نسیم رزمخواه دکترای روانشناسی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تفاوت سن عقلی دختران با پسران اظهار کرد: به طور طبیعی رشد دختران در کودکی سریع‌تر از پسران اتفاق می‌افتد.دختران زودتر به بلوغ می‌رسند و عاقل‌ می‌شوند.به طور مثال توانایی یک دختر پنج ساله با پسر پنج ساله قابل مقایسه نیست.بسیاری از مسئولیت‌ها را به دختر پنج ساله می‌توان سپرد، زیرا ساختار مغزی‌اش تکامل پیدا کرده است، اما پسر پنج ساله این توانایی را ندارد.

او بیان کرد: ساختار رشد مغزی در دختران سریع‌تر تکمیل می‌شود که این موضوع یکی از عللی است که موجب می‌شود دختران زودتر به سن تکلیف برسند. محققان این موضوع را با اسکن مغزی روی داده‌های دریافتی بدست آورده‌اند. در دختران روند بهینه‌سازی مغز سریع‌تر از پسران اتفاق می‌افتد به طوری که این روند در دختران از سن ۱۰ سالگی و در پسران از ۲۰ سالگی آغاز می‌شود، بنابراین روند مغزی زنان و مردان باهم یکسان نیست.

این روانشناس افزود: سن عقلی دختران نسبت به پسران جلوتر است و دختران زودتر به بلوغ عقلی می‌رسند. به طور معمول یک دختر در مقایسه پسر، پنج تا شش سال جلوتر است، به طوری که به یک دختر خانم ۲۲ تا ۲۳ ساله می‌توان بسیاری از مسئولیت‌های کاری و زندگی را سپرد، اما این موضوع در مورد پسران کمتر صدق می‌کند، زیرا رشد آنها دیرتر کامل می‌شود.

بلوغ چیست؟

او تأکید کرد: بلوغ مرحله‌ای بحرانی است که در گذر از این دوره زیربنای زندگی فرد بزرگسال پی‌ریزی می‌شود، در همه مناطق جهان با در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی و اجتماعی دختران اغلب زودتر به بلوغ طبیعی می‌رسند. بین دختران و پسران در آغاز بلوغ تفاوت‌ها بسیار چشمگیر است. شناخت تغییرات جنسی، روحی و اجتماعی در زندگی دختران بسیار اهمیت دارد.به طور کلی در طول زندگی هر فرد وقایعی رخ می‌دهد که این وقایع بسیار اهمیت دارند، به عبارتی این اتفاقات، نقاط عطف در زندگی هستند که یکی از این نقاط عطف دوران بلوغ است. دوران بلوغ بین مرحله کودکی و بزرگسالی قرار دارد. در این دوران تغییرات دینامیک در مغز و غدد بدن، جسمانی، روانی و رفتاری اتفاق می‌افتد.

بیشتر بخوانید: عواملی که در دوران بلوغ، رشد را به تاخیر می‌اندازد!

این روانشناس تصریح کرد: وقتی صحبت از دوران بلوغ می‌شود بیشتر افراد به تغییرات جنسی توجه می‌کنند، زیرا این دوران نشانگر آغاز زندگی جنسی است به طوری که امکان باروری در فرد شکل می‌گیرد، اما آنچه بیشتر اهمیت دارد این است که نوجوان باید در این دوران مهارت‌هایی را یاد بگیرد و به آنها مسلط شود. نوجوان باید با بدن بالغ خود کنار بیاید، شیوه تفکر بالغ را یاد بگیرد و به استقلال عاطفی و مالی برسد.

رزمخواه گفت: در روانشناسی دوران بلوغ را دوران طوفان و فشار می‌نامند، زیرا تغییرات وسیعی در این دوران رخ می‌دهد. روانشناسی به نام «استنلی‌هال» بلوغ را تولدی جدید و نوعی مرحله انتقال می‌داند، زیرا او معتقد است که شخص از دوران کودکی به بزرگسالی انتقال پیدا می‌کند همچنین «موریس‌دبس» دوران بلوغ را دوران هیجان و آشفتگی می‌داند. یکی از مشکلاتی در این دوران به ویژه برای دختران ایجاد می‌شود، تطبیق است.به عبارتی آنها آمادگی لازم را برای ورود به این دوره ندارند که این موضوع ناشی از اعتقادات فرهنگی و آگاهی‌هایی است که اغلب به دختران داده نمی‌شود، بنابراین کمتر کسی است که دوران بلوغ را به راحتی سپری کند.افراد برای طی کردن دوران بلوغ به راهنمایی‌های والدین خود و مربیان نیاز دارند.

