به گزارش
حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری؛ حجت الاسلام علی باقری نویسنده مجموعه «خاطرات 15 خرداد» است. این مجموعه دربرگیرنده خاطرات قیام 15 خرداد 1342 شهرهای تبریز، شیراز، تهران و قم، در پنج مجلد توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
مجموعه «خاطرات 15خرداد» حاصل مصاحبه با حدود 170 نفر از انقلابیون، مبارزان و صاحبنظران قبل از انقلاب و معطوف به وقایع سالهای 1339 تا 1343 است. این مجموعه، خاطرات، شنیدهها و دیدگاههای افراد مختلف و از جمله كسانی را شامل می شود كه در جبهه رهبری امام خمینی(ره)، مخالف رژیم شاه خائن بودند.
همچنین گزارش طرح گردآوری «خاطرات 15 خرداد» و مراحل مختلف آن طی 4 سال نیز در كتابی با عنوان «گزارش یك طرح» در سال1386 به كوشش علی باقری و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. «گزارش یك طرح»، تاریخ شفاهی قیام 15 خرداد 1342 است.
حجت الاسلام علی باقری در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری حورزه هنری فعالیتهای خود در زمینه وقایع15خرداد را مربوط به دهه70 دانست و گفت: در سال 1371، مسئولیت جمعآوری مطالب پروژهای با عنوان «سریال مستند تاریخی 15 خرداد» را برعهده گرفتم و در طول 5 سال، 530 مصاحبه جمعآوری كردیم. این كار تا سال 1375 ادامه داشت.
وی در ادامه افزود: قیام 15 خرداد 1342 به عنوان مبدأ تاریخی نهضت فراگیر اسلامی در مبارزه علیه رژیم پهلوی به رهبری امام خمینی(ره) به رغم تمامی اهمیت و نقش كم نظیری كه در پیروزی انقلاب دارد از جمله مظلوم ترین زمینه های پژوهشی است كه هنوز ابعاد آن به تمامی مورد بازشناسی و تحقیق قرار نگرفته است. حوزه هنری با در نظر داشتن چنین موقعیتی بود كه نخستین بار در سال 1371 با هدف تولید مجموعهای مستند- داستانی تلویزیونی درباره قیام 15 خرداد 1342 قدم در راه گذاشت و مسئولیت نهایی آن را به بنده سپرد. اما متاسفانه به نتیجه مطلوب نرسید.
باقری نقطه آغاز رویدادهای 15خرداد را بیاحترامی به دین و عقاید مردمی دانست و گفت: در آن روزها جنبشی علیه بیاعتنایی به باورهای دینی مردم شكل گرفته بود. در پاسخ به این جنبش، حكومت پهلوی اقدامی شتابزده را در پیش گرفت. رژیم طاغوت دوری از ارزشهای دینی مردم و روی آوردن به ارزشهای غربی را در دستور كار خود قرار داد. این اقدامات رژیم پهلوی منجر به یك انفجار شد.
وی افزود: پس از بازداشت امام و قیام مردم در روز 15خرداد، از این روز به عنوان مبدأ انقلاب نیز یاد میشود. پیام 15خرداد 1342 به نسل امروز و جوان كشور، احترام به باورهای مردم و دین مردم است. انقلاب اسلامی به عنوان یك رخداد جهانی، تاثیرات جهانی داشت.
باقری در خصوص بازتاب جهانی قیام 15خرداد گفت: پیام انقلاب اسلامی بهویژه قیام 15خرداد در سال 1342 به تمامی ابرقدرتها نشان داد تا با دین و اعتقادات مردم نباید بازی و آن را بیارزش كرد. هر قدرتی كه بخواهد باورهای مردمی و دینی را بازیچه خود قرار دهد با طغیان مردمی مواجه خواهد شد. درسی كه دشمنان ما دریافت كردند بیش از تاثیر و نتایج قیام 15خرداد 1342 بر مردم خودمان بود. چرا كه آن ها اهمیت دین و اعتقادات را دریافتند و در ادامه فعالیتهای خصمانه خود به تحریف آموزههای دینی پرداختند.
باقری مهم ترین ابزار برای انتقال مفاهیم و ارزشهای قیام 15خرداد را هنر دانست و گفت: هنر میتواند به عنوان مهم ترین ابزار رسانهای یك حادثه را ماندگار و به فرهنگ رفتاری یك جامعه جهتدهی كند. باید تنوع در ظرف و مظروف باشد. همچنین روشها و هنرهای گوناگونی به كار گرفته شود تا تاثیرگذاری خود را داشته باشد. مطالب گفته نشده را بیان كنیم. این مطالب باید متناسب با نیاز روز جامعه باشد. در غیر این صورت موفق نخواهد بود. اینكه همان وقایع را عیناً نقل كنیم نتیجهای در بر نخواهد داشت.
