در این میان هم پیمانان آمریکا در سردرگمی به سر می برند و احساس خطر می کنند. اما رقیبان آمریکا مانند چین و روسیه در حال بهره برداری از این سردرگمی به نفع خود هستند.

مسئله این است که ترامپ با کشورهای خارجی همانند رقبای تجاری برخورد می کند، که در عین حال ممکن است با آنها نزدیکی کند و یا آنکه آنها را بی ثبات کند، زیرا رئیس جمهوری معتقد به هنر توافق و مذاکره است. اما این مسئله در دیپلماسی می تواند خطرناک باشد، به خصوص در زمانی که طرف مخاطب شما متحدی است که نیاز دارد شما با رویکردتان به آن اطمینان خاطر دهید که در پشت او خواهید ایستاد.

هنگامی که آقای ترامپ می گوید ممکن است دیگر به تعهدات اصلی آمریکا مانند ناتو و نفتا پایبند نباشد، باعث می شود تا اعتبار آمریکا زیر سدوال رود. و از آنجا که آمریکا کشوری مهم در برقراری امنیت جهان است، با این کار ثبات جهانی را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.

با اینکه ترامپ در عربستان و اسرائیل به متحدان خود در زمینه پیگیری تعهدات آمریکا اطمینان خاطر داده  و ممکن است همین کار را در بروکسل نیز انجام دهد، اما باز هم سایه شبهات بوجود آمده را از خاطره ها پاک کند.

در واقع اکنون جهان باید با سه سطح از پیش بینی ناپذیری ترامپ دست و پنجه نرم کند. سطح اول سیاست گزاری های رئیس جمهوری است. سطح دوم رفتار او است. و سطح سوم دوام تعهدات و سخنان او است. با جنجال های پیش آمده در واشنگتن این سوال اکنون در اذهان بوجود آمده است که ایا اصلا ترامپ تا پایان سال اول دوره ریاستش در کاخ سفید باقی خواهد ماند.

در ارتباط با مسئله سیاست و سیاست گذاری، باید اذعان داشت که ترامپ با سفر به عربستان سخنرانی های عجیبی انجام داد. او اسلام را یکی از بهترین دین های جهان نامید، در حالی که در کشور خود از ورود مسلمانان به خاک آمریکا جلوگیری می کند. از سوی دیگر ناتو را از کار افتاده و متروکه تلقی کرده بود، در حالیکه کمی بعد  ادعا کرد که اکنون دیگر ناتو از کار افتاده نیست. چین را به دستکاری در ارزش پول خود متهم کرد و کمی بعد حرف خود را پس گرفت. از مداخله نظامی در سوریه انتقاد کرده بود و بعد تر به آنجا حمله موشکی کرد. از برگزیت حمایت کرده بود و سپس در مدح اتحادیه اروپا بر آمد. در این میان رابطه اش با روسیه نیز همچنان در سایه ای ابهام قرار دارد.

ترامپ با سفر به عربستان و اسرائیل خواسته تا از دو متحدی که در زمان اوباما رنجیده شده بودند، دلجویی کند.

اما سعودی ها و اسرائیلی ها متحدان بسیار کوچکی در برابر تعداد زیادی از هم پیمانان آمریکا هستند که از پیروزی ترامپ در انتخابات خشنودند. اما آنها نیز با سردرگمی هایی در این زمینه روبرو هستند. ترامپ در زمان مبارزات انتخاباتی قول داد تا توافق هسته ای با ایران را پاره کند، اما با اینکه اظهارات تندی نسبت به ایران، در عربستان و اسرائیل ایراد کرده است، اما هنوز از توافق هسته ای پیروی می کند. او در زمان انتخابات نیز قول داده بود تا محل سفارت کشورش در اسرائیل را تغییر دهد، اما اکنون به نظر می رسد که عقیده اش را در این زمینه نیز تغییر داده است.

در واقع، رئیس جمهور با صرف نظر کردن از اجرای هر دو مورد کار منطقی انجام داده است، اما این کار او باعث شده تا نتوان بر روی حرف های او حساب کرد.

نگرانی ها در رابطه با شخصیت و رفتار ترامپ را نیز می توان با مشاهده هر یک از پیام هایی که در توئیتر می فرستد، دریافت. این مسئله باعث شده تا همگان نگران این باشند که در آینده ترامپ چه رفتاری خواهد داشت و اینکه چگونه می توانند روی همکاری با او حساب کنند. آنها می ترسند که در صورتی که نارضایتی ها از ترامپ به بدترین حد ممکن برسد، چه بهایی را باید به خاطر نزدیک شدن بیش از حد به کاخ سفیدی که او سکان دار آن بوده است، بپردازند؟

بواسطه همین عدم پیش بینی پذیری، رقبای ابر قدرت این کشور در حال بهره بردن از شرایط موجود به نفع خود هستند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه در هنگام دیدار با ترامپ در کاخ سفید به سختی توانست خوشحالی خود را پنهان کند. در این شرایط روسیه از پرت شدن حواس غرب به مسائل دیگر بهره برده و به گسترش نفوذ خود در بالکان و خاورمیانه ادامه داده است.

تضاد آشوب در واشنگتن و آرامش و اطمینان در پکن نیز در این میان مشکلی مضاعف است. در هفته ای که آمریکا درگیر اخراج جیمز کومی از اف بی آی بود، شی جین پینگ رئیس جمهوری چین در حال برگزاری رویدادی بسیار بزرگ با اهدافی بلندپروازانه برای ایجاد جاده ابریشم نوین بود. جنانچه این پروژه به نتیجه برسد بزرگترین شبکه اقتصادی و با اهمیت از لحاظ ژئو پولیتیکی با محوریت چین به وجود خواهد آمد.

ثروت چین، در کنار داشتن برنامه ای بلند مدت و اطمینان به آینده باعث خواهد شد تا این قرن به عنوان قرن آسیایی تلقی شود و در برابر آن سیاست های پرخطر ترامپ ممکن است تبدیل به نمادی برای اضمحلال غرب شود.

منبع: العالم