به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ کاراکترهایی مانند بتمن، بنتن، کیتی، السا، باب اسفنجی، مرد عنکبوتی، مینیونها و... امروزه در مدارس ما جولان می دهند. از آن سوی دنیا و از فرهنگی دیگر آمده اند تا روی دفترچه های مشق و جامدادی ها تا کوله پشتی ها و... جا خوش کنند و هر روز با دنیای کودکان و نوجوانان ما همراه شوند.

ابعاد واکاوی اینکه از کجا این کاراکترها چنین گسترده به دنیای کودکان و نوجوانان ما راه پیدا کرد و از دنیای اسباب بازی ها و انیمیشن ها تا نهایتا فضای تعلیم و تربیت را تسخیر کرد، را باید در ضعف صنف تولیدکنندگان نوشت افزار داخلی، عدم فرهنگسازی مناسب دستگاه های ذی ربط از جمله آموزش و پرورش و صدا و سیما برای کنترل و تغییر ذائقه مخاطب، عدم هم افزایی هنرمندان حوزه کودک و نوجوان و تولید کنندگان نوشت افزار برای رقابت در این عرصه و ساخت کاراکترهای ایرانی- اسلامی، نبود یک نگاه اقتصادی کلان در حوزه تولیدات کودک و نوجوان، گسترش فضای ارتباطات جمعی و... جستجو کرد.

وقتی سال ۹۷ از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال «حمایت از کالای ایرانی» مطرح شد. در همان روزهای آغاز سال در گزارشی درباره تحقق این شعار در آموزش و پرورش نوشتیم وزارتخانه آموزش و پرورش با توجه به گستره ذی نفعان سه گانه دانش آموزان - خانواده – فرهنگیان، مخاطب وسیعی برای این شعار است و علاوه بر اینکه می تواند برای فرهنگسازی روی شعار سال گام های اساسی بردارد، با داشتن مخاطب ۱۳ میلیونی که از لوازم التحریر استفاده می کنند، می تواند با اتخاذ تصمیم های درست عامل رشد و توسعه نوشت افزار ایرانی باشد.

یکی از مهمترین محورها همین بحث نوشت افزارها بود که چه راهکار عملیاتی در این وزارتخانه برای تحقق شعار سال اندیشیده می شود چرا که اهمیت روح حاکم بر این شعار که هم توسعه اقتصاد داخلی کشور و هم تاثیرات فرهنگی چنین رویکردی را در نظر دارد، در همین حوزه نوشت افزار به درستی خود را نشان می دهد.

بحث دیگر فرهنگسازی در زمینه استفاده از کالای ایرانی به طور عام در آموزش و پرورش است که هم در کتب درسی جایگاهشان لاغر است و هم از طریق گفتگو و تعامل با بدنه دانش آموزان و اولیا در محیط مدرسه کمتر سراغ آن رفته ایم.

نکته دیگر هم توجه این وزارتخانه در تجهیز مدارس و ادارات با استفاده از اقلام ایرانی بوده و هست.

هنوز سهم نوشت افزار با کاراکترهای ایرانی-اسلامی در مدارس لاغر است

یکی از ملزومات مصرفی که بیش از هر کالایی در مدارس کشور مصرف دارد، نوشت افزارها هستند که از مداد و دفتر و کیف گرفته تا جامدادی و لوازم کمک آموزشی و... را شامل می شود. متاسفانه در این حوزه در بازار تولید داخل ضعف های اساسی و متاسفانه کپی کاری از دست خارجی ها دیده می شود و از همین رو با وجود مخاطب بالای آموزش و پرورش، نتوانسته ایم بازار داخلی را توسعه دهیم، آفت های این عدم توسعه گریبان مسائل پرورشی را هم گرفته است. نوشت افزارها با کاراکترهای متنوع انیمیشن های خارجی که هر کدام در پشت خود فلسفه تربیتی را به چالش می کشد، این روزها در بازار فراوان است. به طوریکه بسیاری از کارشناسان، این حوزه را یک رسانه می دانند.

