باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛
آتش‌‍‍‌نشانانی که قرار را بر فرار ترجیح می‌دهند
آتش‌نشان‌ها همواره در معرض خطرات گوناگونی قرار دارند و در حقیقت آتش‌نشان وارد مکانی می‌شود که همه از آنجا می‌گریزند.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اگرچه حرفه آتش‌نشانی از مشاغل سخت و زیان‌آور است، اما با مقایسه شرایط حرفه‌ای شغل آتش نشانی در کشورمان با دیگر کشورهای پیشرفته دنیا، متاسفانه در ایران به اندازه کافی به فراهم آوردن امکانات و شرایط اقتصادی و روحی مساعد برای آتش نشانان توجه ویژه‌ای نشده و این در حالی است که در کشورهای پیشرفته شغل آتش‌نشانی در زمره مشاغل با ریسک خطر بالا محسوب می‌شود.
هر حرفه‌ای سختی‌ها و شیرینی‌های خاص خودش را دارد. اما سختی و دردسر بعضی شغل‌ها نسبت به بقیه بیشتر است، آتش‌نشانی یکی از این شغل‌هاست. در واقع آتش‌نشانان به دلیل ویژگی‌های شغل خود همواره در معرض آسیب‌های جسمی و روحی قرار دارند. این مشاغل چون اغلب با مرگ و زندگی افراد سر و کار دارند مسلماً استرس زیادی را متحمل می‌شوند.
آتش‌نشانی یا اطفای حریق مجموعه اقداماتی است که برای مقابله با آتش به وسیله خاموش کردن، کنترل و یا هدایت آتش‌های ناخواسته انجام می‌گیرد. اهداف آتش‌نشانی حفاظت از سلامت افراد، جلوگیری از آسیب به اموال و حفاظت از محیط زیست است.
آتش‌نشانی مهارتی بسیار فنی است که احتیاج به دوره‌های طولانی چه در زمینه‌های عمومی مانند مقابله با آتش و چه در زمینه‌های تخصصی مانند عملیات امداد و نجات دارد. به شخصی که به صورت تخصصی به مهارت‌های اطفای حریق آشناست آتش‌نشان می‌گویند.
روش‌های آتش نشانی بستگی به نوع آتش دارد. برای مقابله با آتش باید یکی یا بیشتر از عوامل اصلی مثلث آتش یعنی هوا، ماده سوختنی و یا حرارت را کنترل کرد. همچنین می‌توان آتش‌نشانی و یا اطفای حریق را به دو گروه دستی و اتوماتیک تقسیم کرد؛ که در نوع اول یعنی دستی، عملیات آتش نشانی به صورت دستی و توسط افراد و یا آتش نشانان صورت می‌پذیرد و در نوع دوم یعنی آتش نشانی اتوماتیک، این عملیات به صورت خودکار و بدون حضور عوامل انسانی صورت می‌پذیرد.
مثلث آتش
آتش‌نشانی هوایی گونه‌ای از عملیات مقابله با آتش است که در آن از مسیر هوا و هواگرد به منظور عملیات اطفا آتش استفاده می‌شود. این گونه عملیات بیشتر در آتش‌سوزی‌های جنگل‌ها و مهار آتش‌سوزی‌هایی که در مناطقی که از راه‌های زمینی غیرقابل دسترسی هستند، انجام می‌شود. در این گونه عملیات از اقسام مختلف هواگرد که توانایی حمل مواد ضد آتش را دارند استفاده می‌شود اما هواپیما و بالگرد دو گونه پر کاربرد در این گونه ماموریت‌ها به حساب می‌آیند.
آتش‌نشان‌ها همواره در معرض خطرات گوناگونی قرار دارند و در حقیقت آتش‌نشان وارد مکانی می‌شود که همه از آنجا می‌گریزند.
