شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی چند درصد از منابع آبی استان را به خود اختصاص می دهد؟

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، محسن شادمان رئیس کمیسیون انرژی اتاق مشهد در پنجمین نشست این کمیسیون، به تشکیل دو کمیته به درخواست اعضای کمیسیون انرژی اتاق اشاره و گفت: بر همین اساس، کمیته بهینه سازی مصرف آب و انرژی و کمیته انرژی‌های تجدیدپذیر و تولید پراکنده در ذیل کمیسیون انرژی تشکیل شده و هر یک از آن‌ها نخستین جلسه خود را برگزار کرده اند.

حمید اسماعیلی نصرآبادی رئیس کمیته انرژی‌های تجدیدپذیر و تولیدپراکنده ذیل کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی مشهد نیز گفت: خراسان رضوی نسبت به دیگر استان‌ها در حوزه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی مقام اول را دارد، اما این به معنای این نیست که نیروگاه‌های زیادی نصب کردیم و هنوز ظرفیت بسیاری در این زمینه وجود دارد.

او افزود: امیدواریم در این کمیته بتوانیم در حوزه اخذ تسهیلات برای شرکت‌های فعال و توسعه و رونق بازار کسب و کار فعالان این عرصه گام برداریم و از طرفی قدمی برای کاهش آلودگی هوا و صرفه جویی در مصرف آب داشته باشیم.

شادمان نیز در این خصوص ابراز کرد: با توجه به شرایط کشور و امکانات اتاق بازرگانی باید در کمیته‌ها برای رفع موانع موجود در حوزه انرژی راه حل و درخواستی ارائه شود و تسهیلگری از این مسیر اتفاق بیفتد.

او با بیان اینکه شرکت‌های دولتی زیادی مرتبط با حوزه انرژی در خراسان رضوی فعال است، افزود: این شرکت‌ها قرارداد‌های پیمانکاری زیادی با بخش خصوصی دارند و بخش خصوصی دارای مشکلات بیمه‌ای زیادی است که ضروری است راهکار‌هایی در این زمینه بیندیشیم. به همین منظور به دنبال برگزاری نشستی با حضور افراد ذیربط و انجمن‌ها هستیم تا قرارداد‌های دولتی به نحوی تنظیم شود که مسائل بیمه‌ای ساده‌تر و شفافتر باشد. شادمان تاکید کرد: ما به دنبال کاهش حق بیمه نیستیم بلکه به دنبال شفاف سازی قرارداد‌ها در حوزه بیمه و ثبات اعداد هستیم و این موضوع را از طریق شورای گفتگو هم پیگیری خواهیم کرد.

 

 

 ناصر لاله رئیس گروه تامین امکانات زیربنایی شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی به ارائه گزارشی از نیاز‌های انرژی آب شهرک‌های صنعتی مشهد پرداخت و گفت: طبق آمار‌های موجود، مصرف ۹۱.۷ از آب در ایران در بخش کشاورزی، ۶.۵ درصد در بخش شرب و ۱.۸ درصد در بخش صنعت صورت می پذیرد و بخش صنعت کمترین سهم را در مصرف اب دارد و این درحالیست که در کشور‌های صنعتی و پیشرفته مصرف آب بخش صنعت بسیار بالاست.

او افزود: براساس آمارگیری سال ۹۰ مرکز آمار ایران، ۹۲۶ متر مکعب مصرف آب در صنایع کشور اتفاق افتاده و میزان اشتغال تولید شده در صنایع بزرگ خارج از شهرک‌های صنعتی در آن سال ۶۶۲ نفر و در شهرک‌ها و نواحی صنعتی ۶۶۹ نفر بوده است.

لاله تصریح کرد: در صنایع بزرگ و واحد‌های خارج از شهرک‌های صنعتی به ازای هر لیتر در ثانیه مصرف آب، ۱۵ نفر اشتغال در خراسان رضوی وجود داشته که این رقم در شهرک‌های صنعتی ۸۹ نفر است و نسبت به میانگین کشوری یعنی ۵۳ نفر اشتغال بیشتر می‌باشد.

او بیان کرد: بیشترین میزان اشتغال صنعتی استان به ازای لیتر در ثانیه مصرف آب مربوط شهرک صنعتی توس با ۳۰۵ نفر اشتغال است.