تنها کافی است یکبار گذرتان به فروشگاهی که لوازم التحریر می فروشد و این روزها مخاطبان زیادی دارد، بیفتد- حتی فروشگاه های زنجیره ای برخی ارگان ها- تا ببینید سهم نوشت افزار با المان های ایرانی-اسلامی در مقایسه با بخش خارجی چه میزان لاغر است. هر چند اتفاقات خوبی در همین شش ماه رخ داده است اما در این سال ها به حدی بخش مربوط به رواج کاراکترهای غربی بازار را گرفته که سال ها زمان می برد تا چهره این بازار را تغییر دهیم؛ حتی باور و ذائقه مخاطب را.

الناز کوچک که امسال به کلاس سوم می رود دستش را روی یکی از جامدادی ها با طرح مینیون ها گذاشته. از او می پرسم چرا این جامدادی را انتخاب کرده است، می گوید: مثل همین را دوستم دارد. البته من کارتون آن را دیده ام. دوستشان دارم.

فرشید نوجوانی که بیشتر در میان دفترچه های با طرح ساده دنبال لوازم التحریرش است و می گوید کلاس هشتم می رود، درباره اینکه چرا دفتر ساده را انتخاب کرده، می گوید: دفترهای ساده کمتر حواسم را موقع درس خواندن پرت می کند. البته من هم ابتدایی که بودم بتمن را دوست داشتم.

می پرسم دفترهایی با کاراکترهای ایرانی دیده که توجهش را جلب کند؟ فکر می کند و چیزی یادش نمی آید اما می گوید: به نظرم این دفترهایی که نقش و نگار دارند بهتر است.

از خانم جوادی که همراه کودک خردسالش به یکی از فروشگاه های لوازم التحریر سر زده می پرسم برای خرید یک دفتر نقاشی برای دخترتان چه چیزی برایتان مهم است. می گوید: اول نظر خود دخترم مهم است. خیلی ماشا و میشا را دوست دارد. دختر بزرگم هم السا را دوست دارد. کیک تولدشان هم همین ها بود.

می پرسم شما در این زمینه راهنماییشان نمی کنید، می گوید: بچه های امروز را واقعا نمی شود اینطوری راهنمایی کرد. من هم می دانم برخی از این کارتون ها مضر است. مثلا باب اسفنجی را اصلا دوست ندارم اما وقتی بچه های من می بینند همه در مدرسه درباره آنها حرف می زنند طبیعی است من هم مجبور می شوم نشانشان دهم. آنها هم خوب انیمیشن می سازند.

البته میثم مبرا نظر دیگری دارد. او پدر دانش آموزی کلاس اولی است. می گوید: امسال دخترم هم انیمیشن فیلشاه را دید و هم خاله قورباغه. مطمئن هستم اگر الان یه دفترچه با این طرح ها ببیند اول سراغ آنها می رود چون خیلی درباره شان حرف می زند و خب در سینما هم آن ها را دیده و خیلی رویش تاثیر گذاشته. حتی فیلشاه را دوبار دیدیم.

کمی آنطرف تر را نشانشان می دهم و می گویم همین چند روز پیش اتفاقا محصولات این انیمیشن به بازار رسیده است. دختر که متوجه فیلشاه می شود با ذوق پدر را می کشاند و می برد.

کمک آموزش و پرورش برای فرهنگسازی و اشتغال در حوزه نوشت افزار

سعید حسینی رئیس مجمع نوشت افزار فروردین ماه گفته بود: ما به لحاظ اقتصادی بیش از ۴ هزار میلیارد تومان گردش مالی در این بخش داریم که ۷۰ درصد آن در داخل کشور تولید نمی شود و ما از هند و چین و تایوان عموما این نوشت افزار را وارد می کنیم. از نظر محتوا نیز بیش از ۹۰ درصد می توان گفت وارداتی هستیم و در واقع از آن ۳۰ درصد تولید داخل، ۲۰درصد محتوایشان کپی کاراکترهای خارجی و غیر ایرانی است.

آن روزها گلایه رئیس مجمع نوشت افزاراین بود که آموزش و پرورش هم به لحاظ فرهنگی و هم اقتصادی تا کنون نقش جدی در این زمینه نداشته است و افق وی این بود که با کمک آموزش و پرورش بتوان تولید ملی و اشتغال زایی در این زمینه را از ۷۰ درصد به ۵۰ درصد رساند و ۵۰ هزار شغل ایجاد کرد. حتی وی عنوان کرد که از آنجاییکه همسایگان ما هیچ کدام در این زمینه فعال نیستند می توانیم قطب نوشت افزار منطقه باشیم.

