به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، ماهی قرمز همه ساله در آستانه سال جدید با سُر خوردن زنگی از کف دستش در تُنگ‌های تَنگ شیشه‌ای قرار می‌گیرد و مهمان سفره‌های عید ایرانی‌ها می‌شود که به تازگی این عضو خوش رنگ و لعاب برای حضورش پای سفره هفت سین مخالفان و موافقانی دارد.

زندگی از کف ماهی قرمز سُر خورد

 ماهی قرمز همه ساله چند روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز همانند قاصدک، عطر و بوی بهار را به مشام می‌رساند امسال نیز با جنب و جوش خود به دنبال گل انداختن لپ‌های بهار و سرخ کردن سفره هفت سین عید است. فروش ماهی قرمز در خیابان‌ها همیشه خبر از آمدن بهار می‌دهد و با حضور خود در بساط ماهی فروشان جنب و جوش روز‌های پایانی سال را در کنار سفره‌های هفت سین، میوه و شیرینی و سایر اقلام شب عید بیشتر می‌کند.

این مهمان کوچک که سال هاست در سفره‌های هفت سین ایرانی جایی برای خود باز کرده است به ماهی گلی، ماهی قرمز و ماهی حوضی شهرت دارد و تاریخچه اش به کشور چین باز می‌گردد، اما در سال‌های گذشته عضوی از خانواده‌های ایرانی هنگام لحظه سال تحویل است. ماهی قرمز برای قرارگیری در سفره عید ایرانی‌ها همه ساله از اوایل اسفند از سوی فروشندگان به خیابان‌ها و مغازه‌ها می‌آید و در داخل سطل‌ها و شیشه‌های بزرگ و آکواریوم‌های مکعبی و تنگ‌های سفالی و شیشه‌ای قرار می‌گیرد تا برای رهگذاران دلبری کند.
کودکان به دلیل ظرافت این ماهی‌ها بیشترین مشتریان آن‌ها هستند و پدر‌ها و مادر‌ها نیز در کنار خرید‌های ضروری شب عید یک تا چند قطعه از ماهی‌های حوضی را برای خرید انتخاب می‌کنند. خرید و قرار دادن ماهی قرمز در کنار سفره هفت سین موافقان و مخالفان خود را دارد و موافقان که بیشتر خانواده‌ها هستند آن را جنبه‌ای از تزئین و زیبایی در کنار هفت سین و نمادی از زندگی لحظه تحویل سال می‌دانند.

مخالفان آن نیز بر این باورند که محبوس کردن این حیوانات در داخل تنگ‌های شیشه‌ای به نوعی حیوان آزاری محسوب می‌شود و عده‌ای نیز آن‌ها را به عنوان گونه‌های مهاجم محیط زیست ایران می‌دانند و برخی هم دیدگاه بهداشتی به آن دارند و این ماهی‌ها را بعضا ناقل بیماری‌های مشترک بین ماهیان و انسان اعلام می‌کنند. برخی هم بر این باورند ماهی قرمزِ گلی می‌تواند حتی تا ۲۰ سال هم عمر کند و با حبس کردن آن در شرایط نامناسب و تُنگ‌های هفت‌سین، اجازه ۲۰ روز زندگی کردن هم به این موجود زیبا داده نمی‌شود.
در هر صورت ماهی قرمز با تکاپوی خود در ظرف‌های بزرگ کنار خیابان به دنبال نقش آفرینی در سفره‌های مردم است و اکنون نیز در خیابان‌های شهرستان‌های استان کردستان همانند سایر نقاط کشور حضوری پر رنگ دارد و می‌خواهد با رنگ قرمز خود گرما بخش محفل نوروز باشد.

 اطلاعی از آسیب‌های ماهی قرمز ندارم، ولی می‌خرم

یکی از خریداران ماهی قرمز در خیابان انقلاب سنندج که چهار قطعه ماهی را در داخل پلاستیک قرار داده در جواب سئوال مهمترین انگیزه از خرید آن می‌گوید: طبق عادت هرساله این ماهی‌ها را خریده و باور دارم یکی از اجزای جدانشدنی سفره هفت سین است. وی می‌گوید که اطلاعی از بیماری‌های این ماهی و همچنین آسیب‌های آن نسبت به محیط زیست ندارم، اما هر ساله در روز ۱۳ بدر آن را در رودخانه‌ها یا پشت سد‌ها رها می‌کنیم تا به زندگی خود ادامه دهد.

مردم ماهی قرمز را در زیستگاه‌ها رها نکنند

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان در این ارتباط می‌گوید: ماهی قرمز از گونه‌های بومی ایران نیست و با توجه به همه گیر شدن فرهنگ خرید آن در ایام نوروز به مردم توصیه می‌شود که پس از ایام تعطیلات نوروز در اکوسیستم طبیعی استان رها سازی نشود.
شهاب محمدی افزود: برای جلوگیری از رهاسازی این ماهی در زیستگاه‌های طبیعی استان با شهرداری‌های استان هماهنگی‌های لازم برای تعبیه استخر‌های مختلف در سطح شهر‌ها انجام شده تا قبل از زمان رهاسازی به اطلاع مردم رسیده شود.
وی اضافه کرد: با وجود اینکه آسیب‌های این گونه‌ها بار‌ها در رسانه‌ها اعلام شده، اما باز هم بسیاری از این آسیب‌ها و معایب آگاه نیستند همواره به خرید آن ادامه می‌دهند.

