به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، تشکیل کارگروهی برای اصلاح برجام  خبری است که در چند روز گذشته توجه زیادی را به خود جلب کرده است. بر اساس این خبر ایالات متحده و سه کشور اروپایی یعنی فرانسه، انگلیس و آلمان برای رایزنی در مواردی که از آنها  تحت عنوان نگرانی یاد کرده اند در لندن تشکیل جلسه  خواهند داد. 

«رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا که برای رایزنی درباره برجام و موضوعات دیگر به چند کشور اروپایی سفر کرده  بود در اولین سفر خود به لندن از موافقت با کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان بر سر  تشکیل کارگروه اصلاح برجام خبر داد. تیلرسون گفت میان سه کشور اروپایی این دیدگاه مشترک وجود دارد که برخی از حوزه‌های توافق هسته‌ای یا برخی از رفتارهای ایران هستند که بایستی آنها را مورد بررسی قرار داد. وی گفت: این کارگروه به زودی تشکیل جلسه خواهد داد تا نقایص برجام را با تلاش برای رسیدن به یک توافق جانبی دیگر یا رسیدن به مکانیسمی برای برطرف کردن نگرانی‌های ما اصلاح کند. 

 تشکیل کارگروه اصلاح برجام، تاکتیکی برای اروپا 

این موضوع در حالی مطرح می شود که الی گرانمایه کارشناس مسائل ایران در اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا به المانیتور گفته است: چیزی که اروپایی‌ها به من می‌گویند این است که این کار بخشی از تاکتیک آنها برای همراه کردن رئیس‌جمهور آمریکا است، اما ما به صراحت می‌گوییم که قصد بازگشایی مذاکرات را نداریم.

وی اضافه کرد: احساس من این است که اروپایی ها می‌خواهند به آمریکایی‌ها بگویند ببینید ما می‌خواهیم گفت‌وگوها با آمریکا را به عنوان بخشی از یک کارگروه آمریکایی-اروپایی افتتاح کنیم ممکن است بتوانیم رئیس‌جمهور آمریکا را متقاعد کنیم که داریم در سایرحوزه‌های نگرانی مانند موشک‌های بالستیک همکاری می‌کنیم. اما این در یک مسیر کاملاً جدا از برجام اتفاق می‌افتد.

این کارشناس مسائل ایران تصریح کرد: بنابراین در اینجا بحث مذاکره مجدد بر سر توافق مطرح نیست، بلکه حرف از یک توافق جانبی است، با این امیدواری که بتوان در ادامه کار ایران را هم وارد گفت‌وگو کرد.

اگر نگاهی به بندها و مفاد برجام بیندازیم متوجه می شویم مطرح شدن موضوع اصلاح برجام نقض صریح این توافق است و دقیقا  هدف دولت‌های غربی از مطرح کردن  موضوع اصلاح،  رسیدن به یک توافق جانبی دیگر با موضوعات جدید است. طبق بندی که در مقدمه این سند آمده است: گروه 1+5 و ایران متعهد می شوند که برجام را با حسن نیت و در فضایی سازنده، بر مبنای احترام متقابل اجرا کنند و از هرگونه اقدام مغایر با نص، روح و هدف این توافق که سبب تخریب اجرای اقدامات محدودیت ساز می شود، خودداری خواهند ورزید. رفتار کنونی دولت‌های غربی دقیقا مغایر با بند اول این توافق است چراکه رایزنی برای اصلاح مجدد نه تنها مسیر اجرایی شدن این توافق را با مشکل مواجه می سازد بلکه حسن نیتی که برای یک رفتار متقابل لازم است را از بین می برد. 

 همچنین در ادامه این سند آمده است که برجام منجر به لغو جامع همه تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین تحریم های چندجانبه و ملی مرتبط با برنامه هسته ای ایران می شود و اقداماتی را برای دسترسی به تجارت، فناوری، تامین مالی و انرژی را شامل می‌شود، ولی در شرایط کنونی  با تحریم های جدید از سوی آمریکا، اجرایی شدن این تعهدات تاثیر مثبتی نداشته است در حالی که  طبق این سند چنانچه قانونی در سطح ایالتی یا محلی، در ایالات متحده مانع از اجرای لغو تحریم های مشخص شده در برجام شود، آمریکا با در نظر گرفتن تمامی اختیارات موجود، گام های مقتضی را به منظور تحقق اجرای آن (لغو تحریم ها) اتخاذ خواهد کرد. ایالات متحده به طور فعال، مقامات در سطح ایالتی یا محلی را تشویق خواهد کرد از انجام رفتارهایی که با  سیاست تغییر  همخوانی ندارد خودداری کنند. همچنین واشنگتن ، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق بهره مند شدن ایران از لغو تحریم ها به عمل خواهد آورد.

