به گزارش حوزه سینما  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، ابراهیم داروغه زاده دبیر سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر شب گذشته مهمان برنامه هفت در شبکه سه بود که درباره حواشی این دوره از جشنواره و اتفاقات آن با محمد حسین لطیفی (مجری برنامه) به گفتگو پرداخت.

داروغه زاده  با اشاره به اینکه دبیری جشنواره فجر کار مشکل اما جذابی است، بیان کرد: به دلیل چالش‌ها خیلی این کار را دوست دارم. جشنواره فیلم فجر بخشی از اهداف سازمان سینمایی برای رشد و ارتقای سینمای ایران و همچنین معرفی ایده های سینمایی جدیداست؛ قسمت سخت کار محافظت از اکران فیلم هاست. متاسفانه در چند سال اخیر شاهد بودیم که در ایام جشنواره و قبل از اکران، رسانه‌ها وارد نقد می‌شدند که آسیب جدی به فیلم‌ها وارد می‌کرد و دلخوری سینماگران را هم فراهم می‌کرد و نقد‌هایی یک‌جانبه بعضی فیلم‌ها را مورد هدف قرار می‌دادند.

دبیر جشنواره حاکم بلامنازع نیست

داروغه‌زاده درباره وظایف و اختیارات دبیر جشنواره گفت: دبیر، حاکم بلامنازع جشنواره نیست؛ جشنواره برای وزارت ارشاد و سازمان سینمایی است و در هیئت انتخاب و داوری، با نظرِ همراهِ شورای سیاستگذاری تمامیِ امور انجام می‌شود. البته که در تمام موارد، پیشنهادات دبیر ارائه می‌شود.
دبیر جشنواره سی و هفتم فیلم فجر گفت: ساز و کار جشنواره فیلم فجر اینطور نیست که فیلم‌ها طبق ضوابط و قوانینِ خاصی انتخاب شوند. ما کاملاً نظر هیئت انتخاب را اولویت قرار داده‌ایم. البته سیاست‌های سازمان سینمایی و جشنواره به دوستانِ هیئت انتخاب اعلام شده است.

ابراهیم داروغه‌زاده درباره نوآوری‌ها و تفاوت‌های جشنواره سی‌وهفتم با دوره‌های قبل توضیح داد: امسال برای اولین‌ بار درآمد حاصل از فروش بلیت‌های مردمی در تهران و شهرستان‌ها را به صاحبان فیلم‌ها پرداختیم؛ سال‌های قبل درآمد بلیت‌های مردمی به بودجه جشنواره اضافه می‌شد.

وی درباره پذیرش این مسئولیت گفت: روز اول که مطرح کردم، هیچکس نپدیرفته بود اما به من گفتند انجام بده! دوستان دیگر تمایل نداشتند و دبیری جشنواره به من محول شد.

داروغه زاده گفت:می‌خواستیم حقی از فیلم‌ها ضایع نشود. ما حتی سالن رسانه‌ها را هم قرعه کشی کردیم، که البته اعتراضاتی به همراه داشت. ما همه این کارها را کردیم که صاحبان آثار در شرایط مساوی داوری شوند.

تمام هزینه‌های جشنواره توسط حامی مالی پرداخت شده است

دبیر سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر گفت: هزینه‌ها را مدیریت کردیم، چون هزینه‌های جشنواره همواره از بودجه سازمان سینمایی بوده که باید برای حمایت از فیلم‌ها خرج می‌ کردند. من سال قبل که هزینه برگزاری را به یک سوم کاهش دادم، گفتم که جشنواره می‌تواند حامی مالی داشته باشد و امسال تمام هزینه‌های برگزاری جشنواره توسط حامی مالی پرداخت شد. اگر مدیریت ثبات داشته باشد می‌توانیم درآمد جشنواره را بیشتر کرده و به تمام شرکت کنندگان کمک مالی داشته باشیم.

