یادداشت، سرمقاله، عناوین و گزارشات ویژه روزنامه های و جراید سراسر کشور پانزدهم آذر ماه به شرح زیر است:
برخورد منفعلانه دولت در برابر گرانفروشی
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، روزنامه ها در صفحات خود اخبار، یادداشت، سرمقاله و عناوین ویژه و اختصاصی دارند که بر اساس اتفاقات روز منتشر می شود. همچنین جراید در بخش سرمقاله و یادداشت روز به بیان دیدگاهها و نظریات اصلی و اساسی خود میپردازند؛ نظراتی که بیشتر با خط خبری و سیاسی این جراید همخوانی دارد و میتوان آن را سخن اول و آخر جراید عنوان کرد که اهمیت ویژهای در رسانه ها نیز دارد.
روزنامه کیهان در گزارش اقتصادی خود به برخورد های منفعلانه دولت در برابر گرانفروشی و نقد این رفتارها پرداخته، از ابتدای سال جاری موج جدیدی از گرانیها آغاز شد و فشار قابل توجهی را به معیشت مردم تحمیل کرد؛ مثلا قیمت هر کیلو مرغ تا کیلویی ۱۲ هزار تومان، گوشت تا ۷۰ هزار تومان و تخم مرغ هم برای هر عدد ۸۰۰ تومان افزایش یافت و در پی آن سفره مردم روز به روز کوچکتر شد.
نگاهی به آخرین آمار بانک مرکزی که مربوط به گروه خوراکیها در سطح شهر تهران میباشد، نیز نشان میدهد در هفته منتهی به ۹ آذر ۱۳۹۷، بیشترین افزایش قیمت مربوط به تخم مرغ، لبنیات و میوههای تازه بوده که به ترتیب ۵۷ درصد، ۵۸ درصد و ۶۸ درصد گران شدهاند.
یکی از برجستهترین نمونههای این گرانیها که طی روزهای اخیر جنجالآفرین شد، گروه لبنیات است که براساس آخرین مصوبه ستاد تنظیم بازار، قیمت ماست ۹۰۰ گرمی کم چرب و پرچرب سه هزار و ۸۰۰ و چهار هزار تومان تعیین شده بود، اما جدیدترین جدول ارزیابی بانک مرکزی قیمت شش هزار و ۷۷ تومان را برای این محصول ثبت کرده است!
ضمن اینکه نرخ مصوب پنج هزار و ۷۰۰ تومانی برای پنیر ۴۰۰ گرمی، در هفته منتهی به ۹ آذر، هشت هزار و ۵۰۳ تومان ثبت شده است.
البته ظاهرا گرانفروشی محصولات لبنی مربوط به روزهای اخیر نیست و چنانچه خبرگزاری ایسنا نوشته، در خرداد ۱۳۹۲ داوود اسکندری، مدیر بازرسی اصناف استان تهران اعلام کرد بیشترین تخلفات برای محصولات تخممرغ، مرغ و لبنیات بوده و همواره پای ثابت گزارشهای کشف و برخورد دستگاههای نظارتی از سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان تا سازمان تعزیرات حکومتی، صنایع لبنی هستند.
گرانفروشی در حال حاضر محدود به بازار لبنیات نبوده و در بازار میوه و برخی کالاهای ضروری هم بسیاری از مردم را مستاصل کرده است. در برخی موارد گرانی نظیر مواد پروتئینی یا میوه نیز وزارتخانههای کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت توپ را به زمین هم میاندازند.
لازم به ذکر است، هرچند احتمال افزایش هزینه تولید برای برخی تولید کنندگان وجود دارد، اما با توجه به تامین ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی (ارز دولتی) برای واردات کالاهای اساسی، حداقل این کالاها نباید افزایش قیمتی بیش از آنچه مصوب شده داشته باشند.
برخورد انفعالی دولت با این حال، تاکنون برخورد دستگاههای نظارتی و قانونی که عمدتا زیر مجموعه دولت محسوب میشوند، ضعیف و در مواردی مانند لبنیات هم بدون اثر بوده است، به عبارت دیگر مسئولان دولتی که متولی این موضوع هستند (مانند ستاد تنظیم بازار، سازمان حمایت از مصرفکننده و...) در قبال این گرانفروشیها برخوردی منفعلانه داشتهاند.
چنانچه روز گذشته سید یاسر رایگانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی گفت: «یک تیم گشت مشترک تعزیرات حکومتی با همراهی نمایندگان سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، سازمان صنعت، معدن و تجارت و بازرسی کل کشور با مراجعه به یک کارخانه لبنی، به بررسی وضعیت تخلفات پرداختند.»