دولت ایالات متحده فارغ از فرآیند حل و فصل اختلافات پیش بینی شده در برجام، در چارچوب نقش مشخص رئیس جمهور و کنگره، از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم ها  خوداری خواهد کرد. این متن دقیقا گفته هایی است که در برجا م مورد تاکید و توافق قرار گرفته است اما روندی که واشنگتن در پیش گرفته است کاملا متفاوت از این مسیر است.
 

همچنین در متن این سند آورده شده است چنانچه یکی از طرفین نسبت به اجرای تعهدات اعتراض داشتند و نسبت به آن شاکی بودند می‌توانند شکایت خود را به کمیسیون مشترک ارجاع دهند. حال اگر با این فرض که طرفین غربی نسبت به اجرای تعهدات ابهام دارند باید این موضوع را به کمیسیون مشترک برجام ارجاع دهند و موضوع در این کمیسیون بررسی شود در حالی که رفتار کنونی واشنگتن کاملا خلاف این قضیه را نشان  می دهد. این موارد نشان می دهد که  واشنگتن  از ابتدا تمایلی به اجرای دقیق  و درست برجام را نداشته است و  در شرایط کنونی با مطرح کردن  بهانه هایی مانند: حمایت از تروریسم، نقض حقوق بشر، رفتار ثبات زدای منطقه ای و توان دفاعی در صدد است توافقی جانبی را در کنار برجام شکل دهد و مطرح کردن اصلاح برجام و وجود نقص در آن یک بهانه جویی سیاسی است تا اهداف ایالات متحده  به خوبی در قبال ایران تامین شود. این در حالی است که رئیس جمهور این کشور نیز پس از تمدید تعلیق تحریم ها به اروپا هشدار داد این برای آخرین بار است که تمدید را انجام می دهد و باید نقایص برجام بر طرف شود.

به نام اصلاح به کام توافق جدید 

 مفهوم و کلمه "اصلاح" در ادبیات کنونی غرب به معنای وجود نقص فاحش و یا کمبود در متن توافق برجام نیست بلکه هدف آنها از طرح موضوع  این است که محدودیت های موجود در این توافق را به سایر موضوعات از جمله برنامه موشکی و دفاعی ایران تسری بدهند. پس از تحولاتی که در خاورمیانه رخ داد و ایران توانست تا حدودی معادلات را به نفع خود تغییر دهد آمریکا و اروپا به این نتیجه رسیدند باید نسبت به  این  تحولات توجه ویژه ای را  داشته باشند که  یکی از این راه ها ایجاد محدودیت هایی برای ایران است.

همراهی سه کشور اروپایی با واشنگتن مقدمه ای برای مذاکرات جدید زیر لوای برجام است و به دنبال وضع تحریم ها و فشارهای جدیدی علیه ایران  هستند. در واقع مسیری که غرب اکنون در پیش گرفته است یک راه کاملا متفاوت از برجام و به دنبال باز کردن کانال هایی جدیدی ضد تهران است.

طرح موضوعاتی که به هیچ عنوان در دستور کار مذاکرات برجامی نبوده است، تاییدی بر این موضوع است که کانال های  جدید می تواند اهداف سلطه جویانه غرب را در منطقه تامین کند. برجام در شرایط کنونی به عنوان یک ابزار  استفاده می شود تا با  بهره گیری  از نام آن که نمادی از مذاکره و دیپلماسی در حل موضوعات بین المللی است، اهداف زیاده خواهانه و مداخله جویانه غرب  در مقابل  ایران را در چارچوبی دیپلماتیک پیش ببرد. 

در این میان تشکیل کارگروهی برای اصلاح برجام زمینه ساز دیپلماسی نوینی از سوی اروپاست تا همچنان "سیاست یکی به نعل و دیگری به میخ "را در برابر آمریکا و ایران در پیش بگیرد تا دوباره بتواند نقش میانجی را ایفا کند. اینکه موضوعات بیرون از برجام تحت عنوان نقص و کمبود  این توافق معرفی می شود، نشان می دهد اروپا در مسائل اساسی همچنان وابسته به آمریکا است و هرگز به طور مستقل از واشنگتن نمی تواند عمل کند و حالا در نقش یک همراه خوب در تلاش است اهداف آمریکا در سیاست های منطقه غرب آسیا به خصوص در قبال ایران را از مسیری دیپلماتیک عملیاتی کند اما اروپا مواضع ایران در خصوص مذاکره نکردن درباره توان موشکی را مد نظر قرار نداده است. 

انتهای پیام/