به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، وقتی در مورد شناخت مردم صحبت می کنیم، پای علوم مختلفی به میان می آید، از علوم انسانی و ادبی گرفته تا رشته های دینی، تاریخی، پزشکی، باستان‌شناسی، زبان‌شناسی، جغرافیای انسانی، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، زیست‌شناسی، ژنتیک و زمین‌شناسی و هزاران شاخه و زیر شاخه که همه و همه بخشی از ابعاد زندگی انسان را به تصویر می کشند، امام در این میان علمی به نام " مردم شناسی" به طور تخصصی در باره انسان ها، شرایط و چگونگی زندگی آنها در مقاطع مختلف زمان و مکان بحث می کند.

مردم‌شناسی زندگی اجتماعی و حیات فکری و فرهنگ انسان را با توجه به سیر تاریخی و مناسبات طبیعی و اجتماعی بررسی می‌کند و ویژگی‌های جسمانی و زندگی فکری و فرهنگی انسان‌های نخستین و جوامع ابتدایی را می‌کاود. می‌توان گفت این علم آیینه تمام نمای جامعه معاصر است یعنی می‌تواند علل به وجود آمدن سازمان‌ها و بنیان‌های کهن فرهنگی جامعه بشری را که برخی در جوامع معاصر رایج و برخی دیگر متروک شده‌اند کشف نماید.

مردم شناسی, علمی مستند برای کشف حقایق

یکی از نکات مهم این علم، حقیقی و مستند بودن آن است و تفاوت بسیاری با سفرنامه و کتب تاریخی دارد. یک مردم شناس برای تالیف اثری در باره مردم نقطه ای از جهان باید در میان آنان رفته و مدتی را با آنان زندگی کند و در همه آداب و رسوم و فرهنگ های اختصاصی کسب تجربه نماید و مشاهدات عینی خود را به دور از غرض ورزی و کاملا بی طرفانه بیان نماید و برای این امر سفر کوتاه مدت کفایت نمی کند.

در آثار به جای مانده از انسان های اولیه گرفته تا سالهای اخیر می توان فهمید که انسان ها در هر دوره ای از تاریخ سعی در این داشته اند که بخشی از شیوه زندگی، آداب و سنن، فرهنگ و تمدن و حتی نشانی از اسطوره های خویش برای نسل های بعد به یادگار بگذارند تا به دست فراموشی سپرده نشود.

ابوریحان بیرونی پدر علم مردم شناسی

دانشمندان مردم شناس زحمات فراوانی برای تالیف آثار و تحقیق در باره این علم متحمل می شوند چراکه آفرینش وجودی انسان و شرایط مختلف زندگی او در هر نقطه از این هستی بیکران ,شکل و رنگی خاص و متفاوت دارد.در این میان دانشمند بزرگ ایرانی "ابوریحان بیرونی" به عنوان پدر علم مردم شناسی شناخته می شود.این استاد بزرگ با تالیف اثری فاخر به نام "تحقیق ماللهند" توانسته تمام زوایای زندگی مردم هندوستان را بررسی کند و پاس تلاش های وی روز ملی مردم شناسی در تقویم کشور ما ثبت شده است.

ثریا معمار عضور هیئت علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه اصفهان در باره این کتاب بیان داشت: این اثر فاخر حاصل تحقیق و بررسی دقیق ابوریحان بیرونی است که با استفاده از مشاهده عینی، حضور در میان مردم و توصیف انان بدون پیش داوری به تالیف این اثر پرداخته است.

ساختار این کتاب به طور کلی با سفرنامه و کتب تاریخی متفاوت است, بررسی زوایای زندگی مردم چنان دقیق و با تکیه بر حقیقت و بی طرفی عنوان شده که گویی مولف در این سرزمین زاده و رشد یافته است.

گردشگری, شاه کلید شناخت آداب و رسوم مردم

شاید ساده ترین راه برای آشنایی با این علم ، علاوه بر مطالعه و تحقیق در این باره ، سفر کردن به نقاط مختلف و آشنایی با تمدن و آداب و رسوم مردم در نقاط مختلف دنیا است. هرچند که سفرهای کوتاه نمی تواند از ما یک مردم شناس بسازد اما دست یابی به بخشی از این دریای بی کران هم خالی از لطف نیست.

با نگاهی ساده به اقوام، آثار باستانی، تاریخی و فرهنگی ایران ، می توان به تمدن غنی و شکوه و عمق میراث فرهنگی این سرزمین کهن پی برد.کشوری که هر لحظه پذیرای گردشگرانی از جای جای نقاط دنیاست که با شور فراوان برای آشنایی با زوایای مختلف این سرزمین کهن به کشورمان قدم می گذارند.

میراث ناملموس فرهنگی علاوه بر آثار تاریخی و جلوه های طبیعی، یکی از کلیدهای شناخت آداب و سنن مردم یک منطقه است، در حال حاضر موزه های مردم شناسی یکی از بارز ترین جایگاه های نمایش فرهنگ و روش های زندگی مردم در زمان های مختلف می باشند.

استان اصفهان به عنوان یکی از قدیمی ترین استان های کشور که سال های اخیر هم به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتخاب شده بود، مقصدی مطمئن برای گردشگرانی است که علاقه مند به آشنایی با فرهنگ و سنن مردم هستند.

شهرام امیری کارشناس میراث فرهنگی استان اصفهان از ثبت جهانی 70 فرهنگ مختلف استان اصفهان درحوزه میراث ناملموس در دوسال اخیر خبر داد وگفت : بیش از 70 موزه مختلف در استان دائر است که از این تعداد 30 موزه مردم شناسی برای ارائه فرهنگ و سنت های مردم این شهر به گردشگران داخلی و خارجی وجود دارد اما در شهر اصفهان چنین موزه ای نداریم.

رئیس شورای شهر اصفهان هم به تنوع قومیت‌ها در شهر اصفهان اشاره کرد و افزود: در این شهر مجمع فرهنگ‌های غنی را از نقاط مختلف استان و کشور را در شهر اصفهان داریم که همه آنها دارای قدمت تاریخی قابل توجه هستند و می‌توانند برای موزه مردم شناسی مورد توجه قرار گیرند تا مجموعه‌ای غنی را ایجاد کنند که این امر می تواند عاملی برای جذب گردشگر باشد.

فتح‌الله معین با تاکید بر اینکه جای موزه مردم‌شناسی در شهر اصفهان خالی است، گفت: باید در شهر برنامه‌ریزی جدی برای راه‌اندازی موزه در زمینه های مختلف صورت گیرد.

برای مردم شناسی باید به یک گردش ژورنالیستی رفت، علاقه به فرهنگ‌های شفاهی و جمع آوری اسناد کتبی و شفاهی کار هر کسی نیست. تنها شوق به دانستن فرهنگ‌های دیگر است که می‌تواند موتور حرکت مردم شناس باشد. یک مردم شناس باید به کاوش در بطن فرهنگ‌های بیگانه بپردازد، اشیاء گوناگون را در موزه‌های مختلف رد یابی کند، متون را بررسی کند، اشیاء به ارمغان آورده شده در هر سفری را ببیند، عکس‌ها ویدئوها و فیلم‌های مختلف را آرشیو کند تا بتواند دست به تحلیل و تببین بزند.

گزارش از سولماز محمدی

انتهای پیام/س