لرستان یکی از استان های منطقه کوهستانی محسوب می شود که به جز چند دشت محدود سرتاسر آن را کوه های زاگرس فرا گرفته است. با استناد به یافته های باستان شناسی این منطقه از سکونت گاه های قدیمی انسان بوده است. هم چنین لرستان به عنوان سومین استان پر آب ایران ۱۲ درصد از آب های کل کشور را در بر گرفته است. تمامی این موارد در کنار هم باعث شده است تا همه ساله در ایام نوروز و در طول سال افراد زیادی به این استان زیبا سفر کنند. توریست ها و مسافران داخلی زیادی از لرستان بازدید می کنند. خوش و آب هوا بودن این استان در هر چهار فصل سال یکی از علل اصلی جذب مسافر و گردشگر است . از جاذبه های طبیعی لرستان می توان به کوه ها، آبشار ها، جنگل های بلوط و... اشاره داشت که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کنند. گردشگران علاقه مند به تاریخ و فرهنگ نیز می توانند با سفر به این استان جاذبه های فرهنگی و تاریخی بسیار باارزشی را ببینند.
استان لرستان از سمت شمال با استان هایی مثل مرکزی و همدان، از سمت شرق با اصفهان، از سمت جنوب با خوزستان و از طرف غرب با کرمانشاه و ایلام همسایه است. علاوه بر این ها لرستان از طرف جنوب شرقی دارای مرز بسیار کوتاهی با استان چهارمحال و بختیاری است.
سوغاتی برای هر کسی در معناهای متفاوتی تعریف می شود. سوغات هر استان نیز می تواند شامل مواد خوراکی( نان های محلی، شیرینی های محلی، محصولات کشاورزی، محصولات دامی، لبنیات خانگی و...) و صنایع دستی و هنر هنرمندان مختلف باشد. در ادامه قصد داریم شما را با سوغات لرستان آشنا کنیم تا در طول سفر با خیالی آسوده برای عزیزانتان سوغاتی خریداری کنید.
صنایع دستی هر منطقه ای تعریف و نشانی از هنر آن است. به گونه ای که ذوق و شوق هنرمندان را با توجه به سبک زندگی شان می توانید در آثار صنایع دستی شان مشاهده کنید. صنایع دستی لرستان نیز با توجه به تولیدکنندگان آن به انواع مختلفی تقسیم می گردد که عبارتند از:
در بین این سه مورد عشایر دارای تنوع گسترده تری در تولید صنایع دستی هستند.
از معروف ترین صنایع دستی بروجرد می توان به ورشوسازی با بیش از ۲ قرن سابقه اشاره کرد که توانسته است نام این شهرستان را در خارج و داخل از ایران مطرح کند. رنگ فلز ورشو سفید و نقره مانند است که آلیاژ آن ۳۵درصد روی، ۲۰ درصد نیکل و ۴۵ درصد مس را دارا است. ذوب و قالب گیری آسانی نیز دارد. هنرمندان بروجردی با کمک چکش کاری و خم کاری و با استفاده از دستگاه های ساده و نیروی بازوی خود آثار فلزی جذابی از ورق های ورشو می سازند. از جمله این هنرمندی ها در ظروفی مانند دیس، سینی، بشقاب، چنگال ، قاشق ، سمار زغالی ، قوری، زیر سماوری، چای دان، قندان ، استکان، گلاب پاش، آفتابه لگن، سرمه دان و.... به نمایش در می آید. متاسفانه امروزه هنر ورشوسازی را فقط در سماورهای ورشو می توان دید.
جاجیم بافی هنر دست زنان عشایر لرستان است که در فصول پاییز و تابستان می بافند. کلیه مراحل انجام این کار به غیر از چره یا به عبارتی همان قیچی کردن پشم گوسفندان بر عهده بانوان عشایری است. زنان تمامی نخ های پشمی را با کمک رنگ های طبیعی رنگ می کنند.طرز بافت جاجیم بدین صورت است که در ابتدا نوارهای باریک بافته می شوند و سپس در کنار هم دوخته شده و سطحی مربعی شکل یا مستطیل مانند به دست می آید. جهت بافت جاجیم، دار بر روی زمین قرار گرفته می شود و کار چله کشی نیز روی زمین صورت می گیرد. از جمله نقش های به کاررفته در جاجیم بافی های لرستان شونه، دنو موشی، شیروز، گلی و هچه است. امروزه دست بافته های سنتی به عنوان عنصری تزئینی در خانه ها کاربرد دارند و رنگ و بویی خاص را به فضا می بخشند.
نمد مالی را می توان از قدیمی ترین صنایع دستی لرستان برشمرد. در اغلب شهر های لرستان کارگاه های نمدمالی دایر بوده است و در شهر های خرم آباد و بروجرد نیز راسته هایی از بازار به نمد مالی اختصاص داده شده است.