باقری در مورد مطالعه كتاب برای آگاهی بیشتر نسل جوان از وقایع آن روزها گفت: كتابهای بسیاری در این مورد نگاشته شده و مطالب بسیار مناسب و ارزشمندی جمعآوری شده است. از این آثار میتوان به فعالیتهای آقای بهبودی و آقای سرهنگی اشاره كرد. سرهنگی و بهبودی كتابهای خاطرهنگاری مختلفی منتشر كردهاند كه به تحلیل و نقدهای متفاوتی از وقایع سالهای 40 الی 43 پرداخته شده است. در حال حاضر عنوان كتابها را به خاطر ندارم. اما انتشارات سوره مهر این آثار را ارائه میدهد.
وی در ادامه افزود: جوانان میتوانند بر حسب علاقه خود به مطالعه رمانها، كتابهای تحلیلی، خاطرهنگاریها و حتی آثار مخالفان انقلاب همراه با نقد و تحلیل آنها بپردازند. با این شیوه تصویر دقیق و درستی از ارزشهای انقلاب به خصوص وقایع سالهای 40 تا 43 برای خود ترسیم خواهند كرد.
باقری در مورد شخصیتهای شاخص در قیام 15خرداد گفت: در رأس همه آن ها مراجع تقلید حضور موثر داشتند. چرا كه بیشترین نقش تاثیرگذار در دین و مذهب و مردم را این قشر در اختیار داشتند. جلوتر از همه آن ها امام خمینی(ره) هستند. امام در میان مراجع تقلید و روحانیون نقش انسجام بخشی به فعالیتهای انقلابی و ضد استكباری را داشتند.
باقری با اشاره به نقش شاگردان امام و طلبههای جوان آن سالها افزود: شاگردان امام و مریدان مكتب ایشان به عنوان سفیران فرهنگی انقلابی در سراسر كشور حضور داشتند. آن ها به شرح بیانات امام و پیگیری راه ایشان چه در زمانی كه حضرت امام در ایران تشریف داشتند و چه زمانی كه در تبعید به سر میبردند نقش بسزایی داشتند. به خصوص افرادی كه در این راه خسته نشده و تا پیروزی انقلاب این راه را ادامه دادند.
وی با عنوان نام برخی از این انقلابیون گفت: شخصیتهایی چون شهید بهشتی، حضرت آیتالله خامنهای(مد ظله العالی)، شهید باهنر، آیتالله طالقانی، هاشمی رفسنجانی، شهدای محراب و هزاران شهیدی كه در این راه پیش و پس از انقلاب به سوی آرمانهای امام و انقلاب قدم برداشتند تا امروز به آرامش و آسایش دست یابیم.
این روحانی پژوهشگر دسترسی عموم مردم سراسر كشور به وقایع 15خرداد بلافاصله پس از آن ضعیف دانست و گفت: قیام 15خرداد در نقاط محدودی صورت گرفت. اما سال 1356 تمام كشور را در بر گرفت. چرا كه رسانهها در آن زمان به این گستردگی نبود. حوادث به سختی و در بلندمدت به سایر شهرها منتقل میشد. سانسور خبری بسیار زیاد توسط رسانههای آن زمان كه تماماً در اختیار حكومت پهلوی قرار داشت دلیل دیگری بر عدم آگاهی سریع عمومی مردم بر رخدادهای شهرهای بزرگ بود.
وی افزود: مردم با سفرهای زیارتی خود به شهرهای قم و مشهد از مطالب انقلابی باخبر میشدند و آن را سینه به سینه نقل میكردند. البته نوارهای كاست صدای امام هم توسط طلبههای مبارز و انقلابیون به دست مردم میرسید. اما این كار بیشتر در سالهای 1356 معمول شد و روال یافت.
باقری در پایان گفت: به هر صورت قیام 15خرداد یك مقطع مهم از تاریخ كشور است. به نوعی منشأ بزرگ تحولات تاریخ جهان است. چرا كه تاثیرگذارترین حادثه تاریخی بر جهان و كشورهای ابرقدرت زمان خود بود. بسیاری از حوادث، تغییر و تحولات دیگر كشورهای جهان در اثر انقلاب اسلامی ایران شكل گرفت. بسیاری از معادلات كشورهای ابر قدرت با انقلاب ما به هم ریخت.