به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، بحران انتخاباتی رژیم صهیونیستی که از یک سال پیش شروع شده به نظر می‌رسد به صورت موقت خاتمه پیدا کند. رژیم صهیونیستی در یک سال گذشته در بحران انتخاباتی گرفتار شده است. در سال ۹۷ لیبرمن از کابینه نتانیاهو خارج شد و کابینه وی اکثریت را از دست داد و پارلمان اسرائیل رای به برگزاری انتخابات زودهنگام داد.

در فروردین ۹۸ انتخابات زودهنگام این رژیم برگزار شد، اما نه نتانیاهو و نه بنی گانتس موفق به تشکیل کابینه نشدند. دومین انتخابات زودهنگام، اما در شهریور ۹۸ برگزار شد و باز هم هیچ یک از احزاب صهیونیستی موفق به تشکیل کابینه با ۶۱ کرسی از مجموع ۱۲۰ کرسی نشدند و به ناچار تن به سومین انتخابات دادند. بنیامین نتانیاهو این بار، اما ترفند‌های زیادی را برای پیروزی در انتخابات به کار گرفت. در این مسیر ترامپ از معامله قرن با هدف کمک به نتاتیاهو رونمایی کرد، نتانیاهو بها ابوالعطا از فرماندهان جهاد اسلامی را ترور کرد، دستور ساخت ۳۵۰۰ واحد مسکونی جدید در شهرک‌های رژیم صهیونیستی را داد و رقیبش یعنی بنی گانتس را متهم کرد که در تور اطلاعاتی ایران گرفتار شده است!

نتانیاهو که به دلیل پرونده‌های فساد در یک قدمی زندان است سعی داشت تا به هر نحوی شده به عنوان نخست وزیر باقی بماند تا محاکمه وی تحت‌الشعاع قرار بگیرد. در نهایت سومین انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی در یک سال، روز ۱۲ اسفندماه برگزار شد. در این انتخابات نتانیاهو هرچند توانست نسبت به رقیب خود یعنی بنی گانتس آرای بیشتری کسب کند، اما از آنجا که گانتس موفق به کسب حمایت احزاب بیشتری شد از سوی رئیس رژیم صهیونیستی مامور به تشکیل کابینه شد. اما در یک اقدام غیرمنتظره بنی گانتس آمادگی خود را برای پیوستن به کابینه وحدت با نتانیاهو اعلام کرد. این اقدام در حالی صورت گرفت که گانتس همواره اعلام کرده بود که نتانیاهو با پرونده‌های فساد درگیر است و باید محاکمه شود. در واقع نتانیاهو توانست با ترفند‌های مختلف این بار نیز بقای خود را تضمین کند. اما چه عواملی باعث شد تا گانتس و نتانیاهو با یکدیگر به توافق برسند؟

نتانیاهو و گانتس چگونه به توافق رسیدند؟

پارلمان اسرائیل در پی استعفای یولی ادلشتاین از حزب راست‌گرای لیکود، بنی گانتس، را به ریاست کنست برگزید. بنی گانتس رهبر حزب «آبی - سفید» با ۷۴ رأی ریاست پارلمان رژیم صهیونیستی (کنست) را بر عهده گرفت. در رأی‌گیری کنست، ۷۴ نماینده رأی مثبت، ۱۸ نماینده رأی منفی و مابقی رأی ممتنع دادند. پیش از رأی‌گیری میان حزب آبی و سفید و لیکود (به رهبری نتانیاهو) در این خصوص توافق صورت گرفته بود.

گانتس پس از انتخاب خود مدعی شد که دموکراسی به پیروزی رسید و نامزد شدن وی برای این پست با هدف «یکپارچگی میان مردم» صورت گرفته است. رویترز در این باره نوشته است که این انتخاب نشان از یک شراکت سیاسی دارد که نتانیاهو را در قدرت باقی نگه می‌دارد. در حالی که تمام، یا دست‌کم اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان انتظار داشتند رهبر جریان آبی سفید، یکی از اعضای حزب را به عنوان کاندیدای ریاست پارلمان معرفی کند، وی خود را نامزد این پست کرد.