داروغه‌زاده در پاسخ به سوال لطیفی که چه نمره‌ای به کار خودت می‌دهی، گفت: اهالی رسانه و سینماگران و صاحبان آثار باید در مورد من قضاوت کنند. اینکه خودم به خودم چه نمره‌ای بدهم؛ من خودم جشنواره امسال را جشنواره موفقی می‌دانم و به خودم ۲۰ می‌دهم!

در ادامه داروغه‌زاده به اشتباه تایپی در اعلام جوایز گفت: صورتجلسه داوران وجود دارد. در حکم هم همه چیز به نام «رد خون» بوده اما این که جایزه یک فیلم به فیلم دیگری تعلق گرفت، اشتباه بزرگی بود. آماده‌سازی پاکت‌ها و چک‌ها و جایزه‌ها در لحظات آخر صورت می‌گیرد. ما تا دقایق آخر برندگان را لو نمی‌دهیم که خبر به بیرون درز نکند.

دبیر جشنواره سی و هفتم ادامه داد: سینمای رسانه‌ها همواره برای رسانه‌ها بود. در چند سال اخیر که به برج منتقل شد، با مدعوین و مهمانان غیر مرتبط زیادی مواجه شدیم. خود اهالی رسانه گلایه داشتند که ما حتی جا برای نشستن هم نداریم. صاحبان آثار هم از برج میلاد راضی نبودند. ما ۱۰ هزار نفر در خانه سینما عضو داریم که اگر بخواهیم تمامی اهالی سینما را کنار هم داشته باشیم، امکان پذیر نیست.

وی با بیان اینکه امسال مشکل پارکینگ و اینترنت  نداشتیم،گفت: امکانات شهری را که ما نمی‌سازیم. ما از امکانات تهران استفاده می‌کنیم و تهران برای رویداد‌های بزرگ دچار مشکل است.

فیلمی نداریم که قصاص را تقبیح کرده باشد

ابراهیم داروغه زاده درباره محتوای فیلم‌های این دوره هم تاکید کرد: قصاص موضوع مهمی است که در قرآن هم به آن اشاره شده از این رو چه مشکلی دارد که پنج فیلم در مورد آن داشته باشیم؟ فیلمی نداریم که قصاص را تقبیح کرده باشد یا مسائل دینی را نقد کرده باشد.

وی افزود: به سینمای ما در خارج از کشور احترام می‌گذارند. این سینمای محترم که به مسائل مهم کشور واکنش نشان می‌دهد. در ایام دفاع مقدس واکنش داشتند و بعد هم نگذاشتند که حماسه‌های دفاع مقدس فراموش شود.

داروغه زاده با بیان اینکه سینمای ما به ماجرا‌های درگیری‌های ما در سوریه واکنش نشان داد،گفت: در مورد موضوع منافقین و تکفیری‌ها فیلم داشتیم؛ خوبی‌ها را باید برجسته کنیم. منتقدانی که می‌گویند سینما سیاه نمایی است در واقع دارند درباره خودِ سینما سیاه‌نمایی می‌کنند.

دبیر جشنواره سی و هفتم درباره «اعمال نظر دبیر در آرای برگزیدگان جشنواره فیلم فجر» هم یادآور شد: جشنواره را سینماگران خودشان برگزار می‌کنند؛ خودشان انتخاب می‌کنند و خودشان داوری می‌کنند. کدام داور به خودش یا به من اجازه می‌دهد که در آرای برگزیدگان اعمال نظر کنم. تمام داوران را، چون انتخاب کرده‌ام، صددرصد از نظرشان حمایت می‌کنم و آنچه دیدید صددرصد نظر خودشان بوده است. اینکه بخواهیم رای آنها را تغییر بدهیم، در تصور من نبوده است. سعید سهیلی هم واقعا بیمار بود و نتوانست در آیین اختتامیه حضور پیدا کند.

 علی مصفا بابت رفتار غنی‌زاده عذرخواهی کرد

داروغه زاده درباره بخش نگاه نو جشنواره هم تاکید کرد: بخش اصلی جشنواره، سودای سیمرغ است که کمترین تغییر را داشته. بخش نگاه نو ویژه فیلمسازان جوان است و کانون کارگردانان اصرار داشتند که این بخش همچنان باشد و به جشنواره برگردد.

