به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از رویترز، افزایش هزینه‌های زندگی در ژاپن به عنوان سومین اقتصاد برتر جهان، افراد را وادار کرده برای تامین هزینه‌های خود بیش از یک شغل داشته باشند. «کازوهیرو هاسگاوا» یک راننده تاکسی 51 ساله ژاپنی است که به مدت 18 ساعت در روز کار می‌کند. با این حال، او سه سال است که مجبور شده برای تامین مخارج سنگین زندگی، در کنار شغل اصلی 18 ساعته خود به تدوین فیلم برای شرکت‌ها نیز روی بیاورد.

هاسگاوا از شغل دوم خود ماهانه چند هزار یِن درآمد دارد. درآمد او از شغل اولش نیز سالانه بین 4.5 تا 4.8 میلیون ین (معادل 41 تا 44 هزار دلار آمریکا) است اما با این حال، این میزان درآمد به هیچ وجه کفاف اجاره‌بها و هزینه دانشگاه پسرش را نمی‌داد. او می‌گوید: "چاره دیگری ندارم جز این که دو شغل داشته باشم چون وضع درآمد ناپایدار است. هیچ استراحتی هم ندارم، فقط سعی می‌کنم به اندازه‌ای بخوابم که در رانندگی دچار مشکل نشوم."

طبق گزارش رویترز، تعداد زیادی از کارگران ژاپنی به دنبال شغل دوم هستند تا بتوانند درآمد اضافی داشته باشند چرا که درآمدها افزایش چندانی نداشته‌اند که این امر گرچه امیدها به افزایش قدرت خرید مصرف‌کنندگان را بالا می برد اما در عین حال نگرانی‌ها راجع به کار بیش از اندازه در کشوری که به این نام مشهور است را نیز افزایش می‌دهد.

در پی بحران کار در ژاپن، بسیاری از شرکت‌ها از کارگران پاره وقت استقبال می‌کنند. دولت نیز قوانینی را که کارفرمایان را از به‌کارگیری کارگران پاره وقت ممنوع می‌کرد یا محدودیت‌هایی برای آن اعمال می‌کرد، تعدیل کرده است. در نتیجه تعداد کارگرانی که امسال در ژاپن برای گذران زندگی خود مجبورند حداقل دو شغل داشته باشند به 7.44 میلیون نفر – حدود 11 درصد نیروی کار این کشور- رسیده است. این تعداد در سال 2015 حدود 5.33 میلیون نفر بود.

البته کشورهایی مانند آمریکا که بیشتر سعی دارند در اقتصادشان از کارگران موقت به جای استخدامی‌های دایم استفاده کنند از این لحاظ از ژاپن جلوتر هستند. حدودا 20 درصد نیروی کار آمریکا در سال 2017 شغل دوم داشتند.

تغییرات اخیر در نیروی کار ژاپن در راستای سیاست‌های اقتصادی «شینزو آبه» نخست‌وزیر این کشور صورت گرفته است که معتقد است باید نیروی کار را طوری تربیت کرد که با تغییرات اقتصادی سازگار باشد و از آزادی فردی بیشتری بهره ببرد. وی این امر را باعث افزایش میزان رشد اقتصادی می‌داند.

آمارها نشان می‌دهد دو شغله بودن در مجموع 7.8 تریلیون ین به اقتصاد ژاپن کمک می‌کند. اما نیمه دیگر ماجرا چیست؟

طبق تحقیقات انجام‌شده، کارگران ژاپنی برای اینکه بتوانند درآمد سال 1977 خود را داشته باشند، اکنون باید به لحاظ زمانی، حدود 11 درصد بیشتر از آن سال کار کنند. 

دو یا چند شغله کار کردن برای تامین مخارج، تلاش‌های دولت برای "اصلاح شیوه کار" را با چالش مواجه کرده است. این طرح شامل اعمال محدودیت‌هایی بر کار مفرط برای مبارزه با کاروشی (اصطلاح ژاپنی برای مرگ ناشی از کار مفرط) است.