اعضای حزب لیکود و جریان‌های همسو با بنیامین نتانیاهو از جمله نمایندگانی بودند که به رهبر جریان مخالف برای ریاست پارلمان رای دادند. با این حال شماری از اعضایر ائتلاف بنی گانتس، با انتقاد شدید از این حرکت، فرد شماره ۱ جریان آبی سفید را به خیانت به رای شهروندان متهم کردند. یائیر لپید، نفر دوم حزب آبی سفید در یک کنفرانس خبری گفت: «بنی گانتس آرای شهروندان اسرائیلی را دزدیده و به بنیامین نتانیاهو تحویل داده است.»

پیش از رای گیری پنجشنبه عصر اقدام گانتس از سوی خیلی از قانونگذارانی که از نخست وزیری او حمایت کرده بودند، محکوم شد. نیتزان هورویتز رهبر حزب چپگرای «مرتز» گفت: «این روزی سیاه است.» احمد الطیبی، نماینده عرب کنست رژیم صهیونیستی و رهبر لیست مشترک عربی پس از انتخاب بنی گانتس، رهبر ائتلاف آبی سفید به عنوان رئیس جدید کنست و توافق با نتانیاهو برای تشکیل کابینه آینده اظهار داشت: «آنچه امروز در کنست اتفاق افتاد، یک تراژدی نبود، بلکه مسخره‌بازی بود. قبلا گفته بودم در سیاست نمی‌شود به فارغ‌التحصلان پلیس و نیرو‌های شاباک اعتماد کرد و امروز به آن‌ها فرماندهان ارتش را هم اضافه می‌کنم و این سوال را باید مطرح کرد که گانتس با وجود کسب ۶۱ رای موافق و مکلف شدن به تشکیل کابینه جدید چگونه به سمت نتانیاهو شتافت؟! گانتس ثابت کرد که او و اعضای حزبش که دنباله‌رو او هستند، جزو خزندگان بی‌مهره هستند و این واقعا خجالت‌آور است.»

این اقدام گانتس، در واقع به معنای فروپاشی حزب آبی-سفید است، به طوری که قطب‌های موجود در آن، یایر لپید و موشه یعلون با عجله اعلام خبر خروج دو جناح خود از این حزب را اعلام کردند. در همین حال، تماس‌ها بین لیکود و آبی - سفید، با هدف تشکیل کابینه وحدت ملی، با چرخش ریاست آن بین نتانیاهو و گانتس ادامه دارد. پس از تشکیل این کابینه ابتدا نخست وزیری به نتانیاهو خواهد رسید سپس گانتس به عنوان رئیس کنست استعفا خواهد کرد و جای وی را یک کاندیدای لیکود خواهد گرفت، در این مرحله وی به عنوان نخست وزیر موقت و وزیر امور خارجه منصوب می‌شود. گابی اشکنازی، از حزب حوسین، پست وزیر جنگ را دریافت می‌کند. وزیر دادگستری یا دادستانی کل نیز به یکی از اعضای حزب تحت رهبری گانتس خواهد رسید. درمورد پست وزارت مالی این پست در اختیار لیکود باقی خواهد ماند. احزاب مذهبی نیز همچنان قدرت خود را در این کابینه حفظ می‌کنند.

عوامل اتحاد گانتس و نتانیاهو

۱. چالش‌های اتحاد گانتس با عرب‌ها
گانتس حساب ویژه‌ای بر روی فهرست مشترک عرب‌ها برای تشکیل کابینه باز کرده بود. «فهرست مشترک» عرب با ۱۵ کرسی می‌توانست باعث تشکل کابینه گاتش و پیروزی وی بر نتانیاهو شود. اما بسیاری از اعضای ائتلاف آبی و سفید از همان ابتدا مخالف این مسئله بودند و لیبرمن رئیس حزب «اسرائیل خانه ما» با ۷ کرسی نیز که به‌عنوان مهره شاه ساز در اسرائیل معرفی‌شده چندان مایل به این اتحاد نبود. به همین دلیل گانتس به این نتیجه رسید که امکان تشکیل کابینه با حضور عرب‌ها وجود نخواهد داشت و در این صورت انتخابات چهارم در راه خواهد بود که این مسئله به معنای پیروزی نتانیاهو خواهد بود. به همین گانتس دلیل ترجیح داده که به حداقلِ ممکن یعنی نخست‌وزیری چرخشی با نتانیاهو تن دهد.

