فتق دیسک ممکن است در ناحیه گردن، پشت یا کمر ایجاد شود؛ اگر فتق در ناحیه گردن باشد، بیمار دچار درد در ناحیه گردن و شانه و بازو می‌شود؛ اگر فشار روی نخاع زیاد باشد، بیمار علائمی نظیر گزگز, مورمور, بی حسی , سرد و یا گرم شدن, احساس ضعف در ناحیه ساعد, کف دست و انگشتان پیدا می‌کند.

فتق دیسک در ناحیه کمر باعث بروز درد در ناحیه کمر و باسن و پا و جلوی ران می‌شود، اگر فشار روی رشته‌های نخاعی زیاد باشد بیمار از ناحیه زانو به پایین علائمی نظیر درد, بی حسی, گزگز, احساس سردی یا گرمی, گرفتگی مکرر عضلانی, ضعف یا لاغر شدن را تجربه می‌کند.

 دیسک بین مهره‌ای در چه سنی دچار تغییر می‌شود؟

از حدود 15 سالگی به بعد دیسک بین مهره ای دچار تغییراتی می‌شود که اجتناب ناپذیر است. این تغیرات به کاهش میزان آب موجود در دیسک و کاهش انعطاف پذیری آن منجر می‌شود و ادامه این فرایند سبب می‌شود این بیماری از دهه سوم به بعد ایجاد شود؛ البته ممکن است در خانم‌های جوان دیسک جوانی هم دیده می‌شود که بسیار نادر است؛ قابل ذکر است که دیسک جوانی در مهره‌های پشتی در اثر ضربه اتفاق می‌افتد و هرچه سن بالا تر برود احتمال بروز این بیماری بیشتر است، این بیماری می‌تواند دلایل دیگری مانند ورزش سنگین , چاغی , تصادفات , موارد مادر زادی , جابه جایی مهره ها , آرتروز نیز داشته باشد.

چنانچه پزشک بر مبنای سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی پی به وجود فتق دیسک کمر ببرد، انجام آزمایش‌های دیگر ضرورتی نخواهد داشت؛ در صورت نیاز پزشک به اطلاعات بیشتر یا جواب ندادن پاره شدن دیسک کمر پس از ۴ هفته، احتمالاً دستور انجام ام ار ای ستون فقرات یا سی. تی. اسکن داده خواهد شد.

پرتونگاری (اشعه ایکس) معمولاً برای این عارضه کاربردی ندارد، اما اگر سابقه پزشکی یا معاینه فیزیکی مبین وجود عارضه‌ای جدی‌تر مانند تومور، عفونت، شکستگی یا آسیب عصبی شدید باشد، یا اگر بیمار از پادرد و علائم دیگری رنج ببرد که پس از ۴ هفته درمان غیرجراحی درمان نشده‌اند، پزشک دستور انجام رادیوگرافی خواهد داد.

در بیماری دیسک، درد بیمار با سرفه کردن بیشتر می شود.

فتق دیسک کمر بیماری نیست که به طور کامل قابل پیشگیری باشد اما بهتر است تمام افراد سالم از برداشتن و جابه جا کردن اشیا سنگین پرهیز کنند، انجام حرکات ورزشی نیز می‌تواند احتمال بروز بیماری فتق دیسک کمر را کاهش دهد.

در صورت احساس درد و یا بروز علائم دیسک کمر حتما به پزشک معالج مراجعه کنید؛ اگر مراجعه به پزشک به موقع صورت گیرد در اکثر مواقع قبل از این که این بیماری پیشرفت کند با داروهایی نظیر شل کننده و ضد التهاب دوران حاد این بیماری بر طرف می‌شود و نیازی به عمل جراحی نیست.

مرحله بعد انجام فیزیوتراپی است در این مرحله با انجام ورزش و با تحریکات الکتریکی عضلات اطراف ستون فقرات را تقویت می‌شود و فشار و بار وارد شده به ستون فقرات را کم می‌کند.

