به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از لرستان؛ گربههای بزرگی مثل شیر، ببر و پلنگ در سراسر جهان پراکندگی گستردهای دارند، اما در بین تمامی گربه سانان این پلنگ است که پراکنش جغرافیایی بیشتری دارد.
علفزارهای گرم و باز افریقا، جنگلهای مرطوب هند و افریقا، جنگلهای سرد خاور دور روسیه و کوهستانهای سرد و صخرهای خاورمیانه محدودهی پراکنش پلنگ است.
در ایران نیز پراکندگی پلنگ در مناطق مختلف کشور از جمله برخی از استانهای شمال کشور، برخی نواحی کوههای البرز، مناطقی در دشتها و کوهها و همچنین برخی از نقاط زاگرس، از جمله استان لرستان گزارش شده است.
پلنگ به دلیل شباهت زیاد با ببر و یوزپلنگ در برخی موارد با این موجودات اشتباه گرفته میشود در حالی که ببر بر خلاف پلنگ دارای نوارهای عرضی است که به علت شباهت ظاهری اسم یوزپلنگ به پلنگها اکثر اوقات آنها با هم اشتباه گرفته میشوند.
پلنگها بدنی عضلانی، خالهای تو خالی شبیه به گل و آروارههایی پهن و قوی دارند.
یوزپلنگها بدنی کشیده، دست و پاهایی بلند و خالهای توپر دارند، علاوه بر این بارزترین خصوصیت یوزپلنگها وجود خط اشک در صورت آنها است.
خالهای روی بدن پلنگها مانند اثر انگشت انسانها منحصر به فرد هستند. اگر خالهای بدن یک پلنگ را با دیگری مقایسه کنید کاملا با هم متفاوت هستند.
شنوایی و بینایی از قویترین خواص پلنگ هاست، شنوایی پلنگ دو برابر انسان است و در نور ملایم ۶ برابر بیناییش بهتر از انسان است.
رحیمی، کارشناس محیط زیست استان لرستان درباره این گونهی حیات وحش گفت: پلنگ ایرانی که فقط در ایران وجود دارد، بزرگترین پلنگ دنیا نامگذاری شده است. از خصوصیات این حیوان این است که وابسته به یک زیستگاه و طعمه خاصی نیست. در خیلی از نقاط دنیا ثبت شده است که حتی از مارمولکها هم تغذیه میکنند. ولی بیشتر تغدیه آنها از گراز وحشی، قوچ و میش است.
وی در ادامه گفت: پلنگ بیشتر در هنگام شب فعالیت دارد و روز هم خود را آنگونه پنهان میکند که به راحتی شناسایی نشوند به طوری که در کنار ما باشند و ما متوجه حضور آنها در نزدیکیمان نباشیم به همین دلیل به سختی در طبیعت قابل مشاهده هستند، شاید به همین دلیل است که تاکنون نسل این گونه کمیاب منقرض نشده است.
فتحی بیرانوند، مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان گفت: از این گونه کمیاب به نام سلطان صخره ها یاد می شود و وجود پلنگ به عنوان یک گونه چتری می تواند نشان دهنده یک اکوسیستم کامل در منطقه را نشان دهد.
با استفاده از دوربینهایی در مناطق مختلف گذاشته میشوند تا در شب عبور پلنگها را تصویربرداری کنند میتوان جمعیت پلنگها را برآورد کرد.
با انقراض شیر ایرانی و ببر خزر امروزه پلنگ بزرگ جثهترین گربه سان کشور محسوب میشود.
این در حالیست که در فاصله سالهای ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۲ تمامی پلنگها به عنوان آسیب پذیر در لیست صلح طبقه بندی شده و تجارت بین المللی پلنگ ممنوع گردید و زیر گونهی پلنگ ایرانی در معرض خطر انقراض اعلام شد.
انقراض پلنگ به دلایل مختلفی رخ میدهد، اما بیشترین علت مرگ آنها از تعارض با انسانها صورت میگیرد.
رهسپار، کارشناس محیط زیست استان لرستان در مورد خطراتی که پلنگ زاگرس را تهدید میکند گفت:از مهمترین عوامل انسانی مسموم شدن توسط مردم محلی با طعمه سمی، شکار شدن توسط شکارچیان یا در مسیر جادههای ساخته شده به دست انسان تصادف میکنند.