دبیر جشنواره سی و هفتم اضافه کرد: فیلم آقای غنی‌زاده هم در بخش اصلی و هم فیلم‌های اول داوری شد. از نگاه هنری فیلم قابل توجهی بود. در بخش فیلم‌های اول، در بین ۱۰ فیلم، بهترین فیلم شناخته شد و سیمرغش را باید می‌گرفت. کارگردان این فیلم فکر کرده بود در بخش اصلی نادیده گرفته شده و فقط جایزه فیلم اول را گرفته به همین خاطر ناراحت بود! در حالیکه سیمرغ بهترین فیلم هنر و تجربه، بازیگر نقش مکمل و جلوه‌های ویژه را هم گرفت و چهار سیمرغ دریافت کرد. علی مصفا تهیه کننده فیلم «مسخره باز» بابت اتفاقات اختتامیه از من معذرت خواهی کرد و به نظرم برای آقای غنی زاده سوتفاهم شده بود.

وی در ادامه گفت: می‌خواستم تشکر کنم از تمام کسانی که در جشنواره شرکت کردند چه آن‌ها که انتخاب شدند و چه آنهایی که انتخاب نشدند. تمام عزیزانی که فیلم دادند، از نسل اول سینما کارگردان‌هایی، چون جیرانی و صدرعاملی و رییسیان و پوراحمد و شهبازی که باعث شدند جوان‌ها هم شرکت کنند و در چهلمین سال انقلاب پرشور باشد. داوری امسال خیلی سخت بود. فیلم‌های تختی، متری شیش و نیم، شبی که ماه کامل شد، رد خون، قسم و سرخپوست فیلم‌های خوبی بودند؛ تمام فیلم‌های این دوره تکنیک سینما ما را بالا برده بودند.

تمام کاندیدا‌ها می‌توانستند سیمرغ بگیرند

در ادامه ابراهیم داروغه زاده در پاسخ به محمدحسین لطیفی درباره ویدیویی که در آن بازیگری برای دبیر جشنواره شاخ و شانه می‌کشید، گفت: من این اتفاق را پای اهمیت جشنواره برای سینماگران می‌گذارم؛ اغلب بازیگران و سینماگران تمام فیلم‌ها را ندیده‌اند. به نظر من تمام ۵ یا ۶ کاندیدایی که اعلام شدند می‌توانستند جایزه بگیرند. شاید با یک هیئت داوری دیگر، فیلم دیگری انتخاب می‌شد.

وی افزود: اگر سیمرغ را به هر کدام از بازیگران می‌دادیم، نمی‌شد از داوران ایراد گرفت. من از واکنش آن بازیگر که دو بازی خوب در فیلم‌های جشنواره امسال داشت و برای هر دوی آن‌ها کاندیدا شده بود ناراحت نشدم، چون هنرمندان احساساتی هستند و احساسات خود را بروز می‌دهند. سعید روستایی اگر سه سال قبل فیلمش در جشنواره بود، تمام جوایز را می‌گرفت. اما «متری شیش و نیم» در دوره‌ای شرکت کرده که ۵ یا ۶ فیلم بسیار قوی و خوب بودند. فاصله بین کاندیدا‌ها در همه بخش‌ها به ویژه بخش بازیگر اصلی مرد آنقدر نزدیک به هم بود اگر به طور مثال حامد بهداد هم سیمرغ بهترین بازیگر را می‌گرفت هیچ منتقدی نمی‌گفت چرا!

جایزه نقدی برگزیدگان حداکثر ۲۵ میلیون تومان است

داروغه زاده درباره نقش اول یا مکمل بودن جواد عزتی در فیلم «ماجرای نیمروز ۲؛ رد خون» گفت: من وارد این موضوع نمی‌شوم. موضوع تخصصی است و داوران، نقش اول یا مکمل را تعیین می‌کنند. تهیه کننده دو اسم را برای نقش اول در نظر گرفته بود، داوران نظرشان این بود «کمال» در فیلم رد خون نقش اول بوده و بقیه مکمل هستند.

