به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛خبر دستیابی سپاه پاسداران به موشک کروز با برد ۱۵۰۰ کیلومتر قابل نصب بر روی هواپیما، آنچنان مهم بود که به سرعت با واکنش‌های مختلفی در رسانه‌های داخلی و خارجی و البته با طرح مباحث مختلف در فضای مجازی روبرو شد و برخی نیز در دستیابی ایران به این توانایی را تشکیک کردند.

به همین دلیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نظر به اهمیت این خبر و نقش این دستاورد در ارتقای توانمندی‌های دفاعی کشور برای مقابله با تهدیدات دشمن و همچنین پاسخ به برخی اظهارنظر‌های غیرکارشناسی از سوی اشخاص ناآشنا به فناوری‌های نظامی در فضای مجازی که منجر به سوالاتی در افکار عمومی شد، مصاحبه‌ای را با یکی از متخصصان و مدیران پروژه‌های موشکی نیروی هوا فضای سپاه منتشر و در آن جزئیات جدیدی از این دستاورد نوین را اعلام کرد.

بیشتر بخوانید:پیشرفته‌ترین ناو ارتش سعودی هم به «تیر غیب» گرفتار شد/ موشکى برای غلبه بر غول پنهانکار فرانسوی با انواع رادار‌های مدرن پدافندی+تصاویر 

این کارشناس هوافضای سپاه بکارگیری موشک‌های کروز زمین پایه، هواپایه و دریاپایه در برد‌های مختلف را در ارتش‌های جهان دارای پیشینه و سابقه‌ای طولانی توصیف و تصریح کرد: «ـاین موشک‌ها از زمین و دریا به وسیله بوستر و پیشران اولیه پرتاپ شده و با روشن شدن موتور‌های مرحله دوم که معمولاً از نوع جت است، مسیر خود را ادامه می‌دهند و در نوع هواپایه نیز هواپیما نقش پیشران اولیه را ایفا می‌کند.»

وی با بیان اینکه ساخت و تولید موشک‌های کروز دریایی و زمین به زمین در ایران سابقه چندین ساله دارد، اظهار داشت: «نیروی هوافضای سپاه به همت متخصصان جهادگر داخلی و با استفاده از زیرساخت موشک‌های کروز زمین پایه، به طراحی و ساخت موشک کروز با برد ۱۵۰۰ کیلومتر اقدام کرده است.»

این کارشناس هوافضای سپاه هدف عملیاتی موشک‌های کروز هوا پایه را انهدام اهداف از پیش تعیین شده در فواصل تا ۱۵۰۰ کیلومتر عنوان و خاطرنشان کرد: «ناوبری این موشک با استفاده از Ins، Gps، Glonass، Terom و Dsmac است.»

برای اولین بار بود که مقامات عالی نظامی کشورمان اعلام می‌کردند، موشک کروز هواپایه برد بلند در اختیار دارد، آن هم با برد ۱۵۰۰ کیلومتر. البته تا پیش از این صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران، دستاورد‌های خوبی در حوزه موشک‌های کروز هوا به زمین که قابل نصب روی انواع جنگنده‌ها و بالگرد‌های نیرو‌های مسلح داشت، به‌دست آمده بود که با دستیابی سپاه به موشکی کروز با برد ۱۵۰۰ کیلومتر، عملاً برد موشک‌های کروز به بیش از دو برابر ارتقا پیدا کرده است.

سابقه حمل موشک‌های کروز هواپایه در کشورمان به تسلیح جنگنده‌های F-۴ فانتوم نیروی هوایی ارتش به موشک‌های ضدکشتی باز می‌گردد که به عنوان دست بلند نهاجا در آب‌های دوردست و با قابلیت عملیات‌های موثر در نظر گرفته می‌شود، اما موشک‌های کروز تولیدی کشورمان تنها محدود به نسخه‌های ضدکشتی نیست، چرا که در بازه‌های زمانی گوناگون نمونه‌هایی جهت اجرای عملیات علیه اهداف زمینی نیز معرفی شده است که نمونه بارز و واضح آن کروز «یاعلی» جهت تولید کروز برد بلند با قابلیت پرتاب از سکو‌های زمینی و هواپیما‌های شکاری است که بنابر مشخصات رسمی منتشر شده بردی به اندازه ۷۰۰ کیلومتر دارد.

برای مشخص شدن میزان ارتقای توان دفاعی کشور در زمینه موشک‌های کروز هواپایه به بررسی جزئیات ۶ کروزی که در گذشته وارد چرخه نظامی کشور شدند، می‌پردازیم:

۱- کروز ۷۰۰ کیلومتری «یاعلی»

از مختصات موشک کروز «یاعلی» نسبت به دیگر کروز‌های دریایی ایران اطلاعات کمتری ارائه شده است. این موشک که در جریان بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه هوا فضای سپاه پاسداران برای نخستین بار به نمایش درآمد و قابلیت‌های لازم را در انهدام اهداف دریایی دوربرد دارد.

