به گزارش خبرنگار راه و شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، ایران در منطقه خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد و خشکسالی های گذشته و برداشت بیش از حد از منابع آب‌های زیر زمینی به یک چالش و بحران جدی تبدیل شد که خوشبختانه بارش‌های مناسب از ابتدای سال زراعی جدید، تاثیر بسزایی بر جبران منابع آب‌های سطحی و زیر زمینی خشکسالی پی در پی سال‌های اخیر داشته است.

با وجود اینکه کشاورزان در سال‌های گذشته به دلیل کمبود بارش و خشکسالی دسترسی کمتری به منابع آب‌های سطحی داشتند، اما امسال به سبب وضع مناسب سد‌ها و تالاب‌ها دیگر نگران و دغدغه کم آبی را ندارند، چرا که در سال زراعی ۹۸-۹۷، میزان بارش ۲۶ درصد از یک سال زراعی کامل بالاتر است، درحالیکه تا پایان سال چند ماه دیگر زمان باقی است.

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که با وجود بارش‌های نرمال و بیش از نرمال و وقوع سیل در کشور، اما همچنان به سبب خشکسالی هیدرولوژیکی به طبیعت بدهکار هستیم، این در حالی است که برخی افراد گمان می‌کنند که دیگر محدودیتی در مصرف آب‌های سطحی و زیر زمینی ندارند.

حال به سراغ کارشناسان مرتبط می‌رویم تا از آخرین وضع بارندگی‌ها و منابع سفره‌های زیرزمینی در سال زراعی جدید نسبت به مدت مشابه سال قبل با خبر شویم:

بهبود ذخایر سدها و تالاب های کشور در سال زراعی جدید

صادق ضیاییان، رئیس مرکز خشکسالی در گفت و گو با خبرنگار راه و شهرسازی، درباره تاثیر وقوع سیل‌های اخیر بر میزان جبران کمبود منابع آبی اظهار کرد: با توجه به خشکسالی‌های متوالی ۱۱ سال اخیر، بارش‌های اخیر تنها خشکسالی سال زراعی گذشته و تا حدی سال ما قبل را جبران کرده است.

وی با اشاره به اینکه کماکان افزایش دما در کشور بیش از نرمال است، افزود: با توجه به آنکه افزایش دما منجر به افزایش تبخیر و تعرق می‌شود، از این رو شاهد شاخصه‌های خشکسالی کوتاه مدت و در اکثر نقاط کشور خشکسالی بلند مدت هستیم.

ضیاییان ادامه داد: از ابتدای سال زراعی جدید تا کنون ۴ دهم درجه بیش از نرمال افزایش دما داشتیم.

این مقام مسئول با بیان اینکه استان‌های اردبیل، آذربایجان غربی و گیلان بیشترین افزایش دما را نسبت به بلندمدت داشتند، گفت: اگرچه بارش‌های اخیر تاثیر قابل توجهی در جبران کمبود آب کشور داشته است، اما به طور کامل نتواسته کمبود منابع آب سال‌های اخیر را مرتفع کند.

بیشتر بخوانید: مقصر خسارت سیل اخیر کدام ارگان است؟/ بررسی مستندات سازمان هواشناسی کلید خورد

وی ادامه داد: با وجود بارندگی‌های اخیر و پرشدن سد‌ها و تالاب‌های کشور، سیاست کاهش مصرف و مدیریت مصرف در کشور همچنان باید رعایت شود.

رئیس مرکز خشکسالی با بیان اینکه بارندگی‌های اخیر خشکسالی ۱۱ سال گذشته را به طور کامل جبران نمی‌کند، افزود: با توجه به آنکه خشکسالی ۱۱ سال اخیر، منابع آبی زیرزمینی و سطحی را تحت تاثیر خود قرار داده است، از این رو وقوع سیل اخیر و بارندگی‌های مناسب در سال زراعی جدید تنها بخشی از خشکسالی و کمبود منابع آبی سال‌های گذشته را جبران خواهد کرد.

