به خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان، «رضا حیدری شاه بیدک»، هنرمند عکاس افغانستانی یکی از جوانان موفق مهاجر است که در هنر عکاسی خوش درخشیده و فعالیت‌های ارزنده‌ای در این خصوص انجام داده است.

وی که اکنون مسئول دفتر عکس حوزه هنری خراسان رضوی است، از سال 1379 در سینما جوان سمنان دوره فیلم سازی گذرانده و پس از آن کار عکاسی را به صورت جدی تری دنبال کرده است.

شاه بیدک در سال 1394 گروهی را به نام «هر روز گلشهر» راه اندازی کرد که اکنون به خوبی سر و شکل گرفته و با مدیریت وی، برنامه‌های فرهنگی زیادی را برگزار می‌کند. این گروه تاکنون 45 نشست عکاسی در سال 95 و تعدادی در سال جاری برگزار کرده است؛ همچنین سه نمایشگاه بین المللی با کشورهای برزیل، ژاپن و روسیه تحت عنوان «خانوده بشر» برگزار کرده که شامل 25 عکس از عکاسان افغانستانی و 25 عکس از عکاسان خارجی بوده است.

متن زیر، حاصل گفتگوی خبرنگار باشگاه خبرنگاران و این هنرمند عکاس افغانستانی است.

افغان ها هیچ وقت نتوانستند خودشان را روایت کنند

«رضا حیدری شاه بیدک» در خصوص فراز و نشیب های هنر عکاسی در افغانستان گفت: من یک پژوهش تقریبا دو ساله درباره تاریخ عکاسی افغانستان انجام دادم که به دعوت نهادهای مختلف، ما حصل آن را در مشهد، سمنان، اصفهان و دانشگاه تهران بررسی کردیم. عکاسی در افغانستان از همان در سال های اولیه ورود آن به کشور، یک دوره کوتاهی تا زمان «ظاهر شاه» سیر خوبی داشت و در حال پیشرفت بود اما با این حال این پیشرفت در حوزه هنری نبود بلکه بیشتر به بحث اقتصادی مربوط می شد. در دوره طالبان به شدت هنر عکاسی افول کرد و حتی عکاسی در امورات دولتی و عکاسی اقتصادی نیز نیز از بین رفت؛ در حال حاضر نیز که ثبات نسبی در کشور حاکم است خیلی از مهاجرین و افغان ها به این هند جذاب و متنوع روی آورده اند و می توان به آینده این رشته امیدوار بود.

این مدرس عکاسی اظهار داشت: این رشته در ظاهر بسیار سهل و آسان است و در سال های اخیر نیز به واسطه رشد تکنولوژی فراگیر شده و مباحث اقتصادی از میان برداشته شده است، لذا همه می توانند عکاسی کنند.

وی افزود: در حال حاضر عکاسی در افغانستان به آن شکلی که در جهان دارد جاری نیست. آن نگاه و رویکردی که به عکاسی وجود دارد نگاهی راضی کننده نمی باشد زیرا عمدتا به دنبال عکس های گزارشی و خبری هستند و به وجهه هنری عکس به هیچ عنوان توجه نمی شود.

شاه بیدک عنوان کرد: در دوران جنگ های داخلی و ثبات، افغانستان حیاط خلوت عکاسان جهان بوده است و هر کسی می خواسته رزومه خودش را تکمیل کند سفری به افغانستان انجام می داده و از سوژه های افغانستان عکاسی می کرده است؛ با این حال، اما خود افغان ها هیچ وقت نتوانستند در جهان خودشان را روایت کنند و به واسطه هنر عکاسی خودشان را نشان بدهند. به همین جهت، جای خالی عکاسی هنری بسیار احساس می شود اما امید می رود که به زودی این رشته در افغانستان جا بیفتند و در واقع، مردم افغانستان خودشان را روایت کنند نه اینکه حیاط خلوت عکاسان خارجی باشد.

عدم توجه به مساله آموزش، بزرگترین دلیل عدم پیشرفت هنر عکاسی در افغانستان است

مسئول دفتر عکس حوزه هنری خراسان رضوی در پاسخ به این سوال که چرا مردم افغانستان بیشتر سوژه های خوبی برای عکاسی بوده اند نه عکاسانی خوب بیان داشت: اینکه ما در معدن طلا زندگی کنیم و زیر پایمان معدن نفت باشد موجب ثروتمند شدن نیست، درست است که پتانسیل در افغانستان وجود دارد اما برای روایت کردن با تصاویر نیاز به آموزش است و این مساله لازمه پیشرفت است؛ طی سال های اخیر هیچ دانشگاه یا سطوح عالیه ای برای رشته عکاسی به وجود نیامده است و بودجه ها صرف پروژه های دم دستی می شود؛ لذا از آنجایی که افغان ها آموزش ندیده اند نمی توانند عکاسان خوبی باشند.

وی تاکید کرد: نبود آموزش، نبود دانشگاه و ارگان مسئول برای فیلم و عکس که بتواند این حوزه را پرورش و گسترش دهد، بزرگ ترین دلیل و عامل عدم پیشرفت هنر عکاسی در افغانستان است.

غول های رسانه ای می خواهند از افغانستان تصویری جنگ زده و در فقر نشان دهند

رضا حیدری شاه بیدک افزود: یکسری غول های رسانه ای وجود دارند که در حوزه های مختلف جغرافیایی در راستای منافعشان کلیشه هایی تصویری درست می کنند و دوست ندارند کسی از آن کلیشه ها عدول کنند؛ یعنی اگر قرار است افغانستان ناامن جلوده داده شود آنها تعیین می کنند و پیش قراول این موضوع هستند که این حوزه را ناامن، جنگ زده و در فقر نشان دهند؛ و از آنجایی که هزینه ها، بلندگو و قدرت دست آنهاست، من نوعی نمی توانم با آنها مقابله کنم زیرا از من حمایت نمی شود.

وی گفت: با این وجود، این مساله نمی تواند دلیلی باشد که من به عنوان یک عکاس کاری انجام ندهم. گروه هر روز گلشهر از 7ـ8 نفر شروع شد و الان حدود 100 عکاس دارد، لذا نباید از غول های رسانه ای ترسید و ناامید شد که ما نمی توانیم زیبایی های کشورمان را نشان دهیم.

این هنرمند عکاس افغانستانی در پایان اظهار داشت: نه تنها هیچ مانعی در ایران برای فعالیت های ما نبوده است  بلکه شهرداری مشهد و عکاسان ایرانی از شهرهای مختلف مرتبا پیام های انرژی بخش به ما می دهند و ما را برای ادامه راه مصمم تر می کنند.

انتهای پیام/