ایده هواپیماهای آتش‌نشان نیز به مانند ایده هواپیمای آب‌نشین به منظور کمک‌رسانی و اطفا حریق در مناطقی مطرح شد که به شکل‌های گوناگون دسترسی به آن‌ها مشکل است. ایالات متحده آمریکا نخستین پیشگام در این زمینه بود و با بهره‌گیری از الگوی بمب‌های ناپالم که برای نخستین بار در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفته بود، به طراحی و ساخت بمب‌های آبی روی آوردند که بر روی محوطه دچار حریق شده پرتاب و باعث خاموش شدن آتش شود؛ اما به دلیل عدم موفقیت این روش، گزینه دیگری مطرح شد که همانا استفاده از مخازن آب است که پس از پر شدن از آب و یا مایعات ضد آتش، با استفاده از هواگرد بر روی محل آتش‌سوزی پاشیده می‌شود؛ که این روش موفقیت آمیز بوده و تا به امروز به عنوان روشی استاندارد برای اطفای حریق هوایی به کار می‌رود.
ناپالم ماده‌ای آتش‌زا و نوعی بمب محتوی نوعی ترکیب مایع، ترجیحاً بنزین است با اکتان ۸۰ و یکی از پودرهای ام ۱ یا ام ۲ یا ام ۹، که پس از پرتاب و برخورد به هدف، مادهٔ ژلاتینی تولید کند و با شعله و حرارت زیاد بسوزد.
ناپالم از بنزین یا پلی‌استیرن یا نفت، به‌همراه موادی که به آن ویژگی ژله‌ای و چسبندگی می‌دهند، مانند صابون یا یونولیت (مقوای آکاسیف) ساخته می‌شود. این ماده آرام‌سوز و چسبنده، بدنه اجسام و انسان را کم‌کم و به‌شدت می‌سوزاند.
مشکلات آتش‌نشانی
آتش نشانان در هر مأموریت به طور معمول در معرض چندین عوارض از جمله عوارض ناشی از استرس رانندگی و ترافیک، عوارض ناشی از اثرات دود و گازهای سمی در محل های عملیات، عوارض ناشی از صدای آژیر، بلندگو و نور چراغ گردان، عوارض ناشی از ترشح هورمون‌های دفاعی و آمادگی بدن در برابر حوادث، اثرات ناشی ازحرارت در محل حریق، عوارض ناشی از تماس یا جذب مواد شیمیایی از طریق پوست، عوارض ناشی از صدمات فیزیکی در حین انجام وظیفه، عوارض ناشی از دریافت پرتوهای یون‌ساز و تشعشعات رادیواکتیو قرار می‌گیرند.
علاوه بر این، آتش‌نشانان در هنگام انجام عملیات نجات و امداد در معرض عوارضی نظیر رؤیت صحنه‌های دلخراش و تألم‌آور، عوارض ناشی از وقوع انفجار در صحنه حادثه، عوارض ناشی از مسائل ارگونومی وسایل و تجهیزات و ماشین آلات، عوارض ناشی از انجام خدمت به صورت شیفتی، عوارض ناشی از عدم تغذیه صحیح و متناسب باحرفه، عوارض ناشی از استرس پس از حادثه، عوارض ناشی از کارکردن در محیط های آلوده، عوارض ناشی از کارکردن در محیط های مرطوب نیز قرار می‌گیرند.
بنابراین، وجود فاکتورهایی از قبیل سرو صدا، محیط عفونت‌زا و آلوده، مواد شیمیایی و گازهای سمی، مواد رادیواکتیو، کار در محیط غیر متعارف، وجود ذرات معلق در هوا، کار در شرایط جوی نامساعد، کار در ارتفاع، ریزش و برخورد اجسام خارجی، انفجار، خطر برق، سطوح شیب‌دار و لغزنده، کار در فضای مسدود و سر بسته، کار در اعماق، کار در محیط های با حرارت بالا، جابجا کردن قطعات سنگین، کار در فضای باز، کار در محیط های مرطوب، کار در محیط های متعفن و نامطبوع، کار در شرایط روحی نامساعد از مهم‌ترین عواملی است که شرایط محیط کار آتش نشانان را از حالت عادی خارج می‌کند.
واضح است که یک آتش‌نشان هنگام مبارزه با حریق و موارد اضطراری به منظور حفظ جان اشخاص و سرمایه‌های ملی باید بدون تعلل و خطا عمل کند، برای این منظور یک آتش‌نشان باید از هر حیث آمادگی کامل داشته باشد. اگر آموزش‌های تئوری و عملی مستمر در کار نباشد طبعاً به مرور زمان مطالب فراموش می‌شود و کاربرد ابزار و ادوات نجات و اطفای حریق به اشتباه و یا با تأخیر و تعلل صورت خواهد گرفت.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/