سعید حسینی پس از شش ماه در این باره گفت: همانطور که قبلا هم گفته ام برای ما بحث نوشت افزار باید از سه جنبه اهمیت داشته باشد. یکی بحث اقتصادی است. ما بازار مصرف بزرگی برای لوازم التحریر داریم. می توانیم از فرصت ۱۳ میلیون دانش آموز برای اشتغال در این حوزه استفاده کنیم. من بارها گفته ام و هنوز هم تاکید می کنم که همسایگان ما رقیب ما نیستند و ما حتی می توانیم محصولاتمان را صادر کنیم.

وی ادامه داد: اینکه این حوزه یک رسانه است دیگر برای همگان روشن است. اینقدر این رسانه قوی است که می تواند ابعاد زندگی کودک را تحت تاثیر قرار دهد. اصلا برخی کاراکترها تاثیر مخرب بر کودکان دارد. ما باید روی سلامت کودکانمان حساس باشیم.

وی با بیان اینکه ما ۱۰۰ تولید کننده در این عرصه داریم و تنوع هم خوب است. امسال هم تولیدات فیلشاه وارد بازار شده است، گفت: البته این را بگویم که قیمت دلار روی این بازار اثر گذاشته و مثلا قیمت کاغذ گران شده است. با اینهمه سعی در تنظیم بازار داریم.

اینها همه در حالی است که همه تلاش ها برای رشد ده درصدی در بازار داخلی است که گرچه این رشد بسیار به چشم خواهد آمد.

باید نوشت افزار خارجی را تحریم کنیم

حجت الاسلام احمد مازنی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره موضوع مورد بحث این گزارش بیان کرد: در نمایشگاه نوشت افزار ایرانی که خوشبختانه متوجه شدم در استان های کشور هم برپا می شود، این را متوجه شدم که در این سطح کارهای خوبی در همین مدت کوتاه انجام شده است اما جای کار بسیار بیشتری وجود دارد. نکته مهم این است که ما برای استفاده از کالای ایرانی در ارتباط با نوشت افزار باید کیفیت کالای خود را اگر بهتر از غیر ایرانی ها نمی کنیم هم سطح رقابت با آنها قرار دهیم.

وی بیان کرد: یکی دیگر از موضوعات هم جاذبه کاراکترهای ایرانی است که قرار است با کودکان و نوجوانان به عنوان دانش آموزان این کشور، ارتباط برقرار کنند. برای این گروه سنی جاذبه بسیار مهم است. یکی از نکات مهم این است که بچه ها با یک سری شخصیت های هنری و چهره هایی که در انیمیشن ها می بینند و در برنامه های کودک و نوجوان و ورزشی مشاهده می کنند، تداعی خاطره دارند.

مازنی اظهار کرد: من معتقدم ما باید از این فرصت استفاده کنیم و از این چهره ها روی جلد دفترچه ها یا روی کیف های مدرسه استفاده کنیم. به طوریکه وقتی کودک با والدینش وارد فروشگاه می شود، تصویر را سریع بشناسد و جذبش شود. در نمایشگاه امسال در این زمینه کارهایی دیدم ولی در قیاس با خارجی ها و آنچه در بخش واردات داریم جای کار بسیار است. نکته دیگر این است که عروسک ها و اسباب بازی ها و انیمیشن های خارجی که روی جلد دفترها می آید، همسو با هم هستند ولی ما از این طرف نه این انسجام را داریم و نه در این حد چنین کاراکترهایی.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به نقش صدا و سیما که مکمل تلاش های آموزش و پرورش است، بیان کرد: معتقدم صدا و سیما در برخی زمینه ها تاثیرگذاری را نباید از دست بدهد چون در اغلب خانه ها تلویزیون وجود دارد. پس باید در فعالیت رسانه ملی ترویج نوشت افزار ایرانی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.