تمرینات پیشنهادی برای کمک به دمان دیسک کمر

روی زمین به پشت بخوابید و زانوهایتان را خم کنید؛ برای راحتی می‌توانید یک زیرانداز یا یک حوله زیر لوله کرده و زیر سرتان قرار دهید سپس به آرامی عضلات باسن و عضلات شکمتان را منقبض کنید، به طوری که پشتتان به طور کامل روی زمین قرار بگیرد؛ با قوس دادن کمرتان، لگن خود کمی رو به بالا خم کنید و تا پنج شماره در همین وضعیت باقی بمانید سپس به وضعیت اولیه‌تان برگردید؛حالا کمرتان را طوری قوس دهید که لگنتان رو به پایین خم شود سپس تا پنج شماره در این حالت بمانید و سپس عضلاتتان را شل کنید

. 

بر روی زمین به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را جمع کنید سپس با کمک عضلات شکمتان زانوهایتان را تا حدی که نیاز به فشار نداشته باشد به طرف سینه خود بالا بیاورید و با هر دو دست زانویتان را بگیرید؛ به طور منظم و یکنواخت نفس بکشید و تا پنج شماره در همین وضعیت بمانید سپس پا را با کمک عضلات شکمی پایین بیاورید و این حرکت را با پای دیگرتان نیز تکرار کنید.

ابتدا کمرتان را راست کنید، چانه‌تان را پایین بیاورید و دستتان را به حالت شل در دو طرف بدنتان نگه‌دارید سپس تیغه‌های شانه‌هایتان را به آرامی به یکدیگر نزدیک کنید، تا حدی که فشردگی را احساس کنید؛ اگر این حرکت باعث درد می‌شود، میزان فشردگی را کمتر کنید.؛ تا پنج شماره در این وضعیت بمانید در این مدت به نفس کشیدنتان ادامه دهید شپسعضلاتتان را آزاد کنید.

به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید، و کف پاهایتان را روی زمین قرار دهید سپس عضلات باسن و شکمتان را منقبض کنید، اما سر و شانه‌های خود را شل نگه‌دارید؛ باسن خود را از زمین بلند کنید، تا حدی که زانوها، باسن و ناحیه شانه‌ها در یک خط راست قرار گیرند؛ پنج شماره در همین وضعیت بمانید سپس به وضعیت اولیه برگردید؛ در ابتدا این تمرین‌ را پنج بار تکرار کنید و سپس به تدریج تعداد آن را به 20 بار برسانید.

به پشت بخوابید، زانوهایتان را جمع کنید و کف پاهایتان را به طور کامل روی زمین قرار دهید؛ پشت و شانه‌هایتان را ثابت روی زمین نگه‌دارید، و در همین حال زانوهای خم شده‌تان را تا حدی به طرف چپ بچرخانید که با زمین تماس پیدا کنند یا آنکه آن‌ها را به اندازه‌ای بچرخانید که بدون احساس ناراحتی تا حد ممکن به زمین نزدیک شوند؛ پنج شماره در همین وضعیت بمانید سپس پاهایتان را رها کرده و استراحت کنید.

به حالت دمر دراز بکشید و با استفاده از آرنج‌هایتان به عنوان تکیه‌گاه بالا تنه خود را به آرامی بالا بیاورید سپس پایین تنه‌تان را روی زمین نگه دارید؛ تنها تا حدی بدن خود را تحت کشش قرار دهید که بتوانید به خوبی نفس بکشید و پایین تنه‌تان را به طور کامل روی زمین نگه‌دارید؛ به اندازه 10 شماره در این وضعیت بمانید و سپس به حالت اولیه برگردید.

ولی اگر مراجعه به موقع انجام نشود و بیمار در مرحله پیشرفت باشد ودچار پارگی و بیرون زدگی و فشار روی ریشه عصبی شده باشد از روش های ذکر شده نمی توان استفاده کرد.

در تمام روش های درمانی دیسک کمر امکان عود مجدد وجود دارد ولی معمولا عود در سطوح بالایی یا پایینی دیسک درمان شده قبلی اتفاق می‌افتد. البته گاهی ممکن است در دیسک قبلی هم اتفاق بیفتد.

اگر بیمار مرحله درمان را به خوبی طی کند و ورزش ها و تمرین های تجویز شده را به درستی انجام و ادامه دهد ممکن است تا آخر عمر نیز دچار مشکل نشود. ولی اگر مراحل درمان را کامل یا درست انجام ندهد امکان عود مجدد وجود دارد. در روش های جراحی هم به همین ترتیب است.

انتهای پیام/