همچنین امید شهرآبادی رئیس شعبه بدوی حاضر در این گشت، بیان کرد: «برابر قانون، این کارخانه به پرداخت پنج برابر ارزش ریالی تخلف مکشوفه محکوم میشود و اگر سابقه تخلف نیز موجود باشد که بهاقرار مدیرعامل این شرکت، پیشتر هم پرونده تعزیراتی داشتهاند؛ این جریمه تا ۷۰ میلیارد تومان نیز قابل افزایش است.»
تاملی بر ادعاهای آمریکا
روزنامه ایران هم در یادداشتی به قلم علی بیگدلی کارشناس سیاست خارجی با عنوان تاملی بر ادعاهای آمریکا منتشر کرده که در آن سیاست مداران کشورمان را به اندکی تامل در برابر ادعاهای آمریکا متوجه ساخته و نوشته؛ موضوع آزمایش موشکی کشورمان در حالی بار دیگر در نشست شورای امنیت سازمان ملل و پشت درهای بسته مورد بررسی قرار گرفته است که وزیر خارجه امریکا اخیراً مدعی شده بود جمهوری اسلامی ایران موشکهایی را آزمایش کرده که قابلیت حمل چند کلاهک جنگی را دارد. مایک پمپئو اخیراً در توئیتر خود عنوان کرده بود که «ایران یک فروند موشک بالستیک قادر به حمل کلاهک هستهای را آزمایش کرده است.» وی این آزمایش را مغایر قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت دانسته بود. قطعنامهای که وی به آن اشاره دارد، مصوبات قبلی شورا حاوی تحریم بینالمللی ایران را لغو کرد و در آن ازکشورمان خواسته شده که از تولید موشکهای بالستیک که برای حمل کلاهک هستهای طراحی شده، خودداری کند. این قطعنامه همچنین کشورهای دیگر جهان را از انتقال فناوری و اقلام مورد استفاده در برنامه موشکی ایران منع میکند. در پی ادعای پمپئو بود که وزارت خارجه فرانسه آزمایش اخیر موشکی را «تحریک آمیز» توصیف کرد و جرمیهانت وزیر امور خارجه بریتانیا نیز در بیانیهای ادعا کرد که آزمایش موشکی اخیر ایران «مغایر قطعنامه شورای امنیت بوده است» و افزود که بریتانیا قاطعانه خواستار توقف این گونه آزمایشهاست. علی الظاهر متعاقب این موضعگیریها، بریتانیا و فرانسه خواستار تشکیل جلسه شورای امنیت در این باره شدند.
درباره ادعاهای مایک پمپئو چند نکته محل تأمل است. نخست، اشاره وزیر امور خارجه امریکا به قابلیت حمل کلاهک هستهای این موشکها بوده که محل بحث قرار گرفته و از سوی سایر مقامهای این کشور هم تکرار شده است. این ادعا در حالی مطرح شده است که به موجب برجام و مذاکراتی که ایران و شش کشور ۱+۵ داشتند، ملاحظات و نگرانی جامعه جهانی از روند فعالیتهای هستهای ایران و امکان دستیابی آن به سلاح هستهای برطرف شده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان نهاد ناظر بر اجرای تعهدات فنی تهران تعیین شده است. چنانکه این سازمان ۱۴ بار از زمان دستیابی به برجام پایبندی کامل ایران به این توافق را مورد تایید قرار داده است؛ بنابراین در شرایطی که جمهوری اسلامی هیچ گونه فعالیت مشکوک و خارج از نظارتی برای رسیدن به تسلیحات هستهای و طبیعتاً موشکهایی با قابلیت حمل کلاهک هستهای ندارد، ادعای امریکا نمیتواند محلی از اعراب داشته باشد.
بویژه اینکه این کشور با خروج از برجام عملاً به نظرات کارشناسی آژانس بی اعتنایی کرده و رسماً همه ساز و کارهای تعیین شده و مورد وثوق جامعه جهانی در زمینه فعالیتهای هستهای ایران را زیر سؤال برده است.
از طرف دیگر، امریکا در شرایطی چنین ادعایی را تکرار میکند که در مسیر تقویت سیاست فشار علیه جمهوری اسلامی ایران گام برمیدارد. سیاستی چند وجهی که با استناد به ادعاهایی بی پایه و غیر مستند میکوشد سایر کشورهای جامعه جهانی را با خود همراه سازد. به رغم اینکه رویه این کشور در ایجاد اجماع و همراه ساختن شرکای اروپاییاش برای دفاع از سیاست خروج از برجام که خود نقض کننده قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل هم بوده با شکست روبهرو بوده است، اما ادعای فعالیت موشکی ایران موضوعی است که پیش از این هم از جمله ملاحظات و موضوعات ادعایی اروپاییها بوده است. چنان که پیشتر انجام آزمایشهای مشابه موشکی ایران با ابراز نگرانی از سوی این کشورها مواجه شده بود.