رئیس گروه تامین امکانات زیربنایی شرکت شهرک‌های صنعتی استان با بیان اینکه تعرفه آب صنعتی در ایران بسیار زیاد است، گفت: سیمای سال آبی ۹۶-۹۷ استان نشان میدهد که بخش کشاورزی استان ۸۵ درصد سهم آب را داشته، بخش شرب ۹ درصد، خدمات ۴ درصد و بخش صنعت ۲ درصد از مصرف آب خراسان رضوی را داشته اند.

او در نگاهی به آخرین وضعیت زیست محیطی شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان گفت: ۵۲۴۸ واحد در این شهرک‌ها و نواحی به بهره برداری رسیده که ۵۰ درصد از این تعداد در شهرک‌های صنعتی واقع شده اند و ۴۱ درصد اشتغال صنعتی استان را نیز همین شهرک‌ها به خود اختصاص داده اند.

لاله سهم مصرف آب بخش صنعت خراسان رضوی در سال ۹۷ را ۹۰ میلیون متر مکعب خواند و گفت: ۱۰ درصد از این مقدار در شهرک‌های صنعتی استفاده شده است. در ۸ شهرک صنعتی تصفیه خانه احداث کردیم که در مجموع با ظرفیت ۱۳۳۵۰ مترمکعب ۷۴ درصد واحد‌ها را تحت پوشش قرار میدهد.

او به تعهدات شرکت شهرک‌های صنعتی استان در پیاده سازی سند سازگاری با آب اشاره کرد و گفت: نصب کنتور هوشمند بر روی تمامی چاه‌ها تا پایان سال ۱۳۹۷، کاهش درصد آب بدون درآمد به ۱۰ درصد تا افق ۱۴۰۵، توسعه سیستم‌های بازچرخانی آب برای تامین نیاز فضای سبز به میزان سه هزار مترمکعب در شبانه روز تا افق ۱۴۰۵ و استحصال آب باران برای تامین نیاز آبی صنعت و فضای سبز شهرک‌ها از جمله تعهدات این شرکت است.

لاله در توضیح درخواست‌ها و راهکار‌های موجود برای تامین آب شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان ادامه داد: در راستای اجرای آیین نامه اصلاحی مواد ۱۰، ۱۱ و ۱۳ آیین نامه اجرایی فصل دوم قانون توزیع عادلانه آب، شهرک‌ها و نواحی صنعتی از اعمال محدودیت عمق حفاری برای چاه‌های آبی که نیاز به کف شکنی و لایروبی دارند، مستثنا شوند. همچنین موافقت با جابجایی تخصیص آب سد ارداک با آب زیرزمینی در شهرک صنعتی توس و ماشین سازی توسط مدیریت منابع آب ایران صورت گیرد.

او افزود: تسریع در اجرای پروژه خط انتقال آب شرب به میزان ۱.۳ میلیون متر مکعب در سال از تصفیه خانه شماره ۳ سد دوستی به شهرک صنعتی مشهد توسط شرکت آب منطقه‌ای از دیگر درخواست هاست.

رئیس گروه تامین امکانات زیربنایی شرکت شهرک‌های صنعتی استان تصریح کرد: تخصیص حداقل نصف میزان یک درصد از آب‌های صرفه جویی شده در هر سال به بخش صنعت از دیگر درخواست ماست، زیرا مطابق ماده ۱۴۱ قانون برنامه پنجم توسعه، اگر در هر سال نصف یک درصد از آب صرفه‌جویی شده به صنعت و شرب اختصاص می‌یافت، تا پایان برنامه پنجم، سهم آب صنعت و شرب از ۸ درصد فعلی به ۱۰.۵ درصد افزایش پیدا می‌کرد.

او گفت: وزارت نیرو طبق مصوبه ۴ اسفند سال ۸۴ مجلس و قانون توزیع عادلانه آب، باید آب شرب و بهداشتی مورد نیاز واحد‌های صنعتی را تامین کند. از طرفی با توجه به رانت به وجود آمده در خصوص خرید چاه‌های کشاورزی، وزارت نیرو هرگونه تغییر کاربری را ممنوع کرده و به عنوان متولی تامین آب صنعتی، نسبت به خرید چاه‌های کشاورزی و تامین سهم صنعت اقدام کند.