جادهها یکی از بزرگترین معضلات برای حیات وحش محسوب میشوند. چون چشم پلنگها در شب نور بیشتری را جذب میکنند، نورهای ناگهانی لامپ خودروها باعث میشود به صورت ناگهانی ایست کنند و باعث تصادف این حیوانات در جادهها میشود.
کارهای امنیتی که در دنیا انجام میدهند در مناطقی که زیستگاه این حیوانات است به وسیله فنس دور جاده را مسدود میکنند و حیوانات را به عبور به مثل زیرگذرهایی که قرار داده اند هدایت میکنند؛ و از دیگر اقدامات این است که در اطراف جاده سنسورهایی قرار میدهند که در صورت نزدیک شدن حیوانات به جاده به راننده در حال عبور از جاده خبر میدهد که با احتیاط بیشتری رانندگی کند.
با این همه مشکلات و تهدیدات برای حیات پلنگ زاگرس، ولی هستند افرادی که در شرایط خاص و خطرناک هم حاضر به شلیک به این گونهی در حال انقراض نمیشوند.
تقی زاده ، رئیس اداره حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست استان لرستان گفت: طبق مصوبهی ۳۸۰ شورای عالی حفاظت محیط زیست جریمه شکار پلنگ ۸۰۰ میلیون ریال میباشد.
رازانی دادستان شهرستان خرم آباد درباره شکار حیوانات گفت: اگر کسانی اقدام به شکار بدون مجوز قانونی حیوانات وحشی به خصوص پلنگ در منطقه حفاظت شده کنند، قطعا بازداشت خواهند شد.
یکی از دامداران عشایر لرستان در منطقهی تنگ هفت استان لرستان با مشاهده پلنگ در بین گوسفندان خود حاضر به شلیک به پلنگ نشد. نوروز حیدری چوپان این گله گفت:چندین سال است که منطقه کول پیر در زمستان چراگاه دامهای ماست.
وی در مورد روز حادثه گفت: دم غروب برای جمع کردن گوسفندان به چراگاه رفتم. نزدیک چند تا از گوسفندان که رفتم متوجه شدم که گردن آنها خونی شده است و حتما یک حیوان درنده در بین گوسفندان است. وقتی بالاتر رفتم دیدم که یک پلنگ در بین گله گوسفندان است و درحال شکار دام هاست.
آقای حیدری در ادامه گفت: در حالی که تفنگ در دستم بود، ولی حاضر به شلیک به پلنگ نشدم و سعی کردم با داد و فریاد پلنگ را در بین گله گوسفندان فراری بدهم. وقتی پلنگ من را دید ترسید و به سمت بالای کوه فرار کرد، چون هوا بارانی و مه آلود بود دیگر نتواستم پلنگ را ببینم. در این حادثه ۴۴ راس از دامها تلف شد.
حیدری دلیل اینکه نتواست به پلنگ شلیک کند این دانست که دوست ندارد در طبیعت حیوانات نباشد و از وجود پرندگان، عقابها و قوچ و کل و بز و پلنگها در این مناطق لذت میبرد.
انسانهای طبیعت دوستی مانند آقای حیدری زیاد دیده میشود، نوروز حیدریهایی که هم زیستی میکنند با طبیعت نه تک زیستی. ما باید همچین فرهنگی را گسترش بدهیم و تلاش کنیم افرادی مانند نوروز حیدری در بین ما بیشتر و بیشتر شود.
سازمان حفاظت محیط زیست لرستان برای حفاظت از پلنگ برنامه هایی را در دستور کار خود قرار داده است تا به بقای اندک باقی مانده از سلطان صخره ها کمک کند.
فتحی بیرانوند، مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان در این باره گفت: به دنبال تهیه نقشه پراکنش پلنگ و آموزش جوامع محلی هستیم
وی در ادامه گفت: پلنگ در استان لرستان تحت پوشش بیمه قرار گرفته است، چنان چه دامداران از طرف پلنگ ها دچار خسارات شوند ، از طرف بیمه جبران خسارت خواهد شد.
گزارش از سعیده دریکوند
انتهای پیام/د