به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از روزنامه آمریکایی واشنگتن پست در گزارشی نوشت: سرنوشت ولیعهد عربستان که حاکم واقعی این کشور محسوب می‌شود، پیامد‌هایی برای بسته صلح اعراب و اسرائیل که دولت ترامپ ارائه کرده است، و نیز برای همکاری بین مخالفان ایران (در منطقه) دارد.

در این مطلب آمده است: ترامپ، عربستان سعودی را یکی از عوامل کلیدی ثبات منطقه‌ای، و مشتری ارزشمند تسلیحات آمریکا نامیده است، اما سخنان علنی چندانی درباره تاثیر احتمالی تضعیف نقش عربستان بر اسرائیل یا صلح اعراب و اسرائیل بیان نکرده است. با وجود این، بنا بر اعلام افراد آگاه، جرد کوشنر، فرستاده ارشد خاورمیانه‌ای ترامپ و داماد وی، با دیپلمات‌ها و دیگران درباره تاثیر احتمالی جایگاه ولیعهد بر طرح‌های آمریکا تبادل نظر کرده است.

عربستان سعودی اذعان کرده است خاشقجی، روزنامه‌نگار ناراضی عربستان، و ستون‌نویس واشنگتن پست ماه گذشته در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول کشته شد؛ اما توضیحات متغیر عربستان موجب خشم و نگرانی بعضی از مقامات در دولت ترامپ شده است. مقامات مزبور می‌گویند این ماجرا ممکن است موجب شود ولیعهد، اهرم کمتری برای هدایت سیاسی و فرهنگی اوضاع دشوار داشته باشد.

محمد بن سلمان قتل خاشقجی را محکوم، و دست داشتن در آن را انکار کرده است، اما آمریکایی‌ها در اظهارات خود وی را بی‌گناه ندانسته‌اند. مقامات فعلی و سابق آمریکایی می‌گویند امکان ندارد این عملیات مرگبار بدون اطلاع یا موافقت ولیعهد اجرا شده باشد.

مقامات اسرائیلی بیش از پیش به صراحت می‌خواهند که موضوع قتل خاشقجی، از ارزش راهبردی عربستان جدا شود. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، جمعه گفت: ”آنچه در کنسولگری عربستان در استانبول رخ داد، وحشتناک بود، اما باید چنان که باید و شاید به آن رسیدگی شود. وی افزود در عین حال اعلام می‌کنم که حفظ ثبات عربستان برای ثبات جهان و منطقه بسیار مهم است. فکر می‌کنم باید راهی برای دستیابی به هر دو هدف پیدا کرد, چون فکر می‌کنم مشکل بزرگتر، ایران است. “

به نوشته واشنگتن پست، محمد بن سلمان شخصیت پیشرو در پیشبرد راهبرد آزمایشی و پرخطر برای گشایش بیشتر در خصوص همکاری ضمنی یا مخفیانه اسرائیل و عربستان بوده است. مقامات آمریکایی امیدوار بوده اند وی بتواند محور رابطه جدید و تعاملی اعراب با اسرائیل باشد؛ رابطه‌ای که مبنی برنامه صلح ترامپ است. همواره موفقیت این امر بعید به نظر می‌رسید، و در طول تابستان به شدت مورد تردید بود.

ملک سلمان، پدر ولیعهد، ماه ژوئیه به فلسطینی‌ها و حامیان عربشان بار دیگر اطمینان داد که طرح صلحی را که شرق قدس را به عنوان پایتخت فلسطین رد می‌کند، نخواهد پذیرفت. ماه قبل از آن، سران عربستان و دیگر کشور‌های عربی به کوشنر اعلام کردند تصمیم دولت ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا به (شهر) مورد مناقشه قدس، حمایت آن‌ها را از طرحی که قریب‌الوقوع به نظر می‌رسید، به خطر انداخته است.