 ماهی قرمز برای اکوسیستم کردستان گونه‌ای مهاجم است

معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان نیز معتقد است ماهی قرمز به علت اینکه گونه‌ای غیر بومی است برای زیستگاه‌های استان مهاجم شناخته می‌شود و در زمان حاضر تا شکل گیری فرهنگ عدم استفاده از آن حفاظت محیط زیست تنها از خرید و فروش گونه‌های حیات وحش در کنار این ماهی‌ها جلوگیری می‌کند.

اقبال حمیدی گفت: این اداره کل طبق کنوانسیون تنوع زیستی مبنی بر مقابله با سوء تاثیرات گونه‌های مهاجم و غیر بومی بر تنوع زیستی به صورت جدی با هر گونه خرید و فروش گونه‌های حیات وحش مقابله می‌کند و عرضه آن‌ها در کنار ماهی قرمز پیگرد قانونی دارد. وی با اشاره به اینکه در روز‌های پایانی سال و نزدیک شدن به عید نوروز، عده‌ای افراد فرصت طلب و سودجو در برخی مناطق اقدام به خرید و فروش غیرمجاز گونه‌های جانوری مانند مار، سمندر، لاک پشت در کنار ماهی قرمز می‌کنند اضافه کرد: بر اساس این کنواسیون و مواد ۷ و ۱۰ قانون شکار و صید، خرید و عرضه تمامی این گونه‌ها ممنوع و با متخلفان به شدت برخورد می‌شود.

حمیدی افزود: بر این اساس ماموران یگان حفاظت محیط زیست این اداره کل در این ایام به گشت و نظارت مستمر بر مراکز خرید و فروش ماهی قرمز و پرنده فروشی‌های سطح استان اقدام می‌کنند و درصورت مشاهده هر گونه تخلف، ضمن ضبط جانوران وحشی و رهاسازی آن‌ها در طبیعت، با افراد خاطی و سودجو براساس قوانین و مقررات برخورد می‌کنند.
وی گفت: برخورد با عرضه گونه‌های مهاجم مانند ماهی گوشتخوار زبرا و لاک پشت پشت قرمز به شدت در حال انجام است و ماموران پس از کشف و ضبط به دلیل آنکه به شدت محیط زیست و زیستگاه‌های استان را به خطر می‌اندازند آن‌ها را معدوم سازی می‌کنند.
حمیدی از شهروندان خواست از خرید جانواران وحشی خودداری کنند و در صورت مشاهده هر گونه تخلف مراتب را به سامانه تلفنی ۱۵۴۰ و یا ادارات محیط زیست اطلاع دهند.

 رعایت بهداشت فردی هنگام نگهداری از ماهی قرمز از ضرورت‌های حفظ سلامت است

سرپرست بهداشت عمومی اداره کل دامپزشکی کردستان نیز در این ارتباط معتقد است: ضوابط و تحقیقات دامپزشکی با نگهداری و عرضه ماهی قرمز به دلیل شرایط نگهداری در تنگ، محبوس شدن در یک مکان کوچک و احتمال انتقال بیماری‌ها موافق نیست.
عابد نمدی با اشاره به اینکه پرورش این ماهی در کشور صورت می‌گیرد اظهار داشت: دامپزشکی در خصوص خرید و فروش آن اقدام به توجیه فروشندگان و اطلاع رسانی در خصوص بیماری این ماهی کرده است.
وی گفت: لازم است شهروندان هنگام نگهداری از این ماهی به نکاتی مانند دست زدن به ماهی قرمز بدون دستکش یا حفاظ خودداری کنند، استفاده از غذای مناسب آن، جلو گیری از قرار گرفتن ظرف ماهی مقابل آفتاب و عدم رها سازی در رودخانه‌ها دقت کافی داشته باشند.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیشتر اعلام کرده ماهی‌های قرمز ممکن است عصبی یا بیمار باشند، مهمترین راه شناخت این ماهی‌ها چرخش مکرر ماهی داخل تنگ و دیگر ظروف نگهداری است. از این رو لازم است در خرید ماهی قرمز باید به یکسری نکات توجه کرد، شکسته شدن یا تاخوردن بال‌های ماهی، شنای نامتعادل، بیرون زدگی چشم ها، تشکیل گلوله‌های پنبه‌ای اطراف دهان، دم یا بال‌ها و سفیدک زدن جداره پوست از اعلام بیماری ماهی‌های قرمز است که از خرید آنان باید اجتناب کرد.
با توجه به آسیب‌های نگهداری از ماهی قرمز در خصوص اهمیت نگهداری از محیط زیست و بهداشت اجتماعی در صورت اصرار بر خرید آن بهتر است با رعایت مسائل بهداشتی نگهداری شود. انتظار می‌رود به مروز زمان با حذف آن سفره‌های عید گامی در حفظ محیط زیست و همچنین جلوگیری از حیوان آزاری برداشت و بجای ماهی، از نماد آن در هفت سین استفاده کرد.

منبع: ایرنا

انتهای پیام/

زندگی از کف ماهی قرمز سُر خورد