شقاقی کارشناس اقتصادی: به دلیل رکود اقتصادی، تحمیل رکود به اقتصاد و سیاست های انقباضی در اقتصاد تورم کاهنده و مصنوعی ایجاد شده که تولید را هم ارتقا پیدا نمی دهد.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ وحید شقاقی کارشناس اقتصادی دیگر مهمان برنامه گفت: زمانی نقدینگی در اقتصاد مثبت است که به جذب مولد اقتصاد بیانجامد. سطح  نسبت نقدینگی به تولید سال 91، 63 درصد بوده که تا در سال 96 به 103 درصد رسیده است. میانگین رشد نقدینگی از سال 91 تا 96 به 27  و 71 صدم درصد رسیده است اما میانگین رشد تولید ناخالص داخلی 15 و 4 دهم درصد بوده است که این نشان می دهد نقدینگی وارد بخش تولید و مولد اقتصاد نشده است.

 رکود اقتصادی موجب تورم مصنوعی شده است
او افزود: به خاطر نرخ سود بالای سپرده ها تولیدکنندگان از کسب و کار دست کشیده و به سمت سپرده گذاری رفتند. رکود در بخش واقعی اقتصاد، حرکت یک طرفه از سمت بخش واقعی به بخش مالی در سالهای اخیر نشان می دهد که نسبت نقدینگی به تولید به بالای صد درصد برسد.
 
شقاقی افزود: ترازنامه نظام بانکی زمانی سالم می شود که منابع منجمد از بانک ها خارج شود. اگر در پایان سال نقدینگی به دو هزار هزار میلیارد تومان برسد شبه پول افزایش می شود. در سال 91، 75 درصد نقدینگی ما شبه پول بوده درحالیکه اکنون 88 درصد نقدینگی شبه پول است. در طی سال های اخیر چون نرخ سود سپرده بالا بوده مردم گرایش بیشتری به سپرده گذاری پیدا کردند به این دلیل بخش عمده نقدینگی ما شبه پول است. براوردها نشان می دهد امسال نظام بانکی بیش از 50 هزار میلیارد تومان سود سپرده بدهد.
 
او گفت: امسال شکاف تبدیل 75 درصد به 88 درصد از پول به شبه پول به پول حدود 50 هزار میلیارد تومان است این به این دلیل است که نتوانستیم فضای کسب و کار را بهتر کنیم. ما انباشت نقدینگی در اقتصاد داریم که از بخش واقعی اقتصاد که تولید است به بانک ها اضافه شده است.
به دلیل رکود اقتصادی و تورم مصنوعی که در اقتصاد ایجاد کردیم و از راه تحمیل رکود به اقتصاد و سیاست های انقباضی در اقتصاد تورم کاهنده و مصونعی ایجاد می شود پس تولید هم ارتقا پیدا نمی کند.
 
شقاقی در ادامه گفت: بخش واقعی اقتصاد وقتی در رکود قرار می گیرد به نوسانات ارزی و سوداگری می رسد چون ساختارهای اقتصاد تنظیم نشده است. مردم وقتی سپرده گذاری در بانک ها کردند و سودهای بالا به سپرده ها تعلق گرفت این سودها در بانک ها انباشته شد. اقتصاد دانان معتقدند که نقدینگی باید به سمت تولید هدایت شود. هیچ بنگاه اقتصادی در دنیا با نرخ سود بالای تسهیلات امکان ایستادگی ندارد. اگر تورم در جامعه کاهش پیدا کرد در کنار آن می بایست سود تسهیلات نیز کاهش پیدا کند.

وی درباره راه های مهار نقدینگی گفت: برای مهار نقدینگی دو بازار داریم؛ بخش مولد و غیر مولد اقتصاد. این ساختار موجب می شود نقدینگی به سمت غیر مولد اقتصاد در جریان باشد. اولین کار برای مهار نقدینگی این است که ما باید بخش غیر مولد را مهار کنیم. مالیات تنها ابزار مهار نقدینگی در هر جامعه ای است. باید مشکلات بخش تولید را نیز مرتفع کنیم. اگر فضای کسب و کار اقتصاد بهبود می یافت و بخش غیر مولد اقتصاد مهار می شد و در عوض بخش مولد اقتصاد را تقویت می کردیم می توانستیم نقدینگی را مهار کنیم.

 
به دلیل سیاست گذاری های نادرست ما همیشه روی بد تولید را دیده ایم. اگر می خواهیم واقعا بخش نقدینگی را مهار کنیم باید سوداگری را نیز مهار کنیم. بازار خودرو، مسکن، طلا و ارز با سود آوری بالا از جمله بازارهای سوداگری است.
 
