به گزارش خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان،بدون تردید یکی از عوامل موثر در توسعه اقتصادی هر کشوری به حوزه زراعت و باغداری آن معطوف می شود، عرصه ای که تامین کننده سلامت و استقلال غذایی هر جامعه ای به شمار می رود.بنابراین  در صورت بروز نارسایی و خلل در این حوزه ،یکی از ارکان اصلی و اساسی در توسعه اقتصادی تضعیف و متزلزل خواهد شد.

قطع به یقین تقویت و توسعه حوزه زراعت و کشاورزی مستلزم تامین پیش نیازها و الزامات خاص به خود در هر سه بخش کاشت،داشت و برداشت است.به رغم اهمیت این حوزه،متاسفانه کشور ایران در هر سه بخش با مشکلات و معضلاتی دست و پنجه نرم می کند که رفع آن روند شکوفاییِ زراعت و کشاورزی در این مرز و بوم را تسریع و تسهیل خواهد کرد.

یکی از این معضلات به پدیده سرمازدگی معطوف می شود که متاسفانه در سالیان اخیر به کرات باعث تحمیل خسارت های سنگین به باغداران و کشاورزان شده و شوربختانه در سالِ جاری نیز این معضل در بسیاری از نقاط کشور دامنگیر فعالان این عرصه شد.

متاسفانه،بهار از مقاطعی است که بستر و زمینه سرمازدگی باغات و اراضی زراعی فراهم می شود و در صورت عدم اتخاذ تدابیر موثر و مقتضی، سوخت شدن و هدر رفت سرمایه و انرژی باغداران و زارعان بسیار محتمل خواهد بود.

تردیدی وجود ندارد کاهش محسوس و یکباره دما از پدیده هایی است که نمی توان با آن مقابله کرد اما می توان با پیش بینی تمهیدات لازم ،آسسیب ها و ضرر و زیان آن را کنترل کرد، در غیر اینصورت تحمیل خسارات میلیاردی به عرصه باغداری و کشاورزی کشور تعجب آور و غیر منتظره نخواهد بود.

طی روزهای گذشته،نامه اتحادیه سراسری باغداران کشور به روسای قوه مجریه و مقننه ابعاد تاسف آورِ هر چه بیشتری را از ضرر و زیان سرمازدگی به باغات کشور هویدا کرده است.

آنچنان که در این نامه قید شده،سرمازدگی در 17 استان کشور باعث خسارات هفت تا هشت هزار میلیارد تومانی شده است، رقمی قابل توجه که قطعا در صورت پیشگیری از آن،شرایط متفاوت تری را در عرصه باغداری کشور شاهد خواهیم بود.

بر اساس گزارشات منعکس شده در رسانه ها،بیش از 678 هزار هکتار از محصولات باغی و قریب به سه میلیون تن از محصولات سردسیری دچار سرمازدگی شده اند.

چه باید کرد؟

محمد علی رهگذر،یکی از فعالان باسابقه عرصه زراعت و باغداری در شهرستان شهریار در گفت و گو با خبرنگار  صنعت،تجارت و کشاورزی،با اشاره به لزوم آموزش لازم برای باغداران به منظور مقابله موثر با چنین پدیده هایی بیان کرد:متاسفانه فعالان این عرصه،با مشکلات عدیده بسیاری مواجه هستند و پدیده سرمازدگی نیز بعضا مزید بر علت می شود که خسارات بسیاری به کشاورزان و باغداران تحمیل شود.

وی افزود:آنچه که منجر به خسارت در باغات می شود به سرمای ناگهانی و کاهش شدید دما در خارج از زمان طبیعی،بعد از زمستان و در بازِه شکوفه زدن درختان باز می گردد و بعضا ممکن است کاهش دما زمانی واقع شود که به اصطلاح، میوه های سردرختی را دچار آسیب کند.

این باغدار فعال در غرب استان تهران مطرح کرد:برخی تصور می کنند با شکل گرفتن میوه های سردرختی،مقاومت در برابر سرما افزایش می یابد،در صورتی که شکوفه های درختان نسبت به کاهش یکباره دما از مقاومت بیشتری برخوردار هستند.