وی با اشاره به صحبت های وزیر آموزش و پرورش مبنی بر ممنوع کردن استفاده از نوشت افزار ایرانی در مدارس این اقدام را گامی مثبت خواند و گفت: در عصری که بسیاری از حقوق اولیه ما ظالمانه مورد تحریم واقع شده است باید از چنین حرکت هایی استقبال کرد چون یک رفتار مقابل تحریم کنندگان است. ضمن اینکه آموزش و پرورش در بحث های تربیتی هم باید بتواند اثر گذار باشد و خطوط قرمزی را تعیین کند.

ممنوعیت استفاده از لوازم التحریر با کاراکترهای خارجی در مدارس عملی می شود؟

علیرضا کاظمی معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش فروردین ماه با بیان اینکه کار اصلی آموزش و پرورش فرهنگسازی است، بیان کرد: ما حتما در حوزه شعار سال ۹۷ که حمایت از کالای ایرانی است کار فرهنگی انجام خواهیم داد. برای هر امر فرهنگسازی نیاز به زمان داریم. از منظر تربیتی این مهم را باید به یاد داشته باشیم که حمایت از کالای ایرانی زمانی عملا نتیجه بخش است که به باور عمیق و قلبی در دانش آموزان تبدیل شود. از همین رو اجبار و الزام در آن جواب نمی دهد. چون الزام حتما جاهایی هست که رعایت نخواهد شد. نمی توانیم دائم ناظر بگذاریم و ببینیم دانش آموزان چه چیزی خریداری کرده اند چون اگر در مدرسه استفاده نکنند جای دیگر استفاده می کنند. پس کار فرهنگی و تربیتی برای ما در اولویت است تا خود دانش اموزان و خانواده ها را به سمت خرید کالای ایرانی هدایت کنیم.

اما با توجه به اینکه مردادماه در ششمین نمایشگاه نوشت افزار «ایران نوشت» که با حضور محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش، سعید حسینی مدیر عامل مجمع نوشت افزار، فاضل نظری مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد، وزیر آموزش و پرورش به صراحت سخن از ممنوعیت استفاده از کالاهای خارجی در مدارس کشور گفت و اینکه اولیای دانش آموزان باید متوجه باشند که کالای ایرانی برای کودکانشان خریداری کنند و تاکید کرد ما بر روی این ممنوعیت مصر هستیم.

هر چند پس از شش ماه همچنان در سطح وزارتخانه در این ارتباط بیشتر سخن از این است که «نگاه مستمرو روزانه دانش آموز به عنوان نماد بر روی لوازم التحریر در ذهنشان باقی می ماند پس این نتیجه بار فرهنگی در مجلس بسیار اهمیت دارد و ما به عنوان آموزش و پرورش باید با مسئولیت زیادی وارد این عرصه شویم» و اینکه « تولید برنامه های آموزشی برای تغییر بچه ها با استفاده از آثار محصولات فرهنگی ایرانی باید صورت بگیرد. سامانه یکپارچه برای معرفی اقلام ایرانی و استاندارد ایجاد کنیم. نمایشگاه دائمی را در مناطق آموزش و پرورش داشته باشیم تا مردم دسترسی آسان به کالاهای ایرانی داشته باشند» اما به نظر می رسد استفاده از نوشت افزار ایرانی در مدارس برای اولین بار به گفتمانی جدی تر در آموزش و پرورش تبدیل شده است و شاید در سال تحصیلی جدید کمتر شاهد جولان کاراکترهای انیمیشن های خارجی در مدارس کشور باشیم.

تولید برنامه های آموزشی برای تغییر بچه ها با استفاده از آثار محصولات فرهنگی ایرانی باید صورت بگیرد. سامانه یکپارچه برای معرفی اقلام ایرانی و استاندارد ایجاد کنیم. نمایشگاه دائمی را در مناطق آموزش و پرورش داشته باشیم تا مردم دسترسی آسان به کالاهای ایرانی داشته باشند.

