به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، پنج‌شنبه 12 مرداد (سوم آگوست)‌ نفت‌کشی با نام VF Tanker-20 با پرچم روسیه در بندر نکای شمال ایران پهلو گرفته و 6 هزار تن نفتی که توسط شرکت Dragon oil امارات در  ترکمنستان تولید شده را در این بندر ایرانی به منظور سوآپ از خاک ایران و تحویل به مشتریان خود از بنادر جنوبی کشور ما تخلیه کرده است. با این موضوع، پرونده عملیات سوآپ نفت خام که از سال 2010 متوقف شده بود ،‌ بعد از 7 سال دوباره بازگشایی شد.

  از سرگیری سوآپ نفت خام با 3 کشور همسایه

 اردیبهشت ماه سال 95 مذاکرات ایران با روسیه و 3 کشور قزاقستان ، آذربایجان و ترکمنستان در خصوص سوآپ نفت خام از خاک ایران آغاز شد و بعد از حدود 3 ماه مذاکره با مسئولان نفتی و شرکت‌های مختلف فعال در خرید و فروش نفت در این 4 کشور هفته ابتدایی شهریور 95 مسئولانی از دو کشور قزاقستان و روسیه به ایران آمدند تا با بازدید از تأسیسات تخلیه و ذخیره سازی نفت خام در شمال کشور (‌پایانه نفتی نکا)‌ و سنجش میزان آمادگی ایران مذاکرات نهایی را برای آغاز سوآپ نفت خام با ایران انجام دهند. 

حدود یک هفته پیش هم خبرگزاری روسی Tass با انتشار گزارشی اعلام کرد که ایران آماده است تا عملیات سوآپ نفت خام را که از سال 2010 متوقف شده بود، دوباره با کشورهای روسیه، ترکمنستان و قزاقستان از سر بگیرد.

 بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت هم در روزهای پایانی دولت یازدهم ،‌ از سرگیری سوآپ نفت خام خبر داد و گفت: دستور سوآپ نفت صادر شده، اما از آنجایی که مسیری باز بوده و اکنون متوقف شده ، اندکی طول می‌کشد تا دوباره برقرار شود و این مشکلات از طرف ایران نیست.

 پیروز موسوی مدیر عامل شرکت پایانه‌های نفتی ایران نیز از احتمال آغاز سوآپ نفت خام و در آینده خبر داده و گفت: مذاکراتی در طی ماه‌های گذشته با کشورهای آسیای میانه در خصوص سوآپ نفت خام از ایران داشته‌ایم و برخی از کشورها در این خصوص ابراز تمایل کرده‌اند،‌ اما به‌علت اینکه قرار شده تا تغییراتی در یکی از بندهای قراردادی  انجام شود، هنوز سوآپ نفت خام آغاز نشده است. 

 با گذشت بیش از یک سال از آغاز دور جدید مذاکرات ایران و کشورهای آسیای میانه برای آغاز سوآپ نفت خام و در حالیکه این مهم از اولویت‌های مسئولان وزارت نفت به‌عنوان تجارت سودآور همیشه مطرح بوده، در روزهای پایانی دولت یازدهم شاهد اجرای آن هستیم. 

تعامل تجاری با دنیا آغاز می‌شود

 نرسی قربان کارشناس ارشد اقتصادی انرژی در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی در این‌ باره اظهار داشت: تعامل با کشورهای حوزه دریای خزر در زمینه نفت و گاز همیشه مورد نظر بوده ولی به‌علل مختلف این اتفاق طی چندین سال اخیر متوقف شده بود اما اکنون کلید مجدد این تعامل سازنده، زده شده است.

 وی ادامه داد: سوآپ نفتی ایران با شرکت‌های دراگون اویل امارات به منظور سوآپ نفت ترکمنستان از پایانه نفتی نکا در دریای خزر تعامل تجاری مثبتی است.

 این کارشناس ارشد حوزه انرژی بیان داشت: سوآپ یا تعامل تجاری نفت و گاز به معنی اینکه نفتی را تحویل گرفته و در جای دیگری به اسم آنها جهت فروش تحویل دهیم به اندازه اینکه خود ما نفت را خریده و در جنوب کشورمان آن را بفروش برسانیم، منفعت نخواهد داشت ولی به هر حال آغاز خوبی است . 

 ایران باید بازیگر اصلی تبادل انرژی جهان باشد 

حمیدرضا صالحی دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی نیز در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی  عنوان کرد: با توجه به اینکه از لحاظ جغرافیایی بین شرق و غرب دنیا قرار گرفته‌ایم و چون رتبه اول صنایع گازی و رتبه سوم منابع نفتی جهان را در دست داریم و هزینه انرژی در غرب گران‌تر بوده و بازار آن هم در شرق داغ است، باید از تمامی این شرایط مهیا شده استفاده و با یک استراتژی بلندی کشورمان را به مهم‌ترین هاب انرژی تبدیل کنیم. 

وی ادامه داد: ایران باید محور و بازیگر اصلی تبادل انرژی منطقه باشد، در این صورت شرکت‌ها و کنسرسیوم‌های بزرگ و بین‌المللی از فرصت استفاده کرده و امکان صادرات با قیمتی بالاتر برای ما مهیا خواهد شد. 

دبیر کل فدراسیون صادرات  انرژی بیان داشت: در سوآپ تنها هزینه انتقال مطرح است و قرارداد اخیر سوآپ نفت خام که اخیراً بین ایران و شرکت دراگون اویل امارات امضاء شده می‌تواند زمینه‌ساز مناسبی برای شروع سوآپ‌های گازی و برقی باشد، چراکه ارتباط ما با آب‌های گرم بسیاری از امکانات جغرافیایی برای مرجع بودن ما فراهم کرده است.

 صالحی ادامه داد:‌ چرا ایران که تولیدکننده نفت است، هنوز مرجع نشده و به جای آن کشورهای دیگر که قابلیت‌های کمتری نسبت به ما دارند، هاب مرجع انرژی هستند، بنابراین ایران باید جایگاه خود را پس بگیرد.

 وی تأکید کرد: قرارداد مذکور می‌تواند آغازگر کرویدری باشد که تحت هر شرایطی ایران در هر معامله‌ای نقش داشته باشد.

 دبیرکل فدراسیون انرژی با بیان اینکه ایران باید به کشور تعیین‌کننده قیمت انرژی مبدل شود، افزود: در سیاست بین‌المللی باید دیپلماسی اقتصادی انرژی در نظر گرفته شود.

 صالحی تصریح کرد: البته آغاز سوآپ نفتی به تنهایی نمی‌تواند اثر خاصی در اقتصاد کشور داشته باشد، یعنی موارد مشابه آن باید تکرار شود. نباید مسائل شکل نمادین به خود بگیرد، برای مثال با اینکه می‌توانیم در زمینه برق درآمد زیادی ایجاد کنیم اما تنها بالغ بر هزار مگاوات برق صادر می‌کنیم و پولش را از عراق هم نمی‌گیریم و این همان نمادین بودن است.

 وی در پایان بیان داشت: با پیش‌گام شدن بخش خصوصی و فراگیر کردن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که تا کنون به خوبی اجرا نشده، می‌توانیم ظرفیت مرجع بودن انرژی خود را در منطقه نشان داده و جایگاه اصلی خود را پس بگیریم. 

انتهای پیام /