آمیختگی تاریخ دانشجویی با استکبارستیزی
۱۶ آذر که به عنوان روز دانشجو در تقویم ملی ما ثبت شده، یادآور رشادت جامعه دانشجویی کشور در برابر مداخله استعماری امریکا و سابقه استکبارستیزی جوانان برومندمان است؛ جوانان دانشجویی که در فضای سرکوب و خفقان بعد از کودتای ننگین ۲۸ مردادماه سال ۱۳۳۲، سفر معاون رئیسجمهور امریکا را برای تثبیت رژیم دیکتاتوری پهلوی برنتافته و با برپایی تظاهرات و اعتراض به حضور نیکسون در دانشگاه تهران که قرار بود از سوی رژیم به پاس طراحی و اجرای کودتا به دکترای افتخاری نائل آمده و پاداش دریافت دارد، جانانه ایستادند و با ایثار جان طبل رسوایی کودتاچیان را به صدا درآورده و ننگ حمایت امریکا از رژیم کودتایی و وابستگی این رژیم به بیگانه را در حافظه تاریخی مردم با ما نهادینه ساختند.
این حادثه خونین، تاریخ دانشجویی را با روحیه استکبارستیزی و مبارزه با مداخله استعماری بیگانگان و در رأس آنها امریکاییها پیوند داد. به گونهای که پژواک آن در اعتراضات مردمی با پیشگامی دانشجویان به لایحه کاپیتولاسیون در آغاز نهضت انقلابی حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۴۳ و تسخیر لانه جاسوسی امریکا در سال ۱۳۵۸ قابل رؤیت است.
جانمایی روحیه استکبارستیزی و مقابله با مداخلات استعماری امریکا در حافظه تاریخی مردم کشورمان و به ویژه جوانان موجب شکلگیری و ماندگاری نوعی مقاومت در برابر تجدید ارتباط و برقراری دوباره مناسبات سیاسی با امریکا شده که عوامل دیگری نیز به قوام، استحکام و تداوم آن کمک کرده است. در ادامه نویسنده به تشریح عوامل استکبارستیزی در ملت ایران نظیر؛ 1- ادامه مداخلات امریکا در حمایت از رژیم سرکوبگر پهلوی که با حضور گسترده پس از کودتای ۲۸ مرداد در عرصههای گوناگون 2-ماهیت دینی و ملی استکبارستیز و مبارزه با تهاجم بیگانه بر مردم کشورمان به ویژه جوانان و دانشجویان که با برخورداری از آگاهی و قدرت تحلیل سیاسی، از مداخلات استکباری امریکا و ظلم و وقاحت سران کاخ سفید نسبت به کشورشان شناخت و فهم سریعتر و افزونتر داشته است.3- رشادت و شجاعت لازم برای ایستادگی در برابر تفرعن و روحیه استکباری امریکا در جوانان و دانشجویان که در پیوند با آموزههای مکتبی و انقلابی پس از انقلاب اسلامی نیز تقویت شده و الهامبخش جوانان سایر کشورها نیز بوده است. 4-شفافیت و وضوح اقدامات و رفتارهای استکباری و ظالمانه امریکا و سران کاخ سفید در سایر کشورها به ویژه کشورهای پیرامونی و منطقه غرب آسیا 5- جسارت و خیرهسری سران کاخ سفید در ظلم و اهانت به مردم شریف ایران اسلامی و اقدامات ضدایرانی مثل تروریست نامیدن مردم کشورمان، گرسنه و مفلوک نامیدن مردم برای القای اثرگذاری تحریمهای ظالمانه، تلاش آشکار برای ضربه زدن به توان موشکی، نفوذ منطقهای پس از محدودسازی هستهای، نقض آشکار برجام و استفاده از ادبیات تهاجمی و... که به بیاعتمادی مردم از جمله جوانان دانشجو به امریکا و نفرت از سران کاخ سفید دامن میزند.