به نظر می رسد حتی به سمت ممنوعیت دانش آموزان در استفاده از لوازم التحریر با محتوای کاراکترهای خارجی نیز یکباره از دست آموزش و پرورش بر نیاید چرا که در وهله نخست باید بازار بتواند چنین احتیاجی را برآورده کند اما شاید برای شروع تمرکز بر ممنوعیت از برخی کاراکترهای انیمیشن های خارجی که با فرهنگ ایرانی- اسلامی بسیار ناسازگار است قدم موثری باشد.

تخلفی در استفاده از مصالح غیرایرانی در ساخت و تجهیز مدارس نداشتیم

اما شاید موفق ترین بخش آموزش و پرورش در بحث تحقق شعار سال، بخش نوسازی و تجهیز مدارس باشد. داریوش ورناصری معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در فروردین ماه در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سوال که در راستای حمایت از کالای ایرانی، این سازمان چه تغییراتی در رویکرد خود خواهد داشت، گفت: طبق فرمایش مقام معظم رهبری رویکرد ما در سطح کشور به این سمت و سو هدایت شده است که تمام مصالحی که در ساخت و ساز فضای آموزشی و تجهیز به کار می بریم حتما از تولیدات داخل باشد و کمکی باشیم در راستای تحقق شعار سال ۹۷.

هر چند وی در خصوص مدارس خیرساز و غیردولتی عنوان کرد که سیستم نظارتی مستقیمی بر ساخت و ساز در این بخش در اختیار این سازمان نیست اما بر تغییر رویکرد در بخش مدارس نوساز دولتی و تجهیز مدارس دولتی تاکید کرد.

اما داریوش ورناصری بعد از گذشت ۶ ماه از آغاز سال نو و مطرح شدن شعار سال، در خصوص محقق شدن وعده هایی که در ابتدای سال در خصوص استفاده از مصالح ایرانی در ساخت و تجهیز مدارس کشور، گفت: سیاست های سازمان نوسازی مدارس در راستای اهداف این سازمان و امسال بر مبنای شعار سال، دنبال شد. ما بر همین اساس به همه استان ها و مدیران کل و همکاران در کشور طی بخشنامه ای ابلاغ کردیم که باید کلیه مصالح و تجهیزات مورد نیاز فضاهای آموزشی از تولیدات داخلی باشد؛ مگر در موارد استثنا که مشابه داخلی برای آن کالا وجود نداشته باشد.

معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی اضافه کرد: خوشبختانه می توانم اعلام کنم بالای ۹۵ درصد مصالح مورد نیاز ما تولید داخلی دارد که شامل مصالح بنایی اعم از آجر و سنگ و سیمان و آهن آلات و میلگرد و... می شود و همچنین تجهیزات گرمایشی و سرمایشی. پیش از این شاید رادیاتورهای گرمایشی و یا اسپیلیت های سرمایشی از تولیدات غیر ایرانی استفاده می شد.

وی بیان کرد: ما حتی اعلام کردیم در جایی اگر تخلفی از این بخشنامه صورت بگیرد و از مصالح داخلی استفاده نشود، نسبت به پرداخت هزینه آن قلم از اجناس خارجی اقدامی نمی کنیم و جلوی پرداخت آن را می گیریم. خوشبختانه در این مدت حتی یک مورد گزارش هم در این زمینه نداشته ایم.

ورناصری در عین حال با گلایه از برخی از مراکز فروش کالای ایرانی اظهار کرد: ما این خواسته را از تولید کنندگان داخل داریم که محصولات خود را در معرض فروش بگذارند. در ماه های اخیر شاهد تماس هایی از پیمانکاران طرف قرارداد بودیم که اعلام می کردند به مراکز فروش مراجعه می کنند اما از ارائه محصول خود داری می کنند که خب علتش نوسانات قیمت بود. با مراجع ذی صلاح مکاتباتی در این زمینه داشتیم ولی از مراکز فروش خواهش داریم که مصالح را در اختیار ما بگذارند.

وی درباره رشد استفاده از مصالح ایرانی در این سازمان نیز گفت: دقیق نمی توانم بگویم ما رشد چند درصدی با توجه به سال های گذشته داشته ایم اما در حال حاضر استفاده این سازمان از کالای ایرانی صد در صد است.

منبع: مهر

انتهای پیام/

جولان شخصیت‌های خارجی در مدارس کم می شود؟/ ممنوعیت‌ها در راه است