از جمله محصولات نمدمالی در لرستان شامل کلاه نمدی، تن پوش های نمدی و انواع مختلف زیرانداز ها است.
حصیر بافتن از با ارزش ترین و قدیمی ترین صنایع دستی در ایران است که در لرستان نیز رواج دارد. برای بافت بوریا( نوعی حصیر) آن را برای این که نرم شود، مرطوب می کنند تا به صورت تار و پود به هم وصل می کنند و سطحی یکپارچه ایجاد می شود. از کاربری های حصیر می توان به عنوان زیر انداز، سبد و ظروف مختلف حصیری اشاره کرد.
گیوه دوزی از صنایع دستی لرستان محسوب می شود و در شهرستان های دیگر نیز رایج است. گیوه نوعی پاپوش سنتی از مواد طبیعی و بسیار سبک است. در دنیای امروزی نیز طراحان در تلاشند تا با توجه به نیازهای کنونی محصولی مشابه این نوع هنر بسازند.
قسمت دیگر سوغات استان لرستان را نیز مانند سایر شهرها ، مواد خوراکی شکل می دهد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.
اقسام گوناگونی از حلوا در شهرهای استان لرستان پخته و تهیه می شود. از تهیه حلواهای سوغاتی از شیره انگور و... استفاده می گردد. این حلواها را به عنوان سوغات می توانید از کارگاه ها و فروشگاه های متعدد ارده پزی در بروجرد تهیه کنید. انواع حلوا و ارده شامل ارده شیره، حلوا شکری، حلوا ارده، حلوا مغزی و... می شود.
سمنو به عنوان یکی از عناصر هفت گانه سفره هفت سین سال نو از جوانه گندم تهیه می شود. اما سمنوی بروجردی ها دارای طعم و رنگی خاص بوده و بسیار خوشمزه است. تهیه سمنو و فروش آن در اواخر سال از مشاغل رایج در شهر بروجرد است.
کلوچه قندی یک نوع شیرینی لذیذ و خوشمزه است که به کلوچه بروجردی معروف شده است. مواد لازم برای پخت این کلوچه آردگندم، رنگ های طبیعی، مغز بادام و روغن حیوانی است. کلوچه قندی انتخاب خوشمزه و مناسبی برای سوغاتی دادن به عزیزانتان است. در عید نوروز در خانه های اهالی این شهر با این شیرینی از مهمانان پذیرای می شوید.
نان ساجی به یک نوع نان پهن و نازک که بر بروی یک صفحه فلزی دایره به نام ساج پخته می شود تعلق دارد.انواع گوناگون این نان شامل نان تیری، نان تپ تپی، ته کله ای و فه تیره می شود. علاوه بر لرستان در استان های دیگری نیز هم چون کرمانشاه، کردستان، خوزستان و فارس نیز این نان پخته می شود.
شیرینی آردی خرم آباد از شیرینی های سنتی و بسیار خوشمزه این شهر است. این شیرینی ماندگاری بالایی دارد و می تواند گزینه خوبی برای سوغاتی باشد. مواد به کار رفته در پخت این شیرینی شکر، آرد و روغن است. با اضافه کردن طعم دهنده های گوناگون نیز شرینی های دیگری مثل شیرینی آردی گردوئی، شیرینی آردی نخودی و شیرینی آردی نارگیلی پخته می شود.
کاک نوعی شیرینی است که در لرستان پخته می شود. برای پخت این شیرینی خوشمزه از آرد، روغن حیوانی، زغفران استفاده می شود. دلیل محبوبیت این شیرینی عدم استفاده از مواد مضر و نگه دارنده در پخت آن است.
شهرستان دلفان واقع در استان لرستان از زمان های گذشته تا به امروز به داشتن روغن حیوانی مرغوب و معطر معروف است. گردشگران مختلفی در سفر خود به این منطقه اقدام به تهیه روغن حیوانی می کنند.
مراتع، کوه های پوشش یافته از گونه های گیاهی و جنگلی، چمن زارها علتی بر مرغوبیت این روغن ها شده است. بانوان عشایری بعد از جمع کردن شیر دام، از آن ماست تهیه می کنند و ماست تهیه شده را داخل مشک می ریزند و با اضافه کردن کمی نمک و آب از آن دوغ و کره تهیه می کنند. سپس با آب کردن و جوشاندن این کره روغن خالص حیوانی تهیه می گردد.
لرستان به علت داشتن طبیعتی منحصر به فرد و دارا بودن جنگل های انبوه و مراتع مختلف منطقه مناسبی برای پرورش زنبور عسل و تولید عسل است. این استان به عنوان هفتمین تولید کننده عسل به شمار می رود و عسل های مرغوب و باکیفیتی دارد.
امیدواریم سفری خوش و لذت بخش را در استان لرستان تجربه کنید و از سوغاتی بی نظیر این منطقه راضی باشید.
انتهای پیام/