به گزارش خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان،  صنعت ساخت ماهواره به طور کلی به دلیل کارآیی فراوان آن در بخش توسعه و کاهش هزینه‌ها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در حال حاضر تعدادی کمی از کشور‌های جهان به این صنعت دست یافته‌اند. جمهوری اسلامی ایران هم با تلاش‌هایی که در دهه اخیر در این حوزه انجام داده، به این دستاورد مهم دست یافته است. تاکنون چند ماهواره به همت جوانان و دانشمندان نخبه کشورمان طراحی و ساخته شده است؛ دانشجویان با استعدادی که تحت شدیدترین تحریم‌ها و هجمه‌های رسانه‌ای غرب، ناامید نشده و به تلاش خود ادامه می‌دهند.

اما این بخش از صنعت فضایی کشور برای آنکه به اوج شکوفایی و بالندگی خود برسد نیاز به حمایت‌های ویژه و تدابیر مناسب دارد. یکی از مهمترین دغدغه‌ها شاید تخصیص اعتبارات لازم به این حوزه باشد، مساله‌ای که اگر مورد غفلت واقع شود ممکن است تبعات بسیاری را به دنبال داشته باشد، از جمله ناامیدی قشر جوان و تشویق آن‌ها به ترک وطن و به دنبال آن در اختیار گذاشتن دانش این دستاورد به کشور‌های دیگر که می‌تواند مانعی در جهت توسعه ایران عزیز باشد؛ بنابراین سپردن این امر به بخش خصوصی می‌تواند تدبیر مناسبی باشد.

در همین رابطه مرتضی براری رئیس سازمان فضایی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص واگذاری ساخت ماهواره به بخش خصوصی توضیحاتی ارائه داد.

براری گفت: امروزه در دنیا نزدیک به ۷۶ درصد مدیریت بخش فضایی در اختیار بخش خصوصی است، در تمام زنجیره ارزش بخش فضا بخش خصوصی ورود پیدا کرده است. در عرصه خدمات یا همان بخش پایین دست فضا، شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌ها تقریبا در ۸۰ درصد اقتصاد حوزه فضا حضور پیدا کرده و مشغول ارائه انواع خدمات در عرصه‌های سنجش از راه دور، ناوبری و در عرصه مخابراتی هستند.

رئیس سازمان فضایی تاکید کرد: مهم‌ترین سیاست ما در این حوزه این است که با آزادسازی داده‌های ماهواره‌ای و بستر سازی تسهیل‌گری، اجازه رشد کسب و کار‌ها در این حوزه را بدهیم و با این سیاست ادامه خواهیم داد. امیدواریم شرکت‌های ما در این عرصه حضور موثری داشته باشند و به طور کلی هدف ما این است که بستر را برای ورود بخش خصوصی ایجاد کنیم.

او بحث اپراتور‌ها را به عنوان حوزه میان دستی صنعت فضایی خواند و افزود: خوشبختانه در این عرصه کشور ما تجربیات موفقی کسب کرده است. ما تلاش می‌کنیم تا با ایجاد بستر‌های مناسب، بخش خصوصی در اپراتور‌های ماهواره‌ای هم ورود پیدا کند که به این منظور پروانه اپراتور ماهواره مخابراتی در سازمان تنظیم مقررات تصویب شده و کنسرسیوم‌هایی برای ورود به این عرصه در حال شکل گیری است.