این روانشناس اظهار کرد: در دوران بلوغ، بیداری غریزی بسیار اهمیت دارد، در این دوران نوعی بهت‌زدگی و گیجی در نوجوان اتفاق می‌افتد و اضطراب و احساس ناامنی در او ایجاد می‌شود، به ویژه در دختران که نخستین قاعدگی را در این دوران پشت سر می‌گذارند. تحولات ذهنی و عاطفی فرد در دوران بلوغ شکل می‌گیرد که اگر این تحولات به درستی اتفاق نیفتد و رشد نکند، ناهماهنگی بین رشد جنسی و جسمانی رخ می‌دهد، همچنین کندی رشد عاطفی-ذهنی ایجاد می‌شود. این نبود تعادل می‌تواند خطرناک باشد و تعارض‌ها را در دختران و پسران ایجاد کند.

علائم جسمانی بلوغ در دختران

رزمخواه بیان کرد: از علائم جسمانی بلوغ در دختران می‌توان به قاعدگی، بزرگ شدن سینه‌ها و رشد مو‌های زیر بغل اشاره کرد. آغاز دوران بلوغ در دختران بسیار متفاوت‌تر از پسران است.تخمک‌گذاری‌های دختران پس از دوران قاعدگی آغاز می‌شود.

بیشتر بخوانید: سن بلوغ دختران ایرانی چقدر است؟ / خانواده‌ها دوره‌های آموزشی مربوط به بلوغ جسمی می‌بینند

علائم جسمانی بلوغ در پسران

او افزود: از علائم جسمانی بلوغ در پسران می‌توان به تغییرات صداو کلفت شدن آن، رشد مو‌های صورت و زیر بغل اشاره کرد همچنین خصوصیاتی مانند لجاجت، پرخاشگری و حفظ استقلال بسیار پر رنگ‌تر از دختران است، بلوغ در پسران از سن ۱۳ سالگی آغاز می‌شود و تا ۱۸ سالگی ادامه پیدا می‌کند، اما در دختران این دوران از ۹ تا ۱۰ سالگی آغاز می‌شود و در سنین ۱۵ تا ۱۶ سالگی به پایان می‌رسد.

ویژگی‌های روانی و اجتماعی بلوغ در دختران

این روانشناس تأکید کرد:  از ویژگی‌های روانی و اجتماعی بلوغ در دختران می‌توان به تغییرات خلقی، نگرانی، حساسیت و زودرنجی، تمرکز پایین، کناره‌گیری از جمع، حساس بودن نسبت به انتقاد دیگران، بی‌ثباتی، تحریک‌پذیری، مخالفت با خانواده و تمایل به گذراندن وقت با جمع دوستان اشاره کرد. خانواده باید با نوجوان خود در دوران بلوغ همراهی کند تا احساس امنیت و اعتماد به نفس در او شکل بگیرد.

رزمخواه تصریح کرد: نوجوانان در دوران بلوغ نسبت به آراستگی خود بسیار حساس هستند به طوری که ساعت‌های طولانی را جلوی آینه سپری می‌کنند که این موضوع در دختران و پسران دیده می‌شود، ولی در دختران شیوع بیشتری دارد. 

ویژگی‌های روانی و اجتماعی بلوغ در پسران

او گفت: از ویژگی‌های روانی و اجتماعی بلوغ در پسران می‌توان به اختلال توجه، مخالفت با والدین، سرکشی کردن، پرخاشگری، اختلال در خلق‌ و خو، بی‌اشتهایی یا پراشتهایی، اختلالات خواب، جنسی و تمایل به جنس مخالف اشاره کرد که گرایش به جنس مخالف در پسران پررنگ‌تر از دختران است. 

دکترای روانشناسی اظهار کرد: در دوران بلوغ هویت نوجوان شکل می‌گیرد، همچنین رشد ذهنی و منطقی در حال بالا رفتن است، نوجوان در این دوران می‌تواند به تدریج توانایی‌هایش را بشناسد، اعتماد به نفسش بالا می‌رود و ارزش اخلاقی در او رشد می‌کند، برخی نوجوانان در این دوران به مسائل معنوی و فلسفه زندگی گرایش پیدا می‌کنند همچنین تعدادی دیگر به موضوعات سیاسی علاقه‌مند می‌شوند. نوجوانان در دوران بلوغ تمایل دارند که با گروه همسالان خود ارتباط بیشتری برقرار کنند و کار‌هایی را اغلب انجام می‌دهند تا در جمع دوستان پذیرفته شوند.

رزمخواه یادآوری کرد: نوجوانان اغلب در دوران بلوغ دو تا سه دوست صمیمی دارند، عالی‌ترین مرحله رشد فکری انسان رسیدن به تفکر انتزاعی است که این اتفاق در دوران نوجوانی و بلوغ رخ می‌دهد، بنابراین فرد قدرت تجزیه و تحلیل مسائل را پیدا می‌کند، تفکر منطقی در او ایجاد می‌شود و از موضوعات به شکل صحیح نتیجه‌گیری می‌کند. در دوران نوجوانی و بلوغ اغلب دختران و پسران برای آینده خود برنامه‌ریزی کرده، با بزرگتر‌هایی که در اطراف آنها هستند، همانند سازی می‌کنند و به دنبال الگوسازی هستند برای اینکه بتوانند نقشی را که در بزرگسالی قصد دارند به آن برسند، به درستی اجرا کنند.

انتهای پیام/