وی با بیان اینکه شاخصه‌های خشکسالی در کشور همچنان دیده می‌شود، اظهار کرد: با توجه به روند افزایش دما، شرایط اقلیمی و عدم بارش‌های بهاره در بسیاری از استان‌ها، نمی‌توان انتظار داشت که شاخصه‌های خشکسالی به طور کامل در کشور از بین رفته باشد.

ضیاییان از بارش‌های مناسب بهاره در مناطق شمال غرب کشور خبر داد و گفت:  وقوع بارش در سایر نقاط کشور خطرناک خواهد بود.

به گفته این مقام مسئول، پیش بینی فصلی بارش ۴ تا ۶ ماهه است، از این رو نمی‌توان گفت که سال آینده وضعیت بارش چگونه خواهد بود و به عبارت دیگر ترسالی یا خشکسالی سال زراعی آتی را نمی توان پیش بینی کرد.

وی در ادامه افزود: اگر در سال‌های آتی بارش‌های بهتری داشته باشیم،  بخشی از کمبود بارش خشکسالی‌های ۱۱ سال اخیر جبران خواهد شد.

رئیس مرکز خشکسالی در پایان از بهبود وضعیت ذخایر سد‌ها و تالاب‌های کشور خبر داد و گفت: با توجه به شرایط مساعد سد‌ها و تالاب‌های کشور همچنان مدیریت کاهش مصرف باید اجرا شود و در غیر این صورت این ذخایر را از دست خواهیم داد.

کم بارشی سال زراعی گذشته به طور کامل جبران شد/ خشکسالی هیدرولوژیکی همچنان بر کشور حادث است

احد وظیفه، مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی در گفت و گو با خبرنگار راه و شهرسازی، با بیان اینکه بارش‌های اخیر تنها بخشی از کم بارشی سال‌های اخیر را جبران می‌کند، اظهار کرد: با توجه به آنکه بسیاری از شهر‌ها و روستا‌های جنوب شرق، جنوب و شرق کشور با تانکر در فصول خشک آبرسانی می‌شد، از این رو با بارش‌های اخیر بخشی از این مشکلات مرتفع شد.

وی افزود: با توجه به آنکه ایران به سبب قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک با کمبود آب روبروست، بنابراین به سبب فراوانی باران در سال زراعی جدید نباید این ذهنیت در بین آحاد جامعه شکل بگیرد که کمبودی در منابع آبی نداریم و همانند گذشته باید آب را با مدیریت درست مصرف کرد.

این مقام مسئول با بیان اینکه تا ۲ هفته آینده بارش‌های سیل آسا در اقصی و نقاط کشور نداریم، گفت: با توجه به شرایط اقلیمی کشور، بارندگی‌های مناسب و پر آب بودن رودخانه‌ها دائمی نیست، به همین خاطر به سبب کم شدن آب رودخانه‌ها شرایطی ایجاد می‌شود که عمدتا کشاورزان به آب‌های زیرزمینی وابسته هستند.

مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی درباره آخرین وضعیت سطح آب‌های زیرزمینی بیان کرد: با توجه به خشکسالی‌های ممتد ۱۱ سال اخیر، فشار زیادی به منابع آب‌های زیر زمینی کشور وارد شده است که با یک سال بارش مناسب نمی‌توان انتظار داشت که سطح آب‌های زیر زمینی به طور کامل بالا بیاید.

وظیفه ادامه داد:  طی سال‌های اخیر فشار بیشتری ناشی از خشکسالی‌های ممتد بر منابع زیرزمینی وارد شد که منجر به فرونشست آب‌های زیر زمینی شد، از این رو نمی‌توان انتظار داشت که خشکسالی‌های اخیر با بارش مناسب در یک سال زراعی به طور کامل جبران شود.