توافق گانتس و نتانیاهو به لیست مشترک عربی ثابت کرد که از هیچ شخصی برای تشکیل کابینه در سرزمین‌های اشغالی نباید حمایت کنند چرا که آن‌ها به اعراب به چشم یک هویت متضاد می‌نگرند که در جهت منافع اسرائیل گام بر نمی‌دارند.

۲. بحران کرونا
بسیاری معتقدند که بحران کرونا باعث شد تا نتانیاهو هم از محاکمه نجات پیدا کند و هم شانس تشکیل کابنیه از گانتس گرفته شود. بر اساس آخرین گزارش وزارت بهداشت رژیم صهیونیستی تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در اراضی اشغالی به ۳۰۳۵ نفر افزایش یافته است. پس از آغاز بحران کرونا در فلسطین اشغالی، نتانیاهو پیشنهاد تشکیل کابینه اضطراری با حضور بنی‌گانتس را ارائه کرد. اما ائتلاف آبی- سفید در پی تصویب قانونی بود که براساس آن نتانیاهو به دلیل داشتن پرونده قضایی نتواند مأمور تشکیل کابینه شود. در این میان یولی ادلشتاین رئیس کنست -که منتسب به حزب لیکود است- با دستاویز قرار دادن بحران کرونا و همچنین درخواست تشکیل کابینه اضطراری، جلسه تصویب قانون خلع مصونیت از نخست وزیر را تشکیل نداد.

ائتلاف آبی- سفید درخواست تشکیل جلسه تغییر رئیس کنست را مطرح کرد. در نهایت نیز رئیس پارلمان اسرائیل برای نخستین با در تاریخ این رژیم کناره گیری کرد و گانتس رئیس پارلمان شد. در واقع شیوع ویروس کرونا باعث شد تا نتانیاهو با تمسک به این بهانه شرایط را برای تشکل کابینه اضطراری و نجات خود از محاکمه و کناره گیری از نخست وزیری را فراهم کند. یائیر لاپید رئیس حزب یش عتید و موشه یعلون رئیس حزب تلم از احزاب مشارکت کننده در ائتلاف آبی – سفید بنی گانتس را پس از انتخاب وی به عنوان رئیس کنست اسرائیل شدیداً مورد انتقاد قرار دادند.

لاپید گتاکید کرده، گانتس امروز بدون جنگ خونریزی در برابر نتانیاهو تسلیم شد، انتخابات وی به عنوان رئیس کنست نه به معنای تشکیل کابینه وحدت است و نه به معنای تشکیل کابینه اضطراری بلکه معنای آن کابینه دیگری برای نتانیاهو است. وی افزود: بحران کرونا مجوزی برای عدول از ارزش‌ها نیست، در ائتلاف آبی – سفید تعهد شده بود که در کابینه فردی که سه پرونده فساد دارد حاضر نشویم، همچنانکه احزاب متعهد شده بودند در کنار احزاب افراطی نیز کابینه تشکیل ندهند.

موشه یعلون نیز در این خصوص گفت «متاسفانه تصمیم گانتس برای همکاری با نتانیاهو در کابینه آینده همراهی با تمامی چیز‌هایی است که با مخالف بوده و به آن انتقاد می‌کردیم و این عملکرد نامفهوم و ناامید کننده است.» وی افزود: با توجه به شیوع ویروس کرونا همه باید برای مبارزه با آن بسیج شویم و ما نیز به آن اعتقاد داریم، اما هیچکس نباید از این مسئله سوء استفاده نماید و برای فرار از اتهامات کنست را فلج کرده یا به تصمیمات دادگاه عالی اسرائیل بی اعتنایی کند.