اروپا از گذشته درس بگیرد
روزنامه ایران هم در یادداشتی به قلم حسن بهشتی پور به اروپا یادآوری کرده تا از رفتارهای گذشته خود عبرت گرفته و دیگر این اشتباهات را تکرار نکند و در ادامه نوشته؛ آلمان و فرانسه به محض اینکه اعلام کردند به راه حلهایی برای اجرای سازوکار اروپایی دست یافتهاند، آلمان نیز بانک هماهنگ کننده را تعیین و فرانسویها هم ریاستش را برعهده خواهند کردند، جو خبری وسیعی ازسوی اسرائیلیها و آمریکاییها درباره آزمایش موشکی ایران به راه افتاد و در عین حال سعی کردند با این فضاسازی، گامی که به حل مسأله منتهی شده را تحت تاثیر قرار دهند یا حداقل به تعویق بیندازند. از نظر رسانهای این دو موضوع کاملا درارتباط مستقیم با همدیگر است. درحالی که ایران بحث آزمایشهای موشکی را به صورت دفاعی انجام میدهد. یعنی در شرایطی که انگلیس، فرانسه یا آمریکا میلیاردها دلار به کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی و امارات سلاح فروختند تا توازن نظامی منطقه را برهم بزنند، این انتظار که ایران در مورد صنایع و موشکهای دفاعی خود اقدامی نداشته باشد و فعالیتهای خود را متوقف کند، بیهوده است. فراموش نکنیم که اولا در برجام هیچ بحثی درباره موشکهای ایران نشده و تنها در قطعنامه ۲۲۳۱ از ایران نه به صورت دستوری بلکه به صورت درخواستی، خواسته شده تا از ساخت موشکهایی که میتواند کلاهک هستهای حمل کند، خودداری نماید. توجه به این نکته که در کل استراتژی دفاعی ایران، سلاح هستهای جایگاهی ندارد و درفتوای مقام معظم رهبری حرام اعلام شده است که اساسا در دکترین دفاعی ایران تولید سلاح هستهای مطرح نیست و این سند قبل از برجام به سازمان ملل نیز ارائه شده است؛ بنابراین بحث جدیدی که آمریکاییها مطرح کردهاند و رسانههای اسرائیلی و عربستان سعودی روی آن مانور میدهند، عملا فرانسه و انگلیس را وارد مرحله جدیدی کرده که به نظر میرسد برجام را تحت تاثیر منفی قرار دهد.
درحالی که یک گام مثبت درحال برداشته شدن بود، این حرکت آمریکاییها موجب شد تا دوباره با تحرک جدیدی جلسه شورای امنیت تشکیل شود، درحالی که حتی نتوانستند یک بیانیه صادر کنند که به اختلاف دیدگاه اعضای آن بازمیگردد. درحالی که آمریکاییها آزمایش موشکی را نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ میدانند اروپاییها و بهطور مشخص انگلیسیها و فرانسویها، چنین نظری ندارند، زیرا خود آنها هم میدانند موشکهای ایران کاملا جنبه دفاعی دارد وبه هیچ وجه قادر به حمل کلاهک هستهای نیست و اصلا برای این منظور طراحی نشده است. موشکی که برای حمل کلاهک هستهای طراحی میشود از ابتدا فرایند متفاوتی دارد. این آمریکا بود که با خروج از برجام، قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض و نادیده گرفت. کشوری که که خودش قطعنامه را نقض کرده، حق ندارد از ایران در مورد نقض قطعنامه ۲۲۳۱ توضیح بخواهد. چون اولا، نقض نبوده و ثانیا، آمریکا در جایگاهی نیست که بخواهد راجع به این قطعنامه اظهارنظر کند؛ بنابراین با جمیع جهات درست است که این فضا از نظر رسانهای علیه برجام است و وضعیت برجام را ضعیفتر میکند، اما واقعیت این است که بین خود اروپاییها و آمریکاییها درمورد نحوه تعامل با ایران و اینکه نقض قطعنامه ۲۲۳۱ هست یا خیر، اختلاف نظر وجود دارد.
درحالی که اگر کشورهای اروپایی از تجربههای گذشته درس بگیرند و به یاد بیاورند در سالهای گذشته اصرار بیجهت در زمینه توقف غنیسازی اورانیوم موجب شد عملا روندی که خوب پیش میرفت، متوقف شود و هفت، هشت سال تاخیر در همکاریهای جدید بهوجود بیاید، این بار هم تاکیدی که روی قدرت دفاعی ایران وجود دارد و ادغام بحث موشک با بحث برجام، فرآیند صلح در منطقه و سایر همکاریها را به عقب میاندازد. متاسفانه آمریکا در دوره ترامپ به بازیای که اسرائیلیها از ابتدا دنبالش بودند و هنوز هم پیگیری میکنند، پیوسته است. درحالی که اگر واقع بین باشند باید به سمت اجرای برجام پیش روند و مجموعه خواستهایی که به صورت مشروع در برجام پیش بینی شده را اجرایی و بعد در مورد سایر موضوعات صحبت کنند. اصل موضوع موشکی هم که محلی برای مذاکره ندارد. واقعیت این است که موشک تنها سلاح دفاعی ایران در برابر تهدیدی است که از طرف کشورهای منطقه بویژه عربستان وجود دارد. بهخصوص با حجم وسیع تسلیحاتی که طی سالهای گذشته بالغ بر سیصد میلیارد دلار فروخته است. مبلغی که میتوانست در خدمت صلح و امنیت مردم منطقه قرار بگیرد و صرف سرمایه گذاری اقتصادی در منطقه شود عملا به جیب کمپانیهای انگلیسی، فرانسوی و آمریکایی سرازیر شد.
انتهای پیام/