به گفته این مقام مسئول، سطح آب‌های زیر زمینی در بسیاری از مناطق ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی متر پایین‌تر از سطح زمین است که در چنین شرایطی بارش‌های مناسب اخیر نمی‌تواند کم بارشی و کمبود منابع سطحی آب‌های زیر زمینی را به طور کامل جبران کند و به عبارت دیگر کشاورزانی که متکی بر استخراج اب‌های زیرزمینی هستند، همچنان با محدودیت‌هایی روبرو هستند.

وی با بیان اینکه خشکسالی هیدرولوژیکی همچنان بر کشور حادث است، افزود: اگرچه با بارش‌های اخیر بخشی از خشکسالی هواشناسی برطرف شده است، اما خشکسالی هیدرولوژیکی ناشی از خشکسالی سال‌های اخیر، همچنان ادامه دارد.

 مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی میانگین کل بارش کشور را ۲۳۰ میلی متر اعلام کرد و گفت: با وجود آنکه بارش در سال زراعی جدید تنها ۷۰ میلی متر بیش از نرمال است، اما سطح آب‌های زیرزمینی در بسیاری از مناطق ۳۰۰ متر پایین‌تر از سطح زمین است که این امر نشان می‌دهد به سبب مصرف بالا، تفاوت چندانی ناشی از بارش‌های مناسب اخیر در سطح آب‌های زیر زمینی رخ نداده است.

وظیفه در پایان تصریح کرد: با توجه به شرایط اقلیمی و‌منابع آب‌های زیر زمینی، مدیریت مصرف منابع آبی و دستورالعمل کاهش مصرف امری ضروری است که باید به جد دنبال شود.

صرفه جویی و مدیریت مصرف آب های زیرزمینی امری ضروری است

مسعود حقیقت، مدیرکل شبکه پایش هواشناسی کشاورزی در گفت و گو با خبرنگار راه و شهرسازی، با بیان اینکه امسال کمبود منابع آبی نخواهیم داشت، اظهار کرد: با توجه به بارش‌های مناسب اخیر و وقوع سیل در اکثر نقاط کشور، از لحاظ آب‌های سطحی مشکلی نداریم و تنها کمبود منابع آب زیر زمینی ناشی از خشکسالی‌های قبل به طور کامل مرتفع نشده است.

وی با اشاره به اینکه به طبیعت بدهکار هستیم، افزود: اگرچه کمبود بارش سال زراعی گذشته و تا حدودی سال ما قبل تحت تاثیر بارش‌های نرمال و بیش از نرمال در سال زراعی جدید جبران شده ، اما همچنان خشکسالی هیدرولوژیکی بر کشور حادث است.

حقیقت ادامه داد: با توجه به آنکه ایران کشوری است که از آب‌های زیر زمینی به میزان بالایی استفاده می‌کند، از این رو بارش‌های اخیر به طور کامل کمبود سطح منابع آب‌های زیر زمینی ناشی از خشکسالی‌های اخیر را جبران نکرده و همواره رفع کمبود منابع آب‌های زیر زمینی مستلزم بارش‌های نرمال و مناسب در سال‌های آتی است.

این مقام مسئول ادامه داد:  بارش‌های نرمال و بیش از نرمال در سال زراعی جدید، کمبود منابع آب‌های سطحی ناشی از خشکسالی‌های اخیر را به طور کامل پوشش داده است و کشاورزان محدودیتی در مصرف آب در بخش کشاورزی ندارند.

مدیرکل شبکه پایش هواشناسی کشاورزی در پایان تصریح کرد: با وجود خشکسالی‌های ۱۱ سال اخیر، نمی‌توان انتظار داشت که کمبود منابع آب‌های زیرزمینی به طور کامل جبران شود چرا که این امر حداقل مستلزم بارندگی‌های مستمر طی ۷ تا ۸ سال آینده و صرفه جویی و مدیریت صحیح در منابع آب‌های زیر زمینی است.

انتهای پیام/