بنی گانتس در توجیه اقدام خود در پیوستن به اردوگاه نتانیاهو و واکنش به اظهارات یائیر لاپید و موشه یعلون شرکای سیاسی خود در ائتلاف آبی – سفید در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی توییتر نوشت: از شما برای همراهیتان در یکسال اخیر تشکر می‌کنم، در نهایت من به این نتیجه رسیدم که اسرائیل نباید وارد چهارمین دور از انتخابات شود، در چنین شرایط سختی که اسرائیل با بحران کرونا و پیامد‌های آن مواجه است و ما با یکدیگر اختلاف داریم.

نتیجه
نتانیاهو با استفاده از ترفند‌هایی که در مسیر اجرای انتخابات و پس از اعلام نتایج به کار گرفت موفق شده تا شرایط را برای تشکیل کابینه فراهم کند. البته این کابینه ائتلافی بوده و نخست وزیری در آن چرخشی است و نتانیاهو تنها دو سال نخست نخست وزیر خواهد بود و بعد از آن بنی گانتس نخست وزیر خواهد بود. هرچند که با توجه به سابقه نتانیاهو هیچ بعید نیست وی از تحویل کابینه به بنی گانتس خودداری کند و به سمت انتخابات زودهنگام پس از دو سال نخست وزیری خود پیش برود. علاوه بر این کابینه اضطراری اسرائیل کابینه‌ای بی چالش نخواهد بود.

پایگاه خبری روزنامه یدیعوت آحارونوت اعلام کرده اگر چه میان حزب لیکود و «حوسین لیسرائیل» به ریاست بنی گانتس توافق حاصل شده و قرار است حزب گانتس به وزارتخانه‌های خارجه، جنگ و دادگستری دست پیدا کند، همچنان در برخی مسائل اختلاف وجود دارد که از جمله آن‌ها خواسته حزب گانتس از نتانیاهو برای عدم تصویب هرگونه قانون در راستای بهبود وضع قضایی وی ناشی از درگیری در پرونده‌های فساد است. در مقابل نتانیاهو نیز از حزب گانتس می‌خواهد هیچ قانونی که وی را از تشکیل کابینه در آینده منع کند به تصویب نرساند.

در واقع اختلافات به وجود آمده در عرصه سیاست داخلی رژیم صهیونیستی در جهت تغییر قدرت از راستگرایان و شخص نتانیاهو و قرار گرفتن قدرت سیاسی در دست چپگرایان حکایت داشت. با تغییر رئیس کنست راه برای خروج نتانیاهو از قدرت هموارتر شد و او را به وضعیتی مشابه ایهود اولمرت، نخست وزیر سال ۲۰۰۸ رژیم صهیونیستی نزدیک می‌کرد، اما حالا با همکاری گانتس با نتانیاهو، او دوباره فرصت عرض اندام پیدا کرده است. البته اگرچه نتانیاهو و گانتس برای تشکیل کابینه وحدت ملی توافق کردند، اما کابینه‌ای که احتمالاً در روز‌های آینده تشکیل خواهد شد، کابینه‌ای پُر از افراد ناسازگار خواهد بود و بعید نیست که باز هم سرزمین‌های اشغالی در دو سال آینده شاهد برگزاری انتخابات زودهنگام باشد.

در نهایت نیز باید تاکید کرد که نتانیاهو یک بار دیگر با استفاده از ترفند‌ها و حقه‌هایی که در اختیار دارد موفق شد که خود را از رفتن به زندان به دلیل پرونده‌های فساد دور کند، اما به نظر می‌رسد که حیات سیاسی نتانیاهو بیش از هر زمان دیگر در معرض خطر قرار گرفته است.

نویسنده: محمدرضا مرادی

انتهای پیام/