کروز یاعلی با برد ۷۰۰ کیلومتری در صورت نبرد احتمالی ایران و ایالات متحده در خلیج فارس، خطر بزرگی برای ناوگان جنگی آمریکا محسوب می‌شود و مسلما یکی از کارآمدترین سیستم‌های جنگی ما به حساب می‌آیند.
‌
می‌توان مهمترین چالش موشک کروز یاعلی را می‌توان ساخت سامانه‌های هدایت میانی و نهایی برای طی مسیر طولانی تا هدف و تأمین دقت بالا در اصابت به هدف دانست؛ فناوری که لازمه موشک کروز دوربرد مشکات (در صورت تایید چنین پروژهایی) نیز بوده و بنا بر این نمونه‌های بومی از آن باید توسعه یافته باشد.

۲- کروز دریایی «قادر» منهدم کننده شناور‌های متخاصم در شعاع ۲۰۰ کیلومتری

کروز دریایی «قادر» که برای نخستین بار در رژه ۳۱ شهریور سال ۱۳۹۰ به نمایش درآمد، در واقع در کلاس خانواده موشک‌های نور قرار دارد و به لحاظ شکل ظاهری تنها طولی کشیده‌تر از موشک دریایی نور دارد؛ که علت آن مخزن بزرگ سوخت و برد بیشتر این موشک (۲۰۰ کیلومتر) در قیاس با برادر کوچک خود است.

بالوره‌های مشابه و یک اندازه و قطر یکسان این دو موشک و کلاهک یکسان تخم مرغی شکل محفظه رادار همگی این شائبه را تداعی می‌کند که نور و قادر هر دو از سامانه‌های مشابه بهره می‌برند و به احتمال زیاد قادر نیز از یک بوستر کمکی پرتاب اولیه مشابه نور بهره می‌برد. طول بلندتر قادر نشان می‌دهد که این موشک بنا به مأموریت با برد بیشتر که بالغ بر ۲۰۰ کیلومتر است می‌بایست به محفظه سوخت بزرگتری مجهز باشد و اگر این فرض را بپذیریم که سرعت سیر موشک قادر نیز مانند موشک نور باشد، احتمالاً باید از موتوری قوی‌تر از نور بهره ببرد؛ چون می‌بایست از پس بار اضافه وزن و جرم بزرگتر و انرژی پسای بیشتر (به علت طول بزرگترش)، برآید.

موشک قادر دارای یک خلبان خودکار دیجیتال است (DAP- digital auto pilot) است؛ که مسیر پروازی آن را تا هدف تنظیم و برخورد آن را به هدف تضمین میکند.

کروز هواپایه قادر منصوب بر بالگرد میل ۱۷۱ سپاه

موشک قادر نیز مانند برادر کوچک خود از لحاظ جثه، قابلیت گریز از سیگنال‌های پارازیت و سامانه‌های جنگ الکترونیک را دارد. به گفته منابع نظامی این موشک قابل توسعه برای حمل بر روی هواگرد‌هایی مانند بالگرد‌های MI ۱۷۱ (میل ۱۷۱) روسی به صورت هواپایه نیز هست که در این صورت می‌توان بردی بیشتر برای این موشک متصور شد.

کروز دریایی قادر منصوب بر اف ۴

موشک کروز قادر به دست متخصصان توانمند نهاجا بر روی جنگنده‌های اف ۴ نصب شده و بدینوسیله قادرند با سیستم هدایت راداری، چون سکوی پرتاب آتش متحرک، اهداف مورد نظر را با دقت و سرعت بیشتری مورد هدف قرار دهند.

قطر این موشک ۳۶ سانتیمتر و طول آن در قیاس تصویری با موشک نور ۷۴۰ سانتیمتر تخمین زده می‌شود و سیستم هدایت آن مبتنی بر رادار داخلی فعال و همچنین سرعت و ارتفاع پروازی آن ۰.۹ ماخ و ۲۰ متر از سطح دریاست.

۳- کروز دریایی «نصر»؛ قاتل شناور‌های فوق سنگین دشمن

موشک نصر قادر است شناور‌های سه هزار تنی را منهدم کند. این موشک در کلاس موشک‌های کوتاه برد است که قابلیت شلیک از ساحل و انواع شناور‌ها و بالگرد‌ها را دارد.

موشک هوشمند و کروز نصر با قرار گرفتن در لایه‌های دفاع ساحلی مکمل خوبی برای پدافند ساحلی در کنار سامانه‌های توپخانه‌ای است که قابلیت انهدام شناور‌های نفوذکننده به آب‌های ساحلی جمهوری اسلامی را دارا است.