بیشتر بخوانید: آغاز ساخت ماهواره سنجشی امیرکبیر با دقت یک متر

برخی شرکت‌ها درخواست پروانه منظومه ماهواره‌ای داده‌اند

براری ادامه داد: پروانه اپراتور ماهواره سنجشی هم در حال نهایی شدن برای طرح در کمیسیون تنظیم مقررات و طی کردن مسیر به سمت تدوین و تصویب است؛ مجوز ایستگاه‌های پخش و دریافت داده‌های ماهواره‌ای هم در حال طی کردن مراحل تدوین است که خوشبختانه شرکت‌ها در این عرصه هم ورود پیدا کرده‌اند. برخی شرکت‌ها حتی برای منظومه ماهواره‌ای هم در خواست پروانه داده‌اند که این موضوع در حال بررسی است؛ به عبارتی ما در لایه اپراتوری که همان بخش میان دست صنعت فضایی محسوب می‌شود و ارزش افزوده بالایی دارد هم در لایه پروانه اپراتور ماهواره مخابراتی و هم درخصوص پروانه اپراتور ماهواره سنجشی و همچنین مجوز ایستگاه دریافت داده و نیز منظومه‌های ماهواره‌ای در حال برنامه ریزی و سیاست گذاری هستیم.

رئیس سازمان فضایی در خصوص سطح بعدی یعنی بخش بالادست که به معنای قرار دادن ماهواره در مدار است، تصریح کرد: طی چند سال گذشته بیشتر قرارداد‌ها با بخش دولتی و دانشگاه‌ها بوده است و خوشبختانه ما در این عرصه به بلوغ فناوری خوبی دست یافته‌ایم به طوری که دانشگاه‌ها و مراکز دولتی توان طراحی و ساخت ماهواره و قرار دادن آن در مدار را پیدا کرده‌اند.

سیاست ما ورود بخش خصوصی به حوزه فناوری فضایی است

او با ییان اینکه سیاست ما در سطح بالا دست، صنعتی سازی این حوزه است که دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به سمت توسعه فناوری حرکت کنند و شرکت‌های خصوصی را درگیر توسعه صنعتی شوند، گفت: در این راستا دو مناقصه برگزار شده است که در حال انجام است؛ نخست طراحی و ساخت ماهواره سنجش از دور اپتیکی و دوم طراحی و ساخت ماهواره سنجش از دور راداری که این دو مناقصه برگزار شد و در مجموع هر دو کنسرسیوم شرکت کرده و مرحله اول انجام شده است، مرحله دوم هم طی چند روز آینده پیگیری خواهد شد.

براری درباره کاربردی کردن فناوری فضایی در حوزه عمومی بیان کرد: صنعت فضایی هم یک صنعت استراتژیک و هم یک صنعت کاربردی محسوب می‌شود اگر ما در صنعت، بخش کاربرد را توسعه ندهیم و تقاضا رشد نداشته باشد، هیچ صنعتی نهادینه نخواهد شد؛ مثلا در صنعت خودرو اگر بازاری وجود نداشته باشد صنعتی هم به وجود نخواهد آمد پس بسیار مهم است که بازار بداند این صنعت چه کاربرد‌هایی دارد. یکی از اولویت‌های ما طی دو سال گذشته کاربردی سازی صنعت فضایی و به عبارت دیگر ترویج فناوری فضایی برای جامعه و آگاه سازی آن به نقش این فناوری در توسعه کشور و افزایش رفاه اجتماعی بوده است.

رئیس سازمان فضایی در پایان گفت: مثلا در زمینه کشاورزی ما به کشاورزان اطلاع دادیم که چگونه فناوری فضایی می‌تواند هزینه‌های تولید زمین‌های کشاورزی را کاهش دهد و یا چگونه می‌تواند باعث افزایش تولید شود زمانی که کشاورزان به این فناوری آگاه شوند از ظرفیت ایحاد شده استفاده می‌کنند و در این راستا شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند نقش موثری در ارائه خدمات و آگاه سازی جامعه نسبت به این ظرفیت داشته باشند. این امر می‌تواند کمک شایانی به توسعه صنعت داشته باشد. وقتی بخش خصوصی متوجه بازار شکل گرفته شود و نیاز جامعه را درک کند می‌تواند در این عرصه سرمایه گذاری کند؛ پس ترویج این صنعت کمک می‌کند به توسعه صنعت فضایی و سرمایه گذاری بخش خصوصی در این عرصه که جزء اولویت‌های ماست.

انتهای پیام/