به گزارش خبرنگار حوزه دنیای ارتباطات گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در گذشته‌ای نه چندان دور، دورهمی‌های ساده و بی‌تکلف و بگو بخندهای اعضای خانواده و فامیل با یکدیگر، جزو برنامه همه خانواده‌ها بود.

نه خبری از افسردگی بود و نه کسی پیدا می‌شد که از شدت تنهایی و بی‌همدمی به نگهداری حیوانات و آدم‌های غریبه و ناشناس یک دنیای غیرواقعی پناه ببرد. جمع شدن اعضای خانواده دور یکدیگر به بهانه‌های مختلف انجام می‌شد و صرف کمترین هزینه‌ها خاطرات خوشی را برای همه ماندگار می‌کرد.

صدای خنده کودکان و شادی و نشاط بزرگترهای خانواده در خانه‌ها می‌پیچید و کسی دغدغه‎ خاموش شدن تلفن همراه و به دنبال شارژر گشتن و دل نگرانی‌هایی از این دست در زندگی نداشت و در مجموع، صفا و صمصمیتی خاص و مطلوب میان اهل یک خانه حاکم بود.

پیشرفت و توسعه تکنولوژی با دستاوردهای خوبی که در جهت تسهیل زندگی بشر به همراه داشته، پیامدها و مشکلات متعددی را نیز رقم زده و کمتر کسی در جوامع امروزی پیدا می‌شود که از عواقب این پیشرفت در دنیای کنونی در امان مانده باشد.

امروزه واتساپ، توئیتر، اینستاگرام، تلگرام و سایر شبکه‎های اجتماعی و همراهانی از جنس کاربران فضای مجازی، نقش همراهان اصلی افراد در زندگی را بازی می‌کنند و لایک و تأیید آن‌ها نقش مهمی در شاد بودن مقطعی افراد ایفا می‌کند.

پست‌ها و پیام‌هایی که دریافت لایک و کامنت در ازای انتشار آن‌ها این روزها جای روابط مستقیم و رو در روی محبت‌آمیز افراد را گرفته و سر زدن مستمر برای مشاهده نظرات سایر کاربران فضای مجازی که وقت قابل توجهی نیاز دارد و در نهایت به فراموش کردن کسانی منجر می‌شود که در انتظار یک تماس کوتاه از فرزندان خود هستند.

گردش‌های اینترنتی «خانواده» را بیش از سایر نهادها متضرر کرده است

کاهش روابط عاطفی انسان‌ها در جوامع مختلف نتیجه حضور مستمر و خارج از چارچوب‌های فرهنگی حاکم در جامعه در شبکه‌های اجتماعی بوده و خانوداه را بیشتر از هر نهاد دیگری متضرر کرده است.

امان‌الله قرائی مقدم، جامعه شناس در تشریح معایب حضور مستمر افراد در شبکه‌های اجتماعی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: پیش‌بینی جامعه‌شناسان برتر دنیا در سال‌های اخیر مبنی بر شکل‌گیری دهکده جهانی و گسترش دامنه ارتباط افراد در دنیای مجازی محقق شده و متاسفانه در کنار دستاوردهای خوب و مثبتی که به همراه داشته، عواقب قابل توجهی نیز به بار آورده است.

وی کاهش روابط عاطفی انسان‌ها در جوامع مختلف را نتیجه حضور مستمر و خارج از چارچوب‌ فرهنگ حاکم در هر جامعه‌ای در شبکه‌های اجتماعی فعلی برشمرد و گفت: فضای مجازی در حال حاضر همه جوانب زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده و می‌تواند روابط افراد با یکدیگر را تقویت کرده و یا به دوری یا تضعیف روابط عاطفی حاکم میان آن‌ها  منجر شود.

این جامعه شناس تاکید کرد: ضرب المثل « چاردیواری اختیاری » که در روزگاری نه چندان دور برای همه افراد از اهمیت خاصی برخوردار بود، با آب‌وتاب فراوان به زبان آورده می‌شد، این روزها جایی در میان اغلب اشخاص ندارد و چه بسا افراد بی‌شماری که کوچکترین و جزئی‌ترین اتفاقات و مسائل شخصی خود را با دیگرانی که کوچکترین شناختی نسبت به آن‎ها ندارند، به اشتراک می‌گذارند.

