به گزارش خبرنگار   حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛  پنجم اسفند ماه، سالروز تولد خواجه نصیر الدین طوسی است؛ به افتخار این عالم و فیلسوف بزرگ این روز به نام روز ملی مهندس نام گذاری شده‌است.

امروزه به دلیل گسترده شدن علوم و ظهور تخصص‌های زیادی که با نام مهندس همراه شده است، به سختی می‌توان تعریف دقیقی از این کلمه ارائه کرد؛ با این وجود می‌توان با استفاده از ریشه کلمه و معنی لغوی آن تا حدودی با این اصطلاح فراگیر آشنا شد.

«مهندس» واژه‌ای عربی است که از کلمه هندسه به معنی اندازه گرفته شده است؛ معنی لغوی کلمه مهندس هم اندازه گیرنده، شمارنده و حسابگر است؛ در حقیقت توانایی یک مهندس، انتخاب مسیر و مواد، طراحی و اندازه گیری، برنامه ریزی و راهبری یک کار است؛ یک مهندس باید علاوه بر شناخت اصل مسئله، به وسیله علوم و فنونی که در اختیار دارد، محدودیت‌های مسیر اعم از محدودیت‌های مالی، محدودیت منابع، محدودیت جسمانی، محدودیت فنی و زمانی را تشخیص دهد و بهترین مسیر را برای پیشبرد اهداف خود انتخاب کند.

در حالی که که کار یک دانشمند آگاهی و دانستن است، می‌توان گفت که هدف نهایی یک مهندس «عمل کردن صحیح»  است؛ دانشمند تنها به جمع آوری، طبقه بندی و تفسیر علوم و فرضیات می‌پردازد؛ وی موظف به اجرایی کردن علوم نیست، اما یک مهندس علوم مختلف را اجرایی کرده و از آن‌ها برای «حل مشکلات» استفاده می‌کند.

موضوعات رشته‌های مهندسی بسیار متنوع است؛ حدود ۲۰ رشته سرشاخه مهندسی وجود دارد که هر کدام از آن‌ها از چند رشته و گرایش مهندسی تشکیل می‌شود؛ به عنوان مثال مهندسی الکترونیک، مهندسی مخابرات، مهندسی کنترل و مهندسی قدرت از زیر شاخه‌ها و گرایش‌های مهندسی برق هستند؛ از جمله مطرح‌ترین رشته‌های مهندسی در جهان می‌توان به مهندسی برق، مهندسی عمران و معماری، مهندسی مکانیک، مهندسی مواد، مهندسی کامپیوتر و مهندسی شیمی اشاره کرد.

برترین کشور‌های دنیا در رشته‌های مهندسی

موسسه رتبه‌بندی شانگ‌های در سال ۲۰۱۶ برترین دانشگاه‌های جهان را در رشته‌های فنی و مهندسی انتخاب کرد؛ این موسسه، دانشگاه‌ها و مراکز پیشرو دنیا را در هفت حوزه مهندسی برق و الکترونیک، مهندسی شیمی، مهندسی عمران، مهندسی و علوم انرژی، مهندسی و علوم محیط زیست، مهندسی و علوم مواد و مهندسی مکانیک بر اساس تعداد نشریات پژوهشی، تعداد مهندسین و خروجی علمی در طول پنج سال گذشته بررسی کرده است.

در میان کشور‌های جهان، آمریکا با در اختیار داشتن ۲۴۳ دانشگاه در رده اول این رتبه بندی قرار دارد و پس از آن به ترتیب انگلستان با ۶۹  و چین با ۵۹ دانشگاه قرار دارند؛  دو دانشگاه ایرانی تهران و صنعتی امیرکبیر هم از برترین دانشگاه‌های فنی و مهندسی به شمار می‌روند؛ دانشگاه تهران در جایگاه ۴۸ و دانشگاه صنعتی امیرکبیر در جایگاه  ۱۰۱ تا ۱۵۰ جهان در حوزه فنی و مهندسی قرار دارد.

 سخت‌ترین رشته‌های مهندسی کدامند؟

سختی یا آسانی رشته‌ها یک امر قطعی نیست و بسته به علاقه افراد می‌تواند آسان یا سخت به نظر برسد؛ برای تشخیص اینکه به کدام رشته مهندسی علاقه دارید بهتر است از دروس اصلی هر رشته در دانشگاه و زمینه‌های کاری آن پس از فارغ التحصیلی آشنا شوید؛ به عنوان مثال اگر به درس شیمی علاقه دارید، مهندسی شیمی، مواد و متالوژی و  نفت از رشته‌هایی هستند که ممکن است برای شما دوست داشتنی باشند؛ از سوی دیگر اگر به درس ریاضی و هندسه علاقه دارید، مهندسی برق یا عمران انتخاب‌های خوبی هستند.

وضعیت اشتغال در رشته های مهندسی چگونه است؟  

آمار دقیقی از وضعیت اشتغال در هر یک از رشته‌های مهندسی به صورت مجزا وجود ندارد، با این وجود بر اساس آمار می‌توان گفت فارغ التحصیلان رشته‌های مهندسی کامپیوتر و مهندسی برق بیشتر از سایر مهندسین موفق به کار در رشته خود می‌شوند.

براساس مطالعات سازمان همیاری اشتغال دانش آموختگان جهاد دانشگاهی،  سال ۱۳۹۲ از مجموع بیش از ۷۶۸ هزار نفر بیکار فارغ‌التحصیل دانشگاهی، بیش از ۴۰۰ هزار نفر مرد بودند که رشته‌های مهندسی، ساخت و تولید با ۱۷۸ هزار و ۴۶۱ نفر بالاترین تعداد مردان بیکار را در میان رشته‌های مختلف به خود اختصاص داده بودند.

جدول زیر آمار بیکاران زن و مرد را در سال ۱۳۹۳ به تفکیک رشته نشان داده است.

به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر شیب متقاضیان ورود به رشته‌های فنی و مهندسی رو به کاهش بوده است؛ آمار‌های سازمان سنجش نشان می‌دهد علاوه بر کاهش تعداد متقاضیان ورود به دانشگاه در مقطع کارشناسی، داوطلبان شرکت در رشته‌های فنی و مهندسی هم به نسبت سایر رشته‌ها افت داشته است.

پیشرفت صنعتی یکی از الزامات قطعی توسعه است؛ آمارتیا سن برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۱۹۹۸، توسعه را به مثابه آزادی واقعی می‌داند؛ اگر چرخ دنده‌های توسعه، پیشرفت صنعتی و اقتصادی باشد، مهندسان از تاثیر گذار‌ترین افراد در مسیر حرکت به سمت توسعه هستند.

انتهای پیام/  

گزارش از علی قدمی