به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، این روز‌ها به طرز عجیبی خسته ام، از بی شمار سوال‌های پیچیده، از فکر‌های عمیق، دلم تنگ شده است برای حرف‌های معمولی، حرف‌هایی ساده از جنس چه خبر خوبی؟ شنیدی محمد هنوز داره قسط جهیزیه خانمش رو میده؟ حسن مکانیک از وقتی شنید شاید کرونا بیاد رفته وصیت نامه نوشته و ... من با شنیدن این‌ خبرها یک دل سیر ذوق مرگ شوم و بخندم.

صفحه موبایلم را باز می‌کنم، می‌خواهم ببینم کدام یک از صد‌ها نامی که به عنوان مخاطب و دوست در تلفن همراهم ذخیره شده اند آنلاین هستند که می‌بینم دوستانی مرحمت کرده ما را هوادار فلان نامزد انتخاباتی فرض کردند و عضومان کردند در گروه حامیان جناب آقای دکتر مهندس فلان و بهمان و ماشاالله یکی دو تا هم نیستند، چند دقیقه‌ای هاج و واج می‌مانم، می‌خواهم همگروه‌های جدیدم را بشناسم که با اسامی عجیب و غریبی روبرو می‌شوم ، انگار جام ملت‌های آسیا است ، کاربری با نام和平在你身上 و یکی هم Мир из онлайн-системы کمی پایین‌تر از آن অনলাইন সিস্টেম থেকে শান্তি و یکی هم جنگجوی تنها؟! هیچکدامشان را نمی‌شناسم و ترجیح می‌دهم جایی که نمی‌شناسم نباشم.

 

 

در فضای حقیقی هنوز کمی مانده بازار عید داغ شود، اما این روز‌ها و به واسطه یازدهمین دوره انتخابات مجلس، بازار مخاطب فروشی در فضای مجازی حسابی داغ شده است.

علی را از دانشگاه می‌شناسم ، برنامه نویسی خوانده و سرش درد می‌کند برای فضای مجازی، موضوع را به او می‌گویم می‌گوید: دو دسته مخاطب داریم یک دسته مثل من و تو که وجود خارجی داریم، دسته دیگر همان اسامی عجیب و غریبی هستند که در گروه‌ها دیدی این‌ها فیک و آفلاین هستند و نه شخصیت حقیقی دارند و نه حقوقی، فقط حضور دارند و بعد از مدتی هم از گروه خارج می‌شوند، این مخاطبین بدون تصویر و با اسامی عجیب و غریب هم فقط یک عدد و شماره مجازی هستند و زمان آنلاین بودن آن‌ها هم چند ماه قبل را نشان می‌دهد.‌

می گوید این خدمات را برخی افراد و آژانس‌های دیجیتال مارکتینگ به کسانی می‌دهند که قصد دارند یک گروه در تلگرام یا اینستاگرام راه اندازی کنند و فکر می‌کنند تعداد زیاد اعضا سبب اعتماد مخاطب می‌شود .

می‌پرسم راهی برای شناسایی تعداد ممبر‌های فیک وجود ندارد؟ لبخندی می‌زند و می‌گوید ساده است: تعداد بالاترین بازدید را ضربدر ۵ یا ۶  بکن ، تعداد اعضای واقعی کانال و گروه به طور تقریبی مشخص می‌شود.

با چشم‌های گرد شده از ترکیب دانش مهندسی و سو استفاده از احساسات انسانی، نگاهش می‌کنم، اما نمی‌گذارد حیرتم بیشتر شود می‌گوید: " کجا زندگی می‌کنی رضا، سرچ کن توی نت کلی ممبرفروش پیدا می‌کنی".

 

علی راست می‌گفت کافی است دو کلمه "خرید ممبر" را در  گوگل سرچ کنی بیش از یک میلیون و ۷۴۰ هزار نتیجه جلوی چشمان بهت زده ات می‌آورد که از بسته‌های متنوع خود می‌گویند و تحویل فوری و برخی‌ها هم که در بازاریابی استادتر هستند هدیه هم می‌دهند، اینجا کیلو کیلو مخاطب جعلی می‌فروشند هر کیلو ۷۸ هزار تومان ، البته در فضای مجازی هر کیلو (۱k) را معادل هزار نفر حساب می‌کنند (هر K همان GREEK KILO یا کیلوی یونانی‌ها است) یعنی اگر هزار مخاطب جعلی بخواهی ۷۸ هزار تومان باید بدهی، ۱۰۰ هزار مخاطب جعلی هم می‌شود ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان.