قرائی مقدم اضافه کرد: عوارض و عواقب حضور در فضای مجازی، خانواده را بیش از هر نهادی متضرر کرده  و در حال حاضر اغلب افراد وقت و فرصتی را که باید به هم‌کلامی و همدلی با نزدیکان خود اختصاص بدهند، بیشتر برای  حضور و فعالیت در صفحه شخصی‌شان در شبکه‌های اجتماعی صرف می‎کنند و این مسئله منجر به دوری و فاصله گرفتن افراد و اعضای خانواده از یکدیگر و ابتلاء آن‌ها به افسردگی شده است.

وی تصریح کرد: معضل حضور مستمر افراد مشهور و فعالیت بی‌پرده آن‌ها، که به عبارتی الگوی افراد و به ویژه جوانان هستند نیز عامل دیگری است که در کاهش روابط کلامی موثر اعضای خانواده با یکدیگر تاثیرگذار بوده و اینگونه است که میانگین زمان روابط کلامی اعضای خانواده به کمتر از 15 دقیقه در طول روز کاهش پیدا کرده است.

این جامعه شناس تأکید کرد: اگرچه افراد در زندگی امروز به ظاهر در کنار یکدیگر حضور دارند و مثلاً زیر یک سقف زندگی می‌کنند اما همچون موزائیک‌های بی‌جانی هستند که به اجبار در کنار هم چیده شده‌اند و حس و حالی برای درک شرایط همدیگر ندارند و این مسئله ناشی از عدم مدیریت آن‌ها در استفاده از پیشرفت دنیای فعلی است.

عصر، عصر ارتباطات است و حضور افراد در فضای مجازی، مسئله‌ای غیرقابل انکار بوده و تنها باید به صورت فردی از طرف هر شخص مدیریت شود تا  اولویت‌های زندگی در دنیای واقعی همچون « خانواده »  قربانی پیشرفت سریع دنیای نوین نشوند.

دورهمی خانوادگی، قربانی گسترش روابط افراد در فضای مجازی

کم نیستند افرادی که مدیریت صفحه شخصی در فضای مجازی و ثبت گزارشی بی هیچ کم و کاستی از همه اتفاقات زندگی روزمره، به تنها دغدغه آن‌ها تبدیل شده و از مسئله از دست رفتن زمانی که می‌توانند به نحوی مفید و تاثیرگذار در کنار اعضای خانواده خود و دیگر عزیزانشان باشند، غافل شده‌اند.

کودکان و  سالمندان را می‌توان از عمده‌ترین افرادی برشمرد که حضور مستمر والدین و فرزندان آن‌ها در فضای مجازی و اختصاص کمترین زمان ممکن برای شنیدن حرف‌ها و درد و دل‌هایشان، نقش مهم و قابل تأملی در افزایش افسردگی و انزوای این دو گروه دارند.

بسیاری از پدران و مادران امروزی با وجود تلاش بی وقفه برای تأمین آسایش و رفاه فرزندان خود، وقتی برای در کنار بودن آن‌ها ندارند و این معضل در نهایت به آسیب دیدن کودکان و نوجوانان منجر خواهد شد.

تنها با یک برنامه‌ریزی ساده می‌توان هم از فواید پیشرفت و توسعه فضای مجازی عقب نماند و هم در حفظ و بهبود روابط عاطفی میان خود و عزیزانمان بیش از پیش موثر باشیم. یک تماس تلفنی کوتاه و شنیدن حرف کسانی که ماه‌هاست به دلیل نداشتن وقت و دور بودن مسافت از حال آن‎ها بی خبریم، بدون تردید نور امید به زندگی را در قلب این افراد می‌تاباند؛ تنها به شرطی که در پست‌ها و پیام‌های فضای مجازی غرق نشویم.

گزارش از فرزانه فراهانی

انتهای پیام/