یک وکیل دعاوی مربوط به کار می‌گوید: اینکه فردی در ماه 100 ساعت اضافه کار انجام دهد و 50 ساعت از آن در یک شرکت دیگر صورت بگیرد، خطرناک است. آن چه دولت تمایل دارد انجام دهد پر از تناقض است.

روند نوظهور کنونی، نشان از تضعیف نظام کار در ژاپن دارد که مبتنی بر "اشتغال مادام‌العمر" بود. در این نظام، کارگران در قبال تعهد به کارفرمای خود تا پایان عمر از امنیت شغلی برخوردار می‌شدند.

چنین موقعیت‌هایی امروزه به ندرت پیش می‌آیند. بسیاری از کارگرانی که شغل دوم دارند به سن بازنشستگی نزدیک می‌شوند. تقریبا نیمی از کارگران دوشغله ژاپن بالای 50 سال سن دارند. ماساکی شیزومو که در یک شرکت اینترنتی کار می‌کند چند شغل جانبی دیگر نیز دارد. او می‌گوید: من این مشاغل را نیاز دارم تا مهارت‌های جدیدی کسب کنم و توانایی‌هایم را [برای افزایش درآمد] بیشتر کنم.

یک دختر 25 ساله ژاپنی می‌گوید ماهانه 200 هزار ین از شغل تمام وقت خود به عنوان کارمند دانشگاه و 20 هزار ین هم از شغل دوم خود به عنوان نویسنده و مترجم درآمد دارد. اضافه کاری دریافت نمی‌کند و افزایش حقوق هم نداشته است. برای این که بتواند مخارجش را تامین کند پارسال یک شغل دوم گرفته است و معتقد است کار دوم نوعی احساس امنیت به وی می‌دهد.

شرکت‌های ژاپنی در گذشته انتظار داشتند که کارگران کاملا به آنها متعهد باشند اما این روند کم کم در حال تعدیل است. یک شرکت تولید پوشک در ماه آوریل به 1500 نفر از کارمندان تمام وقت خود اجازه داد شغل دوم داشته باشند. این تصمیم تا حدودی به این خاطر بود که در فضای کنونی که کمبود شغل وجود دارد کارگران و کارمندان به یادگیری دانش و مهارت‌های جدید تشویق شوند.

یکی از مدیران این شرکت ژاپنی می‌گوید: به این نتیجه رسیدیم که فواید ناشی از مشاغل جانبی بیش از خطرات احتمالی مانند کار مفرط، درز اطلاعات و فرار مغزهاست. شرکت ما باید بتواند کارگران توانمند را جذب کند. معتقدیم کارگران نیاز دارند مهارت‌هایی را یاد بگیرند که هر جا به کارشان بیاید چون در وضعیت کنونی هیچ کس از فردای کاری خود خبر ندارد.

پس از آن که شینزو آبه خواستار تحرک بیشتر در فضای کار شد، دولت تلاش کرده موانع را از سر راه شرکت‌ها بردارد تا بتوانند به کارمندان و کارگرانشان اجازه داشتن شغل دوم را بدهند. وزیر کار ژاپن در ماه ژانویه یک قانون را که مانع از آن می‌شد که فرد بدون اجازه کارفرمای خود شغل دوم داشته باشد، کنار گذاشت.

موارد اخیر مرگ ناشی از کار مفرط نیز دولت را وادار کرده به اصلاحاتی در زمینه قوانین مربوط به کار در این کشور دست بزند. اعمال محدودیت بر اضافه کار بیش از 100 ساعت در ماه از این قبیل است. 

با این حال، مدیر واحد تحقیقات یک موسسه ژاپنی می‌گوید: بسیاری از کارگران روی اضافه کاری خود حساب می‌کنند و این محدودیت‌ها درآمد آنان را کاهش می‌دهد. از این رو، تا وقتی کارگران بتوانند با گرفتن کارهای دیگر مشکل مالی خود را برطرف کنند، روند چند شغله بودن در ژاپن ادامه خواهد داشت. 

انتهای پیام/