شماره تماس هم دارند همراه اول است، ۲۴ ساعته آماده پاسخگویی هستند درست مثل دستگاه‌های امداد و نجات و من مانده ام این‌ها چه چیزی را می‌خواهند از چه چیزی نجات دهند.

کنجکاو می‌شوم و زنگ می‌زنم ، می‌گویم میخواهم کانال تلگرامی راه اندازی کنم ، تشویقم می‌کند که حتما برای شروع ۵۰۰ مخاطب جعلی بخر، چون اگر گروه با تعداد اعضای کم باشد به نیمه ی روز نکشیده همه فراری می‌شوند.

کنایه‌ای هم به ضرب المثل ما ایرانی‌ها می‌زند و می‌گوید: هرچه تعداد اعضا بیشتر، ارزش کانال هم بالاتر.

می‌پرسم افزایش عضو چگونه انجام می شود و آیا شماره‌ها واقعی هستند؟ که می‌گوید: " ببین سوالات تخصصی جواب نمی‌دم شما خدمات میخوای من خدمات میدم. "‌

می‌گویم این سوال رو پرسیدم، چون شنیدم ممبر‌های فیک بعد از مدتی حذف می شوند که هنوز جمله تمام نشده می‌گوید: ما در قبال ریزش ممبر‌ها هیچ مسئولیتی نداریم.

 

از نحوه پرداخت پول می‌پرسم ، برای کانال‌های انتخاباتی ارزانتر می‌دهد تا ۳۰ درصد تخفیف، تشکر می‌کنم و می‌گویم" دوری میزنم بر می‌گردم " که در آخرین تلاشش می‌گوید تضمین می‌دم حداکثر ۲ درصد ریزش داشته باشی.

برخی اتفاقات به شدت مضحک هستند آخر مگر می‌شود نامزد قانونگذاری باشی و نحوه تدبیر را ندانی، مگر می‌شود خود را خادم مردم بنامی و چشم و گوش‌ها را فریب بدهی؟ روی خوش سخنم نه به همه نامزد‌ها که به برخی‌ها از آن‌ها یا طرفدارانشان است که با پرداخت پول، فالوور و دنبال‌کننده جذب می‌کنند این را من نمی‌گویم مدیر یک کانال تلگرامی که خبر‌های انتخاباتی استان را رصد می‌کند می‌گوید.

ح – ب مدتی است با ۲ هزار عضو، کانال ویژه انتخاباتی راه اندازی کرده ،کانال بدی نیست تبلیغات نمی‌کند، اما بیشتر خبرهایش موثق است. می‌گوید برخی نامزد‌ها یا طرفدارانش گروه‌های تلگرامی ۲۰۰ هزار نفری برای تبلیغات راه اندازی کردند، گروه‌هایی که اعضایش را خریداری می‌کنند، محل تامین بودجه این کانال‌ها هم ستاد‌های انتخاباتی است.‌

می‌پرسم این افراد چرا گروه‌های پرطرفدار در فضای را نمی‌خرند و اسمش را عوض نمی‌کنند، می‌گوید: صفحات پر‌طرفدار ، هم تعداد زیادی اعضای جعلی دارند و هم اینکه شاید اعضای حقیقی آن با شروع تبلیغات مجلس از فعالیت سیاسی خوششان نیاید و از گروه خارج شوند.

 

کلاف اینجا کمی بیشتر سردرگم می‌شود ، تمرکز نامزد‌ها بر فضای مجازی در حالی که برخی از آن‌ها از آسیب‌های فضای مجازی گله می‌کنند پارادوکس عجیبی در من ایجاد کرده است و شاید عجیبتر از آن پرادوکس این دو نرم افزار است که مدیرانشان مدام امنیت و حریم خصوصی را در بوق و کرنا می‌کنند، اما در یک نقطه حساس، با سلب مسئولیت از خود، اجازه تخلف را به خیلی‌ها می‌دهند و جالبتر اینکه می فهمم فروش مخاطب های جعلی جزو جرائم رایانه‌ای محسوب نمی‌شود.

شعبانی مدیر روابط عمومی اداره کل ارتباطات و فن آوری ارتباطات مازندران در گفت و گو با  خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، گفت: فروش مخاطب های جعلی تلگرام، از مصادیق جرایم رایانه‌ای نیست.