دبیر جشنواره درباره میزان جایزه مالی جشنواره هم گفت: مبلغ نقدی جوایز ۲۵ میلیون تومان در بخش اصلی و ۲۰ میلیون در بخش‌های دیگر است. آنقدر که سیمرغ و ارزش معنوی آن برای سینماگران مهم است، جایزه نقدی مهم نیست.

داروغه زاده درباره تدوین مجدد یک فیلم در طی برگزاری جشنواره هم گفت: قانون جشنواره این است که یک نسخه برسد. اصل در داوری است که ما یک نسخه تحویل گرفتیم. اینکه در اکران تغییری در دی‌سی‌پی داشته باشد، قانونی نبوده است.

دبیر سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر در پایان گفت: عذرخواهی می‌کنم بابت هر قصوری که بوده؛ برخی فیلم‌ها آمدند و به پرشور شدن جشنواره کمک کردند و مورد نقد غیرمنصفانه قرار گرفتند و آزرده خاطر شدند. از آن‌ها معذرت خواهی می‌کنم. سینما نیاز به مخاطب بیشتر و سرمایه گذاران بزرگتر دارد. نقاط مثبت سینما را ببینید، مردم هم روحیه شان آزرده هست، سعی کنیم امید و بالندگی به مردم بیشتر تزریق شود.

دبیری جشنواره تمام‌وقت و سالانه است نه پاره‌وقت و سه‌ماهه!

دبیر اسبق جشنواره فیلم فجر با انتقاد از سخنان داروغه زاده گفت: نا امیدکننده است که اگر کسی قبول نکرده به ایشان پیشنهاد شده و ایشان از سر نپذیرفتن سایرین این مسئولیت را قبول کرده اند. برگزاری رویدادی مثل فجر تمام وقت و سالانه است. نمی‌شود پاره وقت و دو ماه یا سه ماهه انجامش داد. استمرار مدیریت در برگزاری جشنواره می‌تواند ثبات برساند که خط دهنده باشد تا فیلمسازان بدانند با چارچوب فکری مشخصی روبرو هستند.

وی تاکید کرد: به عنوان کسی که یک دوره تجربه دبیری و چندین دوره تماشاگر را داشتم، به تمام عوامل خسته نباشید می‌گویم. جا دارد قدردانی ویژه از سینماگرانی داشته باشم که تلاش می‌کنند فیلم‌های خوبی به جشنواره برسد و این سعی و تلاش برای مهم و جدی گرفتن این رویداد بسیار مهم است.

عباسیان بیان کرد: امروز با سینمایی روبرو هستیم که از نظر تکنیکی به رشد خوبی رسیده و سطح تکنیکی در بخش‌های فنی روبه رشد است. در جلوه‌های بصری که همیشه عقب بودیم به جای خوبی رسیدیم. فیلمسازان نمی‌خواستند فیلم بدی بسازند و تمام تلاششان را کرده اند.

وی در واکنش به صحبت‌های دبیر جشنواره در مورد نقد فیلم‌ها قبل از حضور در جشنواره هم گفت: نکته‌ای که آقای داروغه زاده درباره تاثیر منفی نقد فیلم‌های پیش از اکران گفت: صحیح نیست. در همه دنیا اینگونه است.

عباسیان افزود: در جشنواره ما هم فیلم‌هایی به خاطر برجسته شدن در دوره جشنواره اتفاقاتی خوبی برایشان در اکران می‌افتد و در مقابل فیلم‌هایی به خاطر حضور و نقد‌های منفی جشنواره اکران مناسبی نمی گیرند.

مسئولیت جشنواره بر عهده دبیر است، نمی‌توان پشت هیئت انتخاب پنهان شد

محمدرضا عباسیان درباره فیلم‌های دوره سی و هفتم گفت: ۹۰ فیلم سینمایی قبل از جشنواره آماده بوده است که ۳۳ فیلم در بخش اصلی حضور پیدا کرده؛ ما اطلاعی از ۶۰ فیلم دیگر که آماده حضور بودند و تلاش کردند و جنگیندند که در جشنواره باشند، نداریم. در طول برگزاری سوالات زیادی به وجود می‌آید که فیلم‌های انتخاب شده سطح پایین تری از انتخاب نشده‌ها دارند.

