزایش استرسش در مسابقه جستجو میکردم به موردی رسیدم که بین ورزشکاران و مربیان بسیار رایج است و تا به امروز تحقیقات و کتب زیادی در این رابطه نوشته شده است. بنابراین تصمیم گرفتم علاوه بر اینکه این موضوع بسیار مهم را با شما ورزشکار و مربی عزیز به اشتراک میگذارم، یکی از مهمترین تمرینات ذهنی که با این فوتبالیست جوان داشتم و منجر به بهبود تمرکز، استرس و در نهایت افزایش اعتماد بهنفس وی شد را به شما نیز معرفی کنم.
تمرین ذهنی خودگویی که در ادامه باهم مرور خواهیم کرد گرچه بسیار ساده است اما نه تنها نتایج شگفت انگیزی در زندگی ورزشی شما دارد، بلکه میتواند زندگی شخصی شما را نیز متحول کند و شما را قهرمان زندگی خودتان سازد.
افت تدریجی این فوتبالیست با خودگویی منفی
پس از گفتگوهایی که من و امید با هم داشتیم به این موضوع رسیدم که صحبتهای او با خودش در چند مسابقهی پیاپی، به خصوص در لحظات حساس بازی همچون دقایق آغازین، پایانی و همچنین زمانی که تیم با گل خوردهِ تحت فشار بود به طور غیر قابل باور نکردنی تغییر میکرد. تغییر صحبتهای این فوتبالیست با خودش باعث شده بود در مسابقات بازی بدی را از خودش به نمایش بگذارد و این کاهش عملکرد تا جایی رسیده بود که وی را در بازیهای اخیر نیمکت نشین کرده بود. در حقیقت این فوتبالیست بدون اینکه آگاهی داشته باشد، با افکار منفی و مضری که برای خود ساخته بود اعتماد بنفسش را کاهش داده بود. به تعبیر من خودگویی منفی برای یک ورزشکار یا مربی افت تدریجی عملکردش است.
امید با خود چه میگفت؟
در ادامهی صحبت با این فوتبالیست خودگوییهایی را یافتیم که بخشی از آنها را با دستهبندی زمانی قبل، حین و بعد از مسابقه در زیر آوردهام:
۱- قبل و در حین شروع بازی: من باید دقایق اولیهي بازی گل بزنم.
۲- قبل و در تمام لحظات بازی:
الف) همه از من انتظار دارند گل بزنم و تیمم را برنده کنم.
ب) اگر در این بازی گل نزنم فوتبالیست خوبی نیستم.
۳- در زمان های نزدیک به پایان مسابقه: بازی دیگه تموم شد، دیگه نمیشه گل زد.
۴- پس از اتمام بازی و حتی تا ساعتها و روزها پس از آن: خیلی بد شد، بازی تموم شد و من گل نزدم.
ورزشکار و مربی عزیز در بازیهای اخیر فکرهای ناکار آمد، کنترل امید را در دست داشتند و وی نمی دانست آنچه دار و ندار یک ورزشکار را به تاراج میدهد، افکار منفیاش هستند
خودگویی ناکارآمد چگونه باعث افت تدریجی عملکرد ما میشود؟
باید بگویم مدل صحبت کردن ما با خودمان، گفت و گوهای درونی، خودگوییها و هر آنچه که شما مایلید آن را نامگذاری کنید بسیار حائز اهمیت است. تحقیقات متعددی از گذشته تا به امروز ثابت کردهاند ورزشکاران موفق خودگوییهای مؤثری را برای حفظ و بازیابی تمرکز، کنترل استرس و اضطراب، مهار خشم، انگیزه دادن به خود، تنظیم انگیختگی و بهبود اعتماد به نفس استفاده میکنند.
بنابراین زمانی که ما گفت و گوهای مضر و منفی با خودمان داریم تمرکزمان از روی کاری که در حال انجام آن هستیم برداشته میشود، کنترل استرس، اضطراب، انگیختگی و خشم از دست ما رها شده و در نهایت عملکرد ما کاهش شدیدی پیدا میکند. این کاهش عملکرد و بد بازی کردن ما مدام ادامه پیدا میکند تا در نهایت صدمه شدیدی به اعتماد به نفسمان وارد شده واین افت تدریجی عملکرد ما را درپی دارد.
باید به این موضوع هم توجه داشت که اگرچه ممکن است برای هر فرد یک یا چند مورد از نشانههای بیان شده رخ دهد اما نتیجه یکی است و آن، کاهش عملکرد و بد بازی کردن است.
از سویی دیگر ذهن ما و بطور دقیق ضمیر ناخودآگاه ما تمام تلاشش را میکند تا این خودگویی را اجرا و به اثبات برساند و در صورتی که این خودگویی صحیح و کارآمد نباشد ما را به بیراهه میبرد.
در شماره بعدی به تحلیل اینکه چگونه این افکار باعث بد بازی کردن امید شد خواهیم پرداخت و الگوی فکری و خودگویی ورزشکاران و مربیان موفق را بیان خواهیم کرد.با ما همراه باشید.
منبع: سایت جامع روانشناسی ورزشی ایران
انتهای پیام/