به گزارش خبرنگار حوزه مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ابراهیم اسدی بیدمشکی؛ «انتخابات مجلس از آنچه فکر می‌کنید، به شما نزدیک‌تر است»؛ این جمله در مسیر تحولات سیاسی روزهای آینده کشور بیش از پیش نمایان است. بازار سفره‌های شام، وعده‌ها، کارناوال‌ها و تخلف‌های تبلیغاتی داغ‌تر از روزهای پیشین می‌شود و حتی، طرفداران نمایندگان با یکدیگر دعوا هم می‌کنند. با کمی توجه به انتخابات‌های گذشته، چنین اتفاقاتی هم در انتخاب رئیس جمهورها دیده می‌شود.

نوع نگاه به انتخابات و مسئولیت‌‌های پس از آنها برای شخصیت های سیاسی، راه بررسی دلیل این رفتارها و رخدادهاست؛ یعنی باید چگونگی نگاه مردم از یک سو و نگاه نامزد نمایندگی را از سوی دیگر به انتخابات مجلس جست‌وجو کرد و یا پرسید آیا خواسته‌های مردم تهران با انتظارهای مردم شهرستان‌های دیگر درباره نماینده حوزه انتخابیه خود یکی است؟

هزاران داوطلب برای نشستن روی ۲۹۰ صندلی‎ سبز پارلمان در حوزه انتخابیه‌شان رقابت می‌کنند؛ اما بررسی وعده‌ها و رفتار نمایندگان منتخبِ دوره‌های گذشته، حاکی از تفاوت تفکر و عملکرد در حوزه‌های تهران و کلانشهرها با حوزه‌های شهرستانی، شهرهای کم جمعیت و کوچکتر بوده است که به همان نگاه متفاوت دو سوی انتخابات، یعنی مردم و کاندیداها برمی‌گردد.

اصل های ۷۱ تا ۹۱ قانون اساسی مجلس در تعریف صلاحیت‌ها و اختیارات مجلس شورای اسلامی، نمایندگان را به مسئولیت‌ها و اختیارهایی مانند تغییرات درآمدی، استیضاح، تحقیق و تفحص و... واداشته است که انجام آنها مستقیماً نتایجی ملی و برای همه مردم کشور در بر خواهد داشت. در نتیجه نماینده مردم با وضع قانون و اجرای اختیاراتش، به مسائل کشوری ورود پیدا می کند و به عنوان منتخب مردم هر منطقه از کشور، باید از راه قانون، معیشت و رفاهشان را تا حد توان رقم بزند.

زمانی که نامزد انتخاباتی از حوزه خود به مجلس راه میابد، دیگر نماینده مردم یک منطقه خاص نخواهد بود و نتیجه فعالیتش در زمینه قانونگذاری و نظارت، نه فقط روی یک حوزه انتخابیه، بلکه بر کل کشور تأثیر خواهد گذاشت؛ این در حالی است که خواسته بعضی از مردم از نماینده منطقه خود در سطح خواسته‌های ملی نیست و در همان حد درخواست‌های معیشتی، فرصت خواهی‌های شغلی و مسائل محیط زندگی باقی می‌ماند.

چه درخواست‌هایی نماینده مردم فسا را وادار به انصراف از انتخابات کرد؟

24 بهمن ماه امسال، محمدجواد جمالی نوبندگانی نماینده مردم فسا (استان فارس) در گفت‌و‌گو با خبرگزاری‌ها از رقابت انتخابات پارلمانی اعلام انصراف کرده بود. او در تشریح علت انصرافش اظهار کرده بود که «در شهر‌های کوچک به دلیل مشکلات مردم در حوزه‌های مختلف، درخواست‌های شغلی و مالی از نمایندگان زیاد است، بنابراین فرصت پرداختن به وظیفه اصلی نمایندگی یعنی قانونگذاری و نظارت فراهم نمی‌شود.»

این گفته نماینده مردم فسا در دوره دهم مجلس و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، گویای نگاه متفاوت شهرستان‌های کوچکتر با کلانشهرها و همچنین اختلاف انتظارهای قشرهای مردم کشور است که وظیفه اصلی نماینده را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ درخواست هایی چون رسیدگی به معضلات روستایی، شهری و منطقه ای که در حیطه مسئولانی مانند شهرداران و فرمانداران و در مقیاس بزرگتر، استانداران است.

پروفسور یکتا: اقدامات نماینده فقط نباید مختص مسائل معیشتی باشد

در این باره، پروفسور محسن فرشاد یکتا، استاد دانشگاه و دارای دکترای دولتی حقوق در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت که «نمایندگان تعیین کننده سیاست‌های داخلی و خارجی کشورند و رئیس جمهور مجری این برنامه ها خواهد بود».

او در ادامه با یادآوری گفتار امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه میزان رأی ملت و مجلس بالاترین مقام کشور است، اظهار کرد «وقتی قانونی تعیین می شود، باید همه آحاد کشور آن را اجرا کنند».

این متخصص حقوق سلامت جامعه را در گرو تنظیم قوانین خوب دانست و تصریح کرد که «قانون بد و اجرای بدتر آن، کشور را بیمار خواهد کرد، همچنین فهم درست قوانین و سیاست به عنوان لازمه‌های نمایندگی است».

پروفسور فرشاد تأکید کرد «وجود کمیسیون‌های تخصصی را برای کندوکاو مسائل کشور کافی نیست و مجلس باید بدون جبهه گیری و جناح بندی موضوع‌ها را بررسی کنند.»

