رضا حاجی آبادی مدیر انتشارات هزاره ققنوس، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره وضعیت صنعت نشر کشور و تیراژ کتاب‌های چاپ شده گفت: مسئله کاهش تیراژ و گرانی کاغذ گریبان‌گیر همه ناشران شده است و باعث شده که ریسک نکنند و کتاب‌ها را در شمارگان پایین منتشر کنند. ناشران مطرحی را می‌شناسم که به دنبال تهیه دستگاه دیجیتال برای چاپ کتاب‌هایشان و آن هم در تعداد محدود هستند. شاهد این مدعا هم سایت خانه کتاب است که می‌توان به آن مراجعه و مشاهده کرد که تیراژ‌ها از ۷۰۰۰ نسخه در سال‌های دور به میانگین حدود ۲۰۰ نسخه رسیده است.

وی افزود: انتشارات ما به طور میانگین هر هفته یک کتاب چاپ می‌کند که سالانه حدود ۵۰ عنوان کتاب می‌شود. تعداد عناوینمان نسبت به قبل کمتر شده و با وسواس بیشتری کتاب چاپ می‌کنیم.

مدیر انتشارات هزاره ققنوس درباره میزان و نحوه حمایت وزارت ارشاد از ناشران گفت: بخش زیرمجموعه هیئت خرید کتاب وزارت ارشاد با عنوان تازه‌های کتاب، قبلاً از هر کتاب جدید حداقل ۸۰ نسخه خریداری می‌کرد که متاسفانه از بین رفت. اکنون هیئت خرید کتاب وزارت ارشاد که هدفش ترویج کتابخوانی (و نه حمایت از چاپ کتاب) است، اقدام به خرید کتاب از ناشران می‌کند که تعداد آن هم زیاد نیست. با مراجعه به سایت وزارت می‌توانید علاوه بر آگاهی از ترکیب اعضای این گروه، ببینید چه موضوعاتی و در چه تعدادی توسط این هیئت خریداری می‌شود.

وی در ادامه گفت: از سال گذشته با حمایت تشکل‌های نشر و معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، حرکتی در راستای دادن کاغذ دولتی به ناشران آغاز شده است. آفت این کار تولید شبه ناشرانی است که سابق بر این اساساً وجود خارجی نداشتند و یا تعطیل شده بودند، ولی با شنیدن این خبر شروع به فعالیت یا به عبارت دیگر کتاب‌سازی و آمارسازی کردند. مثلاً اعلام می‌شود که ۲۰۰۰ نسخه از کتابی چاپ شده؛ در حالی که ممکن است تنها دو نسخه از آن منتشر شده باشد. با همین ترفند کاغذ را از دولت گرفته و در بازار آزاد می‌فروشند.

حاجی آبادی افزود: از مخالفان عرضه کاغذ دولتی خود من هستم و معتقدم کاغذ باید با نرخ آزاد تهیه و توزیع شود. این امر باعث ایجاد شرایط رقابت سالم و برابر و شناسایی و حذف سودجویان می‌شود.

کتاب‌سازی و تخریب سلیقه مخاطب نتایج عرضه کاغذ دولتی است

مدیر انتشارات هزاره ققنوس در انتقاد از سودجویی‌های ناشی از توزیع کاغذ دولتی بیان کرد: خیلی از کسانی که واردکننده کاغذ بودند، اساسا کارشان ارتباطی به کاغد نداشت؛ یعنی ارز ۴۲۰۰ تومانی را از دولت گرفتند، ولی یا چیز دیگری وارد کردند یا حتی ارز را در بازار آزاد فروختند. البته کمیته کاغذ وزارت ارشاد تعدادی از این‌ها را شناسایی کرده است. به طور کلی هرجایی که بحث سوبسید و یارانه مطرح می‌شود، چنین آفات و مشکلاتی را هم در پی دارد.

وی درباره تأثیر مشکلات فوق بر نحوه ارتباط و تعامل میان ناشران و نویسندگان (نوقلم) گفت: این مسائل باعث شده برخی ناشران سودجو به سراغ چاپ آثار افراد اصطلاحاً یک کتابی بروند که نه در آینده نویسنده خواهند شد و نه حتی کتاب دومی خواهند داشت و آثارشان اغلب کپی آثار دیگران یا محتوای فضای مجازی است. این ناشران کتاب‌هایی ضعیف را منتشر کرده و کاغذشان را می‌گیرند که علاوه بر حیف و میل بیت المال و تضییع سرمایه عمومی، تخریب ذائقه مخاطب را نیز در پی خواهد داشت. در نتیجه خواننده را با این تصور روبرو می‌کند که صنعت نشر کشور کتاب خوب و قابل قبولی برای عرضه به او ندارد؛ لذا اگر کتاب خوبی هم تولید شود به چشم نمی‌آید.

حاجی آبادی در ادامه تصریح کرد: البته نشر هزاره ققنوس به حمایت از نوقلمان معروف است. خیلی از شعرا و نویسندگانی که با ما کار کرده‌اند در ادامه مسیر و برای کتاب‌های بعدیشان با ناشران بزرگ هم کار کرده‌اند و کتاب‌هایشان برنده جوایز مختلف شده است. علتش این است که کار‌ها قبل از چاپ توسط کارشناسان بررسی شده و تنها آثاری منتشر می‌شوند که دارای ارزش محتوایی کافی باشند.

وی افزود: هر نویسنده‌ای یا شاعر علاقه‌مندی که بخواهد اثرش را در هزاره ققنوس منتشر کند، می‌تواند بعد از پر کردن فرم تقاضا در سایت، اثرش را جهت بررسی برای انتشارات بفرستد. شرایط خاص و پیجیده‌ای برای متقاضیان در نظر گرفته نشده است. فرآیند پاسخ‌دهی هم با توجه به تعداد آثار، ممکن است حدود دو تا سه ماه طول بکشد. در صورتی که اثر مشکل خاصی نداشته باشد به همان صورت چاپ شده و در غیر این صورت اصلاح و تجدیدنظر‌های لازم صورت می‌گیرد.

کاغد باید با نرخ آزاد در اختیار ناشر قرار بگیرد

مدیر انتشارات هزاره ققنوس در واکنش به وجود ۱۶۰۰۰ ناشر در کشور گفت: اگر شرایط برابری برای رقابت ناشران ایجاد می‌شد، بدون شک این رقم به همان حدود ۲۰۰۰ موردی که در نمایشگاه کتاب حضور دارند، کاهش می‌یافت. نمایشگاه کتاب فقط به ناشرانی غرفه می‌دهد که حداقل سالی پنج تا ده عنوان کتاب چاپ کرده باشند. این یعنی ۲۰۰۰ ناشر ما واقعا فعال هستند.

وی در پایان اظهار کرد: اگر کاغذ با نرخ آزاد به ناشر داده و کتاب هم با همان قیمت عرضه شود، دلالی از بین رفته و شکافی که این میان ایجاد شده از بین می‌رود. همین حالا هم خیلی از ناشران با این که کاغذ را با نرخ دولتی دریافت می‌کنند، کتاب را با نرخ آزاد در بازار می‌فروشند.

انتهای پیام/