او ادامه داد: جشنواره فجر ما با سیاست دبیرش که پاسخگوی دوره است، پیش می‌رود. مثل کارگردان که مسئولیت محتوا و آنچه روی پرده می‌رود را می‌پذیرد. کارگردان نمی‌تواند بگوید مشاوره غلط دادند و نتوانستم آنچه می‌خواهم بگویم.

دبیر اسبق جشنواره فیلم فجر گفت: از جشنواره فجر تا جشنواره فیلم‌های کوتاه منطقه ای، مسئولیت همه چیز از افتتاحیه تا فیلم‌ها و اختتامیه با دبیر است. تنها جایی که دبیر نباید دخالت داشته باشد، بحث داوری و جوایز است. محتوا و کیفیت آثار انتخاب شده با دبیر است و نمی‌تواند پشت هیئت انتخاب پنهان شود. دبیر اگر با فیلمی مشکل دارد با هیئت انتخاب مجادله کند و بگوید که مخالفم یا موافقم. دبیر باید بتواند از هیئت انتخاب بخواهد فیلمی را کم یا اضافه کند. تصور اینکه دبیر بخواهد در داوری دخالت کند مناسب نیست؛ سال‌هایی داشتیم پشت استیج اختتامیه داوری‌ها تغییر کرده است.

محمدرضا عباسیان هم در ادامه درباره برگزاری این دوره از جشنواره گفت: داروغه زاده به جز دبیری جشنواره، دبیر شورای نظارت و ارزشیابی هم هست. مسئولیت همزمان باعث می‌شود او حتما پاسخگو باشد. نمی‌توان گفت که شورای پروانه ساخت یا نمایش بخواهند در مورد فیلم‌های ما پاسخ بدهند، در جشنواره هم هیئت انتخاب و داوری باید پاسخ بدهند. در مورد قصاص، تصویر فیلم‌های ما تصویر غلطی است.

وی افزود: در جشنواره فیلم فجر که هر سال برآیند سینمای ایران است، امسال شرایط ویژه چهلمین سال انقلاب را داشتیم. سوال بزرگ از متولیان تولید فیلم در جشنواره این است، نظام ما این همه دستاور داشته، در مسائل مختلف علمی و صنعتی پیشرفت‌های بزرگ داشتیم. سوال باید از متولیان بپرسیم که چرا شما عقب افتادید؟ دستاورد‌های ۶ ساله دولت‌های یازدهم و دوازدهم را هم در کار‌های سینمایی و در پروژه‌های مستند را هم نمی‌بینیم. ما در تولید بنزین خودکفا شدیم، در محیط زیست اتفاقات مهمی افتاده، کدام فیلم مستند یا سینمایی در مورد این دستاورد‌ها ساخته شده؟

انتظامی در مورد عملکرد سازمان سینمایی شفاف سازی کند

عباسیان ادامه داد: سازمان سینمایی سالانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومان پول دریافت می‌کند تا از سینما حمایت کند. آقای انتظامی معتقد به شفاف سازی هستند. امیدواریم بگویند که چقدر در تولید و چقدر در سایر حوزه‌ها هزینه شده. آن مقدار که وارد چرخه تولید شده کجا رفته؟

این فعال فرهنگی گفت: در بنیاد فارابی لیستی آمد که ده‌ها نفر شورای بررسی فیلم‌ها هستند. چرا در سال‌های گذشته سیاستی نداشتیم که بخواهیم دستاورد‌های انقلاب و نظام هم نه، در مورد دستاورد‌های دولت آقای روحانی مثل برجام فیلم ساخته شود؟ مشخصا منفعل بودیم. با وجود حضور فعالانه کشورمان در عرصه‌های بین المللی، در سینما منفعل بودیم. در سال‌های اول چقدر در مورد نفت و... فیلم داشتیم.