یک مقام دولت سعودی که خواست نامش فاش نشود گفت: ”برداشت اسرائیل این است که محمد بن سلمان برای اهداف خود آن‌ها بسیار بهتر است. این واقعیت است که محمد بن سلمان بار‌ها گفته است می‌خواهد شاهد یک خاورمیانه متفاوت باشد و به اندازه‌ای که شاید فلسطینی‌ها آرزو داشته اند، از آن‌ها حمایت نکرد.“

این مقام درباره ایران نیز گفت: ”محمد بن سلمان با توجه به اینکه ایران را بزرگترین تهدید جلوه داد، به اسرائیل امنیت بیشتری داد.“

جیسون گرینبلات، مذاکره کننده ارشد ترامپ آخر هفته گذشته (میلادی) در حالی در اسرائیل بود که نشانه‌هایی مبنی بر این مشهود است که این طرح -که بار‌ها در ماه‌های اخیر کنار گذاشته شد- به زودی منتشر خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود در این طرح مجموعه پینشهاد‌هایی برای توافق بین اسرائیل همسایگان عربی آن ارائه شود. فشار سعودی بر فلسطینی‌ها برای پذیرفتن توافق، ضروری قلمداد می‌شود.

یک دیپلمات خارجی مطلع از ابعاد دیدگاه کاخ سفید گفت: بسته صلح ترامپ چند بار بازنگری و اصلاح شده است، از جمله یک گام عقب‌نشینی از طرح برای فراهم کردن شرایط گفتگو و افزایش فشار بر فلسطینی‌ها برای پذیرش یک توافق.

این دیپلمات گفت قرار بود ولیعهد عربستان یکی از شخصیت‌های اصلی در این رویکرد باشد, اما به خاطر موضوع سفارت و افزایش تردید‌ها درباره نفوذ وی پس از ماجرای خاشقجی, ”دست و پایش بسته شده است. “

وی گفت احتمال نمی‌رود محمد بن سلمان ”کار دشواری که تاکنون انتظار می‌رفت، انجام دهد، به همین علت آن‌ها مشغول تصمیم گیری در این باره هستند که بعد از این چه کنند.“ 

یک مقام اسرائیلی گفت عربستان سعودی با اجازه دادن یا ترغیب گام‌های دیپلماتیک کوچک در ماه گذشته تا همین حالا نیز نقش مهمی ایفا کرده کرده است. عربستان سعودی که قدرتمندترین کشور عربی حوزه خلیج (فارس) به شمار می‌رود، با القاء پیام‌هایی به عمان، امارات عربی متحده، و بحرین در مورد تعاملات دیپلماتیک با اسرائیل اغماض کرده است.

وی تصریح کرد: ”همه گام‌های فعلی بین اسرائیل و به ویژه کشور‌های (عربی حوزه) خلیج (فارس) بدون حمایت سعودی‌ها ممکن نبوده است. از نظر ما، تغییر دیدگاه در داخل عربستان تا حد زیادی به محمد بن سلمان مربوط است. او راه را برای روابط آشکار و رسمی با کشور‌های منطقه باز کرد. “

نتانیاهو اواخر ماه گذشته به عمان سفر کرد که نخستین تماس در عالی‌ترین سطح بین دو طرف از سال ۱۹۹۶ بود. به گفته دیپلمات ها، گفتگو‌های دو طرف بر روی چشم انداز صلح و ایران معطوف بود. دفتر نتانیاهو این سفر را ”گامی مهم در اجرای سیاستی“ دانست که ”نتانیاهو رئوس کلی آن را درباره تعمیق روابط با کشور‌های منطقه، و بهره بردن از برتری‌های اسرائیل در مسائل امنیتی، فناوری و اقتصادی ارائه کرد.“ هدف، ترکیب نیرو‌ها علیه ایران و گشودن اقتصاد قوی اسرائیل به روی سرمایه‌گذاری و مشارکت بیشتر اعراب است. 

انتهای پیام/