او اظهار کرد «نمایندگان مجلس در حالیکه باید به فکر معیشت و اقتصاد مردم باشند، اما اقداماتشان نباید فقط مختص مسائل معیشتی حوزه انتخابیه‌شان مانند گازکشی و کشاورزی و... قرار بگیرد. آنها باید با سیاست روز آشنا باشند، چراکه قراردادهایی که در مجلس به تصویب نرسد، نباید اجرا شود».

گفته یاد شده از این کارشناس، ناظر بر مسائلی مانند لایحه‌های بین المللی، پیوستن به کنوانسیون‌های جهانی و... است که کشور نظیرش را در سالهای گذشته در کشمکش‌های سیاسی برجام تجربه کرده است. تاریخ ایران چه در پیش از انقلاب اسلامی و چه پس از آن، گردنه‌های سیاسی و امنیتی حساسی را گذرانده که پارلمان در آن نقش کلیدی داشته است؛ از امتیازدهی‌های دوران سلطنت پادشاهان تا تصمیم گیری‌های مهم سیاسی امروز که هر کدام تقدیرِ آینده مردم را تغییر خواهد داد.

پارلمان باید در جریان مسائل حاد سیاسی باشد/مجلسی منفعل در نبود اندیشه پیشرفته سیاسی رقم خواهد خورد

دکتر فرشاد در بخشی دیگر از اظهاراتش درباره قراردادهای بین المللی و... گفت «اگر این نوع قرادادها به عنوان مسائل حاد سیاسی به مجلس بیاید، پارلمان باید در جریان آنها باشد، بفهمد و آزادانه در جهت منافع ملی ایران فهم خود را به کار ببرد تا قانون را وضع کند؛ بنابراین نمایندگانی که فقط از جناح  یا جبهه خاصی معرفی و از گروه‌ها حمایت شده‌اند، بدون اینکه به فکر منافع ملی باشند و اندیشه بسیار پیشرفته سیاسی، حقوقی و اجتماعی داشته باشند، مجلسی منفعل را رقم خواهند زد».

این کارشناس حقوقی و وکیل دادگستری ادامه داد «چنین مجلسی، نهاد فعالی نخواهد بود که قوانین خوب تصویب کند و پشت اجرای آن بایستد؛ به علاوه نمی‌تواند ناظر بر دولت و وزیران باشد تا به موقع آنها را استیضاح کند تا حرفش را بزند. مجلس حتی باید بر قوه قضائیه هم نظارت کند، چراکه قاضی‌ها مجریِ قوانین تصویب شده قوه قانونگذاری کشور هستند.

او در پایان یادآور شد که مجلس رأس امور و حاکم بر دولت، قضات و... است و نمایندگان هم باید فهیم، تحصیلکرده، متخصص، میهن دوست و خادم مردم باشند؛ آنها ضمن توجه به معیشت حوزه انتخابیه‌شان، باید یک نظر عمومی هم داشته باشند تا قوانین خوب وضع کنند، سیاست جهان را بشناسند و فقط به فکر منافع و جناح بندیشان نباشند.» 

مردم و صاحب نظرها؛ از یادآوری وظایف نمایندگی تا نگاه سیاسی که اتفاقاً ایجاد اشکال می‌کند

همچنین باشگاه خبرنگاران جوان در پرسشی از مردم، مسئله نگاه ملی و سطحی نمایندگان و مردم را برای انتخابات مجلس نقد کرده است؛ بعضی از آنها موضوع‌های کوچکی مانند آسفالت کردن خیابان‌‌ها و... را وظیفه نماینده ندانستند و البته بعضی هم تأکید کردند توجه نکردن به مسائل شهری یا معیشتی، خود موضوع مهمی است که باید در کنار مسائل سیاسی پر رنگ باشد. به علاوه صاحب نظرانی بیان کردند «در مناطقی که انتسابات و خویشاوندی نقش بیشتری ایفا می‌کند، نامزد نمایندگی از پشتوانه جمعیتی بیشتر برخوردار می‌شود»؛ همچنین یادآور شدند که «اتفاقاً همین نگاه سیاسی داشتن ایجاد اشکال می‌کند»؛ یا اینکه «پر رنگ شدن نگاه سیاسی و جناحی و حتی نماینده تهران شدن، خود در رأِی دهی‌ نمایندگان اثر می‌گذارد».

حجت الاسلام حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان دیروز در جلسه هیئت دولت هم به این موضوع اشاره و گفت که «آنهایی که وارد مجلس می‌شوند، نماینده ملت هستند و طبق قانون اساسی کسی که وارد مجلس می‌شود در برابر کل ملت ایران مسئول است، نه حوزه انتخابیه و حزب خود؛ هیچ کسی نمی‌تواند در اعمال حق خود به ضرر منافع ملی گام بردارد».

چند ساعتی به انتخابات مانده است، تفاوت نگاه سطحی به نمایندگی و وعده‌ دادن‌های ساده معیشتی مانند ایجاد شغل، ساختن زمین‌های ورزشی در شهرستان‌ها و نمونه‌های این چنین، بیشتر خودنمایی می‌کند. از طرفی نباید توجه به مسائل سیاسی و ملی نیازهای مردم کم برخوردار فراموش شود. نامزد نمایندگی مجلس با راهیابی به هرم مقابل میدان بهارستان، نه فقط نماینده حوزه و شهر خود، بلکه وکیل کل ملت خواهد بود؛ توجه و فهم سیاسی، ملی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و... دقیقاً همان چیزی است که نماینده باید با دانش و فراتر از جناح بندی‌ها به آن بپردازد. مجلس یازدهم چگونه خواهد بود؟ ملی یا سطحی؟

انتهای پیام/