عباسیان با مقایسه سینمای ایران و هالیوود تاکید کرد: مشکل عمده فیلم‌ها این است که در پایانش امید نمی‌بینیم. هیچ نور امیدی به بیننده نمی‌تابد. در مقابل هالیوود را داریم. ما کلی از مراسم‌های مسیحیت را بلدیم، از کجا یاد گرفتیم؟ هالیوود! در جشنواره فیلم فجر قهرمان ما کدام فیلم بوده؟ در کدام فیلم قهرمان داشتیم؟ در بهترین فیلم جشنواره «شبی که ما کامل شد» نظام حضور فعالانه ندارد و اتفاق مهمِ ماجرا را در یک کپشن داریم. از مراکز دولتی توقع داریم در حوزه‌های مختلف فیلم داشته باشیم.

عمده‌ترین مشکل جشنواره کثرت فیلم هاست

میز نقد با حضور محمدتقی فهیم، سعید قطبی‌زاده و محمدحسین لطیفی بخش پایانی پانزدهمین قسمت سری جدید «هفت» بود. این میزگرد با رویکرد بررسی فیلم‌های جشنواره و داوری‌ها برگزار شد.

محمدتقی فهیم در ابتدای این بخش گفت: برنامه مدیری هوشمند است که به انتقاد‌ها توجه کند. امسال مقداری به نقاط ضعف توجه کردند و وضعیت جشنواره بهتر شد، اما به نظر من هیئت انتخاب ضعیف عمل کرد و هئیت داوری بهتر بود. سینماگران ما از داوران جلوتر هستند. فیلمسازان ما ریسک پذیرتر و به مردم نزدیکتر شده اند. جشنواره هنوز از نظر اجرا دارای ضعف‌هایی است که به دلیل نادیده گرفتن اذهان عمومی است و دوپاره شدن جشنواره اصلا کار درستی نیست.

سعید قطبی زاده در این نشست یادآور شد: جشنواره معادله درستی نیست. فستیوال‌ها دو نوع هستند که یکی رونمایی از فیلم‌ها و یکی مروری بر آثار نمایش داده شده است؛ جشنواره فجر تلفیقی از این دو، ولی بی تفاوت به معیار‌های این دو است.

وی با تاکید بر اینکه می‌توانیم به داوری یا انتخاب مخالفت کنیم، ولی نمی‌توانیم آن را زیر سوال ببریم، گفت: هرچه تعداد جوایز جشنواره کمتر باشد اعتبار آن بیشتر است. اگر تعداد سیمرغ‌ها رو کمتر کنیم کیفیت جشنواره بهتر می‌شود. الگو‌های جشنواره نباید با تغییر دبیر جشنواره تغییر کند؛ قرعه کشی جشنواره کار درستی نبود. رویکرد انتخاب مجری و منتقد‌ها هر سال تغییر می‌کند و عمده‌ترین مشکل جشنواره کثرت فیلم هاست.

۱۰ فیلم جشنواره قابل دفاع نیست

محمد تقی فهیم در ادامه گفت: باید دلیل انتخاب برخی از فیلم‌ها مشخص شود؛ ۱۰ فیلم جشنواره امسال به هیچ وجه قابل دفاع نیستند. هیئت انتخاب و هیئت داوران باید در برابر رسانه‌ها درباره برخی انتخاب‌ها و داوری‌ها پاسخگو باشند.

سعید قطبی زاده در ادامه گفت: ما باید یاد بگیریم انتخاب داوران این بوده است و هرکسی سلیقه و انتخاب خود را دارد؛ بنابراین باید به سلیقه افراد احترام بگذاریم. در جشنواره کن بعد از اعلام جوایز همه دست می‌زنند و دیگر تخریبی درکار نیست. باید به سلایق و نگاه‌ها احترام بگذاریم.

سری جدید برنامه سینمایی هفت با اجرای محمدحسین لطیفی و تهیه‌کنندگی مجتبی امینی برای بررسی سینمای ایران جمعه شب‌ها روی آنتن شبکه سه می‌رود.

انتهای پیام/