اگر دولت به سمت کنترل بازار آشفته ارزی است تنها ابزار مالیات است. دولت باید با مالیات بندی های درست جلوی سوداگری را بگیرد. مالیات بر مجموع درآمد، سرمایه و عایدی ما سوداگری را مهار می کند. مالیات درامد کشور را بالا می برد، سوداگری را مهار می کند.
کامران ندری کارشناس پولی و بانکی درباره دلایل افزایش نقدینگی گفت: نقدینگی که به مجموع اسکناس مسکوک در گردش و سپرده های دیداری و سرمایه گذاری بلند مدت اطلاق می شود در واقع بدهی نظام بانکی به مردم است.
 
در مقابل ایجاد بدهی به مردم بانک ها دارایی هایی را نگهداری می کند که با ارائه تسهیلات و خرید دارایی بانک ها می توانند دارایی ایجاد کنند یا خلق پول کنند. تا زمانی که بین دارایی ها توازن وجود داشته باشد مشکلی پیش نمی اید. اگر بانک بتواند دارایی را بفروشد یا وام ها بازپرداخت شود، نیز مشکلی به وجود نمی آید اما زمانی مشکل ایحاد می شود که مردم سپرده ها را مطالبه کنند و بانک دارایی هایی قابل تبدیل به وجه نقد در اختیار نداشته باشد.
 
 رکود اقتصادی موجب تورم مصنوعی شده است
 
او افزود: اگر دارایی ها در بازار قابل فروش نباشد بانک ها با کسری مواجه می شوند که مجبور می شوند کسری را یا با استقراض از بانک های دیگر یا از راههای دیگر مثل جذب سپرده ها با سود بالاتر این کسری را جبران کنند. زمانی هم بانک ها از منابع بانک مرکزی کمک می گیرند که اینها به نقدینگی زیاد منجر می شود و وخامت اوضاع اقتصادی را بدتر می کند.

مطالبات غیر جاری بانک ها و دارایی های غیر قابل تبدیل و منجمد نیز مشکلاتی برای بانک ها ایجاد می کند. این ها همه نتیجه سوء مدیریت بانکها و نظارت ضعیف بانک مرکزی است. ما الان در این وضعیت گیر کرده ایم و برای اینکه جلوی رشد نقدینگی را بگیریم باید راهکارهایی برای اصلاح  ترازنامه بانک ها داشته باشیم. 

او درباره موانعی که موجب شده نقدینگی به سمت تولید نرود افزود: درقالب بدهی هایی که سیستم بانکی ایجاد می کند دارایی هایی هم برای خود ایجاد می کند ازجمله این دارایی ها تسهیلاتی است که به بخش تولید می دهد. نقدینگی به سمت تولید رفته اما مشکل اینجاست که کسانی که تسهیلات را گرفته اند به بانک برنگردانده اند. تولید کننده یا تولید کرده اما توانایی بازپرداخت تسهیلات را نداشته یا اینکه به تعهدات خود عمل نکرده اند که بانک باید با به اجرا گذاشتن وثیقه ها برخورد لازم را انجام دهد. 

ندری افزود: بانک مرکزی برای تناسب دارایی ها و بدهی بانک ها باید توازن ایجاد کند. وقتی نظارت ها کم باشد ماحصل کار به افزایش نقدینگی و دارایی های موهومی می انجامد. دارایی های موهومی برای بانک ها درآمد ایجاد نمی کند. 

اکنون نزدیک به 85 درصد نقدینگی را شبه پول تشکیل می دهد. مسئله مهم و حائز اهمیت این است که سرعت گردش پول ما برابر یک شده که این اگر بخواهد در اقتصاد گردش پیداکند به دلیل نداشتن تناسب نقدینگی و تولید به افزایش قیمت ها منجر می شود. اگر به هر دلیلی سرعت گردش پول افزایش یابد، آثار تورمی زیادی در جامعه ایجاد خواهد کرد. 


او در ادامه درباره راهکارهای کنترل نقدینگی گفت: در سالهای گذشته هم رشد نقدینگی داشته ایم اما بحران فعلی را در سالهای قبل نداشته ایم. ما اکنون باید نگران تبدیل شبه پول به پول باشیم. انتظار تورمی در اقتصاد ما اوج گرفته است. وقتی نرخ ارز تثبیت می شود انتظار تورمی ایجاد می کند و پیش بینی مردم از اوج تورم به سمت خروج سرمایه از بانک ها گرفته اند. بانک مرکزی باید انتظار تورمی را کنترل کند تا جلوی سرعت گردش پول گرفته شود.

 
کارشناس پولی و بانکی در ادامه گفت: بسته ارزی اولیه که در فروردین اعلام شد به انتظار تورمی دامن زد بنابراین حتی با یک بسته ارزی می توان به ایجاد تورم بالا دامن زد. بسته های سیاستی دولت و تدابیر اتخاذ شده دولت در کوتاه مدت باید به  نحوی باشد که تورم را کنترل کند.
 
اخذ مالیات بر افزایش دارایی ها را نمی توان در کوتاه مدت ایجاد کرد. همچنین سر و سامان دادن به وضعیت بانک ها نیز می تواند در کاهش تورم کمک کند. 

منبع: پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر

انتهای پیام/

مهار نقدینگی

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.