تولید انبوه این موشک و تحویل آن به نیروی دریایی سپاه و ارتش، توان دفاع دریایی نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران را به نحو چشمگیری افزایش داده است.این کروز ضدکشتی با سرعتی معادل ۲۷۰ تا ۳۰۰ متر بر ثانیه به سمت هدف خود در ارتفاع پایین حرکت می‌کند.

طول باله بزرگ این موشک کروز که در میانه طول موشک و روی مرکز جرم موشک واقع شده، ۰.۹ متر است و موجب می‌شود موشک تعادل دینامیکی خود را زمان حرکت به خوبی حفظ کند؛ همچنین سبب افزایش پایداری نصر پیش از برخورد به هدف می‌شود.

نصر هواپایه منصوب بر جنگنده اف ۴

کروز نصر دارای وزنی معادل ۳۵۰ کیلوگرم است و این وزن در طول ۳.۵ متری و قطر حدود ۳۰ سانتیمتری موشک است. در واقع نصر نه تنها با کمک سامانه‌های پرتاب ساحلی قادر به هدف قرار دادن اهداف است، بلکه با قابلیت پرتاب از روی جنگنده و بالگرد‌ها (در مدل هواپایه) قدرت مقابله با شناور‌های متخاصم را افزایش میدهد.

کلاهک جنگی این موشک با وزن ۱۵۰ کیلوگرم توانست در آزمایشی که در خلال رزمایش بزرگی در کشور انجام شد، یک شناور ۳۰۰۰ تنی را غرق کند.

قدرت انفجاری و تخریبی بالای نصر به علت نفوذ بالای این کروز در شناور‌های زرهی است که علت آن احتمالاً وجود حسگر‌های سختی سنجی است که در سر جلوی کلاهک جنگی نصر است.

اما همانطور که مطرح شد، مزیت ممتاز نصر قابلیت عبور از کشتی‌های با زره نیمه سنگین است؛ در واقع کروز نصر پس از عبور از زره شناور منفجر می‌شود و شناور متخاصم را منهدم می‌کند.

۴- کروز دریایی «ظفر» با قابلیت رادار گریزی و پنهان کاری

ظفر نمونه‌ای از موشک‌های کروز کوتاه برد ضدکشتی جمهوری اسلامی ایران است که در مدت کوتاهی پس از پرتاب، ارتفاع پروازی خود را کاهش می‌دهد؛ تا از دید رادار‌های دشمن پنهان بماند. از دیگر قابلیت‌های موشک ضدکشتی ظفر می‌توان به ابعاد کوچک آن و رعایت اصول طراحی در دو حوزه آیرودینامیکی و مقطع راداری اشاره کرد.

ظفر دارای سطح مقطع راداری بسیار کم و سرعتی زیر سرعت صوت است؛ که این دو خاصیت موجب ارتقای سطح پنهانکاری این کروز ضدکشتی شده است.

در طراحی این موشک کروز از بالک‌های پهن میانی استفاده شده است که این قابلیت را به موشک می‌دهد تا تغییر مسیر خود را با سرعت بیشتری انجام دهد. ابعاد ظفر به نسبت برد و قدرت تخریب بالای آن بسیار کم است و از این رو قابلیت نصب و شلیک از روی شناور‌های کوچک را دارد.

در واقع بال‌های بزرگ میان این کروز ضدکشتی تامین کننده نیروی اصلی جهت پرواز در هواست و همچنین بالک‌هایی که در عقب موشک قرار گرفته اند به منظور متعادل نگهداشتن موشک، تامین پایداری و انطباق محور موشک با زاویه حرکت در مسیر پرواز است.

۵- موشک ضد کشتی و کروز «نور»

موشک ضد کشتی و کروز نور از اولین نمونه‌های موشک‌های کروز ساخت کشورمان بود که در سال‌های دهه ۱۳۷۰ به خدمت نیرو‌های مسلح کشورمان در آمد. موشک نور با طول ۶٫۳۸ متر که ۱٫۲۴ متر آن مربوط به موتور راکتی اولیه است، ۷۱۵ کیلوگرم جرم داشته که ۱۷۵ کیلوگرم آن مربوط به سرجنگی نفوذگر نیمه زرهی موجود در آن است. برد این موشک ۱۲۰ کیلومتر بوده و می‌تواند با سرعت نزدیک به ۰٫۹ ماخ پرواز کند.

علاوه بر ناوچه‌ها و ناو‌های نیرو‌های مسلح، هواناو‌های BH-۷، بالگرد‌های میل-۱۷/۱۷۱ و هواپیما‌های جنگنده مانند اف-۴ فانتوم از جمله تجهیزات نیرو‌های دریایی سپاه و ارتش و نیروی هوایی ارتش هستند که این موشک را به کار می‌برند. در فواصل نزدیک هدف، موشک ارتفاع خود را به چند متری سطح آب می‌رساند تا کار شناسایی و درگیری دشمن با آن سخت شده و موشک به بخشی از هدف که نزدیک آب است اصابت کند که سبب ایجاد بیشترین آسیب در هدف شده و احتمال غرق شدن آن را افزایش می‌دهد.