او ادامه داد: به طور معمول تا زمانی که جرمی در این بخش گزارش نشود فروش مخاطب های جعلی جزء جرائم حساب نمی‌شود؛ مثلا شخصی بخواهد با نشان دادن آمار غیرواقعی کانال خود ، آن را با قیمت بالا به افراد بی تجربه بفروشد و بعدا مشخص شود که این تعداد اعضا غیر واقعی بودند که در اینجا مراجع قضایی و پلیس فتا می‌توانند این موضوع را به عنوان جرم رسیدگی کنند.

موضوع کمی جالب شده است در حالیکه مسئولان پلیس فتا بار‌ها اعلام کرده اند شبکه پیام رسان تلگرام و اینستاگرام در صدر آمار تخلفات و کلاهبرداری‌ها قرار دارند فروش ممبر‌های جعلی در همین پیام رسان‌ها جرم نیست.

بررسی‌ها را ادامه می‌دهم در پرسش و پاسخ از فردی مطلع در حوزه انتظامی و قضایی که می‌خواهد اسمش مخفی بماند عینا این جمله را برایم می‌فرستد " ایجاد کانال و گروه با ممبر‌های فیک و مجازی جرم نیست، اما انتشار محتوای مجرمانه در همان کانال و گروه که دارای ممبر‌های جعلی و مجازی است می‌تواند جرم محسوب می‌شود".

او می‌گوید: صرف ایجاد صفحه مجازی برای اهداف انتخاباتی جرم و تخلف محسوب نمی‌شود و لیستی از جرائم انتخاباتی در حوزه فضای مجازی را هم برایم می‌فرستد " نشر اکاذیب، توهین به اشخاص، تشویش اذهان عمومی به هر نحوی، درج محتوای تبلیغاتی نامزد‌های انتخاباتی خارج از مدت زمان مقرر شده برای فعالیت انتخاباتی، انتشار هرگونه محتوا و مکاتبات دارای طبقه‌بندی، انتشار اخبار کذب از نتایج بررسی صلاحیت‌ها و ده‌ها مورد دیگر که ممبرفروش‌ها در آن جایی ندارند.

فضای مجازی این روز‌ها ترکیب جالبی دارد جمع بی سواد‌ترین آدم‌ها تا باسواد‌ترین آن‌ها، خصمانه‌ترین مطالب تا دلسوزانه‌ترین مطلب با آدم‌های واقعی، آدم‌های جعلی و دروغین، وفادارترین آدم‌ها به نظام و دشمن‌ترین آدم‌ها نسبت به نظام با این اوصاف واقعا چگونه می‌شود به چنین فضایی اعتماد کرد؟

در حالی که برخی‌ها اعتماد به فضای مجازی را خطایی استراتژیک می‌دانند دکتر رنجبر استاد دانشگاه و فعال رسانه‌ای در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ،معتقد است: باید به فضای مجازی اعتماد نسبی داشت و آنقدر توانمند شویم تا به قدرت تفکیک فضای سالم مجازی و ناسالم برسیم.

او با بیان اینکه فضای مجازی هم کارکرد مثبت دارد و هم منفی، می‌گوید: اگر با افزایش سواد رسانه‌ای مردم و حضور بیشتر افراد موجه در فضای مجازی از ظرفیت‌های آن به شکل مدیریت شده بهره گرفته شود نتایج مثبتی از فضای مجازی خواهیم گرفت.‌

 

می‌پرسم در فضای انتخاباتی که برخی‌ها به دنبال کسب اعتماد با مخاطب های مجازی و دروغین هستند چگونه می‌شود از این فضا به سلامت عبور کرد؟ می‌گوید: همیشه در فضای رقابتی ، برخی افراد ، حرفه‌ای و اخلاقی کار نمی‌کنند، اما نامزد‌های انتخاباتی تنها مرجع ارزیابی خود را فضای مجازی ندانند و با مناظره‌ها، پرسش و پاسخ‌ها و دیدار‌های رو در رو با مردم میزان مقبولیت خود را بسنجند.

 

 

باز ده‌ها سوال در ذهنم می‌پیچد چه کسانی یا ارگانی باید سواد رسانه‌ای مردم را بالا ببرد؟ چرا افراد موجه به فضای مجازی کمتر اعتماد دارند؟ و. .. ساعت کمی از نیمه شب گذشته است ، دوباره خسته شدم از بی شمار سوال‌های پیچیده و دلم تنگ شده است برای حرف‌های معمولی از جنس چه خبر خوبی ؟ که به موبایلم پیام می‌آید ، صدایش ترسناک شده است ، حالا دیگر می‌ترسم بروم سروقت گوشی.

 

انتهای پیام/س