رهگذر گفت:به هر ترتیب افزایش مقاومت درختان در برابر سرما در فصل بهار،ضرورتی است که غفلت از آن با خسارات بسیاری توام خواهد شد.

وی در تشریح راهکارهای مقابله با سرمازدگی درختان گفت:یکی از روش های موثر به گرم کردن باغات با بهره گیری از تجهیزات گرمایشیِ خاص معطوف می شود،دستگاه هایی که بصورت خاص برای باغات و اراضی کشاورزی طراحی و ساخته شده اند و با فنی که در آن تعبیه شده،گرما به سمت درختان پراکنده می شود و این شیوه در مواقع خاص نقش موثری در مقابله با سرمازدگی ایفاء می کند.

رهگذر گفت:ایجاد دود در فضای باغ با سوزاندن اقلامی همچون کاه،لاستیک و... ، بصورتی کنترل شده که به تسری آتش در نقاط دیگر باغ منتهی نشود از دیگر روش های موثر برای مقابله به سرمازدگی به شمار می رود.

این باغدار فعال در غرب استان تهران عنوان کرد:پاشیدن آب بر روی شاخه های درختان در دمای صفر درجه از دیگر روش های تاثیرگذار در مقابله با سرمازدگی باغات به شمار می رود.

وی در تشریح این شیوه گفت:اگرچه پاشیدن آب به نوبه خود باعث شکل گیری یخ بر روی شاخه ها می شود،اما در واقع امر این یخ ها به مثابه عایقی بر روی جوانه ها ،مقاومت و مصونیت در برابر سرما را افزایش می دهد.

رهگذر تصریح  کرد:استفاده از برخی ترکیبات شیمیایی مخصوص همچون هورمون نفتالین استیک اسید در بهار،یکی دیگر از راهکارهای موثر در مقابله با سرمازدگی به شمار می رود،اما تفاوت این اقدام با دیگر شیوه ها از حیث تاخیری است که در زمان گل دهی و شکوفه دادن درختان ایجاد می کند و به نوعی این تعویق در گل دهی باعث می شود ریسک احتمالیِ سرمازدگی تا حدودی کاهش پیدا کند.

این باغدار فعال در غرب استان تهران گفت:به تاخیر انداختن هَرَسِ زمستانی،حذف علف های هرز باغات و اجتناب از برگرداندن خاک سطحی باغات از دیگر روش ها و راهکارهایی است که می تواند در مواقعی خاص، دامنه خسارات احتمالی را تا حدود بسیاری محدود کند.

وی افزود:موقعیت جغرافیایی باغات نیز از دیگر عوامل مهم به شمار می رود زیرا بعضا ممکن است جانمایی باغ بصورتی باشد که به سادگی در معرض سرمازدگی قرار گیرد و به تبع در صورت قرار داشتن باغ در مناطق شیب دار،در جوار جنگل ها،رودخانه ها،برکه ها و حاشیه سواحل رودخانه ها یا دریاها،به دلیل رطوبت بالای موجود در آن،امکان سرمازدگی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد.

لزوم کشت بذرها و درختانی که از مقاومت بالاتری در برابر سرما برخوردارند

با همه این اوصاف و با وجود نقش موثر تدابیر و تمهیدات مقتضی برای مقابله با سرمازدگی،نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که متاسفانه برخی باغداران بدون توجه به شرایط محیطی و منطقه ای به کاشت بذر و درختان میوه مبادرت می ورزند و به تبع در چنین شرایطی شکوفه و سردرختی ها در صورت کاهش یکباره دما دچار آسیب هایی جدی می شوند.

در چنین شرایطی،آموزش باغداران به کشت و کاشت درختان و بذرهای مقاوم از ضروریاتی است که با عِلمِ به آن می توان،در برابر سرمازدگی، دامنه و دایره خسارات را به میزان قابل توجهی محدود کرد و تحقق چنین امری منوط و مشروط به ارائه آموزش های هر چه بیشتر و البته رغبت و توجه فزاینده تر کشاورزان و باغدارانِ سنتی به آموزش های علمیِ روز است.

گزارش از ناصر رمضانی

انتهای پیام/