با توجه به اینکه استفاده از موشک‌های کروز دریایی در جنگنده‌ها و بالگرد‌های رزمی از جمله تکنیک‌هایی است که برای مقابله با تهدیدات دریایی دشمن، همواره مد نظر فرماندهان و متخصصان صنعت دفاعی کشورمان بوده، پروژه «قائم» توسط نیرو‌های مسلح کشورمان به اجرا درآمد که منجر به تجهیز جنگنده‌های ارتش به موشک‌های ۱۲۰ کیلومتری هوا به سطح «نور» شد.

۶- موشک «کوثر»

موشک کوثر یک موشک کروز ضد کشتی سبک برد کوتاه با سطح مقطع راداری (RADAR CROSS SECTION- RCS) پایین است؛ که می‌تواند با کشتی‌ها و ناوچه‌های کلاس سبک درگیر شده و آن‌ها را نابود سازد.

موشک کوثر از یک موتور سوخت جامد تک مرحله‌ای بهره می‌برد که سرعت این موشک را به ۰.۸ ماخ، (حدود ۹۸۰ کیلومتر بر ساعت) می‌رساند. برد این موشک ۲۰ کیلومتر و وزن کلی آن ۱۰۰ کیلوگرم عنوان شده است که حدود ۳۰ کیلوگرم آن به سرجنگی آن اختصاص دارد. طول این موشک ۲.۶ متر است و از موتور یک بوستر سوخت جامد با سوخت ذخیره استفاده می‌کند.

این موشک برای هدایت و کنترل به یک سامانه هدایت رادار فعال و در نوع کاملاً رادارگریز آن، به یک تلویزیون دید روبه رو مجهز است که با اتکا به آن هدف خود را دنبال کرده و مورد اصابت قرار می‌دهد.

نوع هدایت رادار داخلی آن به علت سطح مقطع راداری کم و سامانه ضد اخلالگر الکترونیک خود قابل انحراف و فریب توسط سامانه الکترونیک ضد موشک نیست و در مقابل اهداف مجازی مانند تراشه‌های چف- فلیر نیز قدرت تشخیص هدف اصلی از غیر اصلی را دارد و با قابلیت قفل کردن روی هدف به راحتی به طرف آن حرکت و آن را منهدم میسازد.

این موشک به علت وزن سبک و اندازه کوچک قابلیت حمل و پرتاب از سکو‌های متحرک ساحل به دریا یا ناوچه‌های کوچک و سیلو‌های زیردریایی، یا حتی به شکل هواپایه آن، از بالگرد‌های دریایی یا هواپیما‌های جنگنده مختلف را دارد.

کوثر ۳ مدل پیشرفته این موشک است که ۱۲۰ کیلوگرم وزن و بیش از ۳۰ کیلومتر برد دارد و با نصب روی قایق‌های تندرو ازجمله ذوالفقار (IPS-۱۸) و سایر شناور‌های تندرو نقش مهمی در افزایش توان تهاجمی آن‌ها ایفا می‌کند.

سامانه‌های موشکی ضد کشتی و کروز ایرانی هر یک برای طیفی از اهداف و برد‌های مختلف توسعه یافته اند؛ که در مجموع آرایه‌ای همگون از سلاح‌هایی دقیق، کارآمد و با احتمال اصابت بالا را برای دفاع همه جانبه از سواحل طولانی کشورمان در جنوب و شمال در برابر انواع شناور‌های کوچک و بزرگ دشمن به وجود آورده اند.

همانطور که مشاهده می‌شود، با بررسی جزئیات موشک‌های کروز هواپایه در بالا می‌توان دریافت، دستاورد پیشین ایران در این حوزه ۷۰۰ کیلومتر برد داشت، اما اکنون با دستیابی سپاه به موشک کروز هواپایه با برد ۱۵۰۰ کیلومتر، جمهوری اسلامی ایران وارد عرصه طراحی و تولید سلاح‌های دوربرد هوا به زمین شده است که برد موشک جدید سپاه بیش از دو برابر برد موشک‌های کروز هواپایه قبلی است. این پیشرفت‌های کشورمان در حالی صورت گرفته است که در حوزه نظامی تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داشته ایم و ایران اسلامی با اتکا به دانش متخصصان داخلی توانست به این علوم پیشرفته و نوین دست بیابد.

منبع:مهر

انتهای پیام/

پیشرفت در اوج تحریم‌ها علیه صنایع نظامی کشور