استفاده از ظرفیت‌های دستورالعمل اصلاحی نحوه اجرای مواد ۲۷ و ۲۸ قانون توزیع عادلانه آب، استفاده از ظرفیت‌های طرح تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی دستورالعمل هشتم و تسهیل در صدور مجوز‌های تخصیص آب صنعت، تسریع در روند صدور مجوز جابجایی و کف شکنی چاه‌ها بدون کاهش آبدهی و بازنگری تعرفه پیشنهادی هزینه جبران افت سفره‌های آب زیرزمینی چاه‌های آب بخش صنعت در شورای اقتصاد دیگر درخواست‌هایی بود که لاله برای تامین آب شهرک‌ها و نواحی صنعتی مطرح کرد.

سپس محمد خوشحال، مدیرعامل شرکت خدماتی شهرک صنعتی ماشین سازی مشهد گفت: شهرک ماشین سازی نیز تقریبا به اندازه شهرک صنعتی توس به ازای هر لیتر بر ثانیه اشتغالزایی دارد.

او با اشار به موضوع جابجایی آب سد ارداک با چاه‌های شهرک صنعتی ماشین سازی و توس به عنوان یکی از راهکار‌های تامین آب نواحی صنعتی استان گفت: امروز قوانین زیادی برای همکاری دستگاه‌های خدمات رسان با شهرک‌ها و واحد‌های صنعتی وجود دارد که در صورت اجرا، وضعیت بهتری را برای این شهرک‌ها شاهد خواهیم بود.

خوشحال با بیان اینکه امیدواریم طرح توسعه دو شهرک صنعتی اجرایی شود، زیرا سرمایه گذار این موضوع پای کار است، افزود: متاسفانه ما برخی امکانات طرح‌های توسعه‌ای شهرک را نداریم و با مشکل آب نیز مواجهیم.

جلال جوشش نائب رئیس کمیسیون انرژی و عضو هیات مدیره شرکت مهندسی مشاور طوس آب نیز در واکنش به بخشی از توضیحات ارائه شده از سوی لاله گفت: اگر از دید اشتغالزایی به مصرف آب در شهرک‌های صنعتی توجه شود، باید تمام یک درصدی که در مصرف آب صرفه جویی میشود، به این بخش تعلق گیرد.

لاله رئیس گروه تامین امکانات زیربنایی شرکت شهرک‌های صنعتی استان بیان کرد: ۵ میلیون متر مکعب پسابی که در شهرک‌های صنعتی ایجاد می شود؛ هم اکنون مورد استفاده در فضای سبز قرار می گیرد، اما فضای سبز اندازه‌ای دارد و تا سال‌های آینده تنها ۳ هزار متر مکعب از این مقدار را میتوان به این فضا سبز اختصاص داد.

او افزود: در بخش کشاورزی به ازای هر لیتر بر ثانیه کمتر از یک نفر اشتغالزایی داریم و اگر سهم دو درصدی صنعت از آب را به ۴ درصد تبدیل کنند، رشد اشتغال قابل توجهی را شاهد خواهیم بود.

جوشش نیز در ادامه صحبت‌های لاله گفت: معتقدم در بخش کشاورزی با توجه به کم آب بودن این استان، باید تجدیدنظر‌هایی در کشت محصولات صورت گیرد و به سمت و سوی صنعت برویم، زیرا قاعدتا منافع بیشتری را به دنبال خواهد داشت.

شادمان رئیس کمیسیون انرژی اتاق مشهد نیز نقبی به تعرفه آب بخش صنعت زد و تصریح کرد: سهم ۳.۲ برابری تعرفه آب صنعتی نسبت به کشاورزی و میزان آب این بخش با موضوع حمایت از تولید و رونق تولید همخوانی ندارد.

خوشحال مدیرعامل شرکت خدماتی شهرک صنعتی ماشین سازی استان نیز گفت: رقم تعرفه آب بخش صنعت، نجومی است و هزینه‌های سرباری به واحد‌های صنعتی با وضعیت کنونی که گرفتاری‌های زیادی دارند، تحمیل مینماید. در سال گذشته حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ چاه غیرمجاز در خراسان رضوی پر شده است؛ چاه‌هایی که به طور مثال هر یک ۲۰ لیتر در ثانیه آب برداشت میکرده اند، درحالیکه ما برای اشتغال ۵ هزار نفر، از یک چاه ۱۵ لیتر بر ثانیه آب برداشت می کنیم. نکته اینجاست که بایست در این خصوص بررسی دقیق همراه با کارشناسی صورت گیرد.

آرش قجاوند کارشناس اداره کل حفاظت از محیط زیست استان نیز به شهرک‌های صنعتی نیمه تمام و واحد‌های نیمه کاره در آن‌ها در سطح کشور اشاره و بیان کرد: وضعیت برخی شهرک‌های صنعتی در سطح کشور به گونه‌ای است که به دلایلی مثل استقرار نامناسب و یا بسترسازی ناکافی، کارخانه‌ای در آن‌ها احداث نشده، اما فضای سبز شهرک در حال آبیاری است و این موضوع افزایش میزان مصرف آب را به دنبال دارد.

 

 

در ادامه این نشست، جواد اصغری مدیر پروژه‌های برقی شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی درباره جابجایی آب سد ارداک با چاه‌های دو شهرک صنعتی گفت: وقتی بحث کاهش دبی چاه‌ها مطرح می شود، به سراغ جابجایی آن‌ها می رویم. بر همین اساس آماده ایم که در این رابطه هر کمک فنی لازم را ارائه دهیم تا چاه‌های این دوشهرک صنعتی بررسی گردد و در صورت لزوم و نیاز به جابجایی، موضوع بررسی شود. همچنین اگر در حوزه راندمان چاه دچار تردید هستید، میتوانیم روی آن‌ها کارشناسی کنیم.

او همچنین با بیان اینکه شهرستان‌ها از بخشنامه‌ها و قوانین و یا مذاکراتی که در مشهد انجام می شود، اطلاعی ندارند و رویه خود را ادامه می دهند، تصریح کرد: درخواست ما این است که اگر مذاکره‌ای با شرکت آب منطقه‌ای خراسان صورت میگیرد، به شهرستان‌ها هم اطلاع رسانی شود.

اصغری تاکید کرد: با وجود نیاز به سرمایه گذاری بیشتر، اگر امکان استفاده از آب سد ارداک را دارید، با توجه به مطمئن‌تر بودن این روش نسبت به حفر چاه، روی این مساله تمرکز کنید.

خوشحال نیز در این خصوص بیان کرد: هزینه جابجایی آب از سد ارداک بسیار هزینه بر است، اما راه حل خوبی برای تامین نیاز آبی دو شهرک صنعتی ماشین سازی و توس است.

لاله رئیس گروه تامین امکانات زیربنایی شرکت شهرک‌های صنعتی استان نیز به موضوع امکان استفاده از پساب تصفیه خانه‌ها توسط برخی صنایع اشاره و بیان کرد: شرکت آب منطقه‌ای خود را مالک پساب می داند، اما ما می توانیم آن را در فضای سبز شهرک‌ها و نواحی صنعتی استفاده کنیم و یا به واحد صنعتی متقاضی، ارائه دهیم. البته تاکنون هیچ واحد صنعتی با وجود نازل بودن قیمت پساب، درخواستی برای استفاده از این نوع آب نداشته است.

شادمان رئیس کمیسیون انرژی نیز در پاسخ به لاله گفت: اگر مکانیزمی ایجاد شود که واحد‌هایی که امکان استفاده از پساب را دارند، بدانند که نرخ آن به طور مثال نیمی از نرخ آب مصرفی آنهاست، این موضوع با استقبال بیشتری همراه خواهد بود.

سعید سالمی رئیس هیات مدیره خانه هم افزایی انرژی و آب استان نیز گفت: هم اکنون بسیاری از شهرک‌های صنعتی مشکل تصفیه خانه دارند؛ اگر تصفیه خانه در تمامی شهرک‌ها ایجاد شود و از آن پساب برای صنعت خود استفاده کنند، محدودیت‌های آبی صنایع تا حدی مرتفع می شود. از طرفی، صد‌ها برابر چاه‌های غیرمجازی که شناسایی شده، هم اکنون وجود دارد که آب از آن‌ها برداشت می شود و تا زمانی که قوانین برای برخورد با استفاده کنندگان از این چاه‌ها اصلاح نشود، وضعیت همین گونه